چکیده زمینه و هدف: یکی از راه‌های تصحیح عدم موفقیت‌های درمان ریشه، جراحی انتهای ریشه دندان است. جهت بستن انتهای ریشه دندان از مواد مختلفی استفاده می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی مقایسه‌ای میزان ریزنشت آپیکالی سه سمان MTA (Mineral Trioxide Aggregate) تیره، MTA سفید و پرتلند به عنوان مواد رتروگرید دندان بود.
مواد و روش ها : در این مطالعه آزمایشگاهی، ۵۷ دندان تک ریشه کشیده شده انسانی با آپکس ب سته انتخاب شدند ، پس از قطع تاج دندان‌ها، کانال‌ها با فایل دستی به روش step-back ، آماده سازی و سپس با گوتاپرکا و سیلر AH۲۶ به روش لترالی پر شد ند . سپس ریشه‌‌ها به ۵ گروه شامل ، ۳ گروه ۱۵ تایی آزمایش و دو گروه ۶ تایی کنترل مثبت و منفی تقسیم شدند. پس از ایجاد بول ۴۵ درجه، حفراتی به عمق ۳ میلی‌متر در انتهای ریشه تهیه و سه نوع سمان مورد مطالعه را در حفرات قرار دادیم. برای برقراری سیل کرونالی، حفراتی تهیه و با آمالگام پرشد ند . سپس تمام طول ریشه، (به جز ۱ میلی‌متر انتهایی) برای ایجاد مهر و موم، لاک ناخن زده شد. نمونه‌ها در محلول متیلن بلوی ۲% به مدت ۷۲ ساعت قرار گرفتند و سپس به طور طولی برش دا ده شدند و میزان نفوذ رنگ با استریومیکروسکوپ بررسی گردید. میزان ریزنشت اندازه گیری شده توسط آزمون ANOVA یک طرفه تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: تحلیل آماری مطالعه حاضر، هیچ تفاوت آماری معنی‌داری بین ریزنشت گروه‌های تحت مطالعه MTA تیره (۵۲/۴ میلی‌متر ) ، MTA سفید (۸۲۶/۴ میلی‌متر ) و سمان پرتلند (۸۲۶/۴ میلی‌متر ) به عنوان مواد رتروگرید نشان نداد (۸/۰= p ).
نتیجه گیری: با توجه به یافتهها ی فوق ، می‌توان به استفاده از سمان پرتلند در درمانگاه امیدوار بود. توصیه می‌شود، مطالعات دیگری به صورت in vivo در مورد استفاده از سمان پرتلند، انجام شود.
واژه‌‌های کلیدی: ریزنشت آپیکالی، (Mineral Trioxide Aggregate) MTA ، سمان پرتلند، ماده پرکننده انتهای ریشه
