مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

  زمینه و هدف: دفع کنترل نشده مواد زائد صنعتی و خطرناک، می‌تواند مشکلات غیر قابل برگشت زیست محیطی را به دلیل آلودگی خاک، آب زیرزمینی و آب سطحی ایجاد نماید . این مطالعه به منظور اجتناب از این پیشآمد از طریق ارزیابی عناصر موظف در سیستم مدیریت پسماندهای صنعتی در کارخانه‌های فعال شهر رفسنجان انجام شد .

  مواد و روش‌ها : این مطالعه مقطعی در فاصله زمانی اسفند 1390 لغایت خرداد 1391 انجام گردید. تعداد 38 کارخانه صنعتی فعال در شهر رفسنجان بررسی شدند. اطلاعات لازم با استفاده از چک لیست، مصاحبه حضوری و اندازه‌گیری‌های میدانی از کارخانه‌های صنعتی جمع‌آوری گردید. اندازه‌گیری‌های میدانی جهت تعیین درصد اجزای تشکیل‌دهنده پسماند‌های هر واحد صنعتی با استفاده از یک بشکه 5/0 مترمکعبی و با تناوب نمونه‌برداری در اواسط هر ماه یک نمونه و جمعاً تعداد 152 نمونه برداشت و آنالیز گردید .

  یافته‌ها : میانگین وزن کل پسماند تولیدی در صنایع شهر رفسنجان 13/118 ± 5859 کیلوگرم در روز به دست آمد . زائدات خطرناک 63/18% کل پسماند تولیدی را در بر می‌گرفت که 42% آن‌ها قابل اشتعال، 29% سمی، 21% خورنده، 5% میل‌ ترکیبی و 3% آنها قابلیت انفجار داشتند . تنها در 24/5 % صنایع کمینه‌سازی زائدات با اصلاح فرآیند انجام می‌شد .

  نتیجه‌گیری : مدیریت پسماند‌های خطرناک در واحدهای صنعتی شهر رفسنجان به علت دفع نامناسب زائدات، ناکارآمد می‌باشد . بنابراین، ابتدا اجرای برنامه آموزش کارکنان و مدیران و برنامه جامع شناسایی پسماندهای خطرناک در واحدهای صنعتی شهر رفسنجان و نهایتاً اتخاذ تدابیر کنترلی کار آمد ضروری می‌باشد .

  واژه‌های کلیدی : مدیریت پسماندهای صنعتی، عناصر موظف، زائدات خطرناک، صنایع رفسنجان