خلاصه

سابقه و هدف : عوامل شخصی و محیطی در ایجاد و پیش‌گیری از بیماری پارکینسون تاثیر گذارند. در مطالعه حاضر برخی از این عوامل از قبیل جنس، سابقه خانوادگی بیماری پارکینسون، شغل کشاورزی، تحصیلات، سابقه ضربه به سر، مصرف سیگار، مصرف آب چاه، مصرف زیاد دانه‌های روغنی، تماس با حشره کش‌ها و سموم نباتی بررسی می‌شوند.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه موردی - شاهدی 100 بیمار پارکینسونی و 200 فرد غیرپارکینسونی هم‌سن مراجعه کننده به درمانگاه اعصاب دانشگاه علوم پزشکی بیرجند درخراسان جنوبی در سال‌های 1382-1381 بررسی شده‌اند. تشخیص بیماری پارکینسون توسط متخصص بیماری‌های مغز و اعصاب بوده و عوامل شخصی و محیطی بیان شده فوق در پرسش‌نامه ثبت شدند. از آزمون‌های فیشر و مربع کای برای تحلیل آماری استفاده شد.

یافته‌ها: 68 % بیماران پارکینسونی و 53% گروه شاهد مرد بودند. سابقه خانوادگی بیماری پارکینسون (012/0=p)، شغل کشاورزی (021/0=p)، با سوادی (03/0=p)، استرس (013/0=p) و مصرف آب چاه 021/0=p به طور معنی‌داری در گروه پارکینسونی بیشتر بود. استعمال دخانیات (007/0=p) و مصرف زیاد دانه‌های روغنی (001/0=p) به طور معنی‌داری در گروه شاهد بیشتر بود. فراوانی نسبی تماس با حشره کش‌ها و سموم نباتی و هم‌چنین سابقه ضربه به سر در دو گروه تفاوت معنی‌داری نداشت.

نتیجه‌گیری: سابقه خانوادگی بیماری پارکینسون، شغل کشاورزی، باسوادی، استرس و مصرف آب چاه به عنوان عوامل خطرساز بیماری پارکینسون مطرح است. مصرف سیگار و دانه‌های روغنی می‌تواند عوامل محافظت کننده در مقابل بیماری پارکینسون باشند.

واژه‌های کلیدی: پارکینسون، عوامل خطرساز، عوامل محافظت کننده، خراسان جنوبی