مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده

زمینه و هدف: وجود ترکیبات آلی مقاوم به تجزیه بیولوژیکی موجود در صنایع مختلف شیمیایی و پتروشیمی به یکی از مهم‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی در قرن حاضر تبدیل شده است. فنل یا هیدروکسی بنزن یک از هیدروکربن‌های آروماتیک سمی است. این ماده از طریق دفع فاضلاب تعدادی از صنایع باعث آلودگی محیط زیست، به‌خصوص منابع آبی، می‌شود. در این مطالعه تأثیر عوامل اکساینده شامل پراکسید هیدروژن، پرسولفات و پریدات فعال‌سازی‌شده با امواج فراصوت در حذف فنل از محلول‌های آبی مورد مطالعه قرار گرفته است.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی حذف فنل با استفاده از روش توأم امواج فراصوت/پرسولفات، پریدات و پراکسید هیدروژن با فرکانس 40 کیلوهرتز برای تصفیه‌پذیری محلول‌های آبی آلوده به ترکیبات فنلی مورد بررسی قرار گرفت. تأثیر پارامترهای مختلف از جمله غلظت مولی پراکسید هیدروژن (004/0-1/0 مول بر لیتر)، پرسولفات (001/0-005/0 مول بر لیتر) و پریدات (001/0-005/0 مول بر لیتر)، در pH (3، 7 و 10) و تأثیر تغییرات شدت یونی در زمان‌های تماس مختلف، به‌عنوان متغیرهای این مطالعه انتخاب شدند.

یافته‌ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که افزایش غلظت اکسیدکننده‌ها تا حد قابل‌توجهی راندمان حذف را افزایش می‌دهد و سپس روندی نزولی در حذف فنل مشاهده می‌شود. غلظت بهینه پراکسید هیدروژن 1/0 مول بر لیتر، پرسولفات 003/0 و مول بر لیتر و پریدات به ترتیب 1/0 و 004/0 مول بر لیتر انتخاب شد. نتایج بررسی مقادیر متفاوت pH در کارایی فرایند نشان داد که هر سه فرایند در pH برابر 3، بیشترین کارایی حذف را داشته‌اند و شدت یونی باعث کاهش در راندمان فرایند امواج فراصوت/پرسولفات شده و بر عملکرد دیگر فرایندها بی‌تأثیر بوده است.

نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از مطالعه بیانگر آن بود که فرایند توأم امواج فراصوت و پرسولفات در شرایط بهینه بهره‌برداری دارای بیشترین راندمان نسبت به دو فرایند دیگر است. لذا پرسولفات می‌تواند به‌عنوان اکسیدکننده‌ای مناسب به همراه امواج فراصوت در حذف فنل در محیط‌های آبی مختلف مورد استفاده قرار گیرد.

واژه‌های کلیدی: محیط‌های آبی، عوامل اکساینده، امواج فراصوت، حذف فنل