مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

  زمینه و هدف: اثر متقابل عوامل ژنتیکی و محیطی در اپیدمیولوژی به طور گسترده‌ای مورد توجه قرار گرفته است. روش‌های سنتی مطالعه این اثر به گروه شاهد نیاز دارد که انتخاب مناسب آن دارای مشکلاتی است. در طراحی نوین تنها موردی، این اثر را با داده‌های موارد (بیماران) می‌توان بدست آورد. در این تحقیق اثر متقابل ژن - محیط با داده‌های بیماران مبتلا به سرطان پستان با استفاده از دو طراحی مورد - شاهدی و تنها موردی بررسی شده است.

  مواد و روش‌ها: این مطالعه با دو طراحی تنها موردی و مورد شاهدی همسان شده در سال 1387 انجام گرفته است. با روش تصادفی ساده 300 فرد مبتلا به سرطان پستان از درمانگاه شهید مطهری برای هر دو طراحی، و با روش در دسترس 300 فرد به عنوان شاهد برای طراحی مورد- شاهدی از مراجعین سایر بخش‌های مراقبتی درمانگاه شهید مطهری انتخاب شدند. داده‌ها با آزمون‌های رگرسیون لجستیک و رگرسیون لجستیک شرطی تجزیه و تحلیل شدند.

  یافته‌ها: حدودهای اطمینان و -2log likelihood همه متغیرها در طراحی تنها موردی بهتر از مورد- شاهدی بود. خطای معیار در سن اولین قاعدگی، اولین زایمان در بالای 34 سال و افراد زایمان نکرده، سابقه تولد زنده، سابقه شیردهی و مصرف قرص‌های پیشگیری از بارداری در طراحی تنها موردی کمتر از مورد - شاهدی بود. مقدار P در متغیرهای سن اولین قاعدگی، اولین زایمان در بالای 34 سال و افراد زایمان نکرده، سابقه تولد زنده و سابقه شیردهی در طراحی تنها موردی کوچک‌تر از مورد - شاهدی بود.

  نتیجه‌گیری: مدل تنها موردی، روشی کارا به لحاظ آماری، حجم نمونه و راحتی نسبی اجرا برای مطالعه اثر متقابل می‌باشد.

  واژه‌های کلیدی: تنها موردی، مورد- شاهدی، سرطان پستان، اثر متقابل ژن محیط