مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده

زمینه و هدف: فعالیت بدنی مادران در دوران بارداری با ارتقاء مهارت‌های فرزندان و رشد آن‌ها همراه است؛ بااین‌حال، بسیاری از مادران فعالیت خود را طی این مدت کاهش می‌دهند. با توجه به فقدان مطالعات کافی در این زمینه، هدف این مطالعه تعیین اثرات فعالیت بدنی طی بارداری بر رشد اجتماعی فرزندان در سه ماه اول زندگی بود.

مواد و روش‌ها: این کارآزمایی بر روی 40 جفت مادر-فرزند مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهرستان بجنورد در سال 95-1394 انجام گرفت. نمونه‌ها به‌طور تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، از یک دوره مداخله حرکتی 16 جلسه‌ای سود بردند، درحالی‌که گروه کنترل هیچ فعالیت هدفمندی را به‌طور منظم دنبال نکردند. سرانجام مهارت‌های ارتباطی و فردی-اجتماعی فرزندان هر دو گروه با استفاده از پرسش‌نامه سنین- مرحله 3(Ages and Stages Questionnaire III; ASQ 3) در دو دوره یک‌ماهگی و سه‌ماهگی مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌ها از طریق آزمون تحلیل واریانس اندازه‌های تکراری (2×2) و آزمون t مستقل تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که در خرده‌مقیاس مهارت ارتباطی اثر اصلی گروه (001/0=p، 04/39=₁F) و اثر اصلی زمان (001/0=p، 13/90=₁F) تفاوت معنادار است، اما اثر تعاملی زمان در گروه معنادار گزارش نشد (487/0=p، 495/0=₁F). در مقابل، در مهارت فردی-اجتماعی در متغیرهای گروه (001/0=p، 53/29=₁F) و زمان (001/0=p، 95/87=₁F) تفاوت آماری معنی‌داری وجود داشت. همین‌طور اثر تعاملی دو متغیر معنی‌دار بوده و تمرینات منتخب بر مهارت فردی-اجتماعی اطفال در یک‌ماهگی و سه‌ماهگی مؤثر بوده است (015/0=p، 54/6=₁F).

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌ها، به نظر می‌رسد فعالیت مادر طی بارداری می‌تواند منجر به بهبود مهارت‌های اجتماعی طفل شده و همچنین اثراتش در طی زمان ماندگار باشد. توصیه می‌گردد که مادران باردار با تأیید پزشکی به فعالیت بدنی در این دوره بپردازند.

واژه‌های کلیدی: فعالیت بدنی، بارداری، مهارت‌های اجتماعی، اطفال