دکتر سیدمحمدجواد مرتضوی، محمدرضا رحمانی، دکتر امیر رهنما، دکتر جعفر احمدی، دکتر حمیدرضا رشیدینژاد، دکتر محمدمهدی آقایی، دکتر علیاصغر پورشانظری، بدرالسادات بهنژاد،
جلد ۵، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۸۵ )
چکیده
زمینه و هدف: برخی از افراد تحصیل نکرده در بعضی از مناطق ایران از پودر توریهای فانوس سوخته شده برای جلوگیری از خونریزی و عفونت زخم استفاده میکنند. به طور معمول این توریها حاوی سطوح پایینی از ماده رادیواکتیو توریم هستند. اگرچه این توریها در حالت عادی خطرات اندکی را ایجاد میکنند اما ورود توریم به داخل بدن میتواند خطرساز باشد. این مطالعه برای ارزیابی اثر پودر توریهای فانوس بر روی ترمیم زخم انجام شد.
مواد و روشها: ۲۰ سر موش صحرایی نر به طور تصادفی به دو گروه ۱۰ تایی تقسیم شدند. بعد از القای بیهوشی عمومی، در قسمت پشت گردن تمام حیوانات سطح مشخصی از تمام لایههای پوست معادل ۲ mm ۴/۳۱ ± ۳۱۴ برداشته شد. در گروه اصلی آزمون در روزهای اول تا سوم بعد از ایجاد زخم، پودر حاوی ماده رادیواکتیو روی زخم ریخته شد. اندازهگیری سطح زخم در طی روزهای ۳، ۵، ۷، ۱۰ و ۱۵ صورت گرفت. گروه Vehicle در زمانهای مشابه پودر توری فاقد ماده رادیواکتیو دریافت کردند.
یافتهها : اندازهگیری سطح زخم کاهش پیشروندهای در هر دو گروه نشان داد. سطح زخم در گروهی که ماده رادیواکتیو توریم دریافت کرده بودند به طور معنیداری نسبت به گروه Vehicle ، کاهش قابل ملاحظهای نشان داد، به طوری که هفت، ده و پانزده روز بعد از ایجاد زخم، میانگین سطح زخم در گروه آزمون به ترتیب معادل۲ mm ۸۷/۱۵ ± ۲۰/۱۵۰ ،۲ mm ۹۷/۱۵ ± ۹۰/۹۲ و ۲ mm ۲۹/۱ ± ۴۰/۱ بود در حالی که متوسط سطح زخم در گروه Vehicle به ترتیب۲ mm ۶۸/۱۲ ± ۳۷/۱۸۶ ، ۲ mm ۱۹/۱۴ ± ۱۲/۱۳۴ و ۲ mm ۷۶/۵ ± ۵۶/۸ بود. تفاوت مشاهده شده در سطح زخم بین گروههای آزمون و شاهد در روزهای ۷، ۱۰ و ۱۵ از نظر آماری معنیداری بود (۰۱/۰ p< ).
نتیجهگیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که استفاده از پودر توریهای فانوس سوخته شده دارای سطوح پایین ماده رادیواکتیو توریم به تسریع ترمیم زخم کمک میکند. با این وجود از آن جا که توریم به عنوان یک عامل سرطانزا شناخته شده است، انجام تحقیقات بیشتر برای استفاده از آن به عنوان یک عامل مؤثر بر التیام زخم ضروری به نظر میرسد.
واژههای کلیدی: توریهای رادیواکتیو فانوس، ترمیم زخم، توریوم، فعالیت پرتوزایی