مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده

  زمینه و هدف: مسمومیت ناشی از مارگزیدگی یکی از مشکلات مطرح در پزشکی و به دلیل عوارض خطرناک آن، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در طب سنتی ایران در درمان بیماری‌های مختلف، از جمله مارگزیدگی، مورد استفاده قرار می‌گیرد ولی اثر بخشی آن در مسمومیت ناشی از سم مار جعفری به اثبات نرسیده است. در مطالعه حاضر اثر این پادزهر بر عوارض ناشی از مسمومیت با سم مار جعفری در موش سوری مورد بررسی قرار گرفته است .

  مواد و روش‌ها : در این تحقیق تجربی از موش‌های سوری سفید نر با سن حدود ۴ هفته استفاده شد. سم طبیعی مار جعفری مرحله به مرحله رقیق و رقت‌های ۱۰% و ۲% سم مورد استفاده قرار گرفت. ۲۰ دقیقه قبل از تزریق داخل صفاقی رقت ۲% سم مار جعفری پادزهر بز کوهی با دوزهای ۶، ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن از طریق داخل صفاقی تزریق و سپس علایم بالینی، میانگین زمان بقاء و علایم کالبد گشایی ثبت گردید و علایم مذکور با گروه کنترل که سالین نرمال ۲۰ دقیقه قبل از تزریق سم مار جعفری دریافت کرده بودند مقایسه گردید . جهت بررسی اثر رقت ۱۰% سم، از دوز ۱۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم پادزهر بز کوهی استفاده گردید.

  یافته‌ها : نتیجه مطالعه حاضر نشان داد که سم مار جعفری موجب بروز درد، ادم پیشرونده و مرگ در موش‌ها گردید. پادزهر بز کوهی، با دوزهای ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم، ۲۰ دقیقه قبل از تزریق سم مار جعفری موجب افزایش معنی‌دار میانگین مدت زمان بقاء موش‌ها در مقایسه با گروه کنترل گردید. زمان بقاء در دوز ۱۰۰ میلی‌گرم بر کیلوگرم پادزهر، از ۷/۲ ± ۸/۲۱۳ دقیقه در گروه کنترل به ۳/۴ ± ۷۰۵ دقیقه افزایش یافت (۰۱/۰ p< ). هم‌چنین پادزهر بز کوهی در دوزهای مذکور علایم پاتولوژیک ناشی از تزریق سم مار جعفری را در موش‌ها به طور چشم‌گیری کاهش داد.

  نتیجه‌گیری: پسش‌درمانی با پادزهر بز کوهی موجب افزایش مدت زنده ماندن و کاهش علایم پاتولوژیک (از جمله خونریزی در پرده صفاق، قفسه صدری و سیستم اعصاب مرکزی و هم‌چنین احتقان عروق ریوی) ناشی از سم مار جعفری در موش‌ها گردید. مکانیزم دقیق این اثر بایستی در مطالعات دیگری مشخص شود.

واژه‌های کلیدی : سم مار جعفری، پادزهر بز کوهی، زمان بقاء، علایم کالبد گشایی

  زمینه و هدف: حوادث ناشی از کار سومین علت مرگ و میر در جهان محسوب می‌شوند و به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل خطر بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی در جوامع صنعتی و در حال توسعه معرفی شده‌اند. هدف پژوهش حاضر بررسی اپیدمیولوژیک رویداد صدمات شغلی در میان کارگران ایرانی تحت پوشش خدمات بیمه تأمین اجتماعی بوده است.

  مواد و روش‌ها: این مطالعه ‌توصیفی- مقطعی بر مبنای اطلاعات ثبت شده حوادث ناشی از کار، در سازمان تأمین اجتماعی کشور انجام پذیرفته است. جامعه آماری مورد بررسی، تمامی موارد حوادث ناشی از کار برای بیمه‌شدگان اجباری و رانندگان حادثه‌دیده در طی سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴ بوده است. برای بررسی و توصیف داده‌ها از روش های آمار توصیفی استفاده شد.

  یافته‌ها: در این مطالعه از اطلاعات موجود ۸۶۴۳۷ فرد آسیب‌دیده به دلیل حوادث شغلی تحت پوشش بیمه سازمان تأمین اجتماعی که ۷/۹۸% آن‌ها مرد بودند، استفاده شد. میزان بروز حوادث ناشی از کار در بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی در کل کشور حدود ۳/۰% بوده است. استان‌های قم، ایلام، همدان و کردستان به ترتیب، بیشترین میزان بروز حوادث ناشی از کار را به خود اختصاص داده بودند.

  نتیجه‌گیری : الگوی رخداد حوادث شغلی از زوایای مختلفی چون سن، جنس، علت حادثه و نوع حادثه، با دیگر مطالعات انجام شده در کشور و جهان هم‌خوانی دارد.

  واژه‌های کلیدی: اپیدمیولوژی، حوادث ناشی از کار، ایران، سازمان تأمین اجتماعی

  زمینه و هدف: زایمان زودرس ۸% تا ۱۰% حاملگی‌ها را شامل می‌شود. داروهای مختلفی جهت مهار زایمان زودرس و درمان بعد از آن به کار گرفته شده‌اند. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه اثر شیاف واژینال پروژسترون و قرص ایزوکسوپرین خوراکی در افزایش فاز نهفته پس از کنترل زایمان زودرس است.

  مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت کارآزمایی بالینی بر روی ۱۰۰ زن باردار با علایم زایمان زودرس مراجعه‌کننده به بیمارستان افضلی‌پور کرمان، از تاریخ آذر ماه ۱۳۸۸ تا بهمن ماه ۱۳۸۹ انجام شد. زنان پس از کنترل انقباضات رحمی، به صورت تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. به یک گروه شیاف واژینال پروژسترون ۴۰۰ میلی‌گرم روزانه و به گروه دیگر قرص ایزوکسوپرین خوراکی ۱۰ میلی‌گرم سه بار در روز تجویز شد. دو گروه تا زمان زایمان پی‌گیری و از نظر اثر‌بخشی و عوارض دارویی مقایسه شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری مجذور کای و t مستقل تحلیل گردیدند.

  یافته‌ها: دو گروه از لحاظ متوسط فاز نهفته تا زایمان، متوسط سن حاملگی زمان زایمان، عود زایمان زودرس، وزن زمان تولد نوزاد، بستری نوزادان در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان و زردی نوزادی یکسان بودند. در گروه پروژسترون هیچ عارضه دارویی مشاهده نشد اما در گروه ایزوکسوپرین ۶/۱۱% دچار عوارض دارویی شدند، که این اختلاف در دو گروه از لحاظ آماری معنی‌دار نبود.

  نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، به نظر می‌رسد به علت عوارض مادری کمتر پروژسترون واژینال، این دارو بتواند گزینه مناسب‌تری در درمان نگهدارنده پس از توقف زایمان زودرس باشد.

  واژه‌های کلیدی: زایمان زودرس، شیاف واژینال پروژسترون، قرص ایزوکسوپرین، زمان نهفته

  زمینه و هدف: بر اساس پژوهش‌های انجام شده و با توجه به گستردگی و تنوع عوامل مرتبط با پیشرفت تحصیلی؛ هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش هیجانی، مدیریت زمان و کیفیت زندگی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان است.

  مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. برای انجام این تحقیق تعداد ۲۰۷ دانشجوی دانشگاه گیلان با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. از پرسش‌نامه هوش هیجانی، مدیریت زمان و پرسش‌نامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون T گروه‌های مستقل انجام شد.

  یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر بیانگر وجود همبستگی مثبت معنادار بین هوش هیجانی، مدیریت زمان و کیفیت زندگی با پیشرفت تحصیلی است (۰۱/۰ p< ). تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که هوش هیجانی، مدیریت زمان و کیفیت زندگی به‌طور معناداری قادر به پیش بینی پیشرفت تحصیلی هستند. 

  نتیجه‌گیری: از طریق آموزش مهارت‌های هوش هیجانی، مدیریت زمان و ارتقاء سطح کیفیت زندگی دانشجویان، می‌توان اقدام به بسترسازی مناسب جهت پیشرفت تحصیلی دانشجویان نمود.

  واژه‌های کلیدی: هوش هیجانی، مدیریت زمان، کیفیت زندگی، پیشرفت تحصیلی، دانشجویان

  چکیده

  زمینه و هدف: مؤلفه‌های فردی مؤثر بر کارآفرینی سازمانی، سازه‌هایی هستند که به صورت ذاتی و یا اکتسابی در افراد وجود داشته و آن‌ها را به صورت آگاهانه یا ناخودآگاه به سمت اقدامات کارآفرینانه سوق می‌دهند . هدف اصلی این مطالعه تعیین مؤلفه‌های فردی مؤثر بر کارآفرینی در بیمارستان‌های دولتی ایران و میزان تأثیر آن‌ها بر اقدامات کارآفرینانه بود . مواد و روش‌ها: محیط پژوهش در این مطالعه توصیفی را دوازده بیمارستان قطب علمی کشور و ن مونه آماری آن را ۵۰۰ نفر از مدیران میانی و کارشناسان این بیمارستان‌ها که دارای مدرک تحصیلی لیسانس به بالا بوده با حداقل سه سال سابقه کار، تشکیل می‌داد. در این پژوهش، از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی ‌شده استفاده گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه استاندارد مرکز کارآفرینی دارهام ( Durham ) و برای تحلیل آن‌ها از ‌‌روش‌های تحلیل عاملی، تحلیل مسیر و برازش مدل با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و LISREL استفاده شد.

  یافته‌ها: در تحلیل عاملی اکتشافی بر روی مؤلفه‌های " بعد فردی کارآفرینی " مقدار شاخص آماره ( KMO ) برابر با ۵/۰ و سطح احتمال آماره آزمون کریت بارتلت (Krit Bartlet) نیز کمتر از ۰۵/۰ به دست آمد . مجموع واریانس پوششی برای گویه‌های استخراج شده به میزان ۴۳/۱ بوده و دسته‌بندی صورت گرفته نیز ۶/۷۱% از واریانس را پوشش می‌دهد که بیانگر مناسب بودن مؤلفه‌‌های فردی استخراج شده در این مدل و همچنین مناسب بودن وضعیت داده‌های این مؤلفه‌ها برای تحلیل عاملی بود. مقادیر شاخص‌های نیکویی برازش AGFI ، GFI ، CFI ، RFI ، NFI و IFI این مدل پایین‌تر از میزان قابل ‌قبول (۹/۰) و مقدار RMSEA نیز ۱۴/۰ و نامناسب ارزیابی گردید.

  نتیجه‌گیری: وجود مؤلفه‌های منتخب بعد فردی این پژوهش از زیر بعد‌های شخصیتی، شناختی و مهارتی در بیمارستان‌های دولتی ایران تأیید گردید با این وجود ، این ویژگی‌ها در نمونه انتخاب شده به گونه‌ای هستند که منجر به تشویق و توسعه کارآفرینی در این بیمارستان‌ها نمی‌گردند.

  واژه‌های کلیدی: کارآفرینی، کارآفرینی سازمانی، کارآفرینی فردی ، بیمارستان

زمینه و هدف: عدالت سازمانی را می‌توان به صورت مطالعه برابری در کار تعریف نمود. رفتار شهروندی رفتار ارزشمند و مفیدی است که افراد به صورت داوطلبانه بروز می‌دهند. هدف این مطالعه تعیین رابطه میان عدالت سازمانی و رفتار شهروندی در بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بود.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع مقطعی بود. جامعه پژوهش، کارکنان بیمارستان‌های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز بود. حجم نمونه ۱۴۷ نفر محاسبه شد که به روش تصادفی انتخاب شدند. داده‌ها از طریق دو پرسش‌نامه عدالت سازمانی و رفتار شهروندی جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از میانگین، انحراف معیار و آزمون‌های آماری ANOVA،  t‌مستقل و ضریب همبستگی پیرسون صورت گرفت. 

یافته‌ها: از میان ابعاد عدالت سازمانی، عدالت رویه‌ای بیشترین و عدالت تعاملی کمترین امتیاز را کسب نمود. در برآورد ابعاد رفتار شهروندی، وجدان کاری بالاترین و آداب اجتماعی پایین‌ترین برآورد امتیاز را کسب کرد. میان عدالت سازمانی با بعد جوانمردی همبستگی معناداری وجود داشت (۰۴/۰=p). همچنین، میان عدالت تعاملی با ابعاد آداب اجتماعی، جوانمردی و وجدان کاری همبستگی معناداری مشاهده شد (۰۱/۰p&le).

نتیجه‌گیری: مؤلفه عدالت تعاملی نسبتاً نامطلوب برآورد شد. به نظر می‌رسد در بیمارستان‌های آموزشی، مدیران ضمن ایجاد تمایل در کارکنان برای نشان دادن وجدان کاری، می‌توانند با برگزاری کارگاه‌هایی رفتار مناسب با دیگر کارکنان را در بین ایشان نهادینه سازند.

واژه‌های کلیدی: عدالت سازمانی، رفتار شهروندی، کارکنان، بیمارستان

g=FA style='font-size:۱۲,۰ptmso-ansi-font-size:۱۰.۰pt line-height:۱۲۵%font-family:"B Nazanin"mso-ascii-font-family:"Times New Roman" mso-bidi-language:FA'>).

نتیجه‌گیری: استعدادیابی نوجوانان با روش‌های پیکرسنجی، صحیح و دقیق بوده و برخی از عوامل پیکرسنجی با زمان عملکرد در شنا ارتباط بیشتری دارد.

واژه‌های کلیدی: پیکرسنجی، استعدادیابی، شناگر، نوجوان

سخن سردبیر

Editorial

مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

دوره پانزدهم، مرداد ۱۳۹۵، ۳۸۸-۳۸۷

پیوستن، گفتگو و مراقبت

Connect, Communicate and Care

محسن رضائیان[۱]

M. Rezaeian

برای نخستین بار در سخن سردبیری مهرماه سال ۱۳۸۷، روز دهم سپتامبر یعنی «روز جهانی پیشگیری از خودکشی» را به خوانندگان فرهیخته مجله دانشگاه معرفی نمودیم. در همان سخن سردبیری اشاره گردید که روز دهم سپتامبر، در انتهای دهه دوم شهریور ماه هر سال، از طرف سازمان جهانی بهداشتWorld Health Organization (WHO) و مجمع بین‌المللی پیشگیری از خودکشی International Association for Suicide Prevention (IASP)، به طور مشترک، به عنوان «روز جهانی پیشگیری از خودکشی» عنوان شده است [۱].

بزرگداشت این روز از سال ۲۰۰۳ میلادی تا به امروز، سالانه با درنظر گرفتن یک شعار مرتبط صورت می‌پذیرد. شعار امسال «روز جهانی پیشگیری از خودکشی» دربرگیرنده سه واژه پرمعناست: پیوستن، گفتگو، مراقبت
(Connect, Communicate, Care). این سه واژه در واقع، مرکز فعالیت‌های پیشگیری از خودکشی را تشکیل می‌دهند. برآورد می‌گردد که سالانه ۰۰۰/۸۰۰ نفر خودکشی می‌نمایند و تا ۲۵ برابر آن اقدام ناموفق برای خودکشی دارند [۲]. همچنین، برآوردها نشان می‌دهد که به ازای یک مورد خودکشی و یا اقدام ناموفق خودکشی، بیشتر از ۵ نفر از اعضای خانواده و دوستان و نزدیکان فرد دچار صدمه و بحران‌های روحی ناشی از خودکشی وی می‌گردند. بنابراین، خودکشی بیشتر از آنچه که فکر کنیم موجبات ابتلا و ناراحتی افراد در جوامع مختلف را فراهم می‌آورد [۳]. از همین رو، پیشگیری از آن ضرورتی انکارناپذیر است.

برای پیشگیری موفق از این پدیده، ابتدا باید با کسانی که اقدام به خودکشی ناموفق کرده‌اند و یا اعضای خانواده و دوستان افرادی که خود را کشته‌اند، پیوستگی و ارتباط برقرار نمود. از آنجایی که این پیوستگی بدون گفتگو ره به جایی نخواهد برد، باید حاصل این پیوستگی و ارتباط، برقراری گفتگوهای صمیمی و فارغ از هرگونه ترس و ناراحتی باشد. این پیوستگی و ارتباط نشان خواهد داد که چرا افراد برای حل مشکلات خود، بدترین راه یعنی خودکشی را انتخاب می‌نمایند و اینکه بازماندگان فردی که خود را کشته است، چقدر دچار صدمه و بحران‌های روحی و اجتماعی می‌گردند. ماحصل این پیوستگی و ارتباط، اتخاذ راهکارهای صحیح مراقبت و پیشگیری از خودکشی می‌باشد. با وجود این، راهکارهای مراقبت و پیشگیری از خودکشی زمانی به نتیجه می‌رسند که همه افراد از جمله سیاستمداران، برنامه‌ریزان، کارکنان بهداشتی درمانی و سایر آحاد جامعه، پیشگیری از خودکشی را جزء اولویت اقدامات خود در نظر بگیرند [۲].

References

[۱] Rezaeian M. World Suicide Prevention Day. J Rafsanjan Univ Med Sci ۲۰۰۸; ۷(۲): ۷۹-۸۰.

[۲] World Suicide prevention Day: Connect, Communicate, Care. http//www.iasp.info/wspd/. Last accessed June ۲۰۱۶.

[۳] Rezaeian M. Epidemiology of Suicide. Arak: Nevisandeh Publications. ۲۰۰۹.

سخن سردبیر

Editorial

مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

دوره پانزدهم، آبان ۱۳۹۵، ۶۹۰-۶۸۹

چگونه پاراگراف‌های یک مقاله را سازماندهی کنیم؟

How to Organize the Paragraph of an Article?

محسن رضائیان[۱]،[۲]

M. Rezaeian

همانطور که قبلاً به آن اشاره گردید، در نگارش متون علمی کلمات، جملات و پاراگراف‌ها از موقعیت و اهمیت شایان توجهی برخوردار هستند. کاربرد صحیح این ابزار شگفت‌انگیز سبب می‌گردد که مقالات علمی که حاوی پیام‌های نوینی هستند، از شانس چاپ، خوانده ‌شدن و استناد بیشتری برخوردار گردند [۱]. از طرف دیگر، اختصار شرط اساسی در نگارش مقالات علمی است [۲]. از همین رو توصیه می‌گردد که از این ابزار شگفت‌انگیز در نهایت اختصار استفاده شود. این نکته بدان معنی است که تا جای ممکن از کلمات ساده‌تر، جملات و پاراگراف‌های کوتاه‌تراستفاده شود. بنابراین، هدف از نگارش این سخن سردبیری، ارائه چند راه حل ساده در مدیریت نگارش مقالات علمی است.

از آنجایی که بنیان نگارش مقالات علمی را پاراگراف‌های آن مقاله رقم می‌زنند، هر پاراگراف باید مانند یک داستان بسیار کوتاه به رشته تحریر درآید که دارای هدف و پیام خاصی می‌باشد. از همین رو، اگر چه مشخص کردن تعداد جملات یک پاراگراف بسیار دشوار می‌باشد، با این وجود، توصیه شده است که این جملات نباید از سه کمتر [۳] و از پنج بیشتر باشند [۴]. جمله ابتدایی هر پاراگراف، باید هدف از نگارش آن پاراگراف را بیان نماید. سایر جملات باید توضیحات تکمیلی در خصوص این هدف را بیان نمایند [۲]. استفاده از کلمات ربطی نظیر: بنابراین؛ از همین رو؛ به عنوان مثال؛ با وجود این؛ و نظایر آن‌ها سبب می‌گردد که پیوستگی بین جملات یک پاراگراف حفظ گردد.

تجربه سردبیری اینجانب نشان می‌دهد که مقالات کسل کننده از کلمات سخت، جملات و پاراگراف‌های بسیار طولانی رنج می‌برند [۵]. گاهی اوقات، تمام جملات مقدمه یک مقاله کسل کننده؛ در یک پاراگراف بسیار طولانی عرضه می‌گردند. تمامی مواد و روش‌های یک مقاله کسل کننده دیگر، ممکن است که در یک پاراگراف طویل ارائه گردند. این در حالی است که نویسندگان می‌توانند با استفاده از کلمات ساده، جملات کوتاه و پاراگراف‌های کوتاه، مقاله کسل کننده خود را مانند یک رمان جذاب و شیرین، به رشته تحریر درآورده و تقدیم به خوانندگان خود نمایند. این سادگی و روانی نه تنها شانس چاپ مقاله را افزایش خواهد داد، بلکه بر روی شانس خواندن و استناد به مقاله نیز تأثیر مثبتی خواهد گذاشت.

References

]۱.[ Rezaeian M. The power of the words, sentences and paragraphs. J Rafsanjan Univ Med Sci ۲۰۱۵;۱۴ (۲):۸۳-۴.

]۲[ Rezaeian M. The necessity of multiple revision of the first draft of an article. J Rafsanjan Univ Med Sci ۲۰۱۶;۱۵(۳):۱۹۳-۴.

]۳[ Fahy K. Writing for publication: the basic. Women Birth ۲۰۰۸; ۲۱: ۸۶-۹۱.

]۴[ Guyatt, GH. Haynes RB. Preparing reports for publication and responding to reviewers comments. J Clin Epidemiol ۲۰۰۶: ۵۹; ۹۰۰-۶.

]۵[ Rezaeian M. How to avoid writing a boring scientific article. J Rafsanjan Univ Med Sci ۲۰۱۵: ۱۴(۴): ۲۵۵-۶.

چکیده

زمینه و هدف: عملکرد حافظه آینده‌نگر در زندگی روزمره بسیار حیاتی است. با توجه به رابطه بین فعالیت‌های شناختی و پارامترهای قلبی، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی امواج قلبی و عملکرد حافظه آینده‌نگر زمان‌محور در بین دانشجویان دانشگاه کردستان در سال ۹۵-۱۳۹۴ انجام شد.

مواد و روش‌ها: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی و جامعه آماری آن شامل کلیه دانشجویان دانشگاه کردستان در سال تحصیلی ۹۵-۱۳۹۴ بود. ابتدا تعدادی از دانشجویان دانشگاه کردستان برای شرکت در پژوهش، با شیوه نمونه‌گیری دردسترس فراخوان شدند و به آنها درباره اهداف و نحوه انجام پژوهش توضیحات لازم داده شد که از بین آنها ۷۰ نفر از دانشجویان که تمایل به شرکت در پژوهش داشتند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به هدف پژوهش، پس از تحلیل نتایج اولیه، نتایج مربوط به ۵۰ نفر (۲۲ نفر با عملکرد حافظه آینده‌نگر زمان‌محور قوی و ۲۸ نفر با عملکرد حافظه آینده‌نگر زمان‌محور ضعیف) از دانشجویان مورد مطالعه قرار گرفتند. از ابزار کامپیوتری حافظه آینده‌نگر زمان‌محور و از دستگاه ProComp ۲ Biofeedback System برای ثبت امواج قلبی استفاده شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد.

یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد بین دو گروه با نمرات حافظه آینده‌نگر زمان‌محور قوی و ضعیف، از نظر امواج قلبی در باند (BVP IBI std. dev. (SDRR)) (انحراف استاندارد فواصل درونی ضربان) که در واقع میزان تغییرپذیری ضربان قلب را می‌سنجد، تفاوت آماری معنی‌داری وجود دارد (۰۵/۰ P<)؛ بدین معنا که افراد با حافظه آینده‌نگر زمان‌محور قوی از تغییرپذیری ضربان قلب بالاتری نسبت به افراد با حافظه آینده‌نگر زمان‌محور ضعیف برخوردار هستند.

نتیجه‌گیری: این یافته‌ها نشان می‌دهد توجه به نتایج تغییرپذیری ضربان قلب در طول انجام تکلیف شناختی احتمالاً می‌تواند تفاوت‌های کیفی در عملکرد شناختی بین افراد را نشان دهد. این نتایج به‌گونه‌ای ارتباط دوطرفه بین عملکرد قلب و مغز را نشان می‌دهد.

واژه‌های کلیدی: حافظه آینده‌نگر زمان محور، امواج قلبی، تغییرپذیری ضربان قلب، دانشجویان، کردستان

زمینه و هدف: اطلاعات مرتبط با نحوه انتشار بیماری و عوامل خطر مکانی می‌تواند به سیاست‌گذاران و مدیران در کنترل بیماری کمک کند. این مطالعه با هدف تحلیل خوشه‌بندی فضایی- زمانی مرگ و میر کووید-۱۹ در استان همدان انجام شد.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک پژوهش اکولوژیک است. کلیه بیماران با تشخیص قطعی کووید-۱۹ و مرگ به علت کووید در استان همدان از ابتدای ۱۳۹۹ تا پایان ۱۴۰۱ وارد مطالعه شدند. جهت نمایش توزیع موارد مرگ از نقشه‌های پهنه‌بندی استفاده شد. برای تحلیل نقطه داغ از آماره Getis-Ord G استفاده شد. برای بررسی روند مرگ و میر کووید-۱۹ در طول اپیدمی، از مدل پواسون استفاده شد.
یافته‌ها: در مجموع، ۷۲۶۵ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ که در طول دوره مطالعه فوت کردند، وارد مطالعه شدند. در آبان ۱۳۹۹، اردیبهشت و شهریور ۱۴۰۰ بیشترین موارد مرگ ناشی از کووید-۱۹ رخ داده که این ماه‌ها در اوج موج‌های سوم، چهارم و پنجم اپیدمی قرار دارند. مرگ در هریک از دوره‌های زمانی، نسبت به دوره مبنا (اول ۱۳۹۹) به طور معنی‌داری تغییر کرده است. خطر نسبی مرگ به علت کووید-۱۹ در استان در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ و نیمه اول سال ۱۴۰۰ نسبت به دوره مبنا افزایشی و در دوره‌های بعدی کاهشی بوده است. نقاط پرخطر در استان همدان از نظر بروز مرگ از ابتدای ۱۳۹۹ تا پایان ۱۴۰۱ در تعدای از شهرستان‌های شمالی و مرکزی استان قرار داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: در ابتدا، مناطق پرخطر در شهرستان‌های شمالی استان قرار داشته‌اند و در میانه دوره اپیدمی، دامنه مناطق پرخطر به شهرستان‌های مرکزی-جنوبی و سپس جنوبی استان گسترش پیدا کرد.
واژه‌های کلیدی: کووید-۱۹، سیستم اطلاعات جغرافیایی، تحلیل خوشه‌بندی فضایی- زمانی، همدان