gte vml 1]> چکیده

زمینه و هدف: دیابت شیرین به صورت هیپرگلیسمی و ایجاد زخم در اندام‌های تحتانی ظاهر می‌شود. افزایش قند خون می‌تواند موجب نارسایی در ترمیم زخم در بیماران دیابتی شود. میدان‌های الکترومغناطیس با شدت‌های مختلف، اثرات متفاوتی بر سلول‌های جانوری دارند. هدف از این پژوهش، بررسی اثرات میدان‌ الکترومغناطیس با بسامد کم بر ترمیم زخم در موش‌های صحرایی دیابتی می‌باشد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی 30 موش صحرایی به گروه‌های شش تایی مشتمل بر: شاهد سالم، شاهد دیابتی، شاهد آزمایشگاهی دیابتی و گروه‌های تجربی دیابتی 1 و 2 که 22 روز و روزانه 4 ساعت در معرض میدان الکترومغناطیس با بسامد 50 هرتز و شدت‌های 10 و 400 گاؤس قرار داشتند، تقسیم شدند. در گروه شاهد سالم و پس از القای دیابت در گروه‌های دیابتی در دو طرف پشتی بدن زخمی به طول 4 سانتی‌متر ایجاد شد. سپس نمونه‌ها در معرض امواج الکترومغناطیس قرار گرفتند و درصد ترمیم زخم در روزهای 1، 2، 6، 10، 14، 18 و 22 بررسی شد. داده‌ها توسط آزمون one way ANOVA و آزمون تعقیبی TUKEY در سطح 05/0 تحلیل شدند.

یافته‌ها: درصد بهبودی زخم در روزهای 10، 14، 18 و 22 در گروه تجربی دیابتی 1 نسبت به نمونه‌های گروه شاهد دیابتی به طور معنی‌داری افزایش یافت (015/0=p)، (009/0=p)، (002/0=p) و (018/0=p). همچنین، در روزهای 14، 18 و 22 در گروه تجربی دیابتی 2 نسبت به نمونه‌های گروه شاهد دیابتی به طور معنی‌داری این درصد کاهش یافت (029/0=p)، (015/0=p) و (022/0=p).

نتیجه‌گیری: میدان الکترومغناطیس با شدت‌های 10 و 400 گاؤس اثرات متفاوتی بر روند ترمیم زخم در نمونه‌های دیابتی دارد. شدت‌های پایین، تسریع‌کننده ولی شدت‌های بالا، مهار کننده ترمیم زخم می‌باشند.

واژه‌های کلیدی: میدان الکترومغناطیس، ترمیم زخم، دیابت، موش صحرایی