چکیده

زمینه و هدف: متیلن ‌بلو از انواع رنگ‌های کاتیونی است که حضورش در پساب صنایع نساجی به دلیل آروماتیک بودن، می‌تواند برای سیستم‌های اکولوژیکی و سلامت عمومی خطرناک باشد. این مطالعه با هدف بررسی کارایی فرآیند انعقاد الکتریکی در مقایسه با فرآیند الکتروفنتون در حذف رنگ متیلن‌بلو از محلول‌های آبی با استفاده از الکترود آهنی انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع آزمایشگاهی است که به صورت پایلوت در نیمه اول سال 1393 در مرکز تحقیقات مهندسی بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی کرمان اجرا گردید. جهت حذف رنگ متیلن‌بلو از رآکتور با حجم 500 میلی‌لیتر که حاوی دو الکترود صفحه‌ای آهنی (2×15سانتی‌متر) و به مولد جریان الکتریسیته متصل بود، استفاده شد. اثر متغیرهای مختلف از قبیل زمان واکنش، غلظت رنگ، غلظت پراکسیدهیدروژن (در فرآیند الکتروفنتون)، انرژی مصرفی، الکترولیت، pH بهینه و فاصله بین الکترود مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها با استفاده از آنالیز واریانس دوطرفه (Two-way ANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته‌ها: میانگین راندمان حذف رنگ متیلن‌بلو توسط انعقاد الکتریکی در شرایط بهینه (غلظت اولیه رنگ=25 میلی‌گرم در لیتر، 7=pH، شدت جریان=50 میلی‌آمپر، زمان واکنش=30 دقیقه، فاصله بین الکترود=1 سانتی‌متر) 3/1%±3/93% و با روش الکتروفنتون در شرایط بهینه (غلظت اولیه پراکسیدهیدروژن=100 میلی‌مول در لیتر، غلظت اولیه رنگ=25 میلی‌گرم در لیتر، 5=pH، شدت جریان=05/0 آمپر، زمان واکنش=30 دقیقه، فاصله بین الکترودها=1 سانتی‌متر) 1/0%±9/78% به دست آمد (003/0=p).

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد روش انعقاد الکتریکی و الکتروفنتون قادر به حذف رنگ متیلن‌بلو از محلول‌های آبی هستند ولی با بهینه‌سازی عوامل عملیاتی مؤثر، روش انعقاد الکتریکی کارآیی بیشتری دارد.

واژه‌های کلیدی: انعقاد الکتریکی، الکتروفنتون، حذف رنگ متیلن‌بلو، الکترود آهنی، محلول‌های آبی