دکتر معصومه صادقی، دکتر حمیدرضا روحافزا، دکتر شاهین شیرانی، دکتر عبدالمهدی بقایی، ایماندخـت گلشادی، دکتر پژمان عقدک،
جلد ۵، شماره ۲ - ( ۳-۱۳۸۵ )
چکیده
زمینه و هدف: سندرم متابولیک به عنوان یکی از عوامل خطر شناخته شده بیماری قلبی- عروقی مطرح است. ارتباط بین تعداد گلبولهای سفید و قرمز با این سندرم نامشخص است، گرچه ارتباط بین مقاومت به انسولین و این فاکتورهای خونی در بعضی مطالعات مشخص است. هدف مطالعه موجود بررسی همزمانی اختلال پارامترهای خونی با سندرم متابولیک است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی ۱۱۹۷۴ نفر فرد بالای ۱۹ سال در سه شهر اصفهان، نجفآباد و اراک در مناطق شهری و روستایی در قالب برنامه قلب سالم اصفهان مورد بررسی قرار گرفتند. ابتدا این افراد مورد پرسشگری اطلاعات دموگرافیک شامل سن، جنس، سابقه بیماریها و مصرف دارو قرار گرفتند. سپس فشارخون و دور کمر این افراد در شرایط استاندارد توسط پزشکان دوره دیده اندازهگیری شد. فشارخون در دو نوبت توسط فشارسنج استاندارد اندازهگیری شد و میانگین این دو محاسبه شد. از تمامی افراد نمونه خون ناشتا بعد از ۱۴-۱۲ ساعت گرفته، تعداد گلبولهای سفید و قرمز اندازهگیری شد. میزان تریگلیسرید ، قند خون ناشتا و کلسترول با چگالی بالا نیز بررسی شد. تمامی افراد از جهت وجود سندرم متابولیک و طبق تعریف ATP III ارزیابی شدند. دادهها در نرمافزار SPSS-۱۱ وارد شد و با آزمونهای آماری
t مستقل و همبستگی اکسپیرمن مورد پردازش قرار گرفتند.
یافتهها: زنان و مردان مورد مطالعه به ترتیب ۶۱۳۲ (۵۱%) و ۵۸۴۲ (۴۹%) نفر با میانگین سنی ۸/۳ ± ۶/۳۵ و ۲/۳ ± ۷/۳۵ بودند. شیوع سندرم متابولیک در مردان ۶/۱۰%، در زنان ۳۵% و در کل ۱/۲۳% بود. میزان گلبولهای سفید و قرمز در هر کدام از اجزاء سندرم متابولیک نسبت به افرادی که این اختلالات را نداشتند به طور معنیداری بالاتر بود (۰۱/۰ p< ).
ارتباط بین هر کدام از اجزاء سندرم متابولیک با گلبولهای سفید و قرمز معنیدار بود به جز پرفشاری خون که ارتباط معنیداری نداشت. قویترین ارتباط بین گلبولهای قرمز با کلسترول با چگالی بالا (۰۰۱/۰ p< ، ۲۴۵/۰- = r ) و بین گلبولهای سفید و تریگلیسرید (۰۰۱/۰ p< ، ۱۹۵/۰ = r ) وجود داشت.
نتیجهگیری: طبق این بررسی افزایش تعداد گلبولهای سفید و قرمز در سندرم متابولیک مشاهده شد و بنابراین با کمک مطالعات وسیعتر شاید بتوان از این پارامترهای خونی گرچه در محدوده نرمال باشند، به همراه سایر اجزاء سندرم متابولیک جهت شناسایی افراد با خطر بالا استفاده نمود.
واژههای کلیدی: سندرم متابولیک، گلبول سفید ، گلبول قرمز