مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده

زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، تصفیه فاضلاب صنایع نساجی به دلیل داشتن پتانسیل سمیت، فعالیت سرطان‌زایی و جهش‌زایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. هدف از این مطالعه، ارزیابی حذف رنگ نساجی ریمازول بلک بی (RBB) از محلول‌های آبی با استفاده از کیتوزان است.

مواد و روش‌ها: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی فاضلاب سنتتیک جهت بررسی تأثیر متغیرهایی شامل pH (10-4)، زمان تماس (186–2 دقیقه)، دوز جاذب (1-25/0 گرم بر لیتر) و غلظت رنگ (60-30 میلی‌گرم بر لیتر) بر حذف رنگ RBB انجام گرفت. در نهایت، جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و همچنین ایزوترم‌های جذب به ترتیب از نرم‌افزارهای Excel 2007 و ISOFIT (ISOtherm FItting Tool) استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که با افزایش pH کارایی حذف رنگ کاهش می‌یابد و بیشترین مقدار حذف رنگ (83 درصد) در
4 pH= به دست آمده است. در غلظت اولیه 30 میلی‌گرم بر لیتر، با افزایش زمان تماس از 2 تا 66 دقیقه بازدهی حذف رنگ از 43 درصد به 85 درصد افزایش می‌یابد و پس‌ازآن تقریباً به یک مقدار تقریبی ثابت می‌رسد. مشخص شد که با افزایش دوز جاذب کارایی حذف افزایش و با افزایش غلظت رنگ، راندمان حذف کاهش می‌یابد. نتایج داده‌های ایزوترم جذب نشان داد که داده‌ها، با مدل GLF (Generalized Langmuir-Freundlich) تطابق بهتری دارد.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصله، کیتوزان می‌تواند به‌عنوان یک جاذب مؤثر در حذف رنگ RBB از فاضلاب‌های صنعت نساجی و یا منابع آبی آلوده به این رنگ مورد استفاده قرار گیرد.

واژه‌های کلیدی: کیتوزان، حذف رنگ، ریمازول بلک بی(RBB) ، محلول‌های آبی