جلد 19، شماره 9 - ( 9-1399 )
جلد 19 شماره 9 صفحات 1012-1003 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rezaeian M. Introducing a Guideline for Preparing an Article from a Thesis: A Continuing Education Article. JRUMS 2020; 19 (9) :1003-1012
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-5747-fa.html
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-5747-fa.html
رضائیان محسن. ارائه راهنمایی برای تهیه یک مقاله از یک پایاننامه: یک مقاله آموزش مداوم. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1399; 19 (9) :1003-1012
دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
متن کامل [PDF 239 kb]
(491 دریافت)
| چکیده (HTML) (1524 مشاهده)
References
[1] Figueredo E, Sanchez Perales G, Villalonga A, Castillo J. Spanish doctoral dissertations on anaesthesiology and the scientific publications of their authors. Rev Esp Anestesiol Reanim 2002; 49 (3): 124-30.
[2] Frkovic V, Skender T, Dojcinovic B, Bilic-Zulle L. Publishing scientific papers based on Master's and Ph.D. theses from a small scientific community: case study of Croatian medical schools. Croat Med J 2003; 44(1): 107–11.
[3] Pollard P. From dissertation to journal article: a useful method for planning and writing any manuscript. Internet J Mental Health 2005; 2: 2.
[4] Dhaliwal U, Singh N, Bhatia A. Masters theses from a university medical college: publication in indexed scientific journals. Indian J Ophthalmol 2010; 58(2): 101-4.
[5] Mayir B, Bilecik T, Çakır T, Doğan U, Gündüz UR, Aslaner A, Oruç MT. Analysis of the publishing rate and the number of citations of general surgery dissertations. Turk J Surg 2016; 33(1): 33-6.
[6] Obuku EA, Lavis JN, Kinengyere A, Mafigiri DK, Sengooba F, Karamagi C, Sewankambo NK. Academic research productivity of post-graduate students at Makerere University College of Health Sciences, Uganda, from 1996 to 2010: a retrospective review. Health Res Policy Syst 2017; 15(1): 30.
[7] Ferhatoğlu MF, Kıvılcım T, Kartal A, Filiz Aİ, Kebudi A. An analysis of general surgery theses set up between years 1998-2018 in Turkey: Evidence levels and publication rates of 1996 theses. Turk J Surg 2020; 36(1): 9-14.
[8] Rezaeian M. Writing Article from Theses: An emphasize on the Supervisors’ Role. JRUMS 2015; 14 (5): 351-52.
[9] Rezaeian M. Authorship in students’ research. JRUMS 2012; 11 (6): 511-12.
[10] Rezaeian M. Supervisors should be more vigilant while their students writing an article. JRUMS. 2020; 19(9): 907-8. [Farsi]
[11] Rezaeian M. Salami Publications and Meat Extenders Articles. JRUMS 2013; 12 (7): 503-04.
[12] Rezaeian M. Redundant Publication. JRUMS 2011; 9(4): 247-8.
[13] Rezaeian M. How to Write a Short Report? JRUMS 2020; 19 (6): 553-54.
[14] Rezaeian M. How to Prevent Authorship Dispute. JRUMS 2009; 8 (2): 75-8.
[15] Rezaeian M. Disadvantages of publishing biomedical research articles in English for non-native speakers of English. Epidemiol Health 2015; 37: e2015021.
[16] Hanna M. How to write better medical papers. Springer. New York. 2019.
[17] Marshal G, Brennan P. From MSc dissertations to quantitative research papers in leading journals: A practical guide. Radiography 2008; 14 (2): 73-7.
[18] Rezaeian M. The Necessity of Multiple Revision of the First Draft of an Article. JRUMS 2016; 15 (3): 193-4.
[19] Rezaeian M. Step by step article writing: A practical guide. Arak: Nevisandeh Publications. 2010.
[20] Rezaeian M. How to Write the Acknowledgment Section of an Article? JRUMS 2015; 14 (8): 629-30.
[21] Rezaeian M. Classification of Research Misconducts. JRUMS 2015; 13 (10): 923-4.
[22] Rezaeian M. How to protect young researchers from research misconduct. JRUMS 2015; 13 (11): 1019-20.
[23] Rezaeian, M. How to write an acceptable abstract for a scientific, medical or business paper. Middle East J Business 2011; 6(3): 7-9.
[24] Rezaeian M. How to select a relevant journal to submit your article. Middle East J Business 2015; 10(1): 45-6.
[25] Rezaeian M. How to Write a Covering Letter. JRUMS 2012; 11 (4): 299-300.
[26] Rezaeian M. Conflicts of Interest. JRUMS 2009; 8 (3): 157-58.
[1]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
تلفن: 31315123-034، دورنگار: 31315123-034، پست الکترونیکی: moeygmr2@yahoo.co.uk، ارکید: 0000-0003-3070-0166
متن کامل: (862 مشاهده)
ارائه راهنمایی برای تهیه یک مقاله از یک پایاننامه: یک مقاله آموزش مداوم
محسن رضائیان[1]
دریافت مقاله: 23/7/99 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 12/8/99 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 18/8/99 پذیرش مقاله: 19/8/99
چکیده
ضرورت چاپ مقاله از پایان نامههای مقاطع مختلف تحصیلی همواره مورد تأکید قرار گرفته است. این نکته سبب خواهد شد که احتمال استفاده از نتایج پایاننامهها افزایش یابد. با این وجود، نگارش مقاله از پایاننامههای دانشجویی ممکن است همراه با مخاطراتی نظیر ارتکاب سهوی و یا عمدی به تخلفات پژوهشی باشد. هدف از نگارش مقاله حاضر، ارائه راهنمایی عملی برای انجام این امر مهم می‌باشد. این راهنمایی‌ها در سه مرحله قبل، هنگام و بعد از نگارش مقاله ارائه می‌گردند.
واژه‌های کلیدی: دانشجو، استاد راهنما، پایاننامه، مقاله
محسن رضائیان[1]
دریافت مقاله: 23/7/99 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 12/8/99 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 18/8/99 پذیرش مقاله: 19/8/99
چکیده
ضرورت چاپ مقاله از پایان نامههای مقاطع مختلف تحصیلی همواره مورد تأکید قرار گرفته است. این نکته سبب خواهد شد که احتمال استفاده از نتایج پایاننامهها افزایش یابد. با این وجود، نگارش مقاله از پایاننامههای دانشجویی ممکن است همراه با مخاطراتی نظیر ارتکاب سهوی و یا عمدی به تخلفات پژوهشی باشد. هدف از نگارش مقاله حاضر، ارائه راهنمایی عملی برای انجام این امر مهم می‌باشد. این راهنمایی‌ها در سه مرحله قبل، هنگام و بعد از نگارش مقاله ارائه می‌گردند.
واژه‌های کلیدی: دانشجو، استاد راهنما، پایاننامه، مقاله
مقدمه
ضرورت و چگونگی چاپ مقاله از پایاننامههای مقاطع مختلف تحصیلی همواره مورد بررسی، تأیید و تأکید قرار گرفته است [7-1]. این نکته سبب خواهد شد که احتمال استفاده از نتایج پایاننامهها افزایش یافته و این منابع مهم در گسترش دانش بشری، در قفسه‌های کتاب‌خانه‌ها محبوس نگردند. با این وجود، نگارش مقاله از پایان نامههای دانشجویی ممکن است همراه با مخاطراتی نظیر ارتکاب سهوی و یا عمدی به تخلفات پژوهشی (Research misconduct) باشد که باید از آن پرهیز نمود [10-8].
از همین رو آنچهکه در پی میآید، ارائه راهنمایی قابل استفاده برای دانشجویان، اساتید راهنما و مشاوری است که قصد دارند یک مقاله از یک پایاننامه را استخراج نمایند. توجه دقیق به مفاد این راهنما که بر اساس تجربیات نگارنده و با استفاده از منابع موجود به رشته تحریر درآمده است، کمک مینماید تا مقاله تهیه شده از پایان نامه، از قابلیت چاپ در مجلات معتبر برخودار باشد. در همین راستا، راهنمایی‌ها در سه مرحله و به شرح زیر ارائه می‌گردند:
راهنمایی‌هایی برای مرحله قبل از نگارش مقاله
تیم تحقیقاتی در همان ابتدا باید مشخص نماید که قرار است، چند مقاله از پایاننامه استخراج گردد. تجربه شخصی راقم این سطور نشان میدهد که از اغلب پایاننامهها به غیر از دوره پی اچ دی، بیش‌تر از یک مقاله نمیتوان استخراج نمود. استخراج بیش‌تر از یک مقاله از این پایان نامهها با این خطر همراه است که نویسندگان آن، دچار برخی تخلفهای ناخواسته پژوهشی نظیر انتشار مقالات سلامی (Salami publication) [11] و یا انتشار اضافی (Redundant Publication) [12] گردند.
بنابراین، توصیه بر آن است که از پایاننامههای دوره دکتری پزشک عمومی، دندان‌پزشکی و داروسازی و پایاننامههای دورههای کارشناسی ارشد بیش‌تر از یک مقاله تهیه نگردد. این در حالی است که از پایاننامههای دورههای پی اچ دی ممکن است، بیش‌تر از یک مقاله استخراج گردد. شرط اصلی در این تصمیمگیری آن است که آیا دادههای بهدست آمده از یک پایاننامه آن‌قدر زیاد است که نوشتن بیش‌تر از یک مقاله را موجب گردد؟ اگر پاسخ به این سؤال مثبت است، آن وقت تیم نویسندگی باید دانشجو را به نحوی هدایت نماید که مقالات خود را طوری به رشته تحریر در آورد که در عین حالیکه به هم مرتبط هستند و یک‌دیگر را مورد استناد قرار می‌دهند، هیچ‌گونه همپوشانی با یک‌دیگر نداشته باشند.
اما اگر پاسخ به سوال فوق منفی بوده و تصمیم گرفته شود که از پایان نامه فقط یک مقاله تهیه گردد، ضروری است که در این مرحله، ساختار نهایی مقاله نیز مشخص گردد. برای مثال، آیا مقاله باید به صورت یک مقاله پژوهشی اصیل (Original) به رشته تحریر در آید؟ یا حجم یافتهها، فقط نوشتن یا گزارش کوتاه (Brief report) را حمایت مینماید [13].
هم‌چنین، اگر قبلا اسامی نویسندگان مقاله مشخص نشده باشد، در این مرحله باید به دقت مشخص شود که چه کسانی جزء نویسندگان مقاله می‌باشند. هم‌چنین، ترتیب اسامی و مشخص نمودن نویسنده اول و نویسنده مسؤل نیز در همین مرحله مشخص خواهد شد. همان‌طور که قبلا اشاره گردید بهتر است که دانشجو در نقش نویسنده اول و استاد راهنما در نقش نویسنده آخر و نویسنده مسئول مقاله ظاهر گردند. سایر همکاران نیز به فراخور میزان کاری که انجام داده‌اند، میتوانند به ترتیب بین نویسنده اول و نویسنده مسئول مقاله قرار گیرند. بدیهی است که تیم نویسندگی باید از هرگونه خطای پژوهشی مبنی بر اضافه یا حذف کردن بی‌مورد اسامی نویسندگان پرهیز نماید [14].
تصمیم مهم دیگری نیز که باید در این مرحله گرفته شود این است که مقاله مورد نظر باید به چه زبانی نوشته شود. در این مرحله، تیم نویسندگی ممکن است که تصمیم بگیرد تا مقاله را به زبان فارسی تهیه و به یک مجله فارسی زبان ارسال نمایند. آنها هم‌چنین، ممکن است تصمیم بگیرند تا مقاله را به زبان انگلیسی تهیه و به یک مجله انگلیسی زبان ارسال نمایند. بدون شک، نگارش یک مقاله به زبان انگلیسی برای کسانی که زبان مادریشان غیر از انگلیسی می باشد، دشواری های خاص خود را به همراه دارد [15]. هم‌چنین، چاپ یک مقاله به دو زبان، فعالیتی است که تا جای ممکن باید از ان اجتناب نمود.
توصیه شده است که تیم نویسندگی در مرحله بعد، چهارچوب مقاله را تهیه نمایند. در این چهارچوب، آنها مشخص خواهند کرد که با توجه به تخصص خوانندگان مقاله، چه نکات مهمی را باید در مقاله مورد توجه قرار دهند. این چهارچوب: مقدمه، مواد و روشها، یافتهها و بحث و نتیجه‌گیری مقاله را پوشش خواهد داد [16]. شاید از همه قسمت‌ها مهم‌تر، تصمیمگیری درباره نتایج مقاله است که می‌باید به دقت مشخص نمود که از میان حجم بسیار وسیع یافتههای یک پایان نامه، کدام یک را انتخاب و به چه نحوی در مقاله ارائه نمود.
حالا فرض نماییم که پس از طی مراحل فوق، مشخص شد که از پایاننامه قرار است یک مقاله پژوهشی اصیل استخراج گردد. اکنون، کار اصلی دانشجو شروع میشود..نکته بسیار مهم این است که دانشجویان خودشان نقش اصلی در تدوین مقاله از پایاننامه را بر عهده بگیرند. آنها باید این امر خیلی مهم را تحت نظارت بسیار دقیق و نزدیک اساتید راهنما و مشاور خود آغاز کرده و به سرانجام برسانند. با این وجود، قبل از نوشتن مقاله، دانشجویان باید حتماً چند مقاله با کیفیت در زمینه کاری خود را به دقت مطالعه نمایند. این مقالات میتوانند به عنوان مدلی و یا الگویی برای تهیه مقاله حاصل از پایان نامه مورد استفاده قرار گیرند [17].
راهنمایی‌هایی برای مرحله نگارش مقاله
پس از آنکه چهارچوب مقاله مشخص شد، دانشجو باید اولین نسخه مقاله را تهیه نماید. بنابراین، دانشجو باید زیر نظر اساتید راهنما و مشاور خود، از پایاننامهایی که ممکن است در حدود000/20 کلمه باشد، یک مقاله منسجم 3000 تا 5000 کلمهایی را به رشته تحریر درآورد. بنابراین، وی زیر نظر نظارت دقیق تیم نویسندگی باید در این مرحله و با دقت تمام 000/15 کلمه اضافی را از پایاننامه حذف نماید [17].
اشکالی ندارد که نسخه اولیه مقاله بیش‌تر از 5000 کلمه باشد. چون معمولاً نسخه اولیه باید چندین بار مورد تجدید نظر قرار گیرد. بالاخره بعد از چندین بار تجدید نظر که توسط تیم نویسندگی به عمل خواهد آمد، نسخه نهایی مقاله که مشتمل بر 3000 تا 5000 کلمه است آماده ارسال به یک مجله میگردد [18].
ضروری است که در این مرحله نیز مانند مرحله قبل و بعد، دانشجو از راهنمایی‌های منظم و دقیق اساتید راهنما و مشاور خود برخوردار گردد. برای اینکار وی میتواند علاوه بر دیدارهای حضوری، اقدام به برقراری تماس تلفنی، ارسال ایمیل و یا پیام در شبکههای ارتباط جمعی نماید. در دورانی نظیر زمان حاضر که امکان ملاقات‌های حضوری به علت همه‌گیری بیماری کووید 19 دشوار و یا غیر ممکن می‌باشد، بهره‌گیری از سایر راه‌های ارتباطی ذکر شده بایستی در اولویت قرار گیرد.
در این مرحله ضروری است که تمام اعضاء تیم نویسندگی و به خصوص دانشجو بر روی این نکته تمرکز داشته باشند که مقاله قرار است دقیقاً چه پیامی را به خوانندگان خود منتقل نماید. آنها هم‌چنین باید نشان دهند که کاربرد یافتههای مطالعه در عمل چیست. به علاوه، باید نشان دهند که مقاله حاوی چه پیام جدیدی است که مقالات قبلی فاقد آن بودهاند [17]. جنبههای نو آورانه مقاله است که چاپ آن را تضمین مینماید.
از همین رو:
عنوان دقیق و جذابی را برای مقاله خود انتخاب نمائید. در حالیکه عناوین مطالعات توصیفی، موضوع مورد نظر همراه با زمان، مکان و جمعیت مورد بررسی را پوشش میدهد، عناوین مطالعات تحلیلی باید بیان‌گر رابطهی مورد بررسی همراه با نوع مطالعه باشد [19].
در مقدمه مقاله خود ضمن ارائه تصویری دقیق و صحیح از موضوع مورد مطالعه با استناد به منابع معتبر، هدف از انجام کار خود را به دقت تشریح نمائید. در قسمت مقدمه سعی کنید به مهم‌ترین مطالعات انجام شده در زمینه کار خود با دید انتقادی استناد کنید [19].
مواد و روشهای مطالعه خود را با چنان دقتی بنویسید که فرد دیگر بتواند آنرا تکرار نماید. تمام آنچه که مربوط به مواد و روشهای مطالعه است را در همین قسمت بیاورید. یک خطای شایع که باید از آن اجتناب نمود، ذکر بخشی از مواد و روشها در نتایج مطالعه است [17].
حتما از جدول، نمودار، نقشه و یا تصویر برای بیان نتایج مطالعه خود استفاده نمائید. این ابزار بصری به شما کمک میکند که حجم نسبتاً وسیعی از دادهها را در اشکال نسبتاً کوچکی نشان دهید. مقالاتی که از این ابزار بصری استفاده نکرده و یا استفاده صحیح نمینمایند، در خطر رد شدن قرار میگیرند [19].
در قسمت نتایج سعی کنید که نکات مهم هر جدول، نمودار، نقشه و یا تصویر را به دقت در متن توضیح دهید. ضمن اینکه جداول، نمودارها، نقشهها و یا تصاویر خود را به ترتیب شماره گذاری نمائید، در متن هر جا که نکات مهم این ابزار بصری را توضیح میدهید، به شمارههای آنها ارجاع دهید [19].
ضمن اینکه برای هر ابزار بصری، عنوان مناسبی ارائه می‌کنید، نهایت دقت را به خرج دهید که جزئیات هر جدول، نمودار، نقشه یا تصویر به دقت مشخص و ارائه شده باشد. مثلاً در یک نمودار، عناوین محور مختصات آن به دقت ذکر شده باشد و یا عنوان هر ستون در یک جدول نیز به دقت ذکر شده باشند [19].
نهایت دقت را به خرج دهید که اعداد و ارقام ارائه شده در جدول، نمودار و نقشه کاملاً صحیح و منطبق با اعداد و ارقام ارائه شده در قسمتهای مختلف مقاله باشد. عدم همخوانی بین اعداد و ارقام ممکن است منجر به رد شدن مقاله یا درخواست بازبینی مجدد گردد. بهتر است اعداد اعشاری را تا دو یا سه رقم بعد از اعشار ذکر کنید [19].
در قسمت بحث سعی کنید تا به دقت نشان دهید که یافتههای مطالعه شما در مقایسه با سایر مطالعات در کجا قرار میگیرد و پیرامون هر گونه همخوانی یا عدم همخوانی بحث مبسوطی ارائه نمائید [19].
از هر گونه بیش برآوردی یا کم برآوردی یافتههای خود در بحث پرهیز نمائید. این نکته نشان میدهد که شما درک صحیحی از مطالعه خود و نتایج حاصل از آن دارید [19].
در انتهای بحث و قبل از نتیجه گیری، با نگاهی واقع بینانه به محدودیت‌های مطالعه خود اشاره نمائید. این نکته نیز بیان‌گر آن است که شما درک صحیحی از مطالعه خود و نتایج حاصل از آن دارید [19].
هم‌چنین، بر اساس محدودیت‌های ارائه شده، پیشنهادهایی برای مطالعات بعد ارائه نمائید، تا جایگاه مقاله خود را برای ایجاد انگیزه در انجام مطالعات دامنه دار، ارتقاء ببخشید [19].
نتیجه‌گیری را دقیقاً بر اساس یافتههای مطالعه خود به عمل آورده و از ارائه هر گونه نتیجهای که قبلاً به آن اشاره نکردهاید، پرهیز نمائید [17].
در سرتاسر مقاله خود از ارائه مطالب غیر مرتبط به شدت پرهیز نمائید. چون ارائه اینگونه مطالب این سوال را به ذهن سردبیر و داوران مقالهی شما متبادر میکند که «چه ربطی دارد؟» [17]
در مقاله خود از کلیه کسانی که به نحوی در انجام مطالعه و نگارش مقاله نقش داشتهاند ولی نقش آنها آن‌قدر بزرگ نبوده که در زمره نویسندگان مقاله قلمداد شوند، تقدیر نمائید. حتماً از قبل، اجازه این افراد را برای بردن نامشان در قسمت تقدیر و تشکر،کسب نموده و ذکر نمائید که به چه دلیل از آنها قدردانی مینمائید [20].
پس از نگارش نخستین نسخه، نگاهی به لیست منابع خود بیاندازید و از خود سوال کنید که آیا ممکن است منبع مهم و به روزی را از قلم انداخته باشید؟ [17]
در سرتاسر این مرحله، از هرگونه تخلف پژوهشی پرهیز نمائید. ذکر این نکته ضروری است که تخلفات پژوهشی شامل طیف وسیعی است که از یک طرف شامل رفتارهای بسیار مخرب پژوهشی است که به آنها تقلب‌های پژوهشی ((Research Fraud اطلاق میگردد. این رفتارهای مخرب شامل جعل دادهها، تحریف دادهها و دستبرد علمی است. در سر دیگر این طیف، رفتارهای پژوهشی ابهام برانگیز (Questionable Research Practice) وجود دارد که شامل رفتارهای کم‌تر مخرب نظیر مناقشه نویسندگی است [21].
تخلفات پژوهشی نهتنها باعث خواهند شد که مقاله شما رد گردد، بلکه آینده کاری شما و اساتیدتان ممکن است با این تخلفات دچار خدشههای جبرانناپذیر گردد. بنابراین، تا جای ممکن باید ضمن شناخت دقیق انواع تخلفات پژوهشی از ارتکاب به آنها به شدت پرهیز نمود. در همین رابطه، اساتید راهنما و مشاور نقش بسیار حیاتی در پیشگیری از انجام تخلفات پژوهشی در دانشجویان خود دارند [22].
نسخه تهیه شده از مقاله باید چندین بار توسط تمام اعضاء تیم نویسندگی مورد مطالعه قرار گرفته تا هر گونه ایرادات احتمالی آن قبل از ارسال به مجله برطرف گردد [18].
بالاخره، در انتهای نگارش مقاله، خلاصهای کامل و دقیق از آن را تهیه نمائید. تهیه یک خلاصه دقیق و مناسب میتواند تأثیر بهسزایی در چاپ مقاله و خوانده شدن آن در صورت چاپ بگذارد [23].
راهنمایی‌های برای مرحله ارسال مقاله به مجله
بسیار ضروری است که تیم نویسندگی در این مرحله نیز، مجلهای را با دقت هر چه تمام‌تر انتخاب نموده که مقاله در قلمرو(Scope) آن مجله میگنجد. انتخاب مجله مناسب برای ارسال مقاله از اهمیت بسیار حیاتی برخودار است. چون ارسال مقاله به یک مجله نامناسب موجب مردود شدن آن میگردد. هم‌چنین، رعایت دستورالعمل نویسندگان این مجله باید به هنگام تهیه آخرین نسخه مقاله مورد توجه قرار گیرد. این نکته کمک میکند تا در صورت ارسال مقاله به مجله مورد نظر، مقاله وارد چرخهی داوری گردد [24].
دستورالعمل نویسندگان هر مجله در برگیرنده: چگونگی نگارش عنوان، اسامی و وابستگی های سازمانی، خلاصه و متن مقاله، همراه با چگونگی نگارش تقدیر و تشکر و منابع مقاله بوده و از هر مجله به مجله دیگر تا حدودی متفاوت می‌باشد. رعایت این دستورالعمل‌ها اگر چه ممکن است بسیار وقت‌گیر باشد، اما ضروری است. چرا که در غیر این‌صورت، ممکن است که تنها به دلیل عدم رعایت دستورالعمل نویسندگان، مقاله شما به سرعت مردود (Fast rejection) گردد [24].
امروزه تقریباً تمامی مجلات دارای وبگاه هایی هستند که می‌توان از طریق آن و به راحتی، مقالات را ارسال نمود. ضروری است که دانشجویان با این وبگاه‌ها و شیوه ارسال مقاله از طریق آنها آشنایی کامل داشته باشند. برای نمونه، به هنگام ارسال مقالات، مجلات ممکن است از شما درخواست نمایند تا با نوشتن سرنامه (Cover letter) به اختصار توضیح دهید که مقاله شما دارای چه جنبههای نوآورانه‌ای می‌باشد که چاپ آن را در مجله ضروری می‌سازد [25].
به علاوه، مجلات ممکن است درخواست نمایند که تک تک نویسندگان، وجود هرگونه تعارض در منافع (Conflict of interest) احتمالی را اعلام نمایند. تعارض در منافع که به دو دسته اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم میشود، ممکن است که از خود تأثیرات ناخواسته ای را در نگارش مقاله به جای بگذارد. بنابراین، افشا هر گونه تعارض منافع احتمالی به سردبیر، داوران و خوانندگان مقاله کمک مینماید تا برآورد نسبتاً دقیقی از تأثیرات تعارض منافع در نگارش مقاله داشته باشند [26].
مجلات هم‌چنین، ممکن است میزان و شکل مشارکت (Contribution) تک تک نویسندگان را جویا شوند. برای نمونه، چه کسانی در شکل‌گیری ایده مطالعه نقش داشته اند. چه کسانی داده را جمع‌آوری کرده‌اند. چه کسانی دادهها را تجزیه و تحلیل نموده‌اند. چه کسانی نسخه اولیه مقاله را نوشته‌اند و چه کسانی نسخه اولیه را مورد تجدید نظر قرار داده و به غنای علمی آن افزوده‌اند [19].
نتیجه‌گیری
نگارش و چاپ مقاله از پایان نامههای دانشجویان، فعالیتی بسیار ضروری است که باید مورد تأکید و تشویق قرار گیرد. با این وجود، به منظور دست یافتن به نتیجه مطلوب و پرهیز از تخلفات پژوهشی، ضروری است که تیم نویسندگی این قبیل مقالات، از دستورالعمل‌های شناخته شده پیروی نمایند. مقاله حاضر، مهم‌ترین این راهنمایی‌ها را در سه مرحله قبل، هنگام
و بعد از نگارش مقاله، تقدیم خوانندگان خود نموده است.
ضرورت و چگونگی چاپ مقاله از پایاننامههای مقاطع مختلف تحصیلی همواره مورد بررسی، تأیید و تأکید قرار گرفته است [7-1]. این نکته سبب خواهد شد که احتمال استفاده از نتایج پایاننامهها افزایش یافته و این منابع مهم در گسترش دانش بشری، در قفسه‌های کتاب‌خانه‌ها محبوس نگردند. با این وجود، نگارش مقاله از پایان نامههای دانشجویی ممکن است همراه با مخاطراتی نظیر ارتکاب سهوی و یا عمدی به تخلفات پژوهشی (Research misconduct) باشد که باید از آن پرهیز نمود [10-8].
از همین رو آنچهکه در پی میآید، ارائه راهنمایی قابل استفاده برای دانشجویان، اساتید راهنما و مشاوری است که قصد دارند یک مقاله از یک پایاننامه را استخراج نمایند. توجه دقیق به مفاد این راهنما که بر اساس تجربیات نگارنده و با استفاده از منابع موجود به رشته تحریر درآمده است، کمک مینماید تا مقاله تهیه شده از پایان نامه، از قابلیت چاپ در مجلات معتبر برخودار باشد. در همین راستا، راهنمایی‌ها در سه مرحله و به شرح زیر ارائه می‌گردند:
راهنمایی‌هایی برای مرحله قبل از نگارش مقاله
تیم تحقیقاتی در همان ابتدا باید مشخص نماید که قرار است، چند مقاله از پایاننامه استخراج گردد. تجربه شخصی راقم این سطور نشان میدهد که از اغلب پایاننامهها به غیر از دوره پی اچ دی، بیش‌تر از یک مقاله نمیتوان استخراج نمود. استخراج بیش‌تر از یک مقاله از این پایان نامهها با این خطر همراه است که نویسندگان آن، دچار برخی تخلفهای ناخواسته پژوهشی نظیر انتشار مقالات سلامی (Salami publication) [11] و یا انتشار اضافی (Redundant Publication) [12] گردند.
بنابراین، توصیه بر آن است که از پایاننامههای دوره دکتری پزشک عمومی، دندان‌پزشکی و داروسازی و پایاننامههای دورههای کارشناسی ارشد بیش‌تر از یک مقاله تهیه نگردد. این در حالی است که از پایاننامههای دورههای پی اچ دی ممکن است، بیش‌تر از یک مقاله استخراج گردد. شرط اصلی در این تصمیمگیری آن است که آیا دادههای بهدست آمده از یک پایاننامه آن‌قدر زیاد است که نوشتن بیش‌تر از یک مقاله را موجب گردد؟ اگر پاسخ به این سؤال مثبت است، آن وقت تیم نویسندگی باید دانشجو را به نحوی هدایت نماید که مقالات خود را طوری به رشته تحریر در آورد که در عین حالیکه به هم مرتبط هستند و یک‌دیگر را مورد استناد قرار می‌دهند، هیچ‌گونه همپوشانی با یک‌دیگر نداشته باشند.
اما اگر پاسخ به سوال فوق منفی بوده و تصمیم گرفته شود که از پایان نامه فقط یک مقاله تهیه گردد، ضروری است که در این مرحله، ساختار نهایی مقاله نیز مشخص گردد. برای مثال، آیا مقاله باید به صورت یک مقاله پژوهشی اصیل (Original) به رشته تحریر در آید؟ یا حجم یافتهها، فقط نوشتن یا گزارش کوتاه (Brief report) را حمایت مینماید [13].
هم‌چنین، اگر قبلا اسامی نویسندگان مقاله مشخص نشده باشد، در این مرحله باید به دقت مشخص شود که چه کسانی جزء نویسندگان مقاله می‌باشند. هم‌چنین، ترتیب اسامی و مشخص نمودن نویسنده اول و نویسنده مسؤل نیز در همین مرحله مشخص خواهد شد. همان‌طور که قبلا اشاره گردید بهتر است که دانشجو در نقش نویسنده اول و استاد راهنما در نقش نویسنده آخر و نویسنده مسئول مقاله ظاهر گردند. سایر همکاران نیز به فراخور میزان کاری که انجام داده‌اند، میتوانند به ترتیب بین نویسنده اول و نویسنده مسئول مقاله قرار گیرند. بدیهی است که تیم نویسندگی باید از هرگونه خطای پژوهشی مبنی بر اضافه یا حذف کردن بی‌مورد اسامی نویسندگان پرهیز نماید [14].
تصمیم مهم دیگری نیز که باید در این مرحله گرفته شود این است که مقاله مورد نظر باید به چه زبانی نوشته شود. در این مرحله، تیم نویسندگی ممکن است که تصمیم بگیرد تا مقاله را به زبان فارسی تهیه و به یک مجله فارسی زبان ارسال نمایند. آنها هم‌چنین، ممکن است تصمیم بگیرند تا مقاله را به زبان انگلیسی تهیه و به یک مجله انگلیسی زبان ارسال نمایند. بدون شک، نگارش یک مقاله به زبان انگلیسی برای کسانی که زبان مادریشان غیر از انگلیسی می باشد، دشواری های خاص خود را به همراه دارد [15]. هم‌چنین، چاپ یک مقاله به دو زبان، فعالیتی است که تا جای ممکن باید از ان اجتناب نمود.
توصیه شده است که تیم نویسندگی در مرحله بعد، چهارچوب مقاله را تهیه نمایند. در این چهارچوب، آنها مشخص خواهند کرد که با توجه به تخصص خوانندگان مقاله، چه نکات مهمی را باید در مقاله مورد توجه قرار دهند. این چهارچوب: مقدمه، مواد و روشها، یافتهها و بحث و نتیجه‌گیری مقاله را پوشش خواهد داد [16]. شاید از همه قسمت‌ها مهم‌تر، تصمیمگیری درباره نتایج مقاله است که می‌باید به دقت مشخص نمود که از میان حجم بسیار وسیع یافتههای یک پایان نامه، کدام یک را انتخاب و به چه نحوی در مقاله ارائه نمود.
حالا فرض نماییم که پس از طی مراحل فوق، مشخص شد که از پایاننامه قرار است یک مقاله پژوهشی اصیل استخراج گردد. اکنون، کار اصلی دانشجو شروع میشود..نکته بسیار مهم این است که دانشجویان خودشان نقش اصلی در تدوین مقاله از پایاننامه را بر عهده بگیرند. آنها باید این امر خیلی مهم را تحت نظارت بسیار دقیق و نزدیک اساتید راهنما و مشاور خود آغاز کرده و به سرانجام برسانند. با این وجود، قبل از نوشتن مقاله، دانشجویان باید حتماً چند مقاله با کیفیت در زمینه کاری خود را به دقت مطالعه نمایند. این مقالات میتوانند به عنوان مدلی و یا الگویی برای تهیه مقاله حاصل از پایان نامه مورد استفاده قرار گیرند [17].
راهنمایی‌هایی برای مرحله نگارش مقاله
پس از آنکه چهارچوب مقاله مشخص شد، دانشجو باید اولین نسخه مقاله را تهیه نماید. بنابراین، دانشجو باید زیر نظر اساتید راهنما و مشاور خود، از پایاننامهایی که ممکن است در حدود000/20 کلمه باشد، یک مقاله منسجم 3000 تا 5000 کلمهایی را به رشته تحریر درآورد. بنابراین، وی زیر نظر نظارت دقیق تیم نویسندگی باید در این مرحله و با دقت تمام 000/15 کلمه اضافی را از پایاننامه حذف نماید [17].
اشکالی ندارد که نسخه اولیه مقاله بیش‌تر از 5000 کلمه باشد. چون معمولاً نسخه اولیه باید چندین بار مورد تجدید نظر قرار گیرد. بالاخره بعد از چندین بار تجدید نظر که توسط تیم نویسندگی به عمل خواهد آمد، نسخه نهایی مقاله که مشتمل بر 3000 تا 5000 کلمه است آماده ارسال به یک مجله میگردد [18].
ضروری است که در این مرحله نیز مانند مرحله قبل و بعد، دانشجو از راهنمایی‌های منظم و دقیق اساتید راهنما و مشاور خود برخوردار گردد. برای اینکار وی میتواند علاوه بر دیدارهای حضوری، اقدام به برقراری تماس تلفنی، ارسال ایمیل و یا پیام در شبکههای ارتباط جمعی نماید. در دورانی نظیر زمان حاضر که امکان ملاقات‌های حضوری به علت همه‌گیری بیماری کووید 19 دشوار و یا غیر ممکن می‌باشد، بهره‌گیری از سایر راه‌های ارتباطی ذکر شده بایستی در اولویت قرار گیرد.
در این مرحله ضروری است که تمام اعضاء تیم نویسندگی و به خصوص دانشجو بر روی این نکته تمرکز داشته باشند که مقاله قرار است دقیقاً چه پیامی را به خوانندگان خود منتقل نماید. آنها هم‌چنین باید نشان دهند که کاربرد یافتههای مطالعه در عمل چیست. به علاوه، باید نشان دهند که مقاله حاوی چه پیام جدیدی است که مقالات قبلی فاقد آن بودهاند [17]. جنبههای نو آورانه مقاله است که چاپ آن را تضمین مینماید.
از همین رو:
عنوان دقیق و جذابی را برای مقاله خود انتخاب نمائید. در حالیکه عناوین مطالعات توصیفی، موضوع مورد نظر همراه با زمان، مکان و جمعیت مورد بررسی را پوشش میدهد، عناوین مطالعات تحلیلی باید بیان‌گر رابطهی مورد بررسی همراه با نوع مطالعه باشد [19].
در مقدمه مقاله خود ضمن ارائه تصویری دقیق و صحیح از موضوع مورد مطالعه با استناد به منابع معتبر، هدف از انجام کار خود را به دقت تشریح نمائید. در قسمت مقدمه سعی کنید به مهم‌ترین مطالعات انجام شده در زمینه کار خود با دید انتقادی استناد کنید [19].
مواد و روشهای مطالعه خود را با چنان دقتی بنویسید که فرد دیگر بتواند آنرا تکرار نماید. تمام آنچه که مربوط به مواد و روشهای مطالعه است را در همین قسمت بیاورید. یک خطای شایع که باید از آن اجتناب نمود، ذکر بخشی از مواد و روشها در نتایج مطالعه است [17].
حتما از جدول، نمودار، نقشه و یا تصویر برای بیان نتایج مطالعه خود استفاده نمائید. این ابزار بصری به شما کمک میکند که حجم نسبتاً وسیعی از دادهها را در اشکال نسبتاً کوچکی نشان دهید. مقالاتی که از این ابزار بصری استفاده نکرده و یا استفاده صحیح نمینمایند، در خطر رد شدن قرار میگیرند [19].
در قسمت نتایج سعی کنید که نکات مهم هر جدول، نمودار، نقشه و یا تصویر را به دقت در متن توضیح دهید. ضمن اینکه جداول، نمودارها، نقشهها و یا تصاویر خود را به ترتیب شماره گذاری نمائید، در متن هر جا که نکات مهم این ابزار بصری را توضیح میدهید، به شمارههای آنها ارجاع دهید [19].
ضمن اینکه برای هر ابزار بصری، عنوان مناسبی ارائه می‌کنید، نهایت دقت را به خرج دهید که جزئیات هر جدول، نمودار، نقشه یا تصویر به دقت مشخص و ارائه شده باشد. مثلاً در یک نمودار، عناوین محور مختصات آن به دقت ذکر شده باشد و یا عنوان هر ستون در یک جدول نیز به دقت ذکر شده باشند [19].
نهایت دقت را به خرج دهید که اعداد و ارقام ارائه شده در جدول، نمودار و نقشه کاملاً صحیح و منطبق با اعداد و ارقام ارائه شده در قسمتهای مختلف مقاله باشد. عدم همخوانی بین اعداد و ارقام ممکن است منجر به رد شدن مقاله یا درخواست بازبینی مجدد گردد. بهتر است اعداد اعشاری را تا دو یا سه رقم بعد از اعشار ذکر کنید [19].
در قسمت بحث سعی کنید تا به دقت نشان دهید که یافتههای مطالعه شما در مقایسه با سایر مطالعات در کجا قرار میگیرد و پیرامون هر گونه همخوانی یا عدم همخوانی بحث مبسوطی ارائه نمائید [19].
از هر گونه بیش برآوردی یا کم برآوردی یافتههای خود در بحث پرهیز نمائید. این نکته نشان میدهد که شما درک صحیحی از مطالعه خود و نتایج حاصل از آن دارید [19].
در انتهای بحث و قبل از نتیجه گیری، با نگاهی واقع بینانه به محدودیت‌های مطالعه خود اشاره نمائید. این نکته نیز بیان‌گر آن است که شما درک صحیحی از مطالعه خود و نتایج حاصل از آن دارید [19].
هم‌چنین، بر اساس محدودیت‌های ارائه شده، پیشنهادهایی برای مطالعات بعد ارائه نمائید، تا جایگاه مقاله خود را برای ایجاد انگیزه در انجام مطالعات دامنه دار، ارتقاء ببخشید [19].
نتیجه‌گیری را دقیقاً بر اساس یافتههای مطالعه خود به عمل آورده و از ارائه هر گونه نتیجهای که قبلاً به آن اشاره نکردهاید، پرهیز نمائید [17].
در سرتاسر مقاله خود از ارائه مطالب غیر مرتبط به شدت پرهیز نمائید. چون ارائه اینگونه مطالب این سوال را به ذهن سردبیر و داوران مقالهی شما متبادر میکند که «چه ربطی دارد؟» [17]
در مقاله خود از کلیه کسانی که به نحوی در انجام مطالعه و نگارش مقاله نقش داشتهاند ولی نقش آنها آن‌قدر بزرگ نبوده که در زمره نویسندگان مقاله قلمداد شوند، تقدیر نمائید. حتماً از قبل، اجازه این افراد را برای بردن نامشان در قسمت تقدیر و تشکر،کسب نموده و ذکر نمائید که به چه دلیل از آنها قدردانی مینمائید [20].
پس از نگارش نخستین نسخه، نگاهی به لیست منابع خود بیاندازید و از خود سوال کنید که آیا ممکن است منبع مهم و به روزی را از قلم انداخته باشید؟ [17]
در سرتاسر این مرحله، از هرگونه تخلف پژوهشی پرهیز نمائید. ذکر این نکته ضروری است که تخلفات پژوهشی شامل طیف وسیعی است که از یک طرف شامل رفتارهای بسیار مخرب پژوهشی است که به آنها تقلب‌های پژوهشی ((Research Fraud اطلاق میگردد. این رفتارهای مخرب شامل جعل دادهها، تحریف دادهها و دستبرد علمی است. در سر دیگر این طیف، رفتارهای پژوهشی ابهام برانگیز (Questionable Research Practice) وجود دارد که شامل رفتارهای کم‌تر مخرب نظیر مناقشه نویسندگی است [21].
تخلفات پژوهشی نهتنها باعث خواهند شد که مقاله شما رد گردد، بلکه آینده کاری شما و اساتیدتان ممکن است با این تخلفات دچار خدشههای جبرانناپذیر گردد. بنابراین، تا جای ممکن باید ضمن شناخت دقیق انواع تخلفات پژوهشی از ارتکاب به آنها به شدت پرهیز نمود. در همین رابطه، اساتید راهنما و مشاور نقش بسیار حیاتی در پیشگیری از انجام تخلفات پژوهشی در دانشجویان خود دارند [22].
نسخه تهیه شده از مقاله باید چندین بار توسط تمام اعضاء تیم نویسندگی مورد مطالعه قرار گرفته تا هر گونه ایرادات احتمالی آن قبل از ارسال به مجله برطرف گردد [18].
بالاخره، در انتهای نگارش مقاله، خلاصهای کامل و دقیق از آن را تهیه نمائید. تهیه یک خلاصه دقیق و مناسب میتواند تأثیر بهسزایی در چاپ مقاله و خوانده شدن آن در صورت چاپ بگذارد [23].
راهنمایی‌های برای مرحله ارسال مقاله به مجله
بسیار ضروری است که تیم نویسندگی در این مرحله نیز، مجلهای را با دقت هر چه تمام‌تر انتخاب نموده که مقاله در قلمرو(Scope) آن مجله میگنجد. انتخاب مجله مناسب برای ارسال مقاله از اهمیت بسیار حیاتی برخودار است. چون ارسال مقاله به یک مجله نامناسب موجب مردود شدن آن میگردد. هم‌چنین، رعایت دستورالعمل نویسندگان این مجله باید به هنگام تهیه آخرین نسخه مقاله مورد توجه قرار گیرد. این نکته کمک میکند تا در صورت ارسال مقاله به مجله مورد نظر، مقاله وارد چرخهی داوری گردد [24].
دستورالعمل نویسندگان هر مجله در برگیرنده: چگونگی نگارش عنوان، اسامی و وابستگی های سازمانی، خلاصه و متن مقاله، همراه با چگونگی نگارش تقدیر و تشکر و منابع مقاله بوده و از هر مجله به مجله دیگر تا حدودی متفاوت می‌باشد. رعایت این دستورالعمل‌ها اگر چه ممکن است بسیار وقت‌گیر باشد، اما ضروری است. چرا که در غیر این‌صورت، ممکن است که تنها به دلیل عدم رعایت دستورالعمل نویسندگان، مقاله شما به سرعت مردود (Fast rejection) گردد [24].
امروزه تقریباً تمامی مجلات دارای وبگاه هایی هستند که می‌توان از طریق آن و به راحتی، مقالات را ارسال نمود. ضروری است که دانشجویان با این وبگاه‌ها و شیوه ارسال مقاله از طریق آنها آشنایی کامل داشته باشند. برای نمونه، به هنگام ارسال مقالات، مجلات ممکن است از شما درخواست نمایند تا با نوشتن سرنامه (Cover letter) به اختصار توضیح دهید که مقاله شما دارای چه جنبههای نوآورانه‌ای می‌باشد که چاپ آن را در مجله ضروری می‌سازد [25].
به علاوه، مجلات ممکن است درخواست نمایند که تک تک نویسندگان، وجود هرگونه تعارض در منافع (Conflict of interest) احتمالی را اعلام نمایند. تعارض در منافع که به دو دسته اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم میشود، ممکن است که از خود تأثیرات ناخواسته ای را در نگارش مقاله به جای بگذارد. بنابراین، افشا هر گونه تعارض منافع احتمالی به سردبیر، داوران و خوانندگان مقاله کمک مینماید تا برآورد نسبتاً دقیقی از تأثیرات تعارض منافع در نگارش مقاله داشته باشند [26].
مجلات هم‌چنین، ممکن است میزان و شکل مشارکت (Contribution) تک تک نویسندگان را جویا شوند. برای نمونه، چه کسانی در شکل‌گیری ایده مطالعه نقش داشته اند. چه کسانی داده را جمع‌آوری کرده‌اند. چه کسانی دادهها را تجزیه و تحلیل نموده‌اند. چه کسانی نسخه اولیه مقاله را نوشته‌اند و چه کسانی نسخه اولیه را مورد تجدید نظر قرار داده و به غنای علمی آن افزوده‌اند [19].
نتیجه‌گیری
نگارش و چاپ مقاله از پایان نامههای دانشجویان، فعالیتی بسیار ضروری است که باید مورد تأکید و تشویق قرار گیرد. با این وجود، به منظور دست یافتن به نتیجه مطلوب و پرهیز از تخلفات پژوهشی، ضروری است که تیم نویسندگی این قبیل مقالات، از دستورالعمل‌های شناخته شده پیروی نمایند. مقاله حاضر، مهم‌ترین این راهنمایی‌ها را در سه مرحله قبل، هنگام
و بعد از نگارش مقاله، تقدیم خوانندگان خود نموده است.
References
[1] Figueredo E, Sanchez Perales G, Villalonga A, Castillo J. Spanish doctoral dissertations on anaesthesiology and the scientific publications of their authors. Rev Esp Anestesiol Reanim 2002; 49 (3): 124-30.
[2] Frkovic V, Skender T, Dojcinovic B, Bilic-Zulle L. Publishing scientific papers based on Master's and Ph.D. theses from a small scientific community: case study of Croatian medical schools. Croat Med J 2003; 44(1): 107–11.
[3] Pollard P. From dissertation to journal article: a useful method for planning and writing any manuscript. Internet J Mental Health 2005; 2: 2.
[4] Dhaliwal U, Singh N, Bhatia A. Masters theses from a university medical college: publication in indexed scientific journals. Indian J Ophthalmol 2010; 58(2): 101-4.
[5] Mayir B, Bilecik T, Çakır T, Doğan U, Gündüz UR, Aslaner A, Oruç MT. Analysis of the publishing rate and the number of citations of general surgery dissertations. Turk J Surg 2016; 33(1): 33-6.
[6] Obuku EA, Lavis JN, Kinengyere A, Mafigiri DK, Sengooba F, Karamagi C, Sewankambo NK. Academic research productivity of post-graduate students at Makerere University College of Health Sciences, Uganda, from 1996 to 2010: a retrospective review. Health Res Policy Syst 2017; 15(1): 30.
[7] Ferhatoğlu MF, Kıvılcım T, Kartal A, Filiz Aİ, Kebudi A. An analysis of general surgery theses set up between years 1998-2018 in Turkey: Evidence levels and publication rates of 1996 theses. Turk J Surg 2020; 36(1): 9-14.
[8] Rezaeian M. Writing Article from Theses: An emphasize on the Supervisors’ Role. JRUMS 2015; 14 (5): 351-52.
[9] Rezaeian M. Authorship in students’ research. JRUMS 2012; 11 (6): 511-12.
[10] Rezaeian M. Supervisors should be more vigilant while their students writing an article. JRUMS. 2020; 19(9): 907-8. [Farsi]
[11] Rezaeian M. Salami Publications and Meat Extenders Articles. JRUMS 2013; 12 (7): 503-04.
[12] Rezaeian M. Redundant Publication. JRUMS 2011; 9(4): 247-8.
[13] Rezaeian M. How to Write a Short Report? JRUMS 2020; 19 (6): 553-54.
[14] Rezaeian M. How to Prevent Authorship Dispute. JRUMS 2009; 8 (2): 75-8.
[15] Rezaeian M. Disadvantages of publishing biomedical research articles in English for non-native speakers of English. Epidemiol Health 2015; 37: e2015021.
[16] Hanna M. How to write better medical papers. Springer. New York. 2019.
[17] Marshal G, Brennan P. From MSc dissertations to quantitative research papers in leading journals: A practical guide. Radiography 2008; 14 (2): 73-7.
[18] Rezaeian M. The Necessity of Multiple Revision of the First Draft of an Article. JRUMS 2016; 15 (3): 193-4.
[19] Rezaeian M. Step by step article writing: A practical guide. Arak: Nevisandeh Publications. 2010.
[20] Rezaeian M. How to Write the Acknowledgment Section of an Article? JRUMS 2015; 14 (8): 629-30.
[21] Rezaeian M. Classification of Research Misconducts. JRUMS 2015; 13 (10): 923-4.
[22] Rezaeian M. How to protect young researchers from research misconduct. JRUMS 2015; 13 (11): 1019-20.
[23] Rezaeian, M. How to write an acceptable abstract for a scientific, medical or business paper. Middle East J Business 2011; 6(3): 7-9.
[24] Rezaeian M. How to select a relevant journal to submit your article. Middle East J Business 2015; 10(1): 45-6.
[25] Rezaeian M. How to Write a Covering Letter. JRUMS 2012; 11 (4): 299-300.
[26] Rezaeian M. Conflicts of Interest. JRUMS 2009; 8 (3): 157-58.
تلفن: 31315123-034، دورنگار: 31315123-034، پست الکترونیکی: moeygmr2@yahoo.co.uk، ارکید: 0000-0003-3070-0166
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
آمار و اپيدميولوژي
دریافت: 1399/9/29 | پذیرش: 1399/9/30 | انتشار: 1399/9/30
دریافت: 1399/9/29 | پذیرش: 1399/9/30 | انتشار: 1399/9/30
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
