جلد 24، شماره 2 - ( 2-1404 )
جلد 24 شماره 2 صفحات 167-154 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.ZBMU.REC.1402.107
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Bagheri S, Barahoei H, Mohammadi S. Epidemiological Study of Snakebites and Scorpion Stings in Sistan: A Descriptive Study. JRUMS 2025; 24 (2) :154-167
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7590-fa.html
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7590-fa.html
باقری سمیه، براهویی حسین، محمدی سعید. همه‌گیرشناسی مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی در سیستان: یک مطالعه توصیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1404; 24 (2) :154-167
گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی زابل، زابل، ایران
چکیده: (300 مشاهده)
زمینه و هدف: گزش عقرب‌ها و مارها به عنوان بالاترین عامل تلفات ناشی از موجودات زهری در دنیا گزارش شده است که به عواملی چون شیوه زندگی، وضعیت اجتماعی-اقتصادی، شرایط اقلیمی، گونه‌های عقرب بومی هر منطقه، پراکندگی مارهای سمی و طعمه‌های آن‌ها مرتبط است. این مطالعه جهت تعیین ویژگی‌های همه‌گیرشناسی مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی در سیستان صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی است و پرونده‌های مربوط به بیماران با شرح حال مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی طی سال‌های 1395 تا 1402 مراجعه‌کننده به بیمارستان امیرالمؤمنین(ع) شهرستان زابل به روش سرشماری و با استفاده از چک-لیست وارد مطالعه شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با آزمون‌های مجذور کای و دقیق فیشر انجام گردید.
یافته‌ها: تعداد 2089 نفر از مراجعه‌کنندگان با علائم مارگزیدگی و 317 نفر به دنبال عقرب‌گزیدگی طی سال‌های 1396 تا 1402 مشاهده شد. بیشترین موارد مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی مربوط به مردان، ساکنین روستا و در تیرماه بود. بین نوع گزش در سال‌های 1397، 1398، 1399، 1400، 1401 و 1402 به‌ترتیب با (جنسیت، محل سکونت، مناطق مورد گزش و ماه)، (سن و مناطق مورد گزش)، (جنسیت)، (جنسیت و سن)، (محل سکونت، مناطق مورد گزش، فصل و ماه) و (جنسیت، سن و مناطق مورد گزش) رابطه آماری معنی‌دار وجود داشت (05/0>P).
نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع بالای مارگزیدگی و عقرب‌گزیدگی در روستاها و فصل گرم سال در این منطقه و به‌منظور کنترل و کاهش پیامدهای ناشی از آن ضروری است آگاهی مردم در این زمینه افزایش یابد و هم‌چنین سرم ضد عقرب‌گزیدگی در اختیار مراکز بهداشتی قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی: اپیدمیولوژی، عقرب‌گزیدگی، مارگزیدگی، زابل
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
آمار و اپيدميولوژي
دریافت: 1403/9/18 | پذیرش: 1404/2/1 | انتشار: 1404/2/30
دریافت: 1403/9/18 | پذیرش: 1404/2/1 | انتشار: 1404/2/30
فهرست منابع
1. Jalali A, Vatan Pour H, Bagheri Khalili M, Ayatollahi SAM, Kamali Nejad M. The anti-toxicity effects of Parkinsonia Aculeate against scorpion venom (Buthotus Saulcyi): In vivo and in vitro studies. J Med Plants 2005; 5(17): 59-69.
2. Jaberhashemi SA, Amiri Z, Norouzi M, Shahi M. Epidemiological Factors and Indicators Related to Venomous Bites and Stings in High-risk Areas of Southern Iran. JPM 2023; 10(1): 36-47. [Farsi]
3. Vatani H, Khobdel M. Scorpion fauna of the region Taybad and Scorpion sting status in military environment. Journal of Military Medicine 2009; 11(1): 7-11.
4. World Health Organization (WHO). Animal bites [Internet]. 2018 [Updated 2018 February 5]. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/ detail /animal-bites
5. Kassiri H, Teimouri A, Shemshad M, Sharifinia N, Shemshad K. Epidemiological survey and clinical presentation on scorpionism in South West of Iran. Middle East J Sci Res 2012; 12(3): 325-30.
6. Dehghani R, Fathi B. Scorpion sting in Iran: a review. Toxicon 2012; 60(5): 919-33.
7. Khan A, Al-Kathiri WH, Balkhi B, Samrkandi O, Al-Khalifa MS, Asiri Y. The burden of bites and stings management: Experience of an academic hospital in the Kingdom of Saudi Arabia. Saudi Pharmaceutical Journal 2020; 28(8): 1049-54.
8. Fet V, Soleglad ME. Contributions to scorpion systematics. I. On recent changes in high-level taxonomy. Euscorpius 2013; 2005(31): 1-13.
9. Firooziyan S, Sadaghianifar A, Rafinejad J, Vatandoost H, Bavani MM. Epidemiological characteristics of scorpionism in West Azerbaijan province, northwest of Iran. J Arthropod-Borne Dis 2020; 14(2): 193.
10. Dehghani, R, Ghorbani A, Varzandeh M, Karami-Robati F. Toxicity mechanism of dangerous scorpion sting in Iran. Arthropod-Borne Diseases 2023; 17(2): 105-19.
11. Ghashlaghi F, Yaraghi A, Sadat hashemi E. An Epidemiological Study on Scorpionism in Isfahan Province. J Isfahan Med Sch 2010; 28(114): 885-91. [Farsi]
12. Dehghani R, Vazirianzadeh B, Nasrabadi MR, Moravvej SA. Study of scorpionism in Kashan in central Iran. Pak J Med Sci 2010; 26(4): 955-8.
13. Barahoei H, Navidpour Sh, Aliabadian M, Siahsarvie R, Mirshamsi O. Scorpions of Iran (Arachnida: Scorpiones): Annotated checklist, DELTA database and identification key. J Insect Biodivers Syst 2020; 6(4): 375-474.
14. Barahoei, H. Fauna of Sistan scorpions (Arachnida: Scorpiones), southeast Iran. Taxonomy and Biosystematics 2022; 14(52): 23-62. [Farsi]
15. Kasseri H, Naghibzadeh R, Kavosi-Asl P. An Epidemiological Study of Patients with Snake Biting in the Health Center of Bandar Mahshahr, SW Iran. Asian J Anim Vet Adv 2012; 7(3): 268-72.
16. Mirshamsi O, Sari A, Hosseinie S. History of study and checklist of the scorpion fauna (Arachnida: Scorpiones) of Iran. Prog Biol Sci 2011; 1(2): 16-28.
17. Alizadeh-Barzian K, Alizadeh-Barzian M, Daneshi N, Karimian-Sogh E, Jamshidi Barmsabz M, Jamshidi A. Epidemiological study of snake-bite cases referred to health centers in the Behbahan city (2007-2018). Journal of Student Research Committee Sabzevar University of Medical Sciences 2021; 4(25): 1-13. [Farsi]
18. Moradi N, Joger U, Shafiei Bafti S, Sharifi A, SehhatiSabet ME. Biogeography of the Iranian snakes. PLoS ONE 2024; 19(10): e0309120.
19. Rahimi M, Shadnia S, Mirzaei Nasab R, Soltaninejad K. Scorpion Stings in Tehran province, Iran: A seven-year hospital-based study. Int J Med Toxicol Forensic Med 2020; 10(4): 30274.
20. Ghorbani A, Mansouri B, Baradaran M. Effects of climate variables on the incidence of scorpion stings in Iran for five years. J Venom Anim Toxins Incl Trop Dis 2021; 27: e20200110.
21. Mohammadi S, Barahoei H. Distribution modeling of the fat-tailed scorpions of Sistan and Baluchestan Province. Nova Biologica Reperta 2024; 11(3): 3.
22. Nazari M, Najafi A. An Epidemiological Study on Scorpion Envenomation in Kazerun, Iran, 2009-2014. J Mazandaran Univ Med Sci 2016; 26(140): 206-11. [Farsi]
23. Sanaei-Zadeh H, Marashi SM, Dehghani R. Epidemiological and clinical characteristics of scorpionism in Shiraz (2012-2016) ; development of a clinical severity grading for Iranian scorpion envenomation. Med J Islam Repub Iran 2017; 31: 27. [Farsi]
24. Alcoba G, Chabloz M, Eyong J, Wanda F, Ochoa C, Comte E, et al. Snakebite epidemiology and health-seeking behavior in Akonolinga health district, Cameroon: Cross-sectional study. PLoS Negl Trop Dis 2020; 14(6): e0008334.
25. Bagheri M, Alipour H, Keshawarz A. Epidemiological study of scorpion-sting in patients referred to medical centers of Shiraz, south-west of Iran. J Health Sci Surveillance Sys 2021 1; 9(2): 105-10.
26. Zamani Alavijeh F, Dehdari T, Ahmadi Angali K, Taghi Rahdari M, Azar Abdar T, Ashrafi Hafez A, et al. Investigation of Temporal Pattern of Scorpion Sting and Snakebite Incidence in Patients Referred to Masjed soleiman’s Main Hospital, During 24 Months from 21 March 2008 to 20 March 2009. Journal of Safety Promotion and Injury Prevention 2014; 1(4): 190-7.
27. Ozkan O, Uzun R, Adiguzel S, Cesaretli Y, Ertek M. Evaluation of scorpion sting incidence in turkey. J Venom Anim Toxins incl Trop Dis 2008; 14: 128-40.
28. Bouaziz M, Bahloul M, Kallel H, Samet M, Ksibi H, Dammak H. Epidemiological, clinical characteristics and outcome of severe scorpion envenomation in South Tunisia: multivariate analysis of 951 cases. Toxicon 2008; 52: 918-26.
29. Hussen FS, Ahmed ST. Epidemiological and clinical aspects of scorpion stings in Kurdistan Region of Iraq. Pol J Environ Stud 2021; 30(1): 629-34.
30. Pipelzadeh MH, Jalali A, Taraz M, Pourabbas R, Zaremirakabadi A. An epidemiological and a clinical study on scorpionism by the Iranian scorpion. Hemiscorpius Lepturus Toxicon 2007; 50: 984-92.
31. Talebian A, Droudgar A. Evaluation of scorpion bite epidemiologic index in that patient that affected. Daneshvar Journal 2004; 59: 37-44. [Farsi]
32. Brunda G, Sashidhar RB. Epidemiological profile of snake-bite cases from Andhra Pradesh using immunoanalytical approach. Indian J Med Res 2007; 125(5): 661-8.
33. Adiguzel S, Ozkan O, Inceoglu B. Epidemiological and clinical characteristics of scorpionism in children in Sanliurfa, Turkey. Toxicon 2007; 49: 875-80.
34. Farzaneh E, Fouladi N, Shafaee Y, Mirzamohammadi Z, Naslseraji F, Mehrpour O. Epidemiological study of snakebites in Ardabil Province (Iran). Electronic Physician 2017; 9(3): 3986.
35. Ochola FO, Okumu MO, Muchemi GM, Mbaria JM, Gikunju JK. Epidemiology of snake bites in selected areas of Kenya. Pan Afr Med J 2018; 29(1): 1-4.
36. Kassiri H, Khodkar I, Kazemi S, Kasiri N, Lotfi M. Epidemiological analysis of snakebite victims in southwestern Iran. Journal of Acute Disease 2019; 8(6): 260.
37. Soulaymani BR, Soulaymani A, Semlali I, Tamim OK, Zemrour F, Eloufir R, et al. Les piqûres et les envenimations scorpioniques au niveau de la population de Khouribga (Maroc). Bull Soc Pathol Exot 2005; 98: 36-40.
38. Bigdeli S, Nikkhoy A, Borhani M. Epidemiological study of scorpion sting cases in Khuzestan province during 1377-1379. Avaye Salmat 2003; 1(1): 31-3. [Farsi]
39. Yousef Mogaddam M, Dehghani R, Enayati AA, Fazeli-Dinan M, Motevalli Haghi F. Epidemiology of scorpionism in Darmian, Iran, 2015. J Mazandaran Univ Med Sci 2016; 26(141): 131-6. [Farsi]
40. AliMohammadi Y, Rajabi A, Azarbakhsh H, Esmaeilzadeh F, Ghorbani M. An Epidemiological Study on Scorpion Stings in Khuzestan Province (haft gel region), 2011-2012. Sadra Medical Journal 2015; 3(1): 13-20. [Farsi]
41.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
