مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

  چکیده

  زمینه و هدف: با توجه به خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه Otostegia. persica و نقش آنتی‌اکسیدان‌‌ها در بهبود بیماری دیابت، در این مطالعه، اثر عصاره متانولی این گیاه بر سطح سرمی گلوکز و آنزیم‌‌های شاخص عملکرد کبد در موش‌‌های صحرایی نر دیابتی شده با استرپتوزوتوسین بررسی شد.

  مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه تجربی، 60 سر موش صحرایی نر مورد استفاده قرار گرفت. با تزریق داخل صفاقی استرپتوزوتوسین (70 میلی‌گرم بر کیلوگرم) دیابت نوع I القاء شد. قبل از تزریق و 5 روز بعد از آن، در حالت ناشتا، به منظور تعیین سطح سرمی گلوکز و آنزیم‌‌های شاخص عملکرد کبد، خونگیری انجام گرفت. موش‌‌هایی که سطح سرمی گلوکز آن‌ها بیش از 250 میلی‌گرم بر دسی‌لیتر بود، دیابتی محسوب و به 10 گروه تقسیم شدند و عصاره الکلی O. persica با مقادیر 100، 200، 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم و گلایبن‌کلامید به مقدار 600 میکروگرم بر کیلوگرم و 5/0 میلی‌لیتر آب مقطر به مدت 6 و 14 روز به طور جداگانه با روش گاواژ دریافت کردند. بعد از طی این زمان، خونگیری انجام و سطح سرمی فاکتور‌های فوق به روش اسپکتروفتومتری تعیین شد. نتایج با آزمون‌های t زوجی و ANOVA تجزیه و تحلیل شدند.

  یافته‌‌ها : تیمار موش‌‌های دیابتی با عصاره O. persica در همه مقادیر به مدت 6 و 14 روز سبب کاهش معنی‌دار سطح سرمی گلوکز گردید ) 05/0p < ). تجویز 6 روزه مقادیر 100 و 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره میزان AST ، مقادیر 200 و 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم میزان ALT و مقدار 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم میزان ALP سرمی را به طور معنی‌داری کاهش داد. تجویز 14 روزه همه مقادیر عصاره، میزان ALP ، مقدار 200 و 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم میزان ALT و مقدار 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره میزان AST سرمی را به طور معنی‌داری کاهش داد ) 05/0p< ).

  نتیجه‌گیری: عصاره متانولی O. persica دارای اثرات کاهنده گلوکز خون در موش‌‌های صحرایی دیابتی می‌باشد و تجویز آن نه تنها عوارض کبدی نامطلوب نداشت بلکه تا حدودی سبب بهبود عملکرد کبد نیز گردید.

  واژه‌‌های کلیدی : دیابت ملیتوس، Otostegia persica ، آنزیم‌‌های کبدی، موش صحرایی