جلد 20، شماره 8 - ( 8-1400 )
جلد 20 شماره 8 صفحات 942-933 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Aghalari Z, Dahms H, Jafarian S, Jafarian S, Gholinia Ahangar H. Evaluation of Anxiety during Coronavirus Pandemic Among Healthcare Workers in Babol in 2020: A Short Report. JRUMS 2021; 20 (8) :933-942
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-5975-fa.html
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-5975-fa.html
اقالری زهرا، Dahms Hans-Uwe، حسن‌پور مجتبی، جعفریان سمیه، قلی نیا آهنگر همت. بررسی اضطراب ناشی از پاندمی کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399: یک گزارش کوتاه. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1400; 20 (8) :933-942
دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران
متن کامل [PDF 295 kb]
(570 دریافت)
| چکیده (HTML) (1389 مشاهده)
جدول 1- فراوانی پاسخ سؤالات مربوط به مقیاس اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399 (260=n)
بحث
در این مطالعه میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب کل، علائم روانی اضطراب و علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل به ترتیب 02/8±13/12، 35/5±86/9، 27/2±69/3 بود. میانگین نمرات مربوط به علائم جسمانی اضطراب پایین‌تر از سؤالات علائم روانی اضطراب بود که بیانگر وضعیت جسمانی خوب افراد بود. مطالعه Huang و همکاران نشان داد در دوران شیوع کرونا در شاغلین بخش رادیولوژی West China Hospita میانگین و انحراف معیار نمره اضطراب 93/8±28/44 بود و سطح اضطراب افراد در مرحله اولیه شیوع کروناویروس بالا بود ]10[. مطالعه Xiao و همکاران نشان داده است که در زمان شیوع کروناویروس، میانگین نمرات اضطراب کارکنان مراقبت‌های بهداشتی در کلینیک‌ها و واحدهای مراقبت ویژه چین، 26/55 گزارش شد ]11[. میانگین اضطراب کل در مطالعه حاضر در مقایسه با مطالعات ذکر شده پایین‌تر بود و این مطلب بیانگر سطح اضطراب کم‌تر شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل است. از دلایل متفاوت بودن نتایج این بخش از مطالعه حاضر با سایر مطالعات میتواند متفاوت بودن ابزار مورد پژوهش و نوع پرسشنامه مورد استفاده باشد. یکی دیگر از دلایل سطح پایین اضطراب شاغلین مورد بررسی میتواند اعتقادات مذهبی افراد باشد زیرا افراد مورد مطالعه در این پژوهش مسلمان و معتقد به یاری و همنوع دوستی در شرایط بحرانی هستند و این نوع اعتقادات مذهبی میتواند از سطح اضطراب افراد بکاهد.
در مطالعه حاضر 75 درصد افراد اضطراب کل، 53/56 درصد افراد علائم روانی اضطراب و 38/95 درصد افراد علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا را به صورت عدم اضطراب یا خفیف داشتند. در مجموع 75 درصد فاقد اضطراب یا دارای اضطراب خفیف بودند و 25 درصد اضطراب متوسط و شدید داشتند. مطالعه Huang و همکاران نشان داد 6/76 درصد شاغلین بخش رادیولوژی در دوران شیوع کروناویروس اضطراب نداشتند و مابقی اضطراب متوسط و شدید داشتند ]10[. در مطالعه Pappa و همکاران که مروری بر 13 مقاله بود گزارش شد 2/23 درصد کارکنان مرکز آموزشی درمانی اضطراب داشتند ]12[. مطالعه Arasteh و همکاران نشان داد در کارکنان درمانی و غیر‌درمانی بیمارستانها اختلالات اضطراب 5/6 درصد بود ]13 .[نتایج مطالعه حاضر نشان داد تعداد اندکی از افراد اضطراب داشتند. لذا باید به تقویت سلامت روانی و جسمانی شاغلین مراکز بهداشتی درمانی توجه شود و در این راستا باید از دانش روانشناسان برای ارتقاء سلامت شاغلین بخش بهداشت و درمان در شرایط بحرانی و اپیدمی کمک گرفت، زیرا با تقویت سلامت روان میتوان انتظار داشت که سلامت جسمانی هم ارتقاء یابد.
در مطالعه حاضر، زنان بیش‌تر از مردان علائم روانی اضطراب را داشتند به طوری که بیش‌تر افرادی که اضطراب ناشی از کرونا داشتند زن بودند. در مطالعه Wilson و همکاران نیز میزان اضطراب ناشی از کرونا در زنان 2 برابر بیش‌تر از مردان بود ]14[. زنان از نظر روانشناسی به دلیل روحیه حساس و درک بهتر مسائل به طور ذاتی حساسیت بیش‌تری در شرایط بحرانی از خود نشان می‌دهند ]15[، بنابراین طبیعی است که در شرایط پاندمی کروناویروس زنان اضطراب بیش‌تری دارند.
در مطالعه حاضر، بیش‌تر افرادی که اضطراب ناشی از کرونا داشتند در گروه سنی 31 تا 50 سال، عضو کادر بهداشت بودند. در مطالعه Huang و همکاران تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که سن و موقعیت شغلی به عنوان عوامل مؤثر بر میزان اضطراب شناخته شدند ]10[. همان‌طور که در مطالعه حاضر و سایر مطالعات بیان شده است، افزایش سن با اضطراب ارتباط معنی‌دار دارد که میتواند یکی از دلایل آن دل‌بستگی افراد به خانواده و مسئولیت‌های خانوادگی باشد زیرا افراد با افزایش سن، وابستگی بیش‌تری به خانواده پیدا می‌کنند و تمایل دارند محیطی امن و مناسب برای خانواده خود فراهم کنند. از آنجا که امکان سرایت ویروس از افراد شاغل در بخش بهداشت و درمان به دلیل نوع محیط شغلی و ارتباط مستقیم شاغلین بهداشت و درمان با بیماران و ناقلین کروناویروس نسبت به سایر شاغلین بیش‌تر است، طبیعتاً میزان اضطراب افراد درخصوص انتقال کروناویروس به خانواده نیز افزایش می‌یابد.
از محدودیت‌های مطالعه حاضر این است که مطالعه ما اطلاعات شاغلین مراکز بهداشتی درمانی را تجزیه و تحلیل کرد و افراد شاغل در بیمارستانها را بررسی نکرده است. به دلیل نوع محیط شغلی در بیمارستانها ممکن است نتایج در بیمارستانها متفاوت باشد. همچنین در این مطالعه اثر حمایت خانواده شاغلین مراکز بهداشتی درمانی را بر اضطراب در نظر نگرفتیم. در این مطالعه از پرسشنامه خود اظهاری استفاده کردیم و معاینات روان‌شناختی توسط روانشناس یا روان‌پزشک انجام نشد. بنابراین پیشنهاد میشود در مطالعات آینده این محدودیت‌ها برطرف شوند. به طور مثال در مطالعات آتی به میزان اضطراب کادر درمان حاضر در بیمارستانها پرداخته شود.
نتیجهگیری
نتایج نشان داد میزان اضطراب در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل که در معرض خطر مواجهه با کروناویروس بودند پایین بود که نشان دهنده وضعیت مطلوب روانی و جسمانی افراد در مواجهه با شرایط بحرانی است. اما درصد اندکی از افراد در زمان شیوع کروناویروس دارای اضطراب بودند بنابراین توصیه میشود که ارزیابی به‌موقع و اقدامات مؤثر برای بهبود سلامت شاغلین مراکز بهداشتی درمانی که خط مقدم مبارزه با کروناویروس هستند، انجام شود. برای این کار بهتر است تجهیزات حفاظتی و مواد ضدعفونی‌کننده کافی در اختیار شاغلین مراکز بهداشتی درمانی قرار گیرد، زیرا اگر کارکنان مراقبت‌های بهداشتی نتوانند ایمنی خود را تضمین کنند، اشتیاق و کارآیی آنها برای کمک به حفظ سلامت مردم جامعه کاهش می‌یابد و میزان اضطراب آنها بالا خواهد رفت.
تشکر و قدردانی
نگارندگان بر خود لازم می‌دانند تا از همکاری کارکنان مراکز بهداشتی درمانی که با پاسخ صادقانه به پرسشنامه انجام این طرح را امکان‌پذیر ساختند، و معاونت محترم تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی بابل به دلیل حمایت مالی از انجام این طرح تحقیقاتی (کد 9909805) تشکر و قدردانی نمایند.
References
[1] Singhal T. A Review of Coronavirus Disease-2019 (COVID-19). Indian J Pediatr 2020; 87(4): 281‐6.
[2] Adhikari SP, Meng S, Wu YJ, Mao YP, Ye RX, Wang QZ, et al. Epidemiology, causes, clinical manifestation and diagnosis, prevention and control of coronavirus disease (COVID-19) during the early outbreak period: a scoping review. Infect Dis Poverty 2020; 9(1): 29.
[3] Wang C, Pan R, Wan X, Tan Y, XU L, Ho c, et al. Immediate Psychological Responses and Associated Factors during the Initial Stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the General Population in China. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(5): 1729.
[4] Li S, Wang Y, Xue J, Zhao N, Zhu T. Factors Associated With Mental Health Outcomes Among Health Care Workers Exposed to Coronavirus. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(6).
[5] Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan and Sadock’s Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences. Clinical Psychiatry. 10th ed Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins; 2015. p. 715.
[6] Alipour A, Ghadami A, Alipour Z, Abdollahzadeh H. Preliminary validation of the Corona Disease Anxiety Scale (CDAS) in the Iranian sample. Quarterly Journal Of Health Psychology 2020; 8(32): 163-75. [Farsi]
[7] Bajema KL, Oster AM, McGovern OL. Persons Evaluated for 2019 Novel Coronavirus —United States, MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: February 7, 2020.
[8] To KKW, Tsang OTY, Yip CCY. Consistent detection of 2019 novel coronavirus in saliva. Clinical Infectious Diseases, ciaa149. 2020.
[9] Rahmanian M, Kamali A R, Mosalanezhad H, Foroughian M, Kalani N, Hatami N, et al . A Comparative Study on Anxiety of Medical and Non-medical Staff due to Exposure and Non-exposure to the Novel Coronavirus Disease. J Arak Uni Med Sci 2020; 23 (5) :710-23.
[10] Huang L, Wang Y, Liu J, Pengfei Y, Xijian C, Huayan X, et al. Factors Influencing Anxiety of Health Care Workers in the Radiology Department with High Exposure Risk to COVID-19. Med Sci Monit 2020; 26: e926008.
[11] Xiao H, Zhang Y, Kong D, Shiyue L, Ningxi Y. The effects of social support on sleep quality of medical staff treating patients with coronavirus disease 2019 (COVID-19) in January and February 2020 in China. Med Sci Monit 2020; 26: e923549.
[12] Pappa S, Ntella V, Giannakas T, Giannakoulis VG, Papoutsi E, Katsaounou P. Prevalence of depression, anxiety, and insomnia among healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. Brain Behav Immun 2020; 88: 901-7.
[13] Arasteh M, Hadinia B, Sdaghat A, Charejo N. Assessment of mental health status and its related factors among medical and non-medical staff in the hospitals of Sanandaj city in 2006. SJKU 2008; 13(3): 35-44. [Farsi]
[14] Wilson W, Raj JP, Rao S, Ghiya M, Nedungalaparambil NM, Mundra H, et al. Prevalence and predictors of stress, anxiety, and depression among healthcare workers managing COVID-19 pandemic in India: A nationwide observational study. Indian J Psychol Med 2020; 42: 1–6.
[15] Orbati S, Tajik Esmaeili S, Khosravi N. A Qualitative Study of Adolescent Sexual Education and its Contextual Factors with Emphasis on Interpersonal Relations with Case study: High school adolescent girls and boys residing in Tehran. Sociological studies 2020; 12(45): 77-104. [Farsi]
[1]- - کارشناسی ارشد مهندسی بهداشت محیط، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران
متن کامل: (1081 مشاهده)
گزارش کوتاه
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 20، آبان 1400، 942-933
بررسی اضطراب ناشی از پاندمی کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399: یک گزارش کوتاه
زهرا آقالری[1]، Hans-Uwe Dahms [2]، مجتبی حسن‌پور[3]، سمیه جعفریان[4]، همت قلی نیا آهنگر[5]
دریافت مقاله: 12/02/1400 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 25/02/1400 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 19/04/1400 پذیرش مقاله: 20/04/1400
چکیده
زمینه و هدف: بیماری نوپدید کروناویروس که در ابتدای شیوع، هیچ اطلاعاتی از چگونگی بیماریزایی آن وجود نداشت، منجر به اضطراب در شاغلین مراکز بهداشت و درمان خط مقدم مبارزه با کروناویروس شد. لذا این مطالعه با هدف تعیین اضطراب ناشی از پاندمی کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل انجام شد.
مواد و روشها: این پژوهش توصیفی در سال 1399 در 260 نفر از شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند، انجام شد. جمع‌آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه سنجش ویژگی‌های فردی و شغلی و تعیین مقیاس اضطراب ناشی از کرونا در افراد انجام شد. از شاخصهای آمار توصیفی و آزمون مجذور کای جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافتهها: میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب کل، علائم روانی اضطراب و علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل به ترتیب 02/8±13/12، 35/5±86/9، 27/2±69/3 بود. 195 نفر (75 درصد) فاقد اضطراب یا دارای اضطراب خفیف و 65 نفر (25 درصد) اضطراب متوسط و شدید داشتند. آزمون مجذور کای نشان داد بین جنسیت با علائم روانی اضطراب (016/0=p)، جنسیت با اضطراب کل (010/0=p) ارتباط آماری معنی‌دار مشاهده شد و میزان اضطراب در زنان بیش‌تر بود.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد میزان اضطراب در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل که در معرض خطر مواجهه با کروناویروس بودند، پایین بود که نشان دهنده وضعیت مطلوب روانی و جسمانی افراد در مواجهه با شرایط بحرانی است.
واژههای کلیدی: کروناویروس، اضطراب، مراکز بهداشتی درمانی، بابل
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 20، آبان 1400، 942-933
بررسی اضطراب ناشی از پاندمی کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399: یک گزارش کوتاه
زهرا آقالری[1]، Hans-Uwe Dahms [2]، مجتبی حسن‌پور[3]، سمیه جعفریان[4]، همت قلی نیا آهنگر[5]
دریافت مقاله: 12/02/1400 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 25/02/1400 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 19/04/1400 پذیرش مقاله: 20/04/1400
چکیده
زمینه و هدف: بیماری نوپدید کروناویروس که در ابتدای شیوع، هیچ اطلاعاتی از چگونگی بیماریزایی آن وجود نداشت، منجر به اضطراب در شاغلین مراکز بهداشت و درمان خط مقدم مبارزه با کروناویروس شد. لذا این مطالعه با هدف تعیین اضطراب ناشی از پاندمی کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل انجام شد.
مواد و روشها: این پژوهش توصیفی در سال 1399 در 260 نفر از شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل که به روش تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند، انجام شد. جمع‌آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه سنجش ویژگی‌های فردی و شغلی و تعیین مقیاس اضطراب ناشی از کرونا در افراد انجام شد. از شاخصهای آمار توصیفی و آزمون مجذور کای جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافتهها: میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب کل، علائم روانی اضطراب و علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل به ترتیب 02/8±13/12، 35/5±86/9، 27/2±69/3 بود. 195 نفر (75 درصد) فاقد اضطراب یا دارای اضطراب خفیف و 65 نفر (25 درصد) اضطراب متوسط و شدید داشتند. آزمون مجذور کای نشان داد بین جنسیت با علائم روانی اضطراب (016/0=p)، جنسیت با اضطراب کل (010/0=p) ارتباط آماری معنی‌دار مشاهده شد و میزان اضطراب در زنان بیش‌تر بود.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد میزان اضطراب در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل که در معرض خطر مواجهه با کروناویروس بودند، پایین بود که نشان دهنده وضعیت مطلوب روانی و جسمانی افراد در مواجهه با شرایط بحرانی است.
واژههای کلیدی: کروناویروس، اضطراب، مراکز بهداشتی درمانی، بابل
مقدمه
اواخر سال 2019 میلادی ویروس جدیدی جهان را فراگرفت که Coronavirus disease 2019 (COVID-19) نام‌گذاری شد ]1[. از زمانی که این ویروس به یک پاندمی تبدیل شد محققین بسیاری به شناخت، پیشگیری و درمان بیماری ناشی از ویروس COVID-19 پرداختند ]2[ و تعدادی از محققین نیز به شناخت اثرات نامطلوب این ویروس روی سلامت روانی انسان‌ها پرداختند، زیرا کروناویروس روی هیجانات روانی انسان‌ها همچون اضطراب اثرگذار است ]4-3[.
اضطراب (Anxiety) یک احساس هیجان‌آمیز عمومی و مبهم از دلواپسی است که با یک یا چند احساس جسمی (تنگی نفس، تپش قلب، فشارخون بالا و در صورت تداوم با مشکلات روانی دیگر همراه می‌گردد ]5[. اضطراب بالا زیان‌های جدی بر جسم، روان و روابط اجتماعی، حرفه و تحصیلات وارد می‌آورد و فرد را از سلامت کیفی قابل قبول در زندگی محروم می‌نماید ]6[. اضطراب در مورد ویروس COVID-19 شایع است و به نظر می‌رسد بیش‌تر به دلیل ناشناخته بودن و ایجاد ابهام شناختی در افراد درباره این ویروس است ]6[. اضطراب میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و افراد را در برابر بیماری‌ها ازجمله کروناویروس آسیب‌پذیر کند ]8-7[.
شاغلین مراکز بهداشتی درمانی به عنوان جهادگران خط مقدم مبارزه با کروناویروس فعالیت‌های غربال‌گری، شناسایی و درمان بیماران را برعهده دارند. انتظار می‌رود که شرایط سخت ناشی از اپیدمی کروناویروس بر روی سلامت روان شاغلین مراکز بهداشتی درمانی اثر گذاشته باشد ]9[، اما سؤال اساسی آن است که میزان اضطراب ناشی از کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی چگونه است؟ لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اضطراب ناشی از کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399 انجام شد.
مواد و روشها
پژوهش توصیفی حاضر در سال 1399 در میان شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل انجام شد. کارکنان مورد مطالعه در دو گروه درمانی شامل پزشکان، ماماها و تکنسین‌های آزمایشگاه و مابقی در گروه بهداشتی قرار گرفتند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، با دامنه اطمینان 95 درصد، برآورد شیوع اضطراب 50 درصد، پذیرش میزان خطای 05/0 و حجم جمعیت 800 نفر، 260 نفر برآورد شد.
برای انتخاب نمونهها از روش تصادفی طبقه‌ای استفاده شد. به این طریق که در ابتدا شهرستان بابل به 5 منطقه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تقسیم شد. با توجه به جمعیت تحت پوشش هر منطقه و با در نظر گرفتن حجم نمونه، مراکز بهداشتی درمانی در هر منطقه به‌صورت تصادفی و از طریق قرعه کشی انتخاب شدند.
معیارهای ورود افراد به مطالعه شامل تمایل پاسخگویی به پرسشنامه و داشتن حداقل یک سال سابقه کار و حضور در محیط کار طی دوران اپیدمی کروناویروس بود. معیار خروج افراد از مطالعه عدم تمایل برای شرکت در پژوهش و عدم پاسخگویی کامل به پرسشنامه بود.
ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه‌ای مشتمل بر دو بخش بود: بخش اول شامل 7 سؤال درخصوص ویژگی‌های فردی و شغلی از قبیل سن، جنسیت، شغل، میزان تحصیلات، نوع استخدام، سابقه کار، محل خدمت، و یک سؤال در خصوص ابتلاء به کروناویروس، بخش دوم شامل پرسشنامه 18 سؤالی مقیاس اضطراب ناشی از کرونا.
پرسشنامه 18 سؤالی مقیاس اضطراب ناشی از کرونا در مطالعه Alipour و همکاران [6] با عنوان اعتباریابی مقدماتی مقیاس اضطراب بیماری کرونا (Corona Disease Anxiety Scale; CDAS) در نمونه ایرانی میان ایرانیان 18 تا 60 ساله، استانداردسازی شده است. در مطالعه مذکور برای بررسی سؤالات پرسشنامه از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory Factor Analysis; CFA) با استفاده از نرمافزار Lisrel نسخه 8/8 استفاده شد. در نتایج مطالعه مذکور بیان شد مقدار 2-π گاتمن برای کل سؤالات پرسشنامه 922/0 و ضریب آلفای کرونباخ 919/0 به دست آمد که میتوان از آن به عنوان یک ابزار علمی و معتبر برای سنجش اضطراب کروناویروس استفاده نمود. در این پرسشنامه، گویههای 1 تا 9 علائم روانی و گویههای 10 تا 18 علائم جسمانی را میسنجند. این پرسشنامه در طیف 4 درجهای لیکرت (هرگز = 0، گاهی اوقات = 1، بیش‌تر اوقات = 2، همیشه = 3)، نمرهگذاری میشود. بنابراین بیش‌ترین و کمترین نمرهای که افراد پاسخدهنده در این پرسشنامه کسب کردند در محدوده صفر تا 54 است. در پرسشنامه اضطراب، گویههای 1 تا 9 درخصوص علائم روانی و گویههای 10 تا 18 درخصوص علائم جسمانی بودند. طبقهبندی اضطراب کل به این صورت بود که نمرات صفر تا 16 عدم اضطراب یا خفیف، 17 تا 29 اضطراب متوسط، 30 تا 54 اضطراب شدید بودند. طبقهبندی علائم روانی و جسمانی اضطراب به این صورت بود که نمرات صفر تا 9 عدم اضطراب یا خفیف، 10 تا 18 اضطراب متوسط، 19 تا 27 اضطراب شدید بودند. نمرات بالا در این پرسشنامه نشاندهنده سطح بالاتری از اضطراب در افراد بود [6]. پایایی پرسشنامه در مطالعه حاضر از طریق آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد و آلفای کرونباخ برای علائم روانی 85/0 و علائم جسمانی 89/0 به دست آمد.
لازم به ذکر است که این پژوهش دارای کد اخلاق
از وزارت بهداشت ایران به شماره IR.MUBABOL.HRI.REC.1399.201 می‌باشد. در راستای رعایت ملاحظات اخلاقی، از نمونهها برای شرکت در مطالعه رضایت گرفته شد و به آنها اطمینان داده شد که اطلاعات شخصی آنها محرمانه خواهد ماند و اطلاعات پرسشنامهها به صورت کلی و بدون ذکر نام مورد استفاده قرار خواهند گرفت. پرسشنامهها توسط شاغلین مراکز به صورت خوداظهاری تکمیل شدند و در نهایت پس از جمع‌آوری پرسشنامهها، اطلاعات از طریق آزمون‌های آماری مجذور کای با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شد. سطح معنی‌داری در آزمونها 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج
میانگین و انحراف معیار سن افراد 55/8±35/40 سال و 189 نفر (69/72 درصد) در گروه سنی 31 تا 50 سال بودند. میانگین و انحراف معیار سابقه کار افراد 53/8±09/15 سال و 97 نفر (30/37 درصد) دارای سابقه کار 1 تا 10 سال بودند. 152 نفر (46/58 درصد) استخدام رسمی بودند و 185 نفر (15/71 درصد) در مناطق روستایی و 75 نفر (85/28 درصد) در مناطق شهری خدمت می‌کردند. 43 نفر (53/16 درصد) در طول خدمت دچار بیماری کرونا شدند. 168 نفر (61/64 درصد) زن و 92 نفر (39/35 درصد) مرد، 149 نفر (30/57 درصد) کادر بهداشت و 111 نفر (70/42 درصد) کادر درمان، 96 نفر (92/36 درصد) لیسانس، 40 نفر (38/15 درصد) فوق لیسانس و دکترا و 124 نفر (70/47 درصد) دیپلم و فوق دیپلم بودند.
میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب کل، علائم روانی اضطراب و علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل به ترتیب 02/8±13/12، 35/5±86/9 ،27/2±69/3 بود. براساس نمرهدهی به پرسشنامه مقیاس اضطراب، میانگین نمرات مربوط به سؤالات علائم جسمانی اضطراب پایین‌تر از سؤالات علائم روانی اضطراب بود که بیانگر وضعیت جسمانی خوب افراد بود.
دسته‌بندی میانگین نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب ناشی از کرونا نشان داد 195 نفر (75 درصد) از نظر اضطراب کل، 147 نفر (53/56 درصد) از نظر علائم روانی اضطراب و 248 نفر (38/95 درصد) از نظر علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در دسته عدم اضطراب یا خفیف قرار گرفتند. آزمون آماری مجذور کای نشان داد از بین متغیرهای مورد بررسی فقط بین متغیر جنسیت با علائم روانی اضطراب (016/0=p)، جنسیت با اضطراب کل (010/0=p) ارتباط معنی‌دار مشاهده شد به طوری که زنان بیش‌تر از مردان علائم روانی اضطراب داشتند. بیش‌تر افرادی که اضطراب ناشی از کرونا داشتند با فراوانی 52 نفر (20 درصد) زن بودند و در گروه سنی 31 تا 50 سال با فراوانی 51 نفر (61/19 درصد)، عضو کادر بهداشت با فراوانی 34 نفر (07/13 درصد) بودند.
بررسی پاسخ سؤالات مربوط به مقیاس اضطراب بر اساس وضعیت افراد در دوران پاندمی کروناویروس نشان داد کمترین میانگین مربوط به سؤالات 11 و 14 بود که جزء سؤالات علائم جسمانی اضطراب بودند (جدول 1).
اواخر سال 2019 میلادی ویروس جدیدی جهان را فراگرفت که Coronavirus disease 2019 (COVID-19) نام‌گذاری شد ]1[. از زمانی که این ویروس به یک پاندمی تبدیل شد محققین بسیاری به شناخت، پیشگیری و درمان بیماری ناشی از ویروس COVID-19 پرداختند ]2[ و تعدادی از محققین نیز به شناخت اثرات نامطلوب این ویروس روی سلامت روانی انسان‌ها پرداختند، زیرا کروناویروس روی هیجانات روانی انسان‌ها همچون اضطراب اثرگذار است ]4-3[.
اضطراب (Anxiety) یک احساس هیجان‌آمیز عمومی و مبهم از دلواپسی است که با یک یا چند احساس جسمی (تنگی نفس، تپش قلب، فشارخون بالا و در صورت تداوم با مشکلات روانی دیگر همراه می‌گردد ]5[. اضطراب بالا زیان‌های جدی بر جسم، روان و روابط اجتماعی، حرفه و تحصیلات وارد می‌آورد و فرد را از سلامت کیفی قابل قبول در زندگی محروم می‌نماید ]6[. اضطراب در مورد ویروس COVID-19 شایع است و به نظر می‌رسد بیش‌تر به دلیل ناشناخته بودن و ایجاد ابهام شناختی در افراد درباره این ویروس است ]6[. اضطراب میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و افراد را در برابر بیماری‌ها ازجمله کروناویروس آسیب‌پذیر کند ]8-7[.
شاغلین مراکز بهداشتی درمانی به عنوان جهادگران خط مقدم مبارزه با کروناویروس فعالیت‌های غربال‌گری، شناسایی و درمان بیماران را برعهده دارند. انتظار می‌رود که شرایط سخت ناشی از اپیدمی کروناویروس بر روی سلامت روان شاغلین مراکز بهداشتی درمانی اثر گذاشته باشد ]9[، اما سؤال اساسی آن است که میزان اضطراب ناشی از کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی چگونه است؟ لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اضطراب ناشی از کروناویروس در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399 انجام شد.
مواد و روشها
پژوهش توصیفی حاضر در سال 1399 در میان شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل انجام شد. کارکنان مورد مطالعه در دو گروه درمانی شامل پزشکان، ماماها و تکنسین‌های آزمایشگاه و مابقی در گروه بهداشتی قرار گرفتند. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، با دامنه اطمینان 95 درصد، برآورد شیوع اضطراب 50 درصد، پذیرش میزان خطای 05/0 و حجم جمعیت 800 نفر، 260 نفر برآورد شد.
برای انتخاب نمونهها از روش تصادفی طبقه‌ای استفاده شد. به این طریق که در ابتدا شهرستان بابل به 5 منطقه شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز تقسیم شد. با توجه به جمعیت تحت پوشش هر منطقه و با در نظر گرفتن حجم نمونه، مراکز بهداشتی درمانی در هر منطقه به‌صورت تصادفی و از طریق قرعه کشی انتخاب شدند.
معیارهای ورود افراد به مطالعه شامل تمایل پاسخگویی به پرسشنامه و داشتن حداقل یک سال سابقه کار و حضور در محیط کار طی دوران اپیدمی کروناویروس بود. معیار خروج افراد از مطالعه عدم تمایل برای شرکت در پژوهش و عدم پاسخگویی کامل به پرسشنامه بود.
ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه‌ای مشتمل بر دو بخش بود: بخش اول شامل 7 سؤال درخصوص ویژگی‌های فردی و شغلی از قبیل سن، جنسیت، شغل، میزان تحصیلات، نوع استخدام، سابقه کار، محل خدمت، و یک سؤال در خصوص ابتلاء به کروناویروس، بخش دوم شامل پرسشنامه 18 سؤالی مقیاس اضطراب ناشی از کرونا.
پرسشنامه 18 سؤالی مقیاس اضطراب ناشی از کرونا در مطالعه Alipour و همکاران [6] با عنوان اعتباریابی مقدماتی مقیاس اضطراب بیماری کرونا (Corona Disease Anxiety Scale; CDAS) در نمونه ایرانی میان ایرانیان 18 تا 60 ساله، استانداردسازی شده است. در مطالعه مذکور برای بررسی سؤالات پرسشنامه از روش همسانی درونی به شیوه آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی سازه از تحلیل عاملی تأییدی (Confirmatory Factor Analysis; CFA) با استفاده از نرمافزار Lisrel نسخه 8/8 استفاده شد. در نتایج مطالعه مذکور بیان شد مقدار 2-π گاتمن برای کل سؤالات پرسشنامه 922/0 و ضریب آلفای کرونباخ 919/0 به دست آمد که میتوان از آن به عنوان یک ابزار علمی و معتبر برای سنجش اضطراب کروناویروس استفاده نمود. در این پرسشنامه، گویههای 1 تا 9 علائم روانی و گویههای 10 تا 18 علائم جسمانی را میسنجند. این پرسشنامه در طیف 4 درجهای لیکرت (هرگز = 0، گاهی اوقات = 1، بیش‌تر اوقات = 2، همیشه = 3)، نمرهگذاری میشود. بنابراین بیش‌ترین و کمترین نمرهای که افراد پاسخدهنده در این پرسشنامه کسب کردند در محدوده صفر تا 54 است. در پرسشنامه اضطراب، گویههای 1 تا 9 درخصوص علائم روانی و گویههای 10 تا 18 درخصوص علائم جسمانی بودند. طبقهبندی اضطراب کل به این صورت بود که نمرات صفر تا 16 عدم اضطراب یا خفیف، 17 تا 29 اضطراب متوسط، 30 تا 54 اضطراب شدید بودند. طبقهبندی علائم روانی و جسمانی اضطراب به این صورت بود که نمرات صفر تا 9 عدم اضطراب یا خفیف، 10 تا 18 اضطراب متوسط، 19 تا 27 اضطراب شدید بودند. نمرات بالا در این پرسشنامه نشاندهنده سطح بالاتری از اضطراب در افراد بود [6]. پایایی پرسشنامه در مطالعه حاضر از طریق آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد و آلفای کرونباخ برای علائم روانی 85/0 و علائم جسمانی 89/0 به دست آمد.
لازم به ذکر است که این پژوهش دارای کد اخلاق
از وزارت بهداشت ایران به شماره IR.MUBABOL.HRI.REC.1399.201 می‌باشد. در راستای رعایت ملاحظات اخلاقی، از نمونهها برای شرکت در مطالعه رضایت گرفته شد و به آنها اطمینان داده شد که اطلاعات شخصی آنها محرمانه خواهد ماند و اطلاعات پرسشنامهها به صورت کلی و بدون ذکر نام مورد استفاده قرار خواهند گرفت. پرسشنامهها توسط شاغلین مراکز به صورت خوداظهاری تکمیل شدند و در نهایت پس از جمع‌آوری پرسشنامهها، اطلاعات از طریق آزمون‌های آماری مجذور کای با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شد. سطح معنی‌داری در آزمونها 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج
میانگین و انحراف معیار سن افراد 55/8±35/40 سال و 189 نفر (69/72 درصد) در گروه سنی 31 تا 50 سال بودند. میانگین و انحراف معیار سابقه کار افراد 53/8±09/15 سال و 97 نفر (30/37 درصد) دارای سابقه کار 1 تا 10 سال بودند. 152 نفر (46/58 درصد) استخدام رسمی بودند و 185 نفر (15/71 درصد) در مناطق روستایی و 75 نفر (85/28 درصد) در مناطق شهری خدمت می‌کردند. 43 نفر (53/16 درصد) در طول خدمت دچار بیماری کرونا شدند. 168 نفر (61/64 درصد) زن و 92 نفر (39/35 درصد) مرد، 149 نفر (30/57 درصد) کادر بهداشت و 111 نفر (70/42 درصد) کادر درمان، 96 نفر (92/36 درصد) لیسانس، 40 نفر (38/15 درصد) فوق لیسانس و دکترا و 124 نفر (70/47 درصد) دیپلم و فوق دیپلم بودند.
میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب کل، علائم روانی اضطراب و علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل به ترتیب 02/8±13/12، 35/5±86/9 ،27/2±69/3 بود. براساس نمرهدهی به پرسشنامه مقیاس اضطراب، میانگین نمرات مربوط به سؤالات علائم جسمانی اضطراب پایین‌تر از سؤالات علائم روانی اضطراب بود که بیانگر وضعیت جسمانی خوب افراد بود.
دسته‌بندی میانگین نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب ناشی از کرونا نشان داد 195 نفر (75 درصد) از نظر اضطراب کل، 147 نفر (53/56 درصد) از نظر علائم روانی اضطراب و 248 نفر (38/95 درصد) از نظر علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در دسته عدم اضطراب یا خفیف قرار گرفتند. آزمون آماری مجذور کای نشان داد از بین متغیرهای مورد بررسی فقط بین متغیر جنسیت با علائم روانی اضطراب (016/0=p)، جنسیت با اضطراب کل (010/0=p) ارتباط معنی‌دار مشاهده شد به طوری که زنان بیش‌تر از مردان علائم روانی اضطراب داشتند. بیش‌تر افرادی که اضطراب ناشی از کرونا داشتند با فراوانی 52 نفر (20 درصد) زن بودند و در گروه سنی 31 تا 50 سال با فراوانی 51 نفر (61/19 درصد)، عضو کادر بهداشت با فراوانی 34 نفر (07/13 درصد) بودند.
بررسی پاسخ سؤالات مربوط به مقیاس اضطراب بر اساس وضعیت افراد در دوران پاندمی کروناویروس نشان داد کمترین میانگین مربوط به سؤالات 11 و 14 بود که جزء سؤالات علائم جسمانی اضطراب بودند (جدول 1).
جدول 1- فراوانی پاسخ سؤالات مربوط به مقیاس اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل در سال 1399 (260=n)
| پاسخ سؤالات بر اساس وضعیت افراد در دوران پاندمی کرونا | (درصد) تعداد | انحراف معیار ± میانگین | |||
| هرگز | گاهی اوقات | بیش‌تر اوقات | همیشه | ||
| 1. فکر کردن به کرونا مرا مضطرب می‌کند. | 61 (5/23) |
139 (5/53) |
39 (15) |
21 (1/8) |
839/0 ± 076/1 |
| 2. وقتی درباره کروناویروس فکر می‌کنم احساس تنش می‌کنم. | 102 (2/39) |
114 (8/43) |
30 (5/11) |
14 (4/5) |
830/0 ± 834/0 |
| 3. درباره شیوع بیماری کرونا به شدت نگرانم. | 22 (5/8) |
86 (1/33) |
80 (8/30) |
72 (7/27) |
948/0 ± 776/1 |
| 4. می‌ترسم کرونا بگیرم. | 54 (8/20) |
144 (4/55) |
37 (2/14) |
25 (6/9) |
849/0 ± 126/1 |
| 5. فکر می‌کنم هر لحظه ممکن است کرونا بگیرم. | 93 (5/38) |
107 (2/41) |
35 (5/13) |
25 (6/9) |
937/0 ± 969/0 |
| 6. با کوچک‌ترین علائم، فکر می‌کنم کرونا گرفته‌ام و خود را وارسی می‌کنم. | 112 (1/43) |
109 (9/41) |
22 (5/8) |
17 (5/6) |
784/0 ± 856/0 |
| 7. من نگران سرایت کرونا به اطرافیانم هستم. | 14 (4/5) |
60 (1/23) |
91 (35) |
95 (5/36) |
902/0 ± 026/2 |
| 8. اضطراب مربوط به کرونا فعالیت‌های مرا مختل کرده است. | 171 (8/65) |
73 (1/28) |
8 (1/3) |
8 (1/3) |
434/0 ± 702/0 |
| 9. توجه رسانه‌ها به کرونا مرا نگران می‌کند. | 110 (3/42) |
100 (5/38) |
34 (1/13) |
16 (2/6) |
830/0 ± 879/0 |
| 10. فکر کردن به کرونا خواب مرا مختل کرده است. | 189 (7/72) |
60 (1/23) |
9 (5/3) |
2 (8/0) |
323/0 ± 579/0 |
| 11. فکر کردن به کرونا مرا بی‌اشتها کرده است. | 209 (4/80) |
46 (7/17) |
3 (2/1) |
2 (8/0) |
223/0 ± 493/0 |
| 12. وقتی به کرونا فکر می‌کنم دچار سردرد می‌شوم. | 201 (3/77) |
52 (20) |
3 (2/1) |
4 (5/1) |
269/0 ± 559/0 |
| 13. وقتی به کرونا فکر می‌کنم تنم می‌لرزد. | 219 (2/84) |
31 (9/11) |
8 (1/3) |
2 (8/0) |
203/0 ± 520/0 |
| 14. وقتی به کرونا فکر می‌کنم موهای تنم سیخ میشود. | 226 (2/86) |
29 (2/11) |
4 (5/1) |
1 (4/0) |
153/0 ± 429/0 |
| 15. کرونا برای من به یک کابوس تبدیل شده است. | 213 (9/81) |
35 (5/13) |
7 (7/2) |
5 (9/1) |
246/0 ± 596/0 |
| 16. به خاطر ترس از کرونا فعالیت بدنی‌ام کم شده است. | 179 (8/68) |
62 (8/23) |
13 (5) |
6 (3/2) |
407/0 ± 694/0 |
| 17. صحبت کردن درباره کرونا با دیگران برایم دشوار است. | 216 (1/83) |
33 (7/12) |
8 (1/3) |
3 (2/1) |
223/0 ± 552/0 |
| 18. وقتی درباره کرونا فکر می‌کنم تپش قلب می‌گیرم. | 211 (2/81) |
42 (2/16) |
5 (9/1) |
2 (8/0) |
223/0 ± 508/0 |
بحث
در این مطالعه میانگین و انحراف معیار نمرات حاصل از پرسشنامه مقیاس اضطراب کل، علائم روانی اضطراب و علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل به ترتیب 02/8±13/12، 35/5±86/9، 27/2±69/3 بود. میانگین نمرات مربوط به علائم جسمانی اضطراب پایین‌تر از سؤالات علائم روانی اضطراب بود که بیانگر وضعیت جسمانی خوب افراد بود. مطالعه Huang و همکاران نشان داد در دوران شیوع کرونا در شاغلین بخش رادیولوژی West China Hospita میانگین و انحراف معیار نمره اضطراب 93/8±28/44 بود و سطح اضطراب افراد در مرحله اولیه شیوع کروناویروس بالا بود ]10[. مطالعه Xiao و همکاران نشان داده است که در زمان شیوع کروناویروس، میانگین نمرات اضطراب کارکنان مراقبت‌های بهداشتی در کلینیک‌ها و واحدهای مراقبت ویژه چین، 26/55 گزارش شد ]11[. میانگین اضطراب کل در مطالعه حاضر در مقایسه با مطالعات ذکر شده پایین‌تر بود و این مطلب بیانگر سطح اضطراب کم‌تر شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل است. از دلایل متفاوت بودن نتایج این بخش از مطالعه حاضر با سایر مطالعات میتواند متفاوت بودن ابزار مورد پژوهش و نوع پرسشنامه مورد استفاده باشد. یکی دیگر از دلایل سطح پایین اضطراب شاغلین مورد بررسی میتواند اعتقادات مذهبی افراد باشد زیرا افراد مورد مطالعه در این پژوهش مسلمان و معتقد به یاری و همنوع دوستی در شرایط بحرانی هستند و این نوع اعتقادات مذهبی میتواند از سطح اضطراب افراد بکاهد.
در مطالعه حاضر 75 درصد افراد اضطراب کل، 53/56 درصد افراد علائم روانی اضطراب و 38/95 درصد افراد علائم جسمانی اضطراب ناشی از کرونا را به صورت عدم اضطراب یا خفیف داشتند. در مجموع 75 درصد فاقد اضطراب یا دارای اضطراب خفیف بودند و 25 درصد اضطراب متوسط و شدید داشتند. مطالعه Huang و همکاران نشان داد 6/76 درصد شاغلین بخش رادیولوژی در دوران شیوع کروناویروس اضطراب نداشتند و مابقی اضطراب متوسط و شدید داشتند ]10[. در مطالعه Pappa و همکاران که مروری بر 13 مقاله بود گزارش شد 2/23 درصد کارکنان مرکز آموزشی درمانی اضطراب داشتند ]12[. مطالعه Arasteh و همکاران نشان داد در کارکنان درمانی و غیر‌درمانی بیمارستانها اختلالات اضطراب 5/6 درصد بود ]13 .[نتایج مطالعه حاضر نشان داد تعداد اندکی از افراد اضطراب داشتند. لذا باید به تقویت سلامت روانی و جسمانی شاغلین مراکز بهداشتی درمانی توجه شود و در این راستا باید از دانش روانشناسان برای ارتقاء سلامت شاغلین بخش بهداشت و درمان در شرایط بحرانی و اپیدمی کمک گرفت، زیرا با تقویت سلامت روان میتوان انتظار داشت که سلامت جسمانی هم ارتقاء یابد.
در مطالعه حاضر، زنان بیش‌تر از مردان علائم روانی اضطراب را داشتند به طوری که بیش‌تر افرادی که اضطراب ناشی از کرونا داشتند زن بودند. در مطالعه Wilson و همکاران نیز میزان اضطراب ناشی از کرونا در زنان 2 برابر بیش‌تر از مردان بود ]14[. زنان از نظر روانشناسی به دلیل روحیه حساس و درک بهتر مسائل به طور ذاتی حساسیت بیش‌تری در شرایط بحرانی از خود نشان می‌دهند ]15[، بنابراین طبیعی است که در شرایط پاندمی کروناویروس زنان اضطراب بیش‌تری دارند.
در مطالعه حاضر، بیش‌تر افرادی که اضطراب ناشی از کرونا داشتند در گروه سنی 31 تا 50 سال، عضو کادر بهداشت بودند. در مطالعه Huang و همکاران تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که سن و موقعیت شغلی به عنوان عوامل مؤثر بر میزان اضطراب شناخته شدند ]10[. همان‌طور که در مطالعه حاضر و سایر مطالعات بیان شده است، افزایش سن با اضطراب ارتباط معنی‌دار دارد که میتواند یکی از دلایل آن دل‌بستگی افراد به خانواده و مسئولیت‌های خانوادگی باشد زیرا افراد با افزایش سن، وابستگی بیش‌تری به خانواده پیدا می‌کنند و تمایل دارند محیطی امن و مناسب برای خانواده خود فراهم کنند. از آنجا که امکان سرایت ویروس از افراد شاغل در بخش بهداشت و درمان به دلیل نوع محیط شغلی و ارتباط مستقیم شاغلین بهداشت و درمان با بیماران و ناقلین کروناویروس نسبت به سایر شاغلین بیش‌تر است، طبیعتاً میزان اضطراب افراد درخصوص انتقال کروناویروس به خانواده نیز افزایش می‌یابد.
از محدودیت‌های مطالعه حاضر این است که مطالعه ما اطلاعات شاغلین مراکز بهداشتی درمانی را تجزیه و تحلیل کرد و افراد شاغل در بیمارستانها را بررسی نکرده است. به دلیل نوع محیط شغلی در بیمارستانها ممکن است نتایج در بیمارستانها متفاوت باشد. همچنین در این مطالعه اثر حمایت خانواده شاغلین مراکز بهداشتی درمانی را بر اضطراب در نظر نگرفتیم. در این مطالعه از پرسشنامه خود اظهاری استفاده کردیم و معاینات روان‌شناختی توسط روانشناس یا روان‌پزشک انجام نشد. بنابراین پیشنهاد میشود در مطالعات آینده این محدودیت‌ها برطرف شوند. به طور مثال در مطالعات آتی به میزان اضطراب کادر درمان حاضر در بیمارستانها پرداخته شود.
نتیجهگیری
نتایج نشان داد میزان اضطراب در شاغلین مراکز بهداشتی درمانی شهرستان بابل که در معرض خطر مواجهه با کروناویروس بودند پایین بود که نشان دهنده وضعیت مطلوب روانی و جسمانی افراد در مواجهه با شرایط بحرانی است. اما درصد اندکی از افراد در زمان شیوع کروناویروس دارای اضطراب بودند بنابراین توصیه میشود که ارزیابی به‌موقع و اقدامات مؤثر برای بهبود سلامت شاغلین مراکز بهداشتی درمانی که خط مقدم مبارزه با کروناویروس هستند، انجام شود. برای این کار بهتر است تجهیزات حفاظتی و مواد ضدعفونی‌کننده کافی در اختیار شاغلین مراکز بهداشتی درمانی قرار گیرد، زیرا اگر کارکنان مراقبت‌های بهداشتی نتوانند ایمنی خود را تضمین کنند، اشتیاق و کارآیی آنها برای کمک به حفظ سلامت مردم جامعه کاهش می‌یابد و میزان اضطراب آنها بالا خواهد رفت.
تشکر و قدردانی
نگارندگان بر خود لازم می‌دانند تا از همکاری کارکنان مراکز بهداشتی درمانی که با پاسخ صادقانه به پرسشنامه انجام این طرح را امکان‌پذیر ساختند، و معاونت محترم تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی بابل به دلیل حمایت مالی از انجام این طرح تحقیقاتی (کد 9909805) تشکر و قدردانی نمایند.
References
[1] Singhal T. A Review of Coronavirus Disease-2019 (COVID-19). Indian J Pediatr 2020; 87(4): 281‐6.
[2] Adhikari SP, Meng S, Wu YJ, Mao YP, Ye RX, Wang QZ, et al. Epidemiology, causes, clinical manifestation and diagnosis, prevention and control of coronavirus disease (COVID-19) during the early outbreak period: a scoping review. Infect Dis Poverty 2020; 9(1): 29.
[3] Wang C, Pan R, Wan X, Tan Y, XU L, Ho c, et al. Immediate Psychological Responses and Associated Factors during the Initial Stage of the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19) Epidemic among the General Population in China. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(5): 1729.
[4] Li S, Wang Y, Xue J, Zhao N, Zhu T. Factors Associated With Mental Health Outcomes Among Health Care Workers Exposed to Coronavirus. Int J Environ Res Public Health 2020; 17(6).
[5] Sadock BJ, Sadock VA. Kaplan and Sadock’s Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences. Clinical Psychiatry. 10th ed Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins; 2015. p. 715.
[6] Alipour A, Ghadami A, Alipour Z, Abdollahzadeh H. Preliminary validation of the Corona Disease Anxiety Scale (CDAS) in the Iranian sample. Quarterly Journal Of Health Psychology 2020; 8(32): 163-75. [Farsi]
[7] Bajema KL, Oster AM, McGovern OL. Persons Evaluated for 2019 Novel Coronavirus —United States, MMWR Morb Mortal Wkly Rep. ePub: February 7, 2020.
[8] To KKW, Tsang OTY, Yip CCY. Consistent detection of 2019 novel coronavirus in saliva. Clinical Infectious Diseases, ciaa149. 2020.
[9] Rahmanian M, Kamali A R, Mosalanezhad H, Foroughian M, Kalani N, Hatami N, et al . A Comparative Study on Anxiety of Medical and Non-medical Staff due to Exposure and Non-exposure to the Novel Coronavirus Disease. J Arak Uni Med Sci 2020; 23 (5) :710-23.
[10] Huang L, Wang Y, Liu J, Pengfei Y, Xijian C, Huayan X, et al. Factors Influencing Anxiety of Health Care Workers in the Radiology Department with High Exposure Risk to COVID-19. Med Sci Monit 2020; 26: e926008.
[11] Xiao H, Zhang Y, Kong D, Shiyue L, Ningxi Y. The effects of social support on sleep quality of medical staff treating patients with coronavirus disease 2019 (COVID-19) in January and February 2020 in China. Med Sci Monit 2020; 26: e923549.
[12] Pappa S, Ntella V, Giannakas T, Giannakoulis VG, Papoutsi E, Katsaounou P. Prevalence of depression, anxiety, and insomnia among healthcare workers during the COVID-19 pandemic: A systematic review and meta-analysis. Brain Behav Immun 2020; 88: 901-7.
[13] Arasteh M, Hadinia B, Sdaghat A, Charejo N. Assessment of mental health status and its related factors among medical and non-medical staff in the hospitals of Sanandaj city in 2006. SJKU 2008; 13(3): 35-44. [Farsi]
[14] Wilson W, Raj JP, Rao S, Ghiya M, Nedungalaparambil NM, Mundra H, et al. Prevalence and predictors of stress, anxiety, and depression among healthcare workers managing COVID-19 pandemic in India: A nationwide observational study. Indian J Psychol Med 2020; 42: 1–6.
[15] Orbati S, Tajik Esmaeili S, Khosravi N. A Qualitative Study of Adolescent Sexual Education and its Contextual Factors with Emphasis on Interpersonal Relations with Case study: High school adolescent girls and boys residing in Tehran. Sociological studies 2020; 12(45): 77-104. [Farsi]
[4]- (نویسنده مسئول) کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی، مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران
تلفن: 32190101-011، دورنگار: 32190101-011،پست الکترونیکی: jafarian.s51@gmail.com
تلفن: 32190101-011، دورنگار: 32190101-011،پست الکترونیکی: jafarian.s51@gmail.com
نوع مطالعه: گزارش كوتاه |
موضوع مقاله:
بهداشت
دریافت: 1400/2/11 | پذیرش: 1400/4/20 | انتشار: 1400/8/28
دریافت: 1400/2/11 | پذیرش: 1400/4/20 | انتشار: 1400/8/28
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
