چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، تصفیه فاضلاب صنایع نساجی به دلیل داشتن پتانسیل سمیت، فعالیت سرطان‌زایی و جهش‌زایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. هدف از این مطالعه، ارزیابی حذف رنگ نساجی ریمازول بلک بی (RBB) از محلول‌های آبی با استفاده از کیتوزان است.
مواد و روشها: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی فاضلاب سنتتیک جهت بررسی تأثیر متغیرهایی شامل pH (۱۰-۴)، زمان تماس (۱۸۶–۲ دقیقه)، دوز جاذب (۱-۲۵/۰ گرم بر لیتر) و غلظت رنگ (۶۰-۳۰ میلی‌گرم بر لیتر) بر حذف رنگ RBB انجام گرفت. در نهایت، جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها و همچنین ایزوترم‌های جذب به ترتیب از نرم‌افزارهای Excel ۲۰۰۷ و ISOFIT (ISOtherm FItting Tool) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که با افزایش pH کارایی حذف رنگ کاهش می‌یابد و بیشترین مقدار حذف رنگ (۸۳ درصد) در
۴ pH= به دست آمده است. در غلظت اولیه ۳۰ میلی‌گرم بر لیتر، با افزایش زمان تماس از ۲ تا ۶۶ دقیقه بازدهی حذف رنگ از ۴۳ درصد به ۸۵ درصد افزایش می‌یابد و پس‌ازآن تقریباً به یک مقدار تقریبی ثابت می‌رسد. مشخص شد که با افزایش دوز جاذب کارایی حذف افزایش و با افزایش غلظت رنگ، راندمان حذف کاهش می‌یابد. نتایج داده‌های ایزوترم جذب نشان داد که داده‌ها، با مدل GLF (Generalized Langmuir-Freundlich) تطابق بهتری دارد.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج حاصله، کیتوزان می‌تواند به‌عنوان یک جاذب مؤثر در حذف رنگ RBB از فاضلاب‌های صنعت نساجی و یا منابع آبی آلوده به این رنگ مورد استفاده قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی: کیتوزان، حذف رنگ، ریمازول بلک بی(RBB) ، محلول‌های آبی
