مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

  زمینه و هدف: باکتری‌های پروبیوتیک از جمله مکلمل‌های غذایی هستند که اثرات مفیدی بر سلامت انسان دارند. استفاده روزافزون از فرآورده‌های لبنی صنعتی به جای سنتی ممکن است منجر به افزایش احتمال حذف باکتری‌های پروبیوتیک شود. هدف از این مطالعه، جداسازی لاکتوباسیل‌ها از ماست‌های سنتی مناطق روستایی شهرستان رفسنجان و بررسی اثرات ضد باکتریایی آن‌ها بر علیه چهار باکتری بیماری‌زای شایع می‌باشد.

  مواد و روش‌ها: در این مطالعه آزمایشگاهی که در سال 1391 انجام شد،40 نمونه ماست محلی از چهار منطقه روستایی تهیه و با استفاده از محیط کشت اختصاصی ( MRS ) ، روش‌های غربالگری انتخابی، تست کاتالاز و تست‌های بیوشیمیایی مربوطه لاکتوباسیلوس ‌های پروبیوتیک جداسازی شدند. پس از جداسازی ، با استفاده از روش دیسک دیفیوژن و چاهک، اثرات ضد باکتریایی این پروبیوتیک‌ها بر علیه باکتری‌های بیماری‌زای شایعی همچون استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیا کولی، استرپتوکوک پیوژنز و پروتئوس ولگاریس بررسی شد.

  یافته‌ها: از 40 نمونه ماست محلی، در مرحله اول 33 سویه باکتری مقاوم به اسید جداسازی شد و در مراحل بعدی نهایتاً 9 سویه با مقاومت زیاد به اسید و املاح صفراوی جداسازی شدند. این باکتری‌ها شامل: لاکتوباسیلوس‌های کازئی (در دو محل)، رامنسوس ، پلانتاروم، اسیدوفیلوس، بولگاریکوس ، دلبروکی، فرمنتوم، و برویس بود. همه سویه‌های پروبیوتیکی قادر به از بین بردن باکتری‌های بیماری‌زا شدند و بیشترین اثر ضد باکتریایی از لاکتوباسیلوس پلانتاروم مشاهده شد.

  نتیجه‌گیری : امکان وجود باکتری‌های پروبیوتیک با فعالیت ضد باکتریایی بر علیه بعضی از باکتری‌های بیماری‌زا در ماست‌هایی که به صورت سنتی تهیه می‌شوند وجود دارند و می‌توان از آن‌ها در تولید فرآورده‌های لبنی صنعتی استفاده کرد.

  واژه‌های کلیدی: باکتری پروبیوتیک ، ضد میکروبی ، ماست‌های سنتی ، لاکتوباسیلوس