جلد 22، شماره 1 - ( 2-1402 )                   جلد 22 شماره 1 صفحات 102-79 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Ashraf Ganjavi A, Vazirinejad R, Ahmadinia H, Souresrafil A, Rezaeian M. Correlation between Suicide Rate and Murder, Peace, Life Expectancy, Human Development, and Gender Inequality Indices in 2016 and Its Comparison with 2019 in Different Countries: An Ecological Study. JRUMS 2023; 22 (1) :79-102
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6857-fa.html
اشرف گنجوی انیس، وزیری نژاد رضا، احمدی نیا حسن، صوراسرافیل اقدس، رضائیان محسن. همبستگی بین میزان خودکشی با شاخص‌های آدم‌کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی در سال 2016 و مقایسه آن با سال 2019 در کشورهای مختلف: یک مطالعه اکولوژیک. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1402; 22 (1) :79-102

URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6857-fa.html


دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
متن کامل [PDF 1174 kb]   (325 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (496 مشاهده)
متن کامل:   (430 مشاهده)
مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 22، اردیبهشت 1402، 102-79


همبستگی بین میزان خودکشی با شاخص­های آدم­کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی در سال 2016 و مقایسه آن با سال 2019 در کشورهای مختلف: یک مطالعه اکولوژیک



انیس اشرف گنجوی[1]، رضا وزیری‌نژاد[2]، حسن احمدی‌نیا[3]، اقدس صوراسرافیل[4]، محسن رضائیان[5]



دریافت مقاله: 01/11/1401 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 15/12/1401 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 06/01/1402 پذیرش مقاله: 09/01/1402



چکیده
زمینه و هدف: خودکشی با مفهوم پایان دادن به زندگی بشر یکی از بالاترین علت­های مرگ در جهان محسوب می‌شود. هدف از انجام مطالعه حاضر تعیین همبستگی میزان خودکشی با شاخص‌های آدم‌کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی و مقایسه این شاخص­ها در سال 2016 و 2019 در کشورهای مختلف جهان بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه اکولوژیک، اطلاعات متغیرهای مطالعه از گزارش­ها و وب سایت­های معتبر جهانی برای 144 کشور جهان استخراج شد. همبستگی میان متغیرهای مطالعه با آزمون Spearman بررسی شد. سپس از رگرسیون خطی برای بررسی ارتباط هر شاخص با میزان خودکشی استفاده شد. هم­چنین، میانگین و میانه متغیرها در سال 2016 و 2019 با استفاده آزمون t زوجی و آزمون Wilcoxon مقایسه شد.     
یافته­ها: در کشورهای مورد مطالعه، میانه میزان خودکشی در سال 2019 (15/7) نسبت به سال 2016 (25/7) در هر 100,000 نفر کاهش داشت. نتایج آزمون همبستگی نشان داد که ارتباط خودکشی با نابرابری جنسیتی مستقیم بود (406/0=r، 001/0P<). هم­چنین، همبستگی میزان خودکشی با شاخص آدم‌کشی (260/0-=r، 05/0>P) و صلح (371/0-=r، 001/0P<) در این مطالعه معکوس بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیرهای مستقل نابرابری جنسیتی، آدم‌کشی، صلح و امید به زندگی احتمالاً می­توانند پیش­بینی کننده تغییرات شاخص خودکشی در کشورهای مورد مطالعه باشند.
نتیجه­گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر، خودکشی با شاخص­های نابرابری جنسیتی، آدم­کشی، صلح و امید ­به ­زندگی ارتباط دارد. به نظر می­رسد کاهش نابرابری­های اجتماعی می­تواند به پیش­گیری از خودکشی در سطح جهان بی­انجامد.
واژه­های کلیدی: خودکشی، آدم کشی، شاخص صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی، نابرابری جنسیتی

 

مقدمه
خودکشی (Suicide) را می‌توان به عنوان اقدام آگاهانه در آزار به خود که به مرگ منتهی می‌گردد، تعریف نمود [1]. خودکشی یک معضل جهان شمول است زیرا بر اساس آمار و اطلاعات منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی نزدیک به 800,000 نفر سالانه در سراسر دنیا به این دلیل جان خود را از دست می‌دهند [3-2]. طبق یک گزارش سازمان بهداشت  جهانی در سال 2022، میزان خودکشی در سطح جهان بین 4/0 تا 2/44 در هر 100,000 نفر متغیر است [5-4].
اقدام به خودکشی در یک فرد تنها از یک عامل نشأت نمی­گیرد، بلکه شبکه­ای از عوامل به هم پیوسته منجر به رسیدن فرد به مرحله­ای می­شود که به زندگی خود خاتمه دهد. شناخت این زمینه­ها مهم‌ترین راه برای کاهش میزان خودکشی است[7-6]. بررسی­های متعددی در این زمینه انجام شده که نشان داده است، عواملی مانند خشونت، جنگ، قتل و عوامل اقتصادی، عدم بهره­مندی از رفاه مطلوب، تبعیض می­تواند از جمله موارد تأثیرگذار بر این رفتار باشند [10-8].
مطالعات متعددی در گذشته، عوامل اقتصادی-اجتماعی مرتبط با خودکشی در جوامع مختلف را مورد بررسی قرار داده‌اند [12-11]. یکی از شاخص های اقتصادی-اجتماعی بررسی شده شاخص توسعه انسانی (Human development index) است. شاخص توسعه انسانی یک معیار کلی از وضعیت توسعه انسانی است که دستاورد کشورها را در سه بعد اساسی توسعه شامل بهداشت و سلامت، آموزش و سطح استاندارد زندگی نشان می‌دهد [13]. یافته‌های یک مطالعه در 91 کشور در سطح جهان نشان می‌دهد که شاخص پایین توسعه انسانی با افزایش خطر رفتارهای خودکشی مرتبط است [14].
از جمله شاخص­های اجتماعی مورد بررسی مرتبط با خودکشی در مطالعات گذشته، شاخص نابرابری جنسیتی، شاخص صلح و آدم‌کشی و امید به زندگی بوده است [16-14]. شاخص نابرابری جنسیتی (Gender inequality index) یک شاخص مقایسه­ای میان دو جنس در چهار بعد سیاسی، اقتصادی، آموزش و بهداشت است که برای اولین بار در سال 2006 توسط انجمن جهانی اقتصاد معرفی شده است [18-17]. نتایج یک مطالعه نشان می­دهد که در کشورهایی که برابری عادلانه از منابع اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و بهره مندی از شرایط آموزشی برای هر دوجنس فراهم هست، میزان خودکشی کمتر وجود دارد [15]. شاخص آدم‌کشی (Homicide) در اصطلاح به‌ عنوان یک رفتار جنایی، به ‌نوعی انگیزه آدم‌کشی ارادی و عمدی اشاره دارد که سبب می‌شود یک انسان منطقی شخص دیگری را به قتل برساند [19]. نتایج یک مطالعه پیرامون رابطه آدم‌کشی و خودکشی نشان می­دهد در جوامعی که قتل به میزان بیشتری رواج دارد، خودکشی نیز از میزان بالاتری برخوردار است [20].
یکی از شاخص­های جهانی که همواره در رابطه با صلح ارائه می­شود، شاخص صلح جهانی (Global peace index) است که این شاخص به زمینه­های متفاوتی مثل سطح امنیت اجتماعی، میزان درگیری­های داخلی و بین‌المللی و درجه نظامی‌سازی توجه دارد. صلح را می­توان به معنای حذف خشونت، جرم و سایر فعالیت‌های مخاطره‌آمیز در جامعه در نظر گرفت. از طرف دیگر، صلح را می‌توان مجموعه اقدامات مؤثر برای ایجاد و گسترش امنیت و آرامش در جامعه دانست [21]. مطالعات انجام شده پیرامون این شاخص نشان می­دهد که در سطوح بالاتری از صلح میزان خودکشی کمتر و کیفیت زندگی بالاتر قابل ملاحظه است [23-22].
با این وجود هنوز عدم قطعیت در مورد اثر نهایی متغیرهای اقتصادیاجتماعی ذکر شده بر خودکشی وجود دارد. برخی مطالعه‌ها، فرضیه اصلی در مورد عوارض نامطلوب عوامل اقتصادی-اجتماعی را بر خودکشی تأیید کرده­اند، در حالی که مطالعات دیگری هیچ گونه همبستگی را نیافته­اند و حتی نتایج برخی مطالعه­ها اثرات مطلوب عوامل اقتصادی-اجتماعی بر خودکشی را نشان داده است [25-24 ،16].
در همین راستا این مطالعه اکولوژیک با هدف تعیین همبستگی میزان­های مرگ و میر در اثر خودکشی با وضعیت آدم‌کشی، شاخص صلح، امید ­به ­زندگی و نابرابری جنسیتی را در دو سال 2016 و 2019 در 144 کشور انجام شده است.
مواد و روش‌ها
پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع اکولوژیک است که با شماره کد اخلاق IR.RUMS.REC.1400.064 در دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان به ثبت رسیده است. جمعیت مورد هدف این تحقیق 144 کشور منتخب از سراسر جهان در سال 2016 و 2019 بود. برای گزارش چگونگی پراکندگی شاخص­های مورد بررسی در سطح دنیا سعی شد از تقسیم بندی سازمان بهداشت جهانی در مورد کشورها استفاده شود (کشورهای مناطق آمریکا، آفریقا، آسیای جنوب شرقی، اروپا، مدیترانه شرقی و غرب اقیانوس آرام). این تقسیم‌بندی به درک بهتر این موضوع که در هر منطقه کدام شاخص افزایش یا کاهش داشته است کمک می‌کند. متغیرهای مورد مطالعه شامل میزان خودکشی در مناطق مختلف جهان به عنوان متغیر وابسته و شاخص­های آدم‌کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی به عنوان متغیرهای مستقل بودند. شاخص میزان خودکشی از تقسیم تعداد مرگ در اثر خودکشی بر تعداد کل موارد مرگ در یک بازه زمانی مشخص و شاخص میزان آدم‌کشی از تقسیم تعداد مرگ در اثر قتل بر تعداد کل موارد مرگ محاسبه شد. اطلاعات این دو شاخص از وب سایت سازمان بهداشت جهانی استخراج  شد.
شاخص صلح جهانی وضعیت صلح را در داخل و بین کشورها بر اساس 24 شاخص کمی و کیفی در سه حوزه اندازه‌گیری می کند:  6 شاخص مرتبط با تعارض مستمر مانند تعداد درگیری های انجام شده و تعداد کشته شدگان از درگیری سازمان یافته داخلی و بین المللی، 10 شاخص مرتبط به ایمنی و امنیت اجتماعی مانند تعداد افراد آواره، احتمال اقدامات تروریستی، تعداد قتل، تعداد جمعیت زندانی و 7 شاخص مربوط به اقدامات نظامی سازی مانند هزینه های نظامی، تعداد پرسنل خدمات مسلح، سهولت دسترسی به سلاح های سبک را شامل می شود. از این معیارها دو شاخص وزنی مربوط به صلح داخلی و خارجی محاسبه می شود. در شاخص کل، حدود 60 درصد از اقدامات مربوط به صلح داخلی و 40 درصد مربوط به صلح خارجی یا عدم درگیری‌های خارجی است. 24 شاخص در مقایس 1-5 طبقه بندی می شود. هر چه امتیاز شاخص صلح جهانی به 1 نزدیک‌تر باشد کشور صلح آمیزتر است و امتیاز نزدیک به 5 نشان دهنده صلح نسبتاً کمتر است [26]. میزان شاخص­های صلح جهانی از وب سایت موسسه اقتصاد صلح (https://www.economicsandpeace.org/) برای سال 2016 و 2019 استخراج شد.
در محاسبه شاخص توسعه انسانی در بعد بهداشت و سلامت، از شاخص امید­ به ­زندگی، در بعد آموزش، متوسط طول دوره‌ای که صرف آموزش می­شود و در بعد درآمد از شاخص درآمد ناخالص ملی سرانه  (Per capita Gross National Income) بر اساس شاخص برابری قدرت خرید به دلار آمریکا استفاده می‌گردد.
شاخص توسعه انسانی طبق فرمول زیر از ریشه سوم سه شاخص جزئی محاسبه می شود :
انسانی توسعه شاخص=[سلامت پایه شاخص+آموزش پایه شاخص+logسرانه ملی ناخالص درآمد]1/3
هرچه این میزان به عدد یک نزدیک­تر باشد آن منطقه از شرایط بهتری برخورداراست [27].
شاخص نابرابری جنسیتی (GII) با در نظر گرفتن وضعیت برابری حقوق و فرصت‌های پیشروی زنان و مردان در کشورهای مختلف جهان در ۴ زمینه محاسبه می شود: 1-سلامت، 2- وضعیت آموزش، ۳- مشارکت اقتصادی و ۴-قدرت سیاسی. میزان این شاخص بین عدد صفر و یک متغیر است، که در ایده‌آل‌ترین حالت مساوی یک می باشد که به معنی برابری کامل است [28] .
پنج مرحله برای محاسبه GII وجود دارد:
محاسبه میزان مرگ و میر مادران (میزان مرگ ومیر مادران به ازا هر صد هزار تولد زنده).
2- محاسبه میزان تولد در نوجوانان ( میزان تولد در هر هزار زن 15-19سال).
3- سهم صندلی ها در پارلمان توسط زنان به درصد.
4- جمعیت دارای تحصیلات.
5- نرخ مشارکت نیروی کار
سپس شاخص نابرابری جنسیتی طبق فرمول زیر محاسبه می‌شود :
HARM (GF, GM) = (GF) – 1 + (GM) – 1/2
GII=1 – HARM (GF, GM) / GF – GM

HARM: میانگین هارمونیک هندسی درون گروهی نابرابری بین زن و مرد.
GF: ریشه سوم ضرب پنج عامل ذکر شده در زنان.
GM: ریشه سوم ضرب سهم صندلی‌ها در پارلمان توسط مردان به درصد، جمعیت دارای تحصیلات و نرخ مشارکت نیروی کار.
GII: شاخص نابرابری جنسیتی
اطلاعات مربوط به امید ­به ­زندگی (از تقسیم تعداد کل سال‌های زندگی در هر فرد تقسیم بر تعداد کسانی که در آغاز دوره در هر سن زنده بوده‌اند، محاسبه می­شود) از سایت بانک جهانی (https://data.worldbank.org/) استخراج شد. هم‌چنین، میزان شاخص توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی به ترتیب از گزارش برنامه توسعه و پیشرفت سازمان ملل (www.undp.org) و گزارش جهانی نابرابری جنسیتی برای سال 2016 و 2019 جمع‌آوری شد.
برطبق معیار ورود، کشورهایی که شاخص­های مربوط به میزان خودکشی، آدم‌کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی برای سال‌های 2016 و 2019 در منابع ذکر شده گزارش شده بود، به عنوان نمونه هدف مطالعه وارد مطالعه شد. بر این اساس اطلاعات متغیرهای مورد مطالعه، برای 144 استخراج شده است و کشورهایی که یکی از شاخص‌ها‌ی ذکر شده برای آن ها گزارش نشده بود از مطالعه خارج گشتند.
اطلاعات جمع­آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 21 تجزیه و تحلیل گردید. ابتدا نرمال بودن توزیع فراوانی تمامی متغیرهای مطالعه با استفاده از آزمون Shapiro-Wilk ارزیابی شد. جهت بررسی ارتباط و اهمیت شاخص‌های مختلف بر میزان خودکشی از ضریب همبستگی Spearman و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده گردید. برای مقایسه شاخص­ها در سال 2016 با 2019 از آزمون t زوجی و آزمون ناپارامتریک Wilcoxon استفاده شد. سطح معنی­داری 05/0 در نظر گرفته شد. هم­چنین، به ­منظور نمایش اختلاف شاخص­های مورد بررسی (2019 منهای 2016) بر روی نقشه، از نرم­افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (Geographical information system; Arc GIS) نسخه 10 استفاده گردید. در رسم این نقشه­ها برای هر شاخص، 144 کشور به پنج گروه مساوی (محاسبه پنجک) تقسیم شده و هر گروه با رنگی مشخص شد، رنگ­بندی در این نقشه از طیف رنگ سبز پر رنگ تا رنگ قرمز نشان داده شد که رنگ سبز پر رنگ نشان ­دهنده وضعیت بهتر آن شاخص و رنگ قرمز نشانه وضعیت بد از نظر آن شاخص در آن منطقه است. به طور مثال سبز پر رنگ در نقشه مربوط به خودکشی به معنای پایین بودن میزان خودکشی در آن کشور است و رنگ قرمز مربوط به بالاترین میزان گزارش خودکشی در آن مناطق است. در مورد شاخص صلح رنگ سبز پر رنگ به بالاترین میزان شاخص صلح و رنگ قرمز به پایین­ترین میزان شاخص صلح در آن منطقه بستگی داشت. مناطقی در نقشه که به رنگ سفید هستند مناطقی هستند که گزارش شاخص مورد نظر را در این دو سال منتشر نکرده بودند.
نتایج
نتایج آزمون نرمال بودن توزیع متغیرهای مورد مطالعه با استفاده از آزمون Shapiro-Wilk نشان داد شاخص‌های نابرابری جنسیتی و توسعه انسانی توزیع نرمال داشتند و متغیرهای خودکشی، آدم‌کشی، صلح و امید به زندگی فاقد توزیع نرمال بودند. مقایسه میانگین متغیرهای شاخص توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی که توزیع نرمال داشتند با استفاده از آزمون t زوجی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج جدول 1، نشان داد شاخص نابرابری جنسیتی سال 2019 نسبت به سال 2016  به میزان 01/0 افزایش یافته است، البته این میزان از نظر آماری معنی‌دار نبود (107/0=P). هم‌چنین، شاخص توسعه انسانی از سال 2019 نسبت به سال 2016 به میزان 01/0 افزایش یافته است که از نظر آماری معنی‌دار نبود (118/0=P).
 

جدول 1- مقایسه شاخص­های توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی در سال 2019 نسبت به سال 2016 در 144 کشور مورد مطالعه
شاخص سال 2016 سال 2019 اختلاف میانگین مقدار P*
میانگین انحراف معیار میانگین انحراف معیار
توسعه انسانی 688/0 080/0 696/0 058/0 008/0 107/0
نابرابری جنسیتی 688/0 082/0 696/0 060/0 008/0 118/0
* آزمون t  زوجی، 05/0>P اختلاف معنی­دار
 
جدول 2، نتایج آزمون ناپارامتریک Wilcoxon شاخص‌های خودکشی، آدم­کشی، صلح، امید به زندگی را نشان می‌دهد. بر اساس نتایج این آزمون، میانه شاخص خودکشی در سال 2019 (15/7) نسبت به سال 2016 (25/7) در هر 100,000 نفر کاهش یافته است. بر طبق نتایج این آزمون شاخص خودکشی در 79 کشور رتبه منفی داشت که بدین معنا است که میزان خودکشی 79 کشور در سال 2019 نسبت به 2016 کمتر شده است، 53 کشور رتبه مثبت داشت که حاکی از آن است میزان خودکشی در 53 کشور در سال 2019 نسبت به 2016 افزایش داشته است و 12 کشور رتبه برابر بود که بدین معنا است که میزان خودکشی در 12 کشور نسبت به 2016 تغییر نیافته بود که این نتیجه از لحاظ آماری معنی‌دار نیز بود (001/0>P). هم‌چنین، نتایج این آزمون نشان داد شاخص صلح 65 کشور در سال 2019 به نسبت سال 2016 کشور رتبه منفی داشتند، بدین معنی که شاخص صلح این کشورها در سال 2019 نسبت به 2016کمتر شده است. شاخص صلح 78 کشور رتبه مثبت داشتند، و یک کشور رتبه این شاخص برابر بود که از لحاظ آماری معنی‌دار نبود (164/0=P). میانه امید به زندگی در سال 2019 (070/75 سال) نسبت به سال 2016 (655/74 سال) افزایش داشته است. در این آزمون 135 کشور در شاخص امید به زندگی سال 2019 نسبت به سال  2016 تغییر مثبت داشتند و 9 کشور کاهش پیدا کرد که از نظر آماری معنی‌دار بود (001/0>P). هم‌چنین، بر اساس نتایج این آزمون تغییرات آدم‌کشی در 83 کشور از سال 2019 نسبت به 2016 منفی شد و در 59 کشور رتبه مثبت داشت که از نظر آماری معنی‌دار نبود و 2 کشور هیچ تغییری نیافته بود (135/0=P).
 

جدول 2- مقایسه میانه متغیرهای خودکشی، صلح، امید به زندگی، آدم‌کشی در سال 2019 نسبت به سال 2016 در 144 کشور مورد مطالعه
مقدار P* مقدار Z فاصله میان چارکی سال 2019 میانه سال
2019
فاصله میان چارکی سال 2016 میان سال 2016 رتبه شاخص
001/0 > 511/3- 150/7 150/7 575/7 250/7 رتبه‌های منفی=79
رتبه‌های مثبت=53
رتبه‌های برابر=12
خودکشی
164/0 393/1- 604/0 986/1 557/0 991/1 رتبه‌های منفی=65
رتبه‌های مثبت=78
رتبه‌های برابر=1
صلح
001/0 > 100/10- 940/10 070/75 038/11 655/74 رتبه­های منفی=9
رتبه­های مثبت=135
رتبه­های برابر=0
امید به زندگی
135/0 495/1- 700/7 000/4 300/8 850/4 رتبه­های منفی=83
رتبه­های مثبت=59
رتبه­های برابر=2
آدم‌کشی

* آزمون ناپارامتریک Wilcoxon، 05/0>P اختلاف معنی­دار
 
جدول 3، نتایج همبستگی بین شاخص‌های مختلف در کشورهای تحت بررسی در سال 2016 نشان می‌دهد. بر اساس این نتایج در کشورهای مورد بررسی در سال 2016، ضریب همبستگی میزان خودکشی با آدم‌کشی غیر مستقیم بود، ولی از نظر آماری معنی‌دار نبود (05/0<P، 053/0-=r). ضریب همبستگی شاخص صلح با میزان خودکشی غیر مستقیم بود که نشان داد با کاهش شاخص صلح، با افزایش میزان خودکشی افزایش همراه بود که این نتیجه از نظر آماری معنی‌دار بود(01/0>P، 376/0-=r). هم‌چنین امید به زندگی با میزان خودکشی ارتباط مستقیمی داشت، به این معنی که هرچه شاخص امید به زندگی افزایش پیدا کرد، شاخص خودکشی نیز افزایش یافت که از نظر آماری نیز معنی­دار بود (05/0>P، 229/0=r). نتایج ضریب همبستگی خودکشی با شاخص توسعه انسانی (05/0P> ،090/0r=) مثبت بود، اما این میزان­ از نظر آماری معنی­دار نبودند. ارتباط خودکشی با نابرابری جنسیتی مستقیم و معنادار بود (001/0>P، 407/0=r). یعنی با افزایش نابرابری جنسیتی در کشورها، میزان خودکشی نیز به طور معناداری افزایش یافت. ضریب همبستگی شاخص صلح و امید به زندگی در سال 2016 معکوس و معنی­دار بود (01/0>P، 536/0-=r). به این معنی که با افزایش میزان صلح در مناطق تحت مطالعه ما امید به زندگی کاهش یافت. همچنین، همبستگی بین شاخص­های نابرابری جنسیتی و شاخص امید به زندگی در 144 کشور مورد مطالعه ارتباط مستقیم و معنی­داری داشت (01/0>P ،313/0=r).
 

جدول 3- ماتریس همبستگی  شاخص­های تحت بررسی در سال 2016 در 144 کشور مورد مطالعه
نابرابری جنسیتی شاخص
توسعه انسانی
شاخص
امید به زندگی
شاخص صلح میزان
آدم­کشی
میزان خودکشی شاخص
407/0=r
000/0=P
090/0=r
287/0=P
229/0=r
011/0=P
376/0-=r
000/0=P
053/0-=r
503/0=P
- میزان خودکشی
07/0=r
390/0=P
079/0=r
347/0=P
065/0-=r
475/0=P
047/0=r
573/0=P
- 053/0-=r
503/0=P
میزان آدم­کشی
383/0-=r
000/0=P
0215/0=r
800/0=P
536/0-=r
000/0=P
- 047/0=r
573/0=P
038/0-=r
000/0=P
شاخص صلح
313/0=r
000/0=P
056/0-=r
505/0=P
- 079/0=r
000/0=P
065/0-=r
475/0=P
229/0=r
011/0=P
شاخص امید به زندگی
068/0-=r
505/0=P
- 056/0-=r
505/0=P
0215/0=r
800/0=P
079/0=r
347/0=P
090/0=r
287/0=P
شاخص توسعه ­انسانی
- 068/0-=r
505/0=P

 
313/0=r
00/0=P
383/0-=r
000/0=P

 
07/0=r
390/0=P
407/0=r
000/0=P
شاخص نابرابری جنسیتی

ضریب همبستگی Spearman، 05/0>P اختلاف معنی­دار
 
جدول 4، نتایج همبستگی بین شاخص‌های مختلف در کشورهای تحت بررسی در سال 2019 را نشان می­دهد. بر طبق نتایج  این جدول ضریب همبستگی میزان آدم‌کشی و خودکشی غیر مستقیم بود، که از نظر آماری معنی­دار شده بود (01/0>P،260/0=r ). ضریب همبستگی شاخص صلح نیز با میزان خودکشی غیر مستقیم بود، به این معنی که کاهش شاخص صلح،  با افزایش میزان خودکشی همراه است که این رابطه از نظر آماری نیز معنی‌دار بود (001/0>P ،371/0-=r). همچنین امید ­به زندگی با میزان خودکشی ارتباط مستقیم داشت که از نظر آماری نیز معنی‌دار بود (01/0>P ، 222/0=r). ضریب همبستگی خودکشی با شاخص توسعه انسانی مثبت بود، اما این میزان­هاز نظر آماری معنی‌دار نبوده است (05/0<P ،058/0=r). ارتباط خودکشی با نابرابری جنسیتی مستقیم و معنادار بود (001/0>P ،406/0=r). ضریب همبستگی شاخص صلح و امید به زندگی در سال 2019 معکوس و معنی‌دار بود (01/0>P ،0534/0-=r). به این معنی که با افزایش میزان صلح در مناطق تحت مطالعه ما امید به زندگی کاهش یافته است. ضریب همبستگی شاخص نابرابری جنسیتی و شاخص صلح در سال 2019 معکوس و معنی­دار بود (01/0>P ،380/0-=r). همچنین ضریب همبستگی شاخص نابرابری جنسیتی در این مناطق با شاخص امید به زندگی ارتباط مستقیم و معنی­داری داشت (01/0>P ، 355/0=r).
 


جدول 4- ماتریس همبستگی شاخص­های تحت بررسی در سال 2019 در 144 کشور مورد مطالعه
شاخص نابرابری جنسیتی شاخص توسعه انسانی شاخص امید ­به زندگی شاخص صلح میزان آدم‌کشی میزان خودکشی شاخص
406/0=r
000/0=P
058/0=r
490/0=P
222/0=r
008/0=P
371/0-=r
000/0=P
260/0-=r
001/0=P
- میزان خودکشی
093/0-=r
278/0=P
035/0-=r
671/0=P
688/0-=r
000/0=P
556/0=r
000/0=P
- 260/0-=r
001/0=P
میزان آدم‌کشی
380/0-=r
000/0=P
056/0=r
508/0=P
0534/0-=r
000/0=P
- 556/0=r
000/0=P
371/0-=r
001/0=P
شاخص صلح
355/0=r
000/0=P
112/0-=r
181/0=P
- 534/0-=r
000/0=P
688/0-=r
000/0=P
222/0=r
008/0=P
شاخص امید ­به زندگی
0294/0=r
727/0=P
- 112/0-=r   181/0=P 056/0=r
508/0=P
035/0-=r
671/0=P
058/0=r
490/0=P
شاخص توسعه انسانی
- 0294/0=r
727/0=P
355/0=r
000/0=P
371/0-=r
001/0=P
093/0-=r
278/0=P
406/0=r
000/0=P
شاخص نابرابری جنسیتی

اسپیرمن ، 05/0>P اختلاف معنی­دار
 
جدول 5، نتایج آزمون رگرسیون خطی جهت بررسی ارتباط بین متغیرهای خودکشی و آدم­کشی، صلح، امید به­ زندگی، توسعه انسانی، نابرابری جنسیتی بر خودکشی در سال 2016 را نشان می­دهد. از آن­جایی که نتایج آزمون نرمال بودن توزیع متغیرها، در سال 2016 و 2019 نشان داد که توزیع متغیرهای مورد مطالعه غیر نرمال است، از روش تبدیل متغیرها (لگاریتم طبیعی گرفتن از متغیرها) به منظور نرمال کردن متغیرها استفاده شد. سپس آزمون رگرسیون برای سال 2016 و 2019  انجام شد. همان‌طور که نتایج جدول 5 نشان می‌دهد مهم‌ترین متغیرهای پیش‌بینی کننده تغییرات خودکشی در سال 2016 نابرابری جنسیتی بوده است که رابطه مستقیم بین این دو شاخص وجود داشته است. در صورت ثابت بودن سایر شاخص­ها، با افزایش یک درصد نابرابری جنسیتی، شاخص میزان خودکشی به اندازه 4/2 درصد افزایش می‌یابد (001/0=P). هم‌چنین، ارتباط معکوسی بین شاخص صلح و خودکشی وجود داشت، یعنی در صورت ثابت بودن سایر شاخص­ها، با کاهش یک درصد شاخص صلح، شاخص میزان خودکشی به اندازه 68/0 درصد افزایش می­یابد (029/0=P). ضرایب رگرسیون سایر متغیرها در مدل رگرسیون از نظر آماری معنادار نشده‌اند (05/0<P).
 


جدول 5- نتایج رگرسیون خطی-لگاریتمی چندگانه متغیرهای اقتصادی-اجتماعی مطالعه بر میزان خودکشی در سال 2016 در 144 کشور
مقدار P* مقدار t خطای معیار B ضریب رگرسیونی استاندارد شده ضریب رگرسیونی استاندارد نشده (B) شاخص
007/0 762/2 466/2 - 811/6 عرض از مبدا
02/0 347/2- 291/0 224/0- 682/0- لگاریتم شاخص صلح
425/0 803/0- 047/0 662/0- 038/0- لگاریتم میزان آدم­کشی
187/0 327/1- 546/0 116/0- 725/0- لگاریتم شاخص امید ­به زندگی
260/0 132/1 661/0 088/0 748/0 لگاریتم شاخص توسعه انسانی
001/0 324/3 724/0 299/0 407/2 لگاریتم شاخص نابرابری جنسیتی
* رگرسیون خطی چندگانه، 05/0>P ارتباط معنی‌‌دار 
 
جدول 6، نتایج آزمون رگرسیون جهت بررسی ارتباط بین شاخص‌های صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی، نابرابری جنسیتی و آدم­کشی بر شاخص خودکشی در سال 2019 نشان می­دهد. مهمترین متغیر پیش بینی کننده ی تغییرات خودکشی در کشورها در سال 2019 نابرابری جنسیتی بود. در صورت ثابت بودن بقیه شاخص‌ها، با افزایش هر یک درصد نابرابری جنسیتی، شاخص میزان خودکشی به اندازه 6/2 درصد افزایش می‌یابد (001/0> P). همچنین رابطه معکوسی بین میزان خودکشی و امید به زندگی مشاهده گردید. (صورت ثابت بودن سایر شاخص‌ها، با افزایش هر یک درصد امید به زندگی، میزان خودکشی به اندازه 34/1درصدکاهش پیدا می کند) (038/0= (P. همچنین ارتباط معکوسی بین میزان آدم‌کشی و خودکشی در سال2019 وجود داشت. (با افزایش هر یک درصد میزان آدم­کشی میزان خودکشی به اندازه 12/0 درصد کاهش می یابد) (0425/0 P=) ضریب رگرسیون سایر متغیرها در این مدل از نظر آماری معنادار نشدند.
 
جدول 6- نتایج معادله رگرسیون خطی-لگاریتمی چندگانه متغیرهای اقتصادی-اجتماعی مطالعه بر میزان خودکشی در سال 2019 د ر 144 کشور
P value T خطای معیار (SE) ضریب استاندارد ضریب رگرسیونی (B) شاخص
001/0 250/3 859/2 - 29/9 عرض از مبدا
043/0 042/2- 058/0 218/0- 119/0- لگاریتم میزان آدم‌کشی
204/0 276/1- 309/0 136/0- 394/0- لگاریتم شاخص صلح
038/0 095/2- 641/0 212/0- 342/1- لگاریتم شاخص امید­به زندگی
466/0 731/0 612/0 057/0 448/0 لگاریتم شاخص توسعه انسانی
000/0 669/3 710/0 346/0 606/2 لگاریتم نابرابری جنسیتی
رگرسیون خطی چندگانه 
 
پراکندگی شش شاخص در سال 2016 و 2019 بررسی شد و سپس میزان اختلاف آن­ها در این دو سال به صورت تفاضل شاخص‌ها (سال 2019 از 2016) محاسبه و بر روی نقشه نمایش داده شد. 144 کشور بر اساس اطلاعات هر شاخص به پنج دسته تقسیم شده است که در طیف رنگی قرمز تا سبز جای می­گیرند. و رنگ سفید به معنای نبود گزارش از آن مناطق است.
نقشه 1، میزان اختلاف خودکشی سال 2016 و 2019 در 144 کشور مورد بررسی را نشان میدهد. بیشترین افزایش میزان خودکشی مربوط به کشورهای استرالیا، هندوستان، کنگو، برزیل و تایلند بود، که میزان افزایش خودکشی در این کشورها بین 31/0 تا 1/2 نفر در هر صد هزار نفر، متغیر بود. سپس کشورهایی مثل آرژانتین، پرو، کنگو، تانزانیا، یمن، عمان، فنلاند، سوئد، افغانستان بود که با رنگ نارنجی مشخص شده­اند، افزایشی کمتر از 31/0 نفر در هر صدهزار نفر داشتهاند. برخی کشورها اختلاف نسبتاً کمی را نشان داده‌اند و شامل کشورهای چین، پاکستان، الجزایر، نیجریه، مالی، اتیوپی، ماداگاسکار، انذونزی، ونزوئلا و موزامبیک بودند که این میزان در محدوده 0 تا 19/0- متغیر بود. میزان خودکشی در این کشورها در سال 2019 نسبت به 2016 تغییری  نیافته بود یا با میزان کمی تغییر، روند بهتری در میزان‌های خودکشی داشته­اند. میزان اختلاف خودکشی سال 2016 و 2019 در کشورهایی مانند مکزیک، بولیوی، کلمبیا، عربستان، چاد، مصر که با رنگ سبز در نقشه نشان داده شد (2/0 تا 89/0-) در صد هزار نفر بود. در نهایت، کشورهای روسیه، مغولستان، ایران، قزاقستان، شیلی، آفریقای جنوبی طبق میزان گزارش شده در طول این سه سال به وضعیت بهتری رسیده­اند. این کشور­ها روند خیلی کاهشی (6/14 تا 9/0-) را داشته و با رنگ سبز پررنگ نشان داده شده‌اند.
 

نقشه 1- توزیع جغرافیایی میزان اختلاف خودکشی در 144 کشور مورد بررسی در سال‌های 2016 و 2019
 
نقشه 2، میزان اختلاف آدم‌کشی 144 کشور مورد بررسی در سال 2016 و 2019 را نشان می‌دهد. بیشترین افزایش میزان آدم‌کشی مربوط به کشورهای روسیه، مغولستان، قزاقستان، فنلاند، سوئد، نروژ، آفریقای جنوبی، زیمباوه، موزامبیک، اروگوئه، گویان فرانسه بود که به رنگ قرمز نشان داده شده است (11/6 تا 11/78) این مناطق بر اساس تقسیم‌بندی سازمان بهداشت جهانی، در نواحی (مدیترانه شرقی و جنوب آفریقا قرار گرفته‌اند). این اختلاف در کشورهای روسیه و قزاقستان افزایش داشته است. کشورهای کانادا، استرالیا، هندوستان، پاکستان، شیلی، نیوزلند وکامرون با رنگ نارنجی مشخص شده‌اند (51/0 تا 1/6) (بر اساس تقسیم‌بندی سازمان بهداشت جهانی، در غرب اقیانوس آرام جنوب آفریقا و مناطقی از جنوب شرقی آسیا  قرار گرفته‌اند). برخی کشورها اختلاف نسبتاً کمی را نشان داده‌اند و شامل کشورهای چین، برزیل، آرژانتین، کنگو، آنگولا بودند. آدم‌کشی در کشورهای مکزیک، عربستان، ایران، یمن، عمان، اتیوپی، ماداگاسکار، نیجریه کاهشی بود که با رنگ سبز نشان داده شده­ است­. (22/6 تا 2-). این مناطق در قسمت‌های جنوب شرقی آسیا و قسمت‌هایی از آفریقا قرار گرفته‌اند. کمترین اختلاف در میزان آدم‌کشی از سال‌های 2016 و 2019 مربوط به کشورهای پرو، کلمبیا، ونزئلا، الجزایر، موریتانی، مصر، میانمار و ‌اندونزی بود. که با رنگ سبز پررنگ (30/6 تا 58) نمایش داده شده است.
 

نقشه 2- توزیع جغرافیایی میزان اختلاف آدم‌کشی در 144 کشور مورد بررسی در سال‌های 2016 و 2019
 
نقشه 3، میزان اختلاف امید به زندگی 144 کشور مورد بررسی در سال 2016 و  2019 را نشان می­دهد. بیشترین کاهش امید به زندگی (000/0 تا 441/0-) مربوط به کشورهای ایتالیا، آلمان، هلند، کلمبیا، بود. کشورهای استرالیا، آرژانتین، شیلی، مکزیک، عربستان، فنلاند، نیوزلند، یمن، اسپانیا، بلاروس و فرانسه با رنگ نارنجی نمایش داده شده است، که به میزان 0001/0 تا 4690/0 کاهش میزان امید به زندگی داشته­اند. برخی کشورها افزایش نسبتاً کمی (469/0 تا 658/0) در میزان اختلاف امید به زندگی نشان داده‌اند و شامل کشورهای برزیل، کلمبیا، اکوادور، الجزایر، مصر، ایران، پاکستان، مغولستان بودند که با رنگ زرد نشان داده شده است. امید به زندگی در دیگر کشورها افزایشی بوده است. کشورهایی شامل پرو، بولیوی، موریتانی، چین، هندوستان، آفریقای جنوبی، مراکش افزایش امید به زندگی بالایی را داشته‌اند که با رنگ سبز نشان داده شده‌اند (658/0 تا 996/0). در نهایت، کشورهای روسیه، جنوب آفریقا، ماداگاسکار، ویتنام بالاترین میزان افزایش (996/0 تا 545/2) امید به ­زندگی را در بین 144 کشور داشته‌اند که رنگ سبز پررنگ نمایش داده شده است.
 

نقشه 3- توزیع جغرافیایی میزان اختلاف امید به زندگی در 144 کشور مورد بررسی در سال‌های 2016 و 2019
 
نقشه 4، میزان اختلاف صلح سال 2019 و 2016 در 144 کشور مورد بررسی را نشان می‌دهد. پایین‌ترین میزان اختلاف صلح مربوط به کشورهای روسیه، مغولستان، قزاقستان، جنوب آفریقا، فرانسه، ژاپن، فنلاند، نروژ، سوئد بود (33/0 تا 046/0) که با رنگ قرمز نشان داده شده است. همچنین کشورهای کانادا، هندوستان، استرالیا، نیوزلند میزان اختلاف صلح بین سالهای 2016 و  2019 (045/0 تا 009/0) پایین بود که با رنگ نارنجی نمایش داده شده است. این کشورها با اختلاف نسبتاً کمتر به این رنگ نشان داده شده‌اند که شامل کشورهای چین، برزیل، آرژانتین، کنگو، آنگولا، اسپانیا، ایتالیا، تایلند می­باشند. میزان اختلاف صلح سال‌های 2016 و 2019 در کشورهای ایران، مکزیک، نیجریه، عربستان، ماداگاسکار (008/0 تا 019/0) بود. این کشورها افزایش در وضعیت شاخص صلح را داشته‌اند که در نقشه 4 با رنگ زرد نمایش داده شده‌اند. در نهایت، کشورهای ‌اندونزی، پرو، کلمبیا، پاکستان، ترکیه، عراق، الجزایر و مالی روند خیلی افزایشی (071/0 تا 353/0) را در زمینه صلح داشته‌اند که  با رنگ سبز پررنگ نشان داده شده‌اند.
 


نقشه 4- توزیع جغرافیایی میزان اختلاف صلح در 144 کشور مورد بررسی در سال‌های 2016 و 2019
 
نقشه 5، میزان اختلاف توسعه انسانی سال‌های 2016 و 2019 در 144 کشور مورد بررسی را نمایش می­دهد. بیشترین کاهش میزان شاخص توسعه انسانی (041/0- تا 008/0-) مربوط به کشورهای کانادا، مکزیک، آنگولا، الجزایر، مصر، ماداگاسکار، نیجریه، فرانسه و آلمان بوده است، که با رنگ قرمز نشان داده شده است. سپس کشورهایی شامل قزاقستان، عراق، عربستان، شیلی و بولیوی که به (000/0 تا 007/0-) در کاهش شاخص توسعه انسانی داشته‌اند به رنگ نارنجی مشخص شده‌اند. برخی کشورها اختلاف توسعه انسانی نسبتاً کمی (001/0 تا 007/0) را نشان داده‌اند و شامل کشورهای چین، پاکستان، الجزایر، نیجریه، مالی، اتیوپی، ماداگاسکار، انذونزی، ونزوئلا و موزامبیک بود. شاخص توسعه انسانی در دیگر کشورها افزایشی بوده است، به طوری که کشورهایی شامل آرژانتین، پرو، کلمبیا، آفریقای جنوبی، هندوستان وکنیا به میزان (016/0 تا 008/0) افزایش میزان شاخص توسعه انسانی را نسبت  به سه سال گذشته داشتند که با رنگ سبز نشان داده شده­اند. در نهایت، کشورهای شامل فنلاند، مغولستان، تایلند و برزیل (040/0 تا 017/0) افزایش میزان شاخص توسعه انسانی را داشته اند که با رنگ سبز پر رنگ نمایش داده شده‌اند.
 



نقشه 5- توزیع جغرافیایی میزان اختلاف شاخص توسعه انسانی در 144 کشور مورد بررسی در سال‌های 2016 و 2019
 
نقشه 6 میزان اختلاف نابرابری جنسیتی سال 2019 و 2016 در 144کشور مورد بررسی را نشان می‌دهد. بیشترین میزان اختلاف نابرابری جنسیتی (017/0تا 040/0 ) از سال 2016 تا 2019، مربوط به کشورهای روسیه، مغولستان، قزاقستان، جنوبی، فنلاند، سوئد و آلمان بوده است که با رنگ قرمز نشان داده شده است. همچنین کشورهای کانادا، هندوستان، استرالیا و نیوزلند افزایش میزان نابرابری جنسیتی (008/0 تا 016/0) بین سال‌های 2016 و 2019 بود که با رنگ نارنجی نمایش داده شده است. کشورهای چین، برزیل، آرژانتین، کنگو، آنگولا، اسپانیا، ایتالیا و تایلند با افزایش نسبتاً کمتر نابرابری جنسیتی (007/0 تا 001/0) در سال  2019 بودند که با رنگ زرد نشان داده شده‌اند. کشورهای ایران، مکزیک، نیجریه، عربستان و ماداگاسکار که در سال 2019 کاهش نابرابری جنسیتی نسبت به سال 2016 داشته‌اند، با رنگ سبز نشان داده شده‌اند.
در نهایت، کشورهای اندونزی، پرو، کلمبیا، پاکستان، ترکیه، عراق، الجزایر و مالی روند خیلی کاهشی (041/0 تا 009/0) را در زمینه نابرابری جنسیتی داشته‌اندکه با رنگ سبز پررنگ در نقشه 6 نمایش ان داده شده است.
 


نقشه 6- توزیع جغرافیایی میزان اختلاف نابرابری جنسیتی در 144 کشور مورد بررسی در سال‌های 2016 و 2016
 
بحث
مطالعه حاضر با هدف تعیین همبستگی میان میزان خودکشی با شاخص­های آدم­کشی، شاخص صلح، شاخص امید ­به ­زندگی، شاخص توسعه انسانی و شاخص نابرابری جنسیتی انجام گرفت. حجم نمونه مطالعه­ حاضر، 144کشور بود که میزان شاخص‌های‌ خودکشی، آدم‌کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی در سال 2016 و 2019 در وب سایت ها و گزارش‌های معتبر جهانی برای آن‌‌‌ها گزارش شده بود.
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میزان خودکشی در سال 2019 در مقایسه با سال 2016 کاهش داشته است. هم­چنین، مشاهده شد که در کشورهای مناطق شش­گانه سازمان بهداشت جهانی، میزان خودکشی در کشورهای مناطق اروپایی بالاترین کاهش در سال 2019 نسبت به 2016 داشته است ((9/0 تا 60/14) به ازای هر صد هزار نفر). کمترین میزان اختلاف خودکشی مربوط به مناطق آسیای شرقی و آمریکای جنوبی در سال 2016 و 2019 (3/0 تا 10/2 به ازای هر صد هزار نفر) بود که در سال 2019 نسبت به 2016 وضعیت خودکشی در این کشورها  افزایش داشته یافته است.
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که شاخص نابرابری جنسیتی ارتباط مستقیم با افزایش میزان خودکشی داشت. نتایج تحلیل رگرسیون نیز در این مطالعه نشان داد که مهم‌ترین متغیر پیش بینی کننده تغییرات خودکشی در کشور­های مورد بررسی، نابرابری جنسیتی بود که با افزایش یک درصد نابرابری جنسیتی میزان خودکشی به ترتیب 4/2 و6/2 درصد در سال 2016 و 2019 افزایش می‌یابد. نتایج مطالعه Alothman و همکاران نشان داد که با افزایش شاخص تولید ناخالص سرانه داخلی، درصد باسوادی و شاخص نابرابری جنسیتی میزان خودکشی نیز افزایش پیدا می‌کند [15]. نتایج این مطالعه با پژوهش حاضر همسو می‌باشد. نتایج مطالعه Assarsson و همکاران نیز که به بررسی چگونگی ارتباط نابرابری جنسیتی با افکار خودکشی در میان نوجوانان پرداخته اند، نشان داد که نابرابری جنسیتی در آفریقا، آسیا، اقیانوس آرام جنوبی و آمریکای لاتین با افکار خودکشی بیشتری در میان نوجوانان پسر به ویژه در کشورهای عمدتاً کم‌درآمد و متوسط مرتبط است [29]. همچنین نتایج مطالعه Moore و همکارانش نشان داد تأثیر برابری جنسیتی بر خودکشی به دلیل ایجاد تعارض در نقش زنان با ورود به به بازار کار متفاوت است. از طرفی ورود زنان به بازار نیروی کار مسئولیت جدید را برای آن‌ها خواهد داشت، بدون آنکه وظایف ایشان و مسئولیتش در برابرکودک کاهش یابد. در این مواقع افزایش برابری جنسیتی با افزایش میزان خودکشی همراه بوده است، اما از طرفی حضور زنان در بازار کار باعث افزایش درآمد خانواده و کاهش سطح استرس مالی در خانواده می‌شود. علاوه بر این، زنان در محیط کار ارتباطات اجتماعی خود با همکاران خود توسعه می‌دهند، که این توسعه ارتباطات اجتماعی می‌تواند باعث کاهش خودکشی در آن‌ها شود [30].
نتایج تحلیل رگرسیون این مطالعه نشان داد، که به شرط ثابت ماندن سایر متغیرها، ارتباط معکوسی بین میزان آدم‌کشی و خودکشی وجود دارد، به صورتی که با افزایش هر یک درصد میزان آدم‌کشی، میزان خودکشی به اندازه 12/0 در سال 2019 و 037/0 درصد در سال 2016 کاهش می یابد، که این نتایج با مطالعه Bando و همکاران با عنوان؛ خودکشی و آدم­کشی: یک مطالعه اکولوژیک در برزیل هم‌راستا می‌باشد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که همبستگی میزان آدم‌کشی با خودکشی منفی بود. بدین معنی که با افزایش میزان آدم‌کشی در مناطق میزان خودکشی کاهشی بوده است. در این مطالعه ذکر شده بود که وقتی افراد یک منبع بیرونی را علت بدبختی خود می دانند ، احتمال افسردگی در این افراد کمتر و احتمال خشم و عصبانیت بیشتر خواهد بود که ممکن است منجر به بالاتر بودن آدم‌کشی در این مناطق  شود. از سوی دیگر، زمانی که افراد برای بدبختی خود کسی را به جز خود سرزنش نکنند، احتمال افسردگی در این افراد بیشتر و خشم کمتر می‌شود که ممکن است منجر به بالاتر بودن خودکشی در این مناطق شود. بر این اساس، در مناطقی که کیفیت زندگی افراد بهتر است، نرخ خودکشی بالاتر و میزان آدم‌کشی پایین‌تر خواهد بود، زیرا زمانی که کیفیت زندگی بهتر است، عوامل بیرونی کمتری در بدبختی فرد دخیل هستند [31].
نتایج تحلیل رگرسیون مطالعه حاضر نشان داد که با افزایش امید به زندگی میزان خودکشی در سال 2016 و 2019 کاهش یافت. با افزایش یک درصد امید به زندگی در سال 2016 و 2019 میزان خودکشی به ترتیب 72/0 و 34/1 درصد کاهش می‌یابد. نتایج مطالعه Mayer و Bhandarkar نیز نشان داد با افزایش میزان امید به زندگی، میزان خودکشی کاهش پیدا کرده است [33-32]. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد با افزایش کیفیت زندگی جسمی که با افزایش امید به به زندگی اندازه‌گیری می‌شود، باعث کاهش در میزان خودکشی، به ویژه میزان خودکشی در مردان می‌شود. همچنین مطالعات دیگر نشان داده‌اند که کیفیت زندگی جسمی ضعیف با افزایش افکار خودکشی و اقدام به خودکشی همراه است [32] .
نتایج مطالعه حال حاضر نشان داد که افزایش شاخص صلح با کاهش میزان خودکشی در مناطق مرتبط است. نتایج تحلیل رگرسیون در این مطالعه با ثابت فرض کردن سایر متغیرها نشان داد که به ترتیب در سال 2019 و 2016 با کاهش یک درصد شاخص صلح میزان خودکشی به اندازه 39/0 و 68/0 افزایش می یابد. نتایج مطالعه Tomlinson با هدف بررسی رابطه بین جنگ و خودکشی در ایرلند شمالی در سال 2012 نشان داد، که ایده دورکیم مبنی بر این که جنگ از طریق یک‌پارچگی اجتماعی و سیاسی خودکشی را کاهش می‌دهد، می‌تواند جنبه های دیگر هم داشته باشد. از جمله این که نزاع باعث شکاف بیشتر در زمینه اشتغال و بیکاری شده است. نزاع از طریق تجربیات خاص مانند زندان می‌تواند انزوای اجتماعی را در سطح خانوارها  افزایش داده و در نهایت منجر به افزایش خودکشی شود. بنابراین کشورهای که در صلح و امنیت بیشتری به سر می‌برند از نظر میزان خودکشی نیز وضعیت بهتری دارند [34].
بررسی اکولوژیک شاخص­های­ آدم­کشی، صلح، امید به زندگی، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی در این مطالعه و مطالعاتی از این دست و بررسی ارتباط میان آن‌ها تا حدودی نقش عوامل زمینه ساز را در گرایش انسان به خاتمه زندگی خود به دست خویش نمایان می‌کند. از این رو، اهمیت شناسایی زیر گروه‌های جمعیتی با خطر خودکشی بالا و کاهش نابرابری عوامل اجتماعی اقتصادی برای جلوگیری از این اختلال در سراسر جهان لازم است.
مطالعه حاضر دارای چند محدودیت می‌باشد. یکی از محدودیت­های مطالعه حاضر مغلطه اکولوژیک است. مغلطه اکولوژیک به این معنی است که مطالعه در سطح جوامع انجام می‌شود و واحد مطالعه فرد نیست و نتایج مطالعه حاضر قابل تعمیم به تک تک افراد جامعه نیست. ماهیت بعضی شاخص‌ها مانند شاخص صلح، توسعه انسانی و نابرابری جنسیتی گروهی است و تنها می‌توان آن‌ها را در سطح جوامع مورد مطالعه قرار داد. محدودیت دیگر مطالعه حاضر این است که اطلاعات مطالعه از منابع متعدد استخراج شده است و عدم گزارش شاخص‌ها برای بعضی کشورها ما را ناگزیر کرد این کشورها را از مطالعه حذف نماییم. اما خوشبختانه تعداد این کشورها کم بود. جهت افزایش گستره تعمیم‌‌پذیری نتایج این پژوهش پیشنهاد می‌گردد که پژوهش‌های مشابهی با اختصاصی کردن جمعیت پژوهش به کشورهای در حال توسعه انجام شود. همچنین به منظور بررسی دقیق‌تر، همبستگی متغیرهای عوامل اقتصادی اجتماعی با میزان خودکشی زنان و مردان به طور مجزا بررسی شود.
نتیجه‌گیری
به طور کل، برمبنای نتایج مطالعه حاضر، میزان خودکشی در سال 2019 در مقایسه با سال 2016 کاهش یافته است. هم‌چنین، مشاهده شد که در کشورهای مناطق شش‌گانه سازمان بهداشت جهانی، میزان خودکشی در کشورهای مناطق اروپایی بالاترین کاهش در سال 2019 نسبت به 2016 داشته است. در مناطق مناطق آسیای شرقی و آمریکای جنوبی در سال 2019 نسبت به 2016 وضعیت خودکشی در این کشورها کمی افزایش داشته است. هم­چنین، نتایج مطالعه ما نشان داد که میزان خودکشی با شاخص­های نابرابری جنسیتی رابطه مستقیم دارد. به علاوه، میزان خودکشی با شاخص­های صلح و آدم‌کشی ارتباط غیرمستقیم داشته است، به طوری­که هرچه شاخص صلح و آدم‌کشی بیشتر شده میزان خودکشی کاهش یافته است و برعکس. برطبق نتایج این مطالعه، به نظر میرسد انجام کارهای زیر ساختی برای کاهش نابرابری عوامل اجتماعی-اقتصادی، پرهیز از خشونت و صلح طلبی، افزایش حمایت‌های اجتماعی برای بالا بردن امید ­به ­ندگی برای پیش‌گیری از این اختلال در سراسر جهان ضروری است. مسئولین باید با برنامه‌های جامعه محور و بنیادین به شناسایی عوامل تعیین‌کننده بیشتری دست پیدا کرده و بر توزیع برابر منابع اقتصادی، اجتماعی برای کاهش میزان آسیب‌های اجتماعی به ویژه خودکشی تمرکز کنند.
تشکر و قدردانی
این مطالعه، حاصل بخشی از پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته اپیدمیولوژی، مصوب کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می­باشد. به این ­وسیله از مشاوره ی علمی مسئولین این دانشگاه که ما را در انجام و ارتقاء کیفی این پژوهش یاری دادند، تشکر و قدردانی می­شود.
 


References
 
[1]   Abedi M, larijani m, Abedi M. Suicidal ideation to action (a phenomenological study). SSYS 2022; 21(57): 75-88. [Farsi].
[2]   Tabesh A, Haj-Manoochehri R. Determining the Socio-economic Factors Affecting the Suicide Rate in Iran Based on Bayesian Model Averaging Approach.  Iran-J-Forensic-Med 2021; 27(2): 93-104. [Farsi].
[3]   World Health Organization (2019) Latest data on suicide. https://www.who.int/mental_health/suicide-prevention/en/.
[4]   WHO. Preventing suicide: a global imperative, 2014. Available: https://www.who.int/publications/i/item/ 9789241564779 [Accessed 7 Feb 2022]
[5]   Yoshioka E, Hanley S, Sato Y, et al. Associations between social fragmentation, socioeconomic deprivation and suicide risk across 1887 municipalities in Japan, 2009-2017: a spatial analysis using the Bayesian hierarchical model. BMJ Open 2022; 12(8): e063255.
[6]   Dendup T, Zhao Y, Dorji T, et al. Risk factors associated with suicidal ideation and suicide attempts in Bhutan: An analysis of the 2014 Bhutan STEPS Survey data. PLoS One 2020; 15(1): e0225888.
[7]   Zygo M, Pawlowska B, Potembska E, et al. Prevalence and selected risk factors of suicidal ideation, suicidal tendencies and suicide attempts in young people aged 13-19 years. Ann Agric Environ Med 2019; 26(2): 329-36.
[8]   Chandler A. Socioeconomic inequalities of suicide: Sociological and psychological intersections.  Eur J Soc Theory 2019; 23(1): 33-51.
[9]   Yildiz M, Demirhan E, Gurbuz S.  Contextual Socioeconomic Disadvantage and Adolescent Suicide Attempts: A Multilevel Investigation. J Youth Adolesc 2019; 48(4): 802-14.
[10] Moradi A, Sharifzadi H. Meta-analysis of Socio-economic Factors Related to Suicide (comparison of the situation in Ilam province with the whole country). Farhang 2021; 21(68.69): 7-33. [Farsi].
[11] Stack S.  Contributing factors to suicide: Political, social, cultural and economic. Prev Med 2021; 152(Pt 1): 106498.
[12] Raschke N, Mohsenpour A, Aschentrup L, et al. Socioeconomic factors associated with suicidal behaviors in South Korea: systematic review on the current state of evidence. BMC Public Health 2022; 22(1): 129.
[13] Ghislandi S, Sanderson WC, Scherbov S. A Simple Measure of Human Development: The Human Life Indicator. Population and Development Review 2019; 45(1): 219-33.
[14] Khazaei S, Armanmehr V, Nematollahi S, et al. Suicide rate in relation to the Human Development Index and other health related factors: A global ecological study from 91 countries. Journal of Epidemiology and Global Health 2017; 7(2): 131-4.
[15] Alothman D, Fogarty A. Global differences in geography, religion and other societal factors are associated with sex differences in mortality from suicide: An ecological study of 182 countries. Journal of Affective Disorders 2020; 260: 67-72.
[16] Arafat SMY, Marthoenis M, Khan MM, et al. Association between Suicide Rate and Human Development Index, Income, and the Political System in 46 Muslim-Majority Countries: An Ecological Study. Eur J Investig Health Psychol Educ [Internet]. 2022; 12(7): [754-64 pp.].
[17] Gender Inequality Index. In: Michalos AC, editor. Encyclopedia of Quality of Life and Well-Being Research. Dordrecht: Springer Netherlands 2014; p. 2451.
[18] Jain-Chandra S. Chapter 2. Gender Inequality around the World Women, Work, and Economic Growth. USA: International Monetary Fund p ch002.
[19] Petherick W, Petherick N. Homicide: An Introduction. In: Petherick W, Petherick N, editors. Homicide Academic Press 2019; p: 1-18.
[20] Bills CB, Li G. Correlating homicide and suicide. International Journal of Epidemiology 2005; 34(4): 837-45.
[21] Estrada A, Garber PA, Chaudhary A. Current and future trends in socio-economic, demographic and governance factors affecting global primate conservation. Peer J 2020; 8: e9816.
[22] Galtung J. Peace studies and conflict resolution: the need for transdisciplinarity. Transcultural Psychiatry 2010; 47(1): 20-32.
[23] Lester D.  The effect of war on suicide rates. A study of France from 1826 to 1913. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 1993; 242(4): 248-9.
[24] Aida T. Revisiting suicide rate during wartime: Evidence from the Sri Lankan civil war. PLoS One 2020; 15(10): e0240487.
[25] Moore MD, Heirigs MH.  Suicide & gender inequality: a cross-national examination. Sociol Spectr 2021; 41(3): 273-86.
[26] Nair N. Constructing Indices of Peace: A Critical Reappraisal with particular Reference to Global Peace Index. Gandhi Marg 2016; 38.
[27] Smits J, Permanyer I. The Subnational Human Development Database. Sci Data 2019; 6(1): 190038.
[28] Audette AP, Lam S, O’Connor H, et al. (E)Quality of Life: A Cross-National Analysis of the Effect of Gender Equality on Life Satisfaction. J Happiness Stud 2018; 20(7): 2173-88.
[29] Assarsson R, Petersen S, Hogberg B, et al. Gender inequality and adolescent suicide ideation across Africa, Asia, the South Pacific and Latin America - a cross-sectional study based on the Global School Health Survey (GSHS). Global Health Action 2018; 11(sup3): 1663619.
[30] Moore MD, Heirigs MH.  Suicide & gender inequality: a cross-national examination. Sociological Spectrum 2021; 41(3): 273-86.
[31] Bando DH, Lester D. An ecological study on suicide and homicide in Brazil. Ciencia & Saude Coletiva 2014; 19(4): 1179-89.
[32] Mayer P. Development, gender equality, and suicide rates. Psychol Rep 2000; 87(2): 367-72.
[33] Bhandarkar R, Shah A. Association of general population suicide rates with fertility rates: a test of fertility as a measure of social integration. Psychol Rep 2008; 103(3): 812-8.
[34] Tomlinson MW. War, peace and suicide: The case of Northern Ireland. Int Sociol 2012; 27(4): 464-82.


Correlation between Suicide Rate and Murder, Peace, Life Expectancy, Human Development, and Gender Inequality Indices in 2016 and Its Comparison with 2019 in Different Countries: An Ecological Study

Anis Ashraf Ganjavi[6], Reza Vazirinejad[7], Hasan Ahmadinia[8], Aghdas Souresrafil[9], Mohsen Rezaeian[10]


Received: 21/01/23 Sent for Revision: 06/03/23 Received Revised Manuscript: 26/03/23 Accepted: 29/03/23

Background and Objectives: Suicide, with the concept of ending human life, is considered one of the highest causes of death in the world. The purpose of this study was to determine the correlation of the suicide rate with the indices of homicide, peace, life expectancy, human development, and gender inequality. It also compared these indices in 2016 and 2019 in different countries of the world.
Materials and Methods: In this ecological study, the information of the study variables was extracted from reports and reliable websites for 144 countries of the world. The correlation between study variables was checked using Spearman test. Then, linear regression was used to check the relationship of each index with the suicide rate. Also, the mean and median of the variables in 2016 and 2019 were compared using paired t-test and Wilcoxon test.
Results: In the studied countries, the average suicide rate in 2019 (7.15) decreased compared to 2016 (7.25) per 100,000 people. The results of the correlation test showed that there was a direct relationship between suicide and gender inequality (r=0.406; p<0.001). Also, there was an inverse correlation between suicide rate and homicide index (r=-0.260; p<0.05) and peace (r=-0.371; p<0.001) in this study. The results of the regression analysis showed that the independent variables of gender inequality, suicide, peace, and life expectancy can probably predict changes in the suicide index in the studied countries.
Conclusion: Based on the results of the present study, suicide is related to indicators of gender inequality, homicide, peace, and life expectancy. It seems that the reduction of social inequalities can lead to suicide prevention in the world.
Key words: Suicide, Homicide, Peace index, Life expectancy, Human development, Gender inequality index

Funding: This study did not have any funds.
Conflict of interest: None declared.
Ethical approval: The Ethics Committee of Rafsanjan University of Medical Sciences approved the study (IR.RUMS.REC.1400.064).

How to cite this article: Ashraf Ganjavi Anis, Vazirinejad Reza, Ahmadinia Hasan, Souresrafil Aghdas, Rezaeian Mohsen. Correlation between Suicide Rtae and Murder, Peace, Life Expectancy, Human Development, and Gender Inequality Indices in 2016 and Its Comparison with 2019 in Different Countries: An Ecological Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2023; 22 (1): 79-102. [Farsi]
 
 
[1]- دانشجوی کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[2]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[3]- استادیار گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمارزیستی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[4]- دکتری اقتصاد سلامت، گروه آموزشی خدمات بهداشتی و ارتقا سلامت، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[5]- (نویسنده مسئول) استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
تلفن: 31315123-034، دورنگار: 31315123-034، پست الکترونیکی: moeygmr2@yahoo.co.uk
[6]- MSc Student in Epidemiology, School of Medicine, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[7]- Prof., Dept. of Epidemiology and Biostatistics, School of Medicine, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[8]- Assistant Prof. of Biostatistics, Dept. of Epidemiology and Biostatistics, School of Medicine, Occupational Environment Research Center, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[9]- PhD in Health Economics, Dept. of Health Services and Health Promotion, School of Health, Occupational Environment Research Center, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[10]- Prof., Dept. of Epidemiology and Biostatistics, School of Medicine, Occupational Environment Research Center, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran, ORCID: 0000-0003-3070-0166
(Corresponding Author) Tel: (034) 31315123, Fax: (034) 31315123, E-mail: moeygmr2@yahoo.co.uk
نوع مطالعه: توصيفي | موضوع مقاله: آموزش پزشكي
دریافت: 1401/11/1 | پذیرش: 1402/2/30 | انتشار: 1402/2/30

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb