Panahzadeh F, Mirnasuri R, Rahmati M. The Effect of Endurance Training on the Expression of PRDX6 and KAT2B Genes in Hippocampus of Beta Amyloid-Induced Rat Model of Alzheimer's Disease: An Experimental Study. JRUMS 2020; 19 (5) :485-498
URL:
http://journal.rums.ac.ir/article-1-5389-fa.html
پناه زاده فاطمه، میرنصوری رحیم، رحمتی مسعود. تأثیر یک دوره تمرین استقامتی بر میزان بیان ژنهای PRDX6 و KAT2B در هیپوکمپ موشهای صحرایی آلزایمری شده با آمیلوئید بتا: یک مطالعه تجربی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1399; 19 (5) :485-498
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-5389-fa.html
گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی-دانشکده ادبیات و علوم انسانی- دانشگاه لرستان- خرم آباد- ایران
متن کامل [PDF 375 kb]
(878 دریافت)
|
چکیده (HTML) (1929 مشاهده)
متن کامل: (1521 مشاهده)
مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 19، مرداد 1399، 498-485
تأثیر یک دوره تمرین استقامتی بر میزان بیان ژنهای PRDX6 و KAT2B در هیپوکمپ موشهای صحرایی آلزایمری شده با آمیلوئید بتا: یک مطالعه تجربی
فاطمه پناهزاده[1]، رحیم میرنصوری[2]، مسعود رحمتی[3]
دریافت مقاله: 19/3/99 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 31/3/99 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 18/4/99 پذیرش مقاله: 23/4/99
چکیده
زمینه و هدف: بیماری آلزایمر رایجترین شکل زوال عقل است. (Lysine Acetyltransferase 2B) KAT2B یک پروتئین میتوکندریایی است که به عنوان ارگان کنترلکننده پاکسازی میتوکندری توسط میتوفاژی شناخته شده است. PRDX6 (Peroxiredoxin 6) تنظیمکننده کلیدی میتوفاژی است و نقش حیاتی در حفظ هموستاز ROS (Reactive oxygen species) میتوکندری ایفاء میکند. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر تمرین استقامتی شنا بر میزان بیان ژنهای PRDX6 و KAT2B در هیپوکمپ مدل موش صحرایی نر نژاد ویستار پس از القاء آلزایمر میباشد.
مواد و روشها: در مطالعه تجربی حاضر، 18 سر موش صحرایی به صورت تصادفی به 3 گروه کنترل، آلزایمر و گروه تمرین-آلزایمر تقسیم شدند. مدل آلزایمر با تزریق آمیلوئید بتا 42-1 به منطقه CA1 هیپوکمپ ایجاد شد و موشهای صحرایی گروه تمرینی به مدت 3 هفته، هر روز و به مدت 30 دقیقه در تمرین شنا شرکت کردند. به منظور تأیید مدل آلزایمر از رنگآمیزی تیوفلاوین و برای تعیین میزان بیان ژنهای مورد نظر از روشTime PCR Real استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Tukey استفاده شد.
یافتهها: بین میزان پلاکهای بتا آمیلوئید در دو گروه آلزایمر و کنترل تفاوت معنیدار وجود داشت (001/0>P). آلزایمر موجب کاهش معنیدار بیان ژنهای PRDX6 و KAT2B در هیپوکمپ گروه آلزایمر در مقایسه با گروه کنترل شد (001/0>P) و بهدنبال اجرای تمرین استقامتی، بیان ژن PRDX6 در مقایسه با گروه آلزایمر افزایش نشان داد (027/0=P).
نتیجهگیری: بهنظر میرسد تمرین استقامتی میتواند موجب حفظ تعادل اکسیداتیو و بهبود هموستاز میتوکندری در بیماری آلزایمر شود.
واژههای کلیدی: آلزایمر، تمرین استقامتی، موش صحرایی، PRDX6، KAT2B
مقدمه
بیماری آلزایمر شایعترین بیماری تحلیل برنده عصبی در سالمندان میباشد. این بیماری با زمینههای پاتولوژیکی رسوب برون سلولی پلاکهای آمیلوئید، تجمع درون سلولی دستجات نوروفیبریلاری همراه میشود ]1[. شیوع این بیماری در سال 2015 در سراسر جهان 44 میلیون نفر بوده و برآورد شده است که این میزان تا سال 2050 دو برابر شود ]2[.
میتوکندری تولیدATP (Adenosine triphosphate) را توسط فسفریلاسیون اکسیداتیو تحریک میکند و از آنجایی که گونه واکنشی فعال اکسیژن (Reactive oxygen species; ROS) تولید میکند، در حفظ تعادل اکسیداتیو از اهمیت بهسزایی برخوردار است. فشار اکسایشی تحریک شده به واسطه میتوکندری با تغییرات در ریختشناسی میتوکندری همراه شده که منجر به تغییراتی در پویایی فرآیندهای میتوفاژی میشود ]3[. میتوفاژی نقش مهمی در سوخت و ساز میتوکندری، حفاظت نورونی و مقاومت در برابر بیماریهای نورودژنراتیو دارد ]4[. متابولیسم میتوکندری برای پلاستیسیتی سیناپس، یادگیری و حافظه اهمیت دارد ]5[. از دست دادن سیناپسها و ارتباط سیناپسی همراه با تجمع بتا آمیلوئید در سیناپسها که تصور میشود دلیل آسیب سیناپسی و کاهش شناخت از طریق اثر روی میتوکندری باشد، یک رویداد اولیه در پاتولوژی آلزایمر به شمار میرود ]6[.
تجمع ROS به تولید ATP میتوکندری آسیب میزند که میتواند یک عامل تهدیدکننده برای نورونها باشد و عملکرد شبکههای نورونی و متعاقباً عملکرد مغزی را تحت تأثیر قرار دهد ]7[. بنابراین سیستم آنتیاکسیدان قوی ممکن است برای نورونها ضروری باشد تا یکپارچگی عملکردی خودشان را تحت شرایط فشار اکسیداتیو حفظ کنند ]8[. پروکسی ردوکسین (PRX) (Peroxiredoxin)یک گروه از آنزیمهای آنتیاکسیدان ویژه تیول است که از باقیمانده سیستئین ردوکس واکنشی برای از بین بردن پراکسیدازها استفاده میکند. Prxها با مرگ سلولی نورونی وابسته به استرس مرتبط هستند ]9[. تخلیه PRDX6 (Peroxiredoxin 6)منجر به افزایش تجمع PINK1 و تحریک اتوفاژی از طریق هموستاز ROS میشود. به طور کلی، PRDX6 تنظیمکننده کلیدی میتوفاژی است و نقش حیاتی در حفظ هموستاز ROS میتوکندری ایفاء میکند ]10[.
GCN5L1 (KAT2B) یک پروتئین میتوکندریایی است که به عنوان ارگان کنترلکننده پاکسازی میتوکندری توسط میتوفاژی شناخته شده است ]11[. نشان داده شده است که(General control of amino acid synthesis 5-like 1) GCN5L1، استیلاسیون پروتئین زنجیره انتقال الکترونی میتوکندری را تعدیل میکند، مصرف اکسیژن میتوکندری را تغییر میدهد و با اثرات سرتوئین روی استیلاسیون پروتئین میتوکندری، تنفس و سطوح ATP مقابله میکند ]12[. بیشتر شواهد قانع کننده برای نقش PRDX6 در استرس اکسیداتیو در نورونها به وسیله Singh SP و همکاران گزارش شده است ]13[. در مطالعه Arevalo و همکارش، آنها تأیید کردند که عدم وجود GNC5L1 منجر به اختلال انتقالات مواد در دو سوی غشاء میشود. محققان نشان دادهاند که GNC5L1 سبب تنظیم این نقل و انتقال میشود ]14[. بنابراین نقش این دو پروتئین در میتوکندری بسیار مهم میباشد و نقش مهمی در فرآیندهای منجر به آلزایمر و فراموشی ناشی از سالمندی ایفاء میکنند ]14[.
از طرفی نشان داده شده است عدم تحرک بدنی یکی از رایجترین فاکتورهای خطر برای بیماری آلزایمر محسوب میشود ]15[. تمرینات هوازی موجب حفاظت سلولهای عصبی از استرس اکسیداتیو میشوند به طوری که از طریق افزایش عوامل نوروتروفیکی بر نورونهای هیپوکمپ موجب بهبود حافظه و یادگیری فضایی میشود ]16[. به هر حال با توجه به اینکه مطالعهای در مورد تأثیر تمرین استقامتی شنا بر ژنهای مؤثر بر میتوکندری و متعاقباً بیماری آلزایمر یافت نشد، بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر تمرین استقامتی شنا بر میزان بیان ژنهای PRDX6 و KAT2B در هیپوکمپ مدل موش صحرایی نر نژاد ویستار پس از القاء آلزایمر میباشد.
مواد و روشها
تحقیق حاضر از نوع تجربی و بنیادی میباشد که در سال 1397 در آزمایشگاه هیستوژنوتک انجام گرفت. موشهای صحرایی 6 هفتهای نر نژاد ویستار با وزن 250-200 گرم به عنوان نمونه تحقیق از مرکز نگهداری حیوانات آزمایشگاه پاستور خریداری شده و در اتاقی با چرخه 12 ساعته روشنایی و تاریکی، دمای 22 درجه سانتیگراد و رطوبت 24-22 درصد با دسترسی آزاد به آب و خوراک (به صورت چهارتایی در قفسها) نگهداری شدند. کار با حیوانات بر اساس کلیه اصول اخلاقی تأیید شده با کد اخلاق LU.ECRA.2018.17 توسط کمیته اخلاق دانشگاه لرستان انجام پذیرفت. 18 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به صورت تصادفی به سه گروه کنترل (C)، آلزایمر (A) و گروه تمرین-آلزایمر (AT) تقسیم شدند.
در پژوهش حاضر از بتا آمیلوئید 42-1(Aβ1-42) برای القاء آلزایمر استفاده و با استفاده از دستگاه استریوتاکسی (RWD، چین) به درون هیپوکمپ حیوانات تزریق شد. بتا آمیلوئید (Sigma Aldrich) جهت رسوب به مدت 4 روز، درون انکوباتور (BINDER، آلمان) 37 درجه سانتیگراد قرار گرفت ]17[. حیوانات توسط تزریق درون صفاقی کتامین (75 میلیگرم بر کیلوگرم) و زایلازین (10 میلیگرم بر کیلوگرم) بیهوش شدند و مورد جراحی استریوتاکسی قرار گرفتند. سپس بتا آمیلوئید توسط سرنگ همیلتون متصل به پمپ انفوزیون (Sigma-Aldrich, St. Louis, MO, USA)به منطقه CA1 در هیپوکمپ پشتی (A – 4/2, L ± 3/0, V – 2/0 mm) بر اساس اطلس پاکسینوس و واتسون ( Paxinusو Watson) تزریق شد. برای مشاهده پلاکهای آمیلوئیدی، 10 روز بعد از جراحی از مغز چند حیوان، لامپ اتولوژیک تهیه و مدل آلزایمر ارزیابی شد ]18[.
گروههای تمرین به مدت 20 روز پروتکل تمرینی را انجام دادند. برنامه تمرینی به دو فاز آشناسازی (4 روز) و اصلی (16 روز) تقسیم شد. در دوره آشناسازی، در روز اول، دو دوره 30 ثانیهای شنا با فاصله زمانی دو ساعته بین دورههای شنا؛ در روز دوم، دو دوره 2 دقیقه شنا و یک فاصله دو ساعته؛ روز سوم، سه دوره 10 دقیقه شنا با فاصله 5 دقیقه؛ و روز چهارم، دو دوره 15 دقیقه شنا با فاصله زمانی 5 دقیقه اجرا شد. پس از دوره آشناسازی، موشها از روز پنجم تا روز بیستم به مدت 30 دقیقه شنا کردند ]19[.
برای بررسی بیان ژنهایKAT2B و PRDX6 در هر گروه، بررسی بافتها با تکنیکPCR Real Time استفاده شد. ابتدا طراحی پرایمر انجام شد و سپس RNA کل از بافت ها استخراج گردید و به cDNA تبدیل گردید. سپس cDNAبه روش PCR تکثیر شده و از نظر بیان ژن های ذکر شده مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا RNA کل از سلولهای جمعآوری شده در هر گروه استخراج شد. سپس با استفاده از آنزیم کپی برداری معکوس به cDNA تبدیل شد. در مرحله بعد cDNA حاصل جهت حذف DNA ژنومی با آنزیم DNase I تیمار شد و در نهایت به Real Time تکثیر گردید. جهت بررسیهای مولکولی در سطح بیان ژن، ابتدا استخراج RNA از بافتها در همه گروههای مورد بررسی، طبق پروتکل شرکت سازنده (کیاژن، آلمان) انجام گرفت. پس از استخراج RNA با خلوص و غلظت بالا از تمامی نمونههای مورد مطالعه، مراحل سنتز cDNA طبق پروتکل شرکت سازنده (Fermentas, USA) انجام گرفت و سپس cDNA سنتز شده جهت انجام واکنش رونویسی معکوس مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا کلیه پرایمرهای طراحی شده مربوط به تمامی ژنها، مورد بررسی قرار گرفت و سپس بررسی میزان بیان ژنها با استفاده از روش -ΔΔCT2 انجام گرفت ]20[. مشخصات پرایمرهای استفاده شده در جدول 1 آمده است. ژن رفرنس در این تحقیق B-ACTIN بود.
جدول 1- توالی پرایمرهای KAT2B، PRDX6 و ژن کنترل
کد ژنتیکی |
Sequence 5-3 |
ژن |
022930.1 NM_ |
GTGTGATGGTGGGTATGGGT |
F |
B-ACTIN |
GGTCATTGTAGAAAGTGTGGTG |
R |
017588395.1 XM_ |
AAGGAAATGGGGGATGTGGAGAA |
F |
KAT2B |
CAGGAGGGTGAGGTGAGAGGG |
R |
053576.2 NM_ |
CCATTCTCTACCCAGCCACCAC |
F |
PRDX6 |
ATCACACTCTCTCCCTTCTTCCA |
R |
جهت تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش، از نرمافزارهای ImageJ (سنجش پلاکهای بتا آمیلوئید) و SPSS نسخه 24 استفاده شد. نرمال بودن توزیع فراوانی دادهها با استفاده از آزمون Shapiro-Wilk ارزیابی شد. برای توصیف دادهها و رسم نمودار از آمار توصیفی و برای مقایسه گروهها در متغیرهای مورد مطالعه تحقیق، از تحلیل واریانس یک طرفه و درصورت معنیدار شدن، از آزمون تعقیبی Tukey استفاده شد. همچنین جهت بررسی همگنی واریانس گروهها از آزمون Levene استفاده شد. سطح معنیداری نیز 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج
برای ارزیابی تشکیل یا عدم تشکیل پلاکهای آمیلوئیدی 10 روز پس از القاء Aβ1-42، با استفاده از رنگآمیزی تیوفلاوین مدل آلزایمر تأیید شد (شکل 1)، بهطوری که نتایج آزمون Tukey نشان داد که بین میزان پلاکهای بتا آمیلوئید در دو گروه آلزایمر و کنترل تفاوت معنیدار وجود دارد، میانگین میزان بیان پلاکهای بتا آمیلوئید در گروه کنترل 81/10±81/28 درصد، در گروه آلزایمر 7/929±13565 درصد بود (001/0P<).