چکیده

زمینه و هدف: شیوع بیماری ایدز در جهان در حال گسترش بوده و به یک مشکل اضطراری تبدیل ‌شده است. بعضی از گروه‌ها از جمله آرایشگران نقش مؤثری در انتقال بیماری ایدز دارند. این مطالعه با هدف بررسی کارایی مداخله آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در خصوص رفتارهای پیش‌گیری‌‌کننده از ایدز در آرایشگران مرد شهرستان سیرجان در سال 1394 انجام شد.

مواد و روش‌ها: این پژوهش یک کارآزمایی آموزشی بود. جمعیت مورد مطالعه، تعداد 200 نفر از آرایشگران مرد تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی شهرستان سیرجان بودند که به‌طور تصادفی به دو گروه مداخله (100 نفر) و کنترل (100 نفر) تقسیم شدند. مداخله آموزشی طی دو جلسه 60 دقیقه‌ای انجام شد. اطلاعات از طریق تکمیل پرسش‌نامه محقق ساخته روا و پایا شده (حاوی 49 سؤال) طی مصاحبه مستقیم قبل از مداخله آموزشی و سه ماه بعد از آن، جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های مجذور کای، دقیق فیشر، t مستقل و t زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: پس از مداخله، نمره‌های آگاهی در هر دو گروه مداخله و شاهد افزایش یافت. این یافته به علت اجرای برنامه‌های آموزشی روتین در آن مراکز بود.  همچنین پس از مداخله، نمرات حساسیت درک‌شده، شدت درک‌شده، منافع و موانع درک‌شده، راهنما برای عمل و خودکارآمدی نیز در گروه مداخله به طور معنی داری افزایش داشت (001/0>p) ولی در گروه شاهد، افزایشی نداشت و اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید (05/0<p).

نتیجه‌گیری: مدل اعتقاد بهداشتی در خصوص رفتارهای پیش‌گیری‌‌کننده از ایدز در آرایشگران مرد مؤثر بود. بنابراین پیشنهاد می‌گردد در کنار روش‌های آموزش سنتی، از مدل اعتقاد بهداشتی نیز استفاده گردد.

واژه‌های کلیدی: ایدز، مدل اعتقاد بهداشتی، آموزش بهداشت، آرایشگران مرد