جلد 22، شماره 2 - ( 2-1402 )                   جلد 22 شماره 2 صفحات 190-175 | برگشت به فهرست نسخه ها

Ethics code: IR.ASAUMS.REC.1401.2


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

darabi F, ahmadinia H, rezaeean M, barati M, setvati Z. Epidemiology of Suicide and Some Related Demographic Factors in Asadabad City During 2017 to 2021: A Cross-Sectional Study. JRUMS 2023; 22 (2) :175-190
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6850-fa.html
دارابی فاطمه، احمدی نیا حسن، رضاییان محسن، براتی مجید، سطوتی زهرا. اپیدمیولوژی خودکشی و برخی عوامل جمعیت شناختی مرتبط با آن در شهرستان اسدآباد طی سال‌های 1396 تا 1400: یک مطالعه مقطعی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1402; 22 (2) :175-190

URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6850-fa.html


گروه بهداشت عمومی، دانشکده علوم پزشکی اسدآباد
متن کامل [PDF 384 kb]   (254 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (453 مشاهده)
متن کامل:   (217 مشاهده)
مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 22، اردیبهشت 1402، 190-175


اپیدمیولوژی خودکشی و برخی عوامل جمعیت شناختی مرتبط با آن در شهرستان اسدآباد طی سال­های 1396 تا 1400: یک مطالعه مقطعی



فاطمه دارابی[1]، حسن احمدینیا[2]، محسن رضاییان[3]، مجید براتی[4]، زهرا سطوتی[5]



دریافت مقاله: 27/10/1401 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 19/11/1401 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 25/2/1402 پذیرش مقاله: 31/2/1402



چکیده
زمینه و هدف: خودکشی از جمله مشکلات مهم بهداشت عمومی به شمار می‌رود. مطالعه حاضر با هدف تعیین اپیدمیولوژی خودکشی و برخی عوامل جمعیت شناختی مرتبط با آن در شهرستان اسدآباد طی سال‌های 1400-1396 انجام شد.
مواد و روش‌ها: مطالعه توصیفی-مقطعی حاضر بر روی کلیه موارد خودکشی منجر به فوت و اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد که از ابتدای سال 1396 تا اسفند سال 1400 به واحدهای بهداشتی درمانی (اورژانس بیمارستان و پزشکی قانونی) ارجاع شده بودند، انجام شد. از چک‌لیست گزارش ماهانه برنامه پیش‌گیری از خودکشی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شد. داده‌ها به صورت تعداد (درصد) در قالب نمودار و جداول آماری گزارش شدند.
یافته‌ها: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، در طی سال‌های 1396 تا 1400، تعداد 840 نفر دست به خودکشی زده بودند که از بین آن‌ها 73 مورد (69/8 درصد) منجر به فوت شده بود. روند میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد از سال 1396 تا 1400 برحسب جنسیت صعودی بوده و در تمام سال‌های 1400-1396 (به جز سال 1397)، میزان اقدام به خودکشی در زنان بیشتر از مردان بوده است. هم‌چنین، این روند هم در شهر و هم در روستا صعودی بوده است. بیشترین میزان خودکشی در گروه سنی 15 تا 24 ساله و کمترین موارد در گروه سنی بیشتر از 64 سال رخ داده است.
نتیجهگیری: با توجه به صعودی بودن روند میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد، لذا تدوین برنامه‌ریزی‌های جدی از سوی مراکز بهداشتی-درمانی از جمله مداخلات آموزشی، تأسیس مراکز مشاوره خانواده، آموزش به خانواده‌‌‌ها، دانش‌آموزان و گروههای آسیب‌پذیر جهت کاهش این مشکل ضروری می‌باشد.
واژه‌های کلیدی: خودکشی، اقدام به خودکشی، اسدآباد، مطالعه مقطعی
 

مقدمه
خودکشی یکی از مشکلات عمده بهداشت عمومی در سراسر جهان است که هزینه‌های هنگفتی را برای سیستمهای مراقبت بهداشتی و جوامع تحمیل کرده است [2-1]. با توجه به تاریخچه طولانی مدت خودکشی، برای ارتقاء سلامت عمومی جامعه، بررسی اپیدمیولوژی خودکشی و اقدام به آن از اجزای ضروری سلامت روان جامعه است [3]. خودکشی یکی از دلایل اصلی مرگ جوانان در سراسر جهان می‌باشد و در همه کشورهای جهان همانند استرالیا و آمریکا رو به افزایش است [4]. طبق آمارهای سازمان بهداشت جهانی، در سال 2019 در سراسر جهان 3/1 درصد از مرگ و میرها به دلیل خودکشی بوده است، به طوری که 9 نفر به ازای هر 100,000 نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست دادند [4].
اقدام به خودکشی یکی از چالش‌های بهداشت عمومی است [5] که اثرات مخرب بسیاری بر جامعه، خانواده و اطرافیان می‌گذارد. مطالعات نشان داده است که 20 تا 70 درصد از افرادی که دست به خودکشی زده‌اند، حداقل یک بار در گذشته اقدام به خودکشی کرده‌اند، به طور کلی، اقدام به خودکشی 8 تا 25 برابر بیشتر از خودکشی است [6]. فراوانی خودکشی در کشورهای مختلف، متفاوت است به طوری که بیشترین گزارش از کشورهای اسکاندیناوی، آلمان، اروپای شرقی تا استرالیا میباشد و کمترین گزارش از اسپانیا، ایتالیا، ایرلند، هند، مصر، فنلاند، مجارستان و کشورهای اسلامی که درصد پایینی را به خود اختصاص دادهاند [7]. در ایران، میزان فوت به علت خودکشی نیز برحسب جمعیت در سال 2022 نشان می‌دهد که استان ایلام با 8/13، کهگیلویه و بویر احمد با 7/13 و کرمانشاه با 9/11 به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر، بیشترین آمار خودکشی برحسب جمعیت را دارند و خراسان جنوبی با 2/2، سیستان و بلوچستان با 2/2 و سمنان با 5/2 به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر کمترین میزان خودکشی را داشته‌اند [8]. در این ارتباط خودکشی منجر به فوت و اقدام به خودکشی را می‌توان به عنوان پدیده‌های پیچیده روانی در نظر گرفت که تحت تأثیر متقابل عوامل شخصی و محیطی قرار دارند [9].
یکی از جنبههای مهم رفتارهای خودکشی، روش‌های اقدام به خودکشی است که ارتباط مستقیمی با نتیجه خودکشی دارد [10]، که طبق بررسی‌های موجود روش‌های خودکشی در نقاط مختلف جهان متفاوت است. به عنوان مثال، در ایالات متحده رایجترین روش خودکشی (هر دو جنس)، کلمبیا (مردان)، سوئیس (مردان) و اروگوئه (هر دو جنس) استفاده از سلاح گرم است. در قاره اروپا (دانمارک، فرانسه، آلمان، ایسلند، هلند و پرتغال)، قاره آمریکا (آرژانتین، برزیل، کانادا و ونزوئلا)، آسیا (ژاپن، کره جنوبی و تایلند)، آفریقای جنوبی و استرالیا حلق‌آویز کردن بیشتر گزارش شده است و در کشورهایی مانند پاکستان، ایران و هند خودسوزی یکی از روشهای رایج است [15-11]. روش‌های متداول خودکشی در بخش‌های مختلف کشور و برحسب ویژگیهای فردی، متفاوت است از جمله؛ در شمال شرق ایران، خودزنی، آویزان کردن و پریدن از ارتفاع، در جنوب غرب ایران روشهای خودسوزی و خودزنی با ابزار تیز، در جنوب کشور روشهای حلق‌آویز و خودسوزی و در غرب ایران حلق‌آویز کردن، خودزنی، خودسوزی و پریدن از ارتفاع رایج است [17-16].
خودکشی پدیده‌‌ای چند بعدی است و تحت تأثیر عوامل فردی و محیطی متفاوتی قرار می‌‌‌گیرد. از جمله این عوامل می‌توان به سن، جنسیت، وضعیت تأهل، زمان، مکان و غیره اشاره نمود [18]. خودکشی و رفتارهای مرتبط با آن بار عاطفی و اقتصادی قابل ملاحظه‌ای بر روی خانواده و اجتماع و هم‌چنین پیامدهای نامطلوبی برای بخش خدمات عمومی و دیگر سیستم‌های حمایت اجتماعی دارد [19]. با توجه به نرخ بالای خودکشی در مناطق غرب کشور [5] و در شهرستان اسدآباد [20] بررسی و شناخت الگوهای مرتبط با آن میتواند به پیش‌گیری و کنترل این مشکل بهداشتی کمک ویژه‌‌‌ای نماید. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اپیدمیولوژیک خودکشی در شهرستان اسدآباد انجام شد، تا بتوان تصویری واقعی از وضعیت موجود برای طرح­ریزی مداخلات مناسب بهداشتی درمانی ترسیم نمود.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر از نوع توصیفی- مقطعی است که با هدف تعیین اپیدمیولوژی خودکشی و برخی عوامل جمعیت شناختی مرتبط با آن در شهرستان اسدآباد طی سال‌های 1400-1396 به صورت سرشماری در سال 1401 انجام گرفت. این پژوهش در کمیته اخلاق دانشکده علوم پزشکی اسدآباد به شماره IR.ASAUMS.REC.1402.003 به ثبت رسیده است. جامعه مورد پژوهش شامل تمامی‌ موارد خودکشی منجر به فوت و اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد بود که از ابتدای سال 1396 تا اسفند سال 1400 به واحدهای بهداشتی درمانی (اورژانس بیمارستان و پزشکی قانونی) ارجاع شده بودند.
ابزار مورد استفاده در این مطالعه، چک لیست گزارش ماهانه برنامه پیش‌گیری از خودکشی بود که در اختیار مراکز بهداشتی درمانی قرار گرفته است. این چک لیست دارای دو بخش است: بخش اول اطلاعات جمعیت شناختی افراد شامل جنسیت، سن، وضعیت تأهل، میزان تحصیلات، شغل و محل سکونت می‌باشد. بخش دوم اطلاعات مربوط به متغیرهای مربوط به خودکشی و اقدام به آن شامل روش خودکشی و نتیجه اقدام به خودکشی است.
جهت حفظ محرمانه بودن اطلاعات، داده‌ها بدون نام ثبت شدند. برنامه کشوری پیش‌گیری از خودکشی در واحد بهداشت و درمان معاونت بهداشتی کشور اجرا می‌شود. این برنامه در حال حاضر توسط پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی درمانی، پرسنل بهداشتی و بهورزان در سراسر کشور انجام می‌شود. برنامه ذکر شده در قالب چک لیست گزارش ماهانه برنامه پیش‌گیری از خودکشی در اختیار بیمارستان‌های کشور اعم از دولتی و خصوصی و پزشکی قانونی برخی از شهرستان‌ها قرار گرفته است. کارشناسان پرستاری، مدارک پزشکی و دیگر پرسنل مستقر در اورژانس بیمارستان‌ها با پرسش از بیمار و همراهان وی، مؤظف به ثبت تمامی موارد اقدام به خودکشی و خودکشی‌های منجر به فوت ارجاع شده به بیمارستان هستند. در پایان هر ماه، فردی به عنوان رابط بین بیمارستان و مرکز بهداشت، تمامی اطلاعات مربوط به خودکشی (اقدام و منجر به مرگ) را استخراج و وارد چک لیست مربوطه کرده و به کارشناس مسئول بهداشت روان معاونت بهداشت شهرستان ارسال می‌کند. کارشناس مسئول بعد از بررسی اطلاعات، داده‌ها را در نرم‌افزار ثبت اطلاعات خودکشی وارد کرده و سپس وارد پورتال وزارتخانه شده و ثبت کشوری می‌شود.
داده‌ها بعد از جمع‌آوری و کدگذاری وارد نرم‌افزار SPSS نسخه 23 شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. داده‌های کیفی به صورت تعداد (درصد) در قالب نمودار و جداول آماری گزارش شد. با استفاده از آزمون مجذور کای و آزمون دقیق فیشر، ارتباط بین سال رخداد خودکشی و متغیرهای دموگرافیک مورد بررسی قرار گرفت. میزان خودکشی در هر سال به تفکیک جنسیت، محل زندگی (شهر یا روستا) و گروههای سنی با استفاده از جمعیت کل شهرستان، در هر صد هزار نفر محاسبه شد و روند تغییرات میزان خودکشی طی سال‌های 1396 تا 1400 به صورت نمودار مورد بررسی قرار گرفت. جهت محاسبه میزان خودکشی در هر گروه، ابتدا تعداد افراد خودکشی ‌کرده در آن گروه را بر جمعیت آن گروه (در همان سال) تقسیم و سپس عدد حاصل در صد هزار ضرب شده است [21]، سطح معنی‌داری در آزمون‌ها 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج
در طی سال‌های 1396 تا 1400 تعداد 840 نفر در شهرستان اسدآباد اقدام به خودکشی کرده بودند که خودکشی 73 نفر (69/8 درصد) از آن‌‌‌ها منجر به فوت شده است. توزیع فراوانی افرادی که طی سال‌های 1396 تا 1400 در شهرستان اسدآباد اقدام به خودکشی کرده‌اند برحسب نتیجه خودکشی، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، شغل و روش خودکشی در جدول 1 گزارش شده است. هم‌چنین با استفاده از آزمون‌های مجذور کای و دقیق فیشر، ارتباط بین سال رخداد خودکشی با هر کدام از متغیرهای دموگرافیک مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به معنیدار شدن آزمونهای آماری، می‌توان گفت توزیع فراوانی موارد خودکشی در سال‌های مختلف 1396 تا 1400، در سطوح مختلف متغیرهای دموگرافیک به طور معناداری متفاوت است (05/0P<).
 


جدول 1- توزیع فراوانی اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال­های 1396 تا 1400 برحسب متغیرهای دموگرافیک
مقدار P مجموع 1400 1399 1398 1397 1396 سطوح
متغیر
متغیر
(درصد) تعداد (درصد) تعداد (درصد) تعداد (درصد) تعداد (درصد) تعداد (درصد) تعداد
*002/0 (31/91) 767 (11/96) 272 (90/85) 134 (97/87) 117 (99/88) 97 (45/92) 147 زنده نتیجه خودکشی
(69/8) 73 (89/3) 11 (10/14) 22 (03/12) 16 (01/11) 12 (55/7) 12 فوت
**004/0 (12/50) 421 (82/49) 141 (72/48) 76 (61/43) 58 (05/55) 60 (09/54) 86 مجرد وضعیت تأهل
(57/48) 408 (18/50) 142 (00/50) 78 (13/51) 68 (12/43) 47 (91/45) 73 متأهل
(60/0) 5 0 0 (26/2) 3 (83/1) 2 0 بیوه
(71/0) 6 0 (28/1) 2 (01/3) 4 0 مطلقه
**001/0> (07/6) 51 (89/3) 11 (05/7) 11 (26/5) 7 (84/12) 14 (00/5) 8 بی­سواد سطح تحصیلات
(93/83) 705 (76/95) 271 (77/80) 126 (41/65) 87 (98/77) 85 (53/85) 136  ابتدایی
تا دیپلم
(21/3) 27 (35/0) 1 (21/3) 5 (02/9) 12 (42/6) 7 (26/1) 2 دانشگاهی
(79/6) 57 0 (97/8) 14 (30/20) 27 (75/2) 3 (18/8) 13 نامشخص
**001/0> (98/22) 193 (08/19) 54 (41/31) 49 (31/23) 31 (85/23) 26 (75/20) 33 شاغل شغل
(95/15) 134     (37/18) 52 (62/9) 15 (53/10) 14 (94/22) 25 (61/17) 28 بیکار
(50/17) 147 (73/18) 53 (95/17) 28 (53/13) 18 (76/13) 15 (75/20) 33 دانش­آموز
(10/3) 26 0 (49/4) 7 (52/7) 10 (75/2) 3 (77/3) 6 دانشجو
(48/35) 298 (81/37) 107 (97/33) 53 (08/33) 44 (70/36) 40 (96/33) 54 خانه­دار
(02/2) 17 (01/6) 17 0 0 0 0 سایر
(98/2) 25 0 (56/2) 4 (03/12) 16 0 (14/3) 5 نامشخص
*001/0> (62/72) 610 (69/82) 234 (80/55) 87 (15/60) 80 (90/67) 74 (91/84) 135 مصرف دارو روش خودکشی
(40/9) 79 (13/8) 23 (30/10) 16 (53/10) 14 (60/15) 17 (66/5) 9 مسمومیت با سم
(12/10) 85 (24/4) 12 (00/16) 25 (55/19) 26 (00/11) 12 (29/6) 10 حلق­آویز
(86/7) 66 (95/4) 14 (90/17) 28 (77/9) 13 (50/5) 6 (14/3) 5 سایر
* آزمون مجذور کای، **آزمون دقیق فیشر، 05/0P< اختلاف معنی‌دار
 
بر اساس یافته‌های مطالعه، در هر دو گروه زن و مرد روند میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد از سال 1396 تا 1400 صعودی بوده است و با توجه به نتیجه آزمون مجذور کای، توزیع فراوانی موارد خودکشی طی این سال‌ها، در دو گروه زن و مرد دارای اختلاف معنی‌دار بوده است (017/0=P). هم‌چنین، در تمام سال‌های 1400-1396 (به جزء سال 1397)، میزان اقدام به خودکشی در زنان بیشتر از مردان بوده است. در جدول 2 توزیع فراوانی، درصد و میزان خودکشی برای تمام افرادی که طی سالهای 1396 تا 1400 در شهرستان اسدآباد اقدام به خودکشی کرده‌اند و هم‌چنین جمعیت شهرستان برحسب جنسیت گزارش شده است (جدول 2، نمودار 1).
 

جدول 2- توزیع فراوانی و میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال‌های 1396 تا 1400 برحسب جنسیت
1400 1399 1398 1397 1396 جنسیت
(07/60) 170 (28/51) 80 (91/63) 85 (87/45) 50 (20/52) 83 زن  (درصد) تعداد
(93/39) 113 (72/48) 76 (09/36) 48 (13/54) 59 (80/47) 76 مرد
(100) 283 (100) 156 (100) 133 (100) 109 (100) 159 مجموع
 
49792 49339 49100 48940 49962 زن جمعیت شهرستان
51706 51260 51216 50931 52027 مرد
101498 100599 100316 99871 101989 مجموع
 
42/341 14/162 12/173 17/102 13/166 زن میزان خودکشی
54/218 26/148 72/93 84/115 08/146 مرد
82/278 07/155 58/132 14/109 90/155 مجموع


نمودار 1- روند میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال­های 1396 تا 1400 برحسب جنسیت
 
بر اساس نتایج مطالعه حاضر، هم در شهر و هم در روستا روند اقدام به خودکشی در شهرستان از سال 1396 تا 1400 صعودی بوده است و با توجه به نتیجه آزمون مجذور کای توزیع فراوانی موارد خودکشی طی این سال‌ها، در دو گروه ساکن شهر و روستا مشابه بوده است (886/0=P). هم‌چنین در تمام سال‌ها، میزان اقدام به خودکشی در شهر بیشتر از روستا بوده است (جدول 3، نمودار 2).
 
جدول 3- توزیع فراوانی و میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال­های 1396 تا 1400 برحسب محل سکونت
1400 1399 1398 1397 1396
(19/62) 176 (33/58) 91 (16/63) 84 (72/58) 64 (38/60) 96 شهر  (درصد) تعداد
(81/37) 107 (67/41) 65 (84/36) 49 (28/41) 45 (62/39) 63 روستا
(100) 283 (100) 156 (100) 133 (100) 109 (100) 159 مجموع
58736 58073 57571 56562 58441 شهر جمعیت شهرستان
42762 42526 42745 43309 43548 روستا
101498 100599 100316 99871 101989 مجموع
65/299 70/156 91/145 15/113 27/164 شهر میزان خودکشی
22/250 85/152 63/114 90/103 67/144 روستا
82/278 07/155 58/132 14/109 90/155 مجموع



نمودار 2- روند میزان خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال­های 1396 تا 1400 برحسب محل سکونت
 
نتایج مطالعه روند تغییرات میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال‌های 1396 تا 1399 برحسب گروه‌های سنی نشان داد بیشترین میزان خودکشی در گروه سنی 15 تا 24 ساله و کمترین موارد در گروه سنی بیشتر از 64 سال رخ داده است. در تمام سال‌ها، با افزایش سن، میزان اقدام به خودکشی نیز کاهش یافته است. با توجه به نتیجه آزمون دقیق فیشر توزیع فراوانی موارد خودکشی طی این سال‌ها برحسب گروه‌های سنی مختلف تقریباً مشابه بوده است (052/0=P). لازم به ذکر است که از سال 1400 نحوه جمعآوری و ثبت داده‌های خودکشی تغییر یافته بود و اطلاعات کامل سن افراد خودکشی کرده در سال 1400 را به صورت دقیق نداشتیم، یعنی در سال 1400 افراد در سه گروه سنی گزارش شده بودند (کمتر از 18، 19 تا 44 و 45 و بیشتر) (جدول 4، نمودار 3).
 

جدول 4- توزیع فراوانی و میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال­های 1396 تا 1399 برحسب گروه­های سنی
سن (سال) سال
بیش از 64 64-55 54-45 44-35 25-34 24-15 14-5
(89/1) 3 (89/1) 3 (03/5) 8 (95/11) 19 (70/32) 52 (65/44)71 (89/1) 3 1396 (درصد) تعداد
(75/2) 3 (75/2) 3 (09/10) 11 (68/14) 16 (85/23) 26 (04/44) 48 (83/1) 2 1397
(50/1) 2 (01/3) 4 (01/3) 4 (27/8) 11 (33/32) 43 (37/47) 63 (51/4) 6 1398
(64/0) 1 (56/2 )4 (69/7) 12 (38/15) 24 (28/26) 41 (46/38)60 (97/8) 14 1399
6847 8032 11114 15298 20905 15016 15764 1396 جمعیت شهرستان
6789 8128 10929 15060 20326 13673 15827 1397
7144 8597 11131 15832 19518 13021 16412 1398
7408 9708 11487 16625 19056 12655 16525 1399
81/43 35/37 98/71 20/124 74/248 83/472 03/19 1396 میزان خودکشی
19/44 91/36 65/100 24/106 92/127 06/351 64/12 1397
00/28 53/46 94/35 48/69 31/220 83/483 56/36 1398
50/13 20/41 47/104 36/144 16/215 12/474 72/84 1399

نمودار 3- روند میزان اقدام به خودکشی در شهرستان اسدآباد طی سال‌های 1396 تا 1399 برحسب گروه‌های سنی
 

بحث
خودکشی یکی از معظلات اجتماعی است که امروزه در بیشتر جوامع روند رو به افزایش دارد. در طی سال‌های مورد بررسی1400-1396 در شهرستان اسدآباد، 840 نفر اقدام به خودکشی کرده بودند که از بین آن‌ها 73 مورد (69/8 درصد) منجر به فوت شده بود. نتایج پژوهش‌ها فارس [22]، آمریکا [23] میزان خودکشی منجر به فوت را بیشتر از 2 درصد گزارش کرده بودند که این مقدار کمتر از میزان خودکشی در مطالعه حاضر بیان شده بود. بر اساس نتایج مطالعه Daliri و همکاران، میزان بروز خودکشی در ایران را در طی سال­های 1393-1380، 8 در صد هزار نفر بود و بیشترین میزان بروز اقدام به خودکشی مربوط به منطقه 5 (اصفهان، یزد، سمنان و قم) 7/114 در صد هزار نفر و کمترین میزان مربوط به منطقه 6 (چهار محال بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان) 37 در صد هزار نفر بود [24]. بیشترین میزان بروز خودکشی منجر به فوت در کشور مربوط به منطقه اقلیمی 1 (ایلام، لرستان، همدان، کردستان و کرمانشاه) 9/12 در صد هزار نفر و کمترین میزان مربوط به منطقه اقلیمی 5 (اصفهان، یزد، سمنان و قم) 8/2 در صد هزار نفر بود [24].
بالا بودن میزان شیوع خودکشی در مطالعه حاضر می­تواند به دلیل عوامل اقلیمی، فرهنگی، اقتصادی و شرایط خاص شهرستان باشد. هم‌چنین، در مناطق مختلف کشور عوامل جغرافیایی و جوی می‌توانند بر میزان بروز خودکشی مؤثر باشند. در مطالعه حاضر، در طی سال‌های 1396 تا 1400 زنان اکثریت افراد اقدام کننده به خودکشی را تشکیل دادند. با این حال روند اقدام به خودکشی مردان نیز افزایشی است که با نتایج مطالعه‌ای دیگر مورد تأیید قرار گرفت [25]. برخلاف نتایج مطالعه حاضر، در سایر مطالعات اکثریت افراد اقدام کننده به خودکشی مردان بودند [27-26]. نتایج بیانگر این است که زنان به دلایل عدیده‌ای نظیر مسائل فرهنگی، عاطفی و جسمی، آسیب‌پذیری بیشتری در مواجهه با سختی‌ها و مشکلات، جلب توجه دیگران به خود، استرس و بحران‌های بعد از ازدواج، خانه‌دار بودن و در نتیجه فقدان استقلال مالی و اجتماعی بیش از مردان در معرض خطر اقدام به خودکشی قرار دارند [28].
وضعیت تأهل ممکن است به طرز چشم­گیری خطر رفتارهای مرتبط با خودکشی را تحت تأثیر قرار دهد. بر اساس نتایج مطالعه حاضر، بیشترین فراوانی اقدام به خودکشی در افراد متأهل مشاهده شد.Havassi  و همکاران در مطالعه خود، اقدام به خودکشی در افراد متأهل را بیشتر از مجردها گزارش دادند [29]. برخلاف یافته ما، نتایج مطالعه‌‌ای در ایلام [30] و بهار همدان [31] خودکشی در افراد مجرد بیشتر از متأهلین بود. علت بالاتر بودن خودکشی در متأهلین می‌تواند ناشی از مسائلی نظیر بیکاری و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی باشد.
در مطالعه حاضر از نظر شغل، بیشترین موارد اقدام به خودکشی در بین زنان خانه­دار و کمترین  موارد در بین دانشجویان گزارش شده بود که با توجه به این یافته، داشتن شغل مناسب نقش بازدارنده‌ای در انجام خودکشی ایفاء می‌کند. هم‌راستا با نتایج مطالعه حاضر، سایر پژوهش‌ها
[33-32] نیز بیشترین خودکشی را در زنان خانه‌دار گزارش کرده بودند. در همین زمنیه برخی مطالعات داخلی و خارجی عدم استخدام و خانه­دار بودن را به عنوان عوامل خطر مرتبط با مرگ ناشی از خودکشی ذکر کرده‌اند. در مطالعه
Khadem Rezaiyan و همکاران نیز بیش ترین موارد اقدام به خودکشی در بین زنان خانه دار رخ داده بود [25]. این مسأله می‌تواند به این دلیل که زنان خانه دار وابستگی بیش‌تری نسبت به خانواده داشته و استقلال کمتری از نظر اقتصادی، اجتماعی و رفتاری دارند. بر اساس یافته‌های مطالعه حاضر، بیش‌ترین موارد اقدام به خودکشی در بین افراد با مقطع تحصیلی ابتدایی تا متوسطه بود که در همین راستا نتایج مطالعه Pishbin و همکاران تأیید کننده است [33]. در پژوهشی برخلاف نتایج مطالعه حاضر، مرگ ناشی از خودکشی را در افراد بی‌سواد 80 درصد بیشتر از افراد باسواد گزارش کرده بود [29]. به نظر می‌رسد تحصیلات بالاتر می‌تواند بهره‌گیری فرد از شیوه‌های مقابله­ای را ارتقاء داده و در بحران‌های روزمره به کمک فرد آید. براساس نتایج پژوهش حاضر، اکثر اقدام کنندگان به خودکشی در شهر ساکن بودند که با نتایج Khadem Rezaiyan [25] و Piraee و همکاران [34] مشابه بود.

در مطالعه حاضر تجزیه و تحلیل گروه‌های سنی نشان داد با افزایش سن میزان موارد اقدام به خودکشی کاهش می‌یابد، به طوری که بیشترین موارد اقدام به خودکشی در گروه سنی 15 تا 24 سال و در مرحله بعد 25 تا 34 سال و کمترین آن در گروه سنی بالای 64 سال مشاهده شد. در حالی که نتایج مطالعه‌ای در کره جنوبی نشان داد که بیشترین موارد اقدام به خودکشی در سنین 65 سال و بیشتر رخ داده است [35]. Khadem Rezaiyan و همکاران در مطالعه خود نشان دادند که اکثریت افراد اقدام کننده به خودکشی در رده سنی
24-15 سال و سپس 34-25 سال قرار داشتند
[25]. در سایر مطالعات انجام شده در همین ارتباط در فارس [36] و برزیل [37] بیشترین خودکشی در گروه سنی 20 تا 29 سال گزارش شده بود. وقوع بیشتر خودکشی در سنین زیر 30 سال می‌تواند با بحران­های روحی و روانی دوره جوانی، هیجانات کنترل نشده، مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و خانوادگی از قبیل سطح تحصیلات، شغل، ازدواج و غیره مرتبط باشد. همچنین، افراد تجربه کافی در مدیریت خود در برخورد با شرایط بحرانی را ندارند، بنابراین این گروه همواره در معرض خطر اقدام به خودکشی قرار دارند [27].

برای انجام خودکشی روش‌های متفاوتی وجود دارد که با توجه به در دسترس بودن و استفاده آسان از آن در بین اقوام و جوامع مختلف جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد [34]. مسمومیت دارویی و مصرف بیش از حد داروها به دلیل دسترسی آسان یا عدم تصمیم‌گیری‌های قاطع و جدی جهت خودکشی، عمده‌ترین شیوه اقدام به خودکشی در ایران به شمار می‌رود [38]. در مطالعه حاضر، بیش‌ترین موارد اقدام به خودکشی با استفاده از مصرف داروها (4/82) در سال 1400 صورت گرفته بود که با نتایج سایر مطالعات که شایعترین روش اقدام به خودکشی استفاده از دارو بود، همخوانی دارد [22]. برخلاف پژوهش حاضر، نتایج مطالعهای روش خودکشی در مناطق روستایی را استفاده از سلاح گرم و در مناطق شهری را مسمومیت و حلق‌آویز کردن گزارش کرده بود [39]. به نظر می‌‌‌رسد دسترسی آسان به دارو و تهیه داروی بدون نسخه از داروخانه‌ها، وسیله لازم برای خودکشی در افراد مستعد را فراهم کرده و متعاقباً خطر خودکشی را افزایش داده است.
این مطالعه محدودیت‌هایی داشت، از جمله به دلیل انگ اجتماعی ناشی از خودکشی، امکان گردآوری اطلاعات از برخی اقدام کنندگان به خودکشی و نیز برخی مسائل از جمله علت انجام خودکشی وجود نداشت. انجام مطالعات تحلیلی تکمیلی برای شناسایی کاملتر عوامل زمینه ساز و مرتبط با اقدام به خودکشی در شهرستان پیشنهاد می‌شود.
نتیجهگیری
بر اساس نتایج مطالعه حاضر، با توجه به صعودی بودن روند میزان اقدام به خودکشی در شهرستان، تدوین برنامه­ریزی­های جدی از سوی مراکز بهداشتی-درمانی از جمله مداخلات آموزشی، تأسیس مراکز مشاوره خانواده، آموزش به خانواده­ها، دانش‌آموزان و گروه­های آسیب­پذیر جهت کاهش این مشکل ضروری به نظر می‌رسد..
تشکر و قدردانی
نویسندگان بر خود لازم می دانند از حمایت‌های مالی و معنوی معاونت تحقیقات و فناوری دانشکده علوم پزشکی اسدآباد که در انجام این پژوهش همکاری کردند، تشکر و قدردانی نمایند..
 


References
 
[1] Khademi N, Zangeneh A, Ziapour A, Saeidi S, Teimouri R, Yenneti K, Moghadam S, Almasi A and Golanbari SZ Exploring the epidemiology of suicide attempts: Risk modeling in Kermanshah-Iran. Public Health 10: 924907
[2] Fontanella CA, Saman DM, Campo JV, Hiance-Steelesmith DL, Bridge JA, Sweeney HA, et al. Mapping suicide mortality in Ohio: a spatial epidemiological analysis of suicide clusters and area level correlates. Preventive Medicine 2018; 106: 177–84.
[3] Shoib S, Yusha'u Armiya'u A, Nahidi M, Arif N, Saeed F. Suicide in Muslim world and way forward. Health Science Reports 2022; 5(4): 665.
[4] Bailey E, Alvarez-Jimenez M, Robinson J, D’Alfonso S, Nedeljkovic M, Dav y CG, et al. An enhanced social networking intervention for young people with active suicidal ideation: Safety, feasibility and acceptability outcomes. International Journal of Environmental Research and Public Health 2020; 17(7): 2435.
[5] Yoosefi Lebni J, Mansourian M, Hossain Taghdisi M, Khosravi B, Ziapour A, Demir Özdenk G. A study of Kurdish women’s tragic self-immolation in Iran: a qualitative study. Burns 2019; 45: 1715–22.
[6] Lester D. Why People Kill Themselves: A 2000 Summary of Research on Suicide. Springfield, IL: Charles C Thomas Publisher 2000.
[7] Hoven CW, Mandell DJ, Bertolote JM. Prevention of mental ill-health and suicide: Public health perspectives. European Psychiatry 2010; 25(5): 252-6.
[8] Statistical Centre of Iran. Available from: http://www.amareiran.org/index.php/m-dlat/khw dkshy/494-rwndh-hay-tshkyl-shdh-dr-mwrd-aqdam-bh-khwdkshy-dr-hwzh-asthfazy nyrwy-antzamy-jmhwry-aslamy-ayran-brhsb-jns-w-sn-1375-1393. Reviewed 30 November 2022.
[9] Bachmann S. Epidemiology of Suicide and the Psychiatric Perspective. International Journal of Environmental Research and Public Health 2018; 15(7): 1425.
[10] Narishige R, Kawashima Y, Otaka Y, Saito T, Okubo Y. Gender differences in suicide attempters: a retrospective study of precipitating factors for suicide attempts at a critical emergency unit in Japan. BMC Psychiatry 2014; 14:144.
[11] Monsef Kasmaie V, Asadi P, Maleki Ziabari SA. Demographic study of suicide methods in the patients aided by emergency Paramedics Guilan. Jurnal Guilan University Medical Sciences 2013; 22: 31–7. [Farsi]
[12] Ajdacic-Gross V, Weiss MG, Ring M, Hepp U, Bopp M, Gutzwiller F, Rössler W. Methods of suicide: international suicide patterns derived from the WHO mortality database. Bulletin of the World Health Organization 2008; 86: 726–32.
[13] Khan MM, Naqvi H, Thaver D, Prince M. Epidemiology of suicide in Pakistan: determining rates in six cities. Archives of Suicide Research 2008; 12: 155–60.
[14] Fernando R, Hewagama M, Priyangika W, Range S, Karunaratne S. Study of suicides reported to the Coroner in Colombo, Sri Lanka. Medicine Science and the Law 2010; 50:25–8.
[15] Ahmadi A, Schwebel DC, Bazargan-Hejazi S, Taliee K, Karim H, Mohammadi R. Self-immolation and its adverse life-events risk factors: results from an Iranian population. Injury and Violence Research 2015; 7:13–18.
[16] Moradi A, Moradi R, Mostafvi E. A survey of the rate and effective factors on suicide in Bahar. Journal of Behavioral Sciences 2012; 10: 50–8. [Farsi]
[17] Shooshtari MH, Malakouti SK, Panaghi L, Mohseni S, Mansouri N, Movaghar AR. Factors associated with suicidal attempts in Iran: a systematic review. Iranian Journal of Psychiatry and Behavioral Sciences 2016; 10: 1–10.
[18] Zarenezhad M, Gorgi Z, Sheikh Fathollahi M, Gholamzadeh S, Ghadipasha M, Rezaeian M. A survey of epidemiology of suicide in Fars province in the South of Iran during 2003 to 2011. J Rafsanjan Univ Med Sci 2015; 13(11): 1129-40. [Farsi]
[19] Gvion Y, Apter A. Suicide and suicidal behavior. Public Health Reviews 2012; 34(2): 1-20.
[20] Mohammadi Z, Arghavani M, Solimani N, Darabi F, Akhlaghi M, Mousavi Z. Epidemiological Study of Suicide in Asadabad City in 2011-2017: A Descriptive Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2020; 19(3): 233-48. [Farsi]
[21] Garnett MF, Curtin SC, Stone DM. Suicide mortality in the United States, 2000-2022. 2022
[22] Gorgi Z, SheikhF M, Vazirinejad R, Rezaelan M. Geographical epidemiology of suicide and suicide attempts during the years 2010-2013 in Fars Province, Iran. SID 2017; 3(4): 224-32. [Farsi]
[23] Han B, Kott PS, Hughes A, McKeon R, Blanco C, Compton WM. Estimating the rates of deaths by suicide among adult who attempt suicide in the United States. J Psychiatr Res 2016; 77: 125-33.
[24] Daliri S, Bazyar J, Sayehmiri K, Delpisheh A, Sayehmiri F. Investigation of the Incidence rate of suicide in Iran During Years 2001-2014: A Systematic Review and Meta-analysis study. SSU_ Journals 2016; 24(9): 757-68. [Farsi]
[25] Khadem Rezaiyan M, Jarahi L, Moharreri F, Afshari R, Motamedalshariati SM, Okhravi N, et al. Epidemiology of suicide attempts in Khorasan Razavi province, 2014-2015. IJ E Summer 2017; 13(2): 128-35. [Farsi]
[26] Bakhtar M, Rezaeian M. The Prevalence of Suicide Thoughts and Attempted Suicide Plus Their Risk Factors Among Iranian Students: A Systematic Review Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2017; 15(10): 1061-76. [Farsi]
[27] Shaker SH, Hossieni Kasnaviyyeh MH, Basir ghafouri H, Tavakoli N, Yasinzadeh, M, Masoumi G, et al. Epidemiological survey of attempted suicide among patients admitted to hazrat rasoul hospital in Tehran 2007-2011. Ir J Forensic Med 2017; 23(1): 7-15. [Farsi]
[28] Khorshidi A, Sayehmiri K, Babanejad M. Seasonality of suicide occurrence in Ilam. Iran J Epidemiology 2014; 9(3): 17-23. [Farsi]
[29] Havassi N, Khorshidi A, Khrshidi A, Jafari A, Havassi F. Evaluating the Predictors of Suicide Deaths. 2016. J Mazandaran Univ Med Sci 2017; 27(147): 217-27. [Farsi]
[30] Nazarzadeh M, Bidel Z, Ranjbaran M, Hemmati R, Pejhan A, Asadollahi K, et al. Fatal Suicide and Modelling its Risk Factors in a Prevalent Area of Iran. Arch Iran Med 2016; 19(8): 571-6.
[31] Moradi AR, Moradi R, Mostafavi E. A survey of the rate and effective factors on suicide in Bahar. J Biomed Sci 2012; 10(1): 50-8. [Farsi]
[32] Crump C, Sundquist K, Sundquist J, Winkleby MA. Sociodemographic, psychiatric and somatic risk factors for suicide: a Swedish national cohort study. Psychological Medicine 2014; 44: 279-89.
[33] Pishbin S, VaziriNejad R, Khalili P, Ahmadinia H, Arabi M, Ahmadi AK, et al. Epidemiology of Complete Suicide and Suicide Attempt in the Townships Covered by Mazandaran University of Medical Sciences During the Years 2012 to 2016: A Cross-Sectional St udy. J Rafsanjan Univ Med Sci 2021; 19(10): 1105-22. [Farsi]
[34] Piraee E, Shahkolahi Z, Salehiniya H. Epidemiological Study of Suicide and Attempted Suicide and Related Factors in Kohgiluyeh, Iran. J Isfahan Med Sch 2014; 32(305): 1706-17. [Farsi]
[35] Cheong KS, Choi MH, Cho BM, Yoon TH, Kim CH, Kim YM, et al. Suicide rate differences by sex, age, and urbanicity, and related regional factors in Korea. J Prev Med Public Health 2012; 45(2): 70-7.
[36] Zarenezhad M, Gorgi Z, Sheikh Fathollahi M, Gholamzadeh S, Ghadipasha M, Rezaeian M. Epidemiological Survey of Suicide in Fars Province in the south of Iran during 2003 to 2011. JOHE 2015; 13(12): 1129-40. [Farsi]
[37] Boas AC, Monteiro QR, Silva RP, Meneguetti DU. Profile of suicide attempts treated in a Public Hospital of Rio Branco, Acre State from 2007 to 2016. J Hum Grow Dev 2019; 29(1): 57-64.
[38] Lester D. Suicide and Islam. Arch Suicide Res 2006; 10(1): 77-97.
[39] Ngui AN, Apparicio P, Moltchanova E, Vasiliadis HM. Spatial analysis of suicide mortality in Québec: spatial clustering and area factor correlates. Psychiatry Research 2014; 22(1-2): 2-30.


Epidemiology of Suicide and Some Related Demographic Factors in Asadabad City During 2017 to 2021: A Cross-Sectional Study

Fatemeh Darabi[6], Hassan Ahmadinia[7], Mohsen Rezaeian[8], Majid Barati[9], Zahra Setvati[10]


Received: 17/01/2023  Sent for Revision: 08/02/2023    Received Revised Manuscript: 15/05/2023  Accepted: 21/05/2023

Background and Objectives: Suicide is one of the most important public health problems. The present study was conducted with the aim of determining the epidemiology of suicide and some related demographic factors in Asadabad City during 2017-2021.
Materials and Methods: The present descriptive cross-sectional study was conducted on all cases of suicide leading to death and attempted suicide in Asadabad City, referred to health care units (hospital emergency and forensic medicine) from the beginning of 2017 to March 2021. The monthly report checklist of the suicide prevention program was used to collect data. The data was reported as numbers (percentages) in the form of graphs and statistical tables.
Results: According to the results of this study, during the years 2017 to 2021, 840 people committed suicide, out of which 73 cases (8.69%) resulted in death. The trend of the rate of suicide attempts in Asadabad City from 2017 to 2021 was increasing according to gender in both city and rural areas, and in all the years of 2017-2021 (except 2018) the rate of suicide attempts was higher in women than men. The highest suicide rate was among those aged 15-24 and the lowest among those aged 64 and older.
Conclusion: Due to the rising trend of suicide attempts in Asadabad City, it is essential serious plans be developed by health and medical centers, including educational interventions, establishment of family counseling centers, training for families, students, and vulnerable groups to reduce this problem.
Key words: Suicide, Attempted suicide, Asadabad, Cross-sectional study
Funding: This study was funded by Asadabad School of Medical Sciences.
Conflict of interest: None declared.
Ethical approval: The Ethics Committee of Asadabad School of Medical Sciences approved the study (IR.ASAUMS.REC.1402.003).
How to cite this article: Darabi Fatemeh, Ahmadinia Hassan, Rezaeian Mohsen, Barati Majid, Setvati Zahra. Epidemiology of Suicide and Some Related Demographic Factors in Asadabad City During 2017 to 2021: A Cross-Sectional Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2023; 22 (2): 175-90. [Farsi]
 
[1]- (نویسنده مسئول) استادیار، گروه بهداشت عمومی، دانشکده علوم پزشکی اسدآباد، اسدآباد، ایران
    تلفن: 33132015-081 دورنگار: 33132015-081 پست الکترونیکی: fatemedarabi43@yahoo.com
[2]- استادیار گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[3]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[4]- دانشیار مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران
[5]- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده علوم پزشکی اسدآباد، اسدآباد، ایران
[6]- Assistant Prof., Dept.of Public Health, Asadabad School of Medical Sciences, Asadabad, Iran, ORCID: 0000-0002-4399-1460
(Corresponding Author) Tel: (081) 33132015, Fax: (081) 33132015, E-mail: fatemedarabi43@yahoo.com
[7]- Assistant Prof., Dept.of Epidemiology and Biostatistics, School of Health, Occupational Enviroment Reaserch Center, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[8]- Prof., Dept. of Epidemiology and Biostatistics, School of Medicine, Occupational Environment Research Center, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[9]- Associate Prof., Social Determinants of Health Reaserch Center, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan , Iran
[10]- Student Reaserch Committee, Asadabad School of Medical Sciences, Asadabad, Iran
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: آمار و اپيدميولوژي
دریافت: 1401/10/26 | پذیرش: 1402/3/1 | انتشار: 1402/2/30

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb