جلد 17، شماره 8 - ( 9-1397 )
جلد 17 شماره 8 صفحات 788-781 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Gholamzadeh S, Zarenezhad M, Rezaeian M, Iravanian A, Ghorbanzadeh M, Sahraian A. Epidemiology of Husband Abuse in Fars Province Among People Referred to Forensic Medicine Administrations of Shiraz from 2012 to 2014: A Short Report. JRUMS 2018; 17 (8) :781-788
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-3620-fa.html
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-3620-fa.html
غلامزاده سعید، زارع نژاد محمد، رضائیان محسن، ایروانیان امیر، قربانزاده محمد، صحراییان علی. بررسی فراوانی شوهر آزاری در مراجعه کنندگان به مراکز پزشکی قانونی شهر شیراز از سال 1391 لغایت 1393: یک گزارش کوتاه. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1397; 17 (8) :781-788
پزشکی قانونی فارس
متن کامل [PDF 218 kb]
(1218 دریافت)
| چکیده (HTML) (3951 مشاهده)
دوره 17، شهریور 1397، 788-781
بررسی فراوانی شوهر آزاری در مراجعه کنندگان به مراکز پزشکی قانونی شهر شیراز از سال 1391 لغایت 1393: یک گزارش کوتاه
سعید غلامزاده[1]، محمد زارع نژاد [2]، محسن رضائیان[3]،[4]، امیر ایروانیان [5]، دکترمحمد قربانزاده[6] ، دکتر علی صحراییان[7]
دریافت مقاله: 29/11/96 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 27/12/96 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 18/6/97 پذیرش مقاله: 25/6/97
چکیده
زمینه و هدف: همسر آزاری پدیدهای است که امروزه شیوع بالایی در جامعه دارد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین فراونی شوهر آزاری شهر شیراز در موارد ارجاعی به اداره کل پزشکی قانونی استان فارس بود.
روش کار: جامعه پژوهش این مطالعه توصیفی شامل مردانی است که از سال 1391 الی 1393 با شکایت از صدمات فیزیکی توسط زنان خود به مراکـز پزشکی قانونی شیراز مراجعه نموده بودند. از چک لیست جهت گردآوری دادهها استفاده شد و داده ها توسط نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که از بین زنان، (12/5 درصد) 6 نفر سابقه اعتیاد، 43 نفر (75/36 درصد) سابقه مصرف دخانیات و 15 نفر (82/12 درصد) سابقه مصرف الکل داشتند. شایع‌ترین روش‌های آزار و اذیت آزار روانی و عاطفی و عدم تمکین بود. در بررسی علل شوهر آزاری، دخالت خانواده زن، وابستگی مالی شوهر به خانواده زن، وابستگی عاطفی شوهر به خانواده خود و وابستگی مالی شوهر به زن گزارش شد.
نتیجه‌گیری: میزان روز افزون خشونت خانگی جای نگرانی دارد. راهکار پیشنهادی بـرای کـاهش خشـونت، آموزشهای مفید قبل از ازدواج است. آموزش مهارتهای زندگی در مدارس، مراکز درمانی و رسانهها نیز میتواند مؤثر باشد.
واژههای کلیدی: شوهر آزاری، ناسازگاری، خشونت علیه مردان، شیراز، ایران
جدول 1- مشخصات دموگرافیک مراجعین شوهر آزاری به مراکز پزشکی قانونی شیراز از سال 1391 الی 1393
جدول 2- نحوه و علل شوهر آزاری به مراکز پزشکی قانونی شیراز از سال 1391 الی 1393
References
Epidemiology of Husband Abuse in Fars Province Among People Referred to Forensic Medicine Administrations of Shiraz from 2012 to 2014: A Short Report
S. Gholamzadeh[8], M. Zarenezhad[9], M. Rezaeian[10]،[11], A. Iravanian[12], M. Ghorbanzadeh[13], A. Sahraian[14]
Received: 18/02/2018 Sent for Revision: 18/03/2018 Received Revised Manuscript: 09/09/2018 Accepted: 16/09/2018
Background and Objectives: Nowadyas, husband abuse is a highly prevalent phenomenon in the society. The aim of this study was to determine the epidemiology of husband abuse among the people referred to the Fars Province General Administration of Forensic Medicine from 2012 to 2014.
Materials and Methods: This descriptive study was designed to study a population consisted of all men referred to a Fars province forensic medicine administrations from 2012 to 2014, with the complaint of physical injuries by their wives. Data collection was done using a checklist. Data was analyzed by SPSS statistical software.
Results: The reusults indicated that, among the wives, 6 (5.12%) people were with the history of drug abuse, 43 (36.75%) with the history of tobacco abuse, and 15 (12.82%) with the history of alcohol abuse. The most prevalent persecution methods were mental and emotional abuse and non-compliance. In examining the causes of husband abuse, the reported cases included the wife’s family interference, financial dependence on the husband's family, husband's emotional attachment to his family, and financial dependence on his wife. Conclusion: The increasing prevalence of domestic violence of wives against husbands is concerning. Useful education before marriage is the proposed strategy to reduce domestic violence against men. Life skills education in schools, health centers and the media can also be beneficial.
Key words: Husband abuse, Conflict, Violence against men, Shiraz, Iran
Funding: This study did not have any funds.
Conflict of interest: None declared.
Ethical approval: This study was approved by Fars Legal Medicine Research Committee.
How to cite this article: Gholamzadeh S, Zarenezhad M, Rezaeian M, Iravanian N, Ghorbanzadeh M, Sahraian A. Epidemiology of Husband Abuse in Fars Province Among People Referred to Forensic Medicine Administrations of Shiraz from 2012 to 2014: A Short Report. J Rafsanjan Univ Med Sci 2018; 17 (8): 781-88. [Farsi]
[1]- پزشک قانونی، مدیرکل پزشکی قانونی فارس، مرکز تحقیقات سازمان پزشکی قانونی کشور، تهران، ایران
[8]- Medico-legal Examiner, General Manager of Fars Forensic Medicine Administration, Research Center of Iranian Legal Medicine Organization, Tehran, Iran, ORCID: 0000-0003-2420-9098
متن کامل: (7960 مشاهده)
گزارش کوتاه
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجاندوره 17، شهریور 1397، 788-781
بررسی فراوانی شوهر آزاری در مراجعه کنندگان به مراکز پزشکی قانونی شهر شیراز از سال 1391 لغایت 1393: یک گزارش کوتاه
سعید غلامزاده[1]، محمد زارع نژاد [2]، محسن رضائیان[3]،[4]، امیر ایروانیان [5]، دکترمحمد قربانزاده[6] ، دکتر علی صحراییان[7]
دریافت مقاله: 29/11/96 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 27/12/96 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 18/6/97 پذیرش مقاله: 25/6/97
چکیده
زمینه و هدف: همسر آزاری پدیدهای است که امروزه شیوع بالایی در جامعه دارد. هدف از انجام این مطالعه، تعیین فراونی شوهر آزاری شهر شیراز در موارد ارجاعی به اداره کل پزشکی قانونی استان فارس بود.
روش کار: جامعه پژوهش این مطالعه توصیفی شامل مردانی است که از سال 1391 الی 1393 با شکایت از صدمات فیزیکی توسط زنان خود به مراکـز پزشکی قانونی شیراز مراجعه نموده بودند. از چک لیست جهت گردآوری دادهها استفاده شد و داده ها توسط نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که از بین زنان، (12/5 درصد) 6 نفر سابقه اعتیاد، 43 نفر (75/36 درصد) سابقه مصرف دخانیات و 15 نفر (82/12 درصد) سابقه مصرف الکل داشتند. شایع‌ترین روش‌های آزار و اذیت آزار روانی و عاطفی و عدم تمکین بود. در بررسی علل شوهر آزاری، دخالت خانواده زن، وابستگی مالی شوهر به خانواده زن، وابستگی عاطفی شوهر به خانواده خود و وابستگی مالی شوهر به زن گزارش شد.
نتیجه‌گیری: میزان روز افزون خشونت خانگی جای نگرانی دارد. راهکار پیشنهادی بـرای کـاهش خشـونت، آموزشهای مفید قبل از ازدواج است. آموزش مهارتهای زندگی در مدارس، مراکز درمانی و رسانهها نیز میتواند مؤثر باشد.
واژههای کلیدی: شوهر آزاری، ناسازگاری، خشونت علیه مردان، شیراز، ایران
مقدمه
واژه همسرآزاری که در اذهان عموم به عنوان خشونت شوهر علیه زن بهکار میرود و در تمام اعصار و جوامع وجود داشته است و با نهایت تأسف در جوامع امروزی نیز رو به افزایش است [1]. در دیدگاه اسلامی، برای ایجاد وحدت و صمیمیت واقعی میان زن و شوهر، به تفاوتهای غریزی و طبیعی آنها توجه شده است و بر اساس این تفاوتها، برای هر یک حقوقی متناسب وضع گردیده است [2]. در تعریف شوهر آزاری گفته میشود: رفتاری آزار دهنده از سوی زن علیه شوهر که در محیط خانواده به وقوع میپیوندد و حقوق او را پایمال میکند، البته ممکن است جنبه روانی، جنسی، اقتصادی و جسمی داشته باشد [3]. شوهر آزاری میتواند ابعاد و مصادیق مختلفی داشته باشد: بعد روانی شامل تخریب حیثیت و آبروی شوهر، شکستن حرمت پدر در نزد فرزندان، فحاشی و انتساب صفات ناشایست، عدم توجه به خواست و انتظارات شوهر، تبعیض بین خویشاوندان خود و شوهر و مقایسه نامناسب همسر با سایر مردان، بزرگ نمایی مسائل جزئی، بدبینی و سوء ظن می باشد [4]. بعد جسمی شوهر آزاری شامل ضرب و جرح و همسرکشی میباشد. نوعی دیگر از آزار و اذیتها، ریشه اقتصادی داشته و عمدتاً شامل تصرف بدون اجازه و تخریب و نابودی اموال شوهر میباشد. زن در چنین آزارهایی با مصرف بی رویه، موجب نارضایتی شوهر میشود و چه بسا از نظر مالی وی را در تنگنای اقتصادی قرار دهد، به حدی که برای تأمین مخارج زندگی خویش تلاش مضاعفی کند و احساس خستگی جسمی و روحی نماید [5]. آزار و اذیت شوهر در بعد جنسی، زن میتواند در روابط جنسی با شوهر به صورت محرومیت جنسی و بیمیلی جنسی باشد[5]. شوهر آزاری دارای علل و عوامل متعددی است که این عوامل عبارتند از علل فرهنگی مانند عدم شناخت وظایف و مسئولیتها، سستی باورهای مذهبی و علل روانشناختی مانند تنهایی، افسردگی، توهم، اضطراب، ترس، عدم علاقه و بروز تنفر می باشند [6]. با توجه به اینکه مطالعه جامعی در خصوص ابعاد مختلف شوهر آزاری وجود نداشته و از طرفی پزشکی قانونی مرجع مناسبی جهت ارجاع و بررسی جراحت ها و آزار و اذیت ها در ابعاد مختلف میباشد، هدف از انجام این مطالعه تعیین فراوانی شوهر آزاری در مراجعه کنندگان به مراکز پزشکی قانونی شهر شیراز از سال 1391 لغایت 1393 بود.
مواد و روشها
مطالعه حاضر از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری شامل 117 مردی است که به علت شکایت از صدمات فیزیکی توسط زنان خود به مراکز پزشکی قانونی شیراز در بازه زمانی فروردین 1391 الی اسفند ماه 1393 مراجعه کرده‌اند. معیارهای ورود بـه مطالعه شامل زندگی مشترک که حداقل یکسـال از آن سپری شده بود و نیز اعلام رضایت جهت شرکت در مطالعه و افراد دارای مدارک شناسایی معتبر جهت ثبت مشخصات دموگرافیکی دقیق نمونهها بود. افرادی که در زمان بررسی از همسرشان جدا شده بودند، یا همسرشان فوت شده بود و یا جدا از همسرشان زنـدگی میکردند و یا دارای پرونده‌های ناکامل بودند، از مطالعه خارج شدند.
ابزار گردآوری دادهها، چک لیستی بود که توسط پژوهشگران بر اساس کتب و منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه و سپس بر اساس شرایط اجتماعی فرهنگی جامعه ایرانی همگون سازی شد. متغیرها شامل مشخصات زوج و زوجه شامل سـن، سـن ازدواج، سابقه ازدواج قبلی، اختلاف سن با همسر، تعداد فرزندان، شغل، تحصیلات، سابقه بیماری جسمی یا روانی، زندگی مستقل یا همراه خانواده، وضعیت محل سکونت، وضعیت اشتغال، مصرف سیگار، اعتیاد، الکل و اطلاعاتی مربوط به بخش خشونت خانگی، خشونت جسمی، خشونت کلامی، خشونت عاطفی-روانی و خشونت مالی و برخی علل احتمالی مؤثر بر بروز این خشونت‌ها بود.
در پژوهش حاضر منظور از متغیر خشونت عاطفی عبارت بود از انجام هر عمل، خط مشی و یا نگرشی از طرف همسر که موجب ایجاد آسیب روحی و روانی به مرد میشد. در این خصوص از شاخصهای تصمیمگیری بدون مشورت با مرد، نامهربانی، عدم تمکین و بداخلاقی اسـتفاده شد. در این پژوهش منظور از متغیر خشونت فیزیکی شامل سیلی زدن، مشت زدن، لگد زدن، هل دادن، پرتاب اشیاء به سـمت فرد، اقدام به خفه کردن، و داغ کردن، استفاده از مواد سوزاننده بود. تمسخر، استهزاء، صداکردن با القاب زشت و نامتعارف، بی احترامی و فحش نیز شاخصهای متغیر خشـونت عاطفی و کلامی محسوب میشد. در نهایت جهت ثبت دادهها از نرم‌افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید و جهت بیان نتایج، از آمار توصیفی و رسم جدول استفاده شد.
نتایج
در این مطالعه، 117 مرد که توسط همسران خود مورد آزار و اذیت قرار گرفته بودند و جهت پیگیری شکایت قضایی به پزشکی قانونی در شهر مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین و انحراف معیار سنی شوهران مورد مطالعه 68/5±6/27 سال و میانگین و انحراف معیار سنی همسران آنان 96/4±2/24 سال بود. میانگین و انحراف معیار اختلاف سنی زوجین
20/4±27/5 سال بود و 05/1±7/2 سال از شروع زندگی مشترک آنان میگذشت. در خصوص برخی مشخصات دموگرافیک جمعیت مورد مطالعه در جدول 1 آورده شده است.
در این مطالعه 8 نفر (83/6 درصد) از زنان دارای سن بیشتر از همسران خود و 53 نفر (29/45 درصد) دارای اختلاف سنی یک تا 5 سال و 31 نفر ( 49/26 درصد) اختلاف سنی 6 تا 10 سال و 18 نفر (18/15 درصد) بین 11تا 15 سال و 7نفر (98/5 درصد) افراد مورد مطالعه دارای اختلاف سنی 16تا 20 سال بودند. در این مطالعه 41 نفر (04/35 درصد) از زوجین در منزل شخصی و 67 نفر (26/57 درصد) در منزل اجارهای و 9 نفر (09/7 درصد) در کنار والدین خود یا همسر زندگی میکردند.
از بین مردان، 21 نفر (18 درصد) دارای سابقه اعتیاد، 53 نفر(45 درصد) دارای سابقه مصرف دخانیات (سیگار، قلیان) و 27 نفر (23 درصد) سابقه مصرف الکل را داشتند. از بین همسرانشان نیز (4 درصد)6 نفر سابقه اعتیاد، 43 نفر مصرف دخانیات شامل سیگار و قلیان و همچنین 15 نفر سابقه مصرف الکل را داشتند (جدول 1).
بررسی وضعیت شغلی شوهران نشان داد که 47 نفر (17/40 درصد) دارای شغل آزاد، 23 نفر (65/19 درصد) دارای شغل کارمندی، 11 نفر (40/9 درصد) پرسنل نظامی بوده و 36 نفر معادل 76/30 درصد بیکار بودند. از میان همسران افراد مورد مطالعه، 7 نفر (98/5 درصد) دارای شغل آزاد، 39 نفر(33/33 درصد) دارای شغل کارمندی و 71 نفر (68/60 درصد) نیز خانهدار بودند (جدول 1).
واژه همسرآزاری که در اذهان عموم به عنوان خشونت شوهر علیه زن بهکار میرود و در تمام اعصار و جوامع وجود داشته است و با نهایت تأسف در جوامع امروزی نیز رو به افزایش است [1]. در دیدگاه اسلامی، برای ایجاد وحدت و صمیمیت واقعی میان زن و شوهر، به تفاوتهای غریزی و طبیعی آنها توجه شده است و بر اساس این تفاوتها، برای هر یک حقوقی متناسب وضع گردیده است [2]. در تعریف شوهر آزاری گفته میشود: رفتاری آزار دهنده از سوی زن علیه شوهر که در محیط خانواده به وقوع میپیوندد و حقوق او را پایمال میکند، البته ممکن است جنبه روانی، جنسی، اقتصادی و جسمی داشته باشد [3]. شوهر آزاری میتواند ابعاد و مصادیق مختلفی داشته باشد: بعد روانی شامل تخریب حیثیت و آبروی شوهر، شکستن حرمت پدر در نزد فرزندان، فحاشی و انتساب صفات ناشایست، عدم توجه به خواست و انتظارات شوهر، تبعیض بین خویشاوندان خود و شوهر و مقایسه نامناسب همسر با سایر مردان، بزرگ نمایی مسائل جزئی، بدبینی و سوء ظن می باشد [4]. بعد جسمی شوهر آزاری شامل ضرب و جرح و همسرکشی میباشد. نوعی دیگر از آزار و اذیتها، ریشه اقتصادی داشته و عمدتاً شامل تصرف بدون اجازه و تخریب و نابودی اموال شوهر میباشد. زن در چنین آزارهایی با مصرف بی رویه، موجب نارضایتی شوهر میشود و چه بسا از نظر مالی وی را در تنگنای اقتصادی قرار دهد، به حدی که برای تأمین مخارج زندگی خویش تلاش مضاعفی کند و احساس خستگی جسمی و روحی نماید [5]. آزار و اذیت شوهر در بعد جنسی، زن میتواند در روابط جنسی با شوهر به صورت محرومیت جنسی و بیمیلی جنسی باشد[5]. شوهر آزاری دارای علل و عوامل متعددی است که این عوامل عبارتند از علل فرهنگی مانند عدم شناخت وظایف و مسئولیتها، سستی باورهای مذهبی و علل روانشناختی مانند تنهایی، افسردگی، توهم، اضطراب، ترس، عدم علاقه و بروز تنفر می باشند [6]. با توجه به اینکه مطالعه جامعی در خصوص ابعاد مختلف شوهر آزاری وجود نداشته و از طرفی پزشکی قانونی مرجع مناسبی جهت ارجاع و بررسی جراحت ها و آزار و اذیت ها در ابعاد مختلف میباشد، هدف از انجام این مطالعه تعیین فراوانی شوهر آزاری در مراجعه کنندگان به مراکز پزشکی قانونی شهر شیراز از سال 1391 لغایت 1393 بود.
مواد و روشها
مطالعه حاضر از نوع توصیفی بوده و جامعه آماری شامل 117 مردی است که به علت شکایت از صدمات فیزیکی توسط زنان خود به مراکز پزشکی قانونی شیراز در بازه زمانی فروردین 1391 الی اسفند ماه 1393 مراجعه کرده‌اند. معیارهای ورود بـه مطالعه شامل زندگی مشترک که حداقل یکسـال از آن سپری شده بود و نیز اعلام رضایت جهت شرکت در مطالعه و افراد دارای مدارک شناسایی معتبر جهت ثبت مشخصات دموگرافیکی دقیق نمونهها بود. افرادی که در زمان بررسی از همسرشان جدا شده بودند، یا همسرشان فوت شده بود و یا جدا از همسرشان زنـدگی میکردند و یا دارای پرونده‌های ناکامل بودند، از مطالعه خارج شدند.
ابزار گردآوری دادهها، چک لیستی بود که توسط پژوهشگران بر اساس کتب و منابع معتبر داخلی و خارجی تهیه و سپس بر اساس شرایط اجتماعی فرهنگی جامعه ایرانی همگون سازی شد. متغیرها شامل مشخصات زوج و زوجه شامل سـن، سـن ازدواج، سابقه ازدواج قبلی، اختلاف سن با همسر، تعداد فرزندان، شغل، تحصیلات، سابقه بیماری جسمی یا روانی، زندگی مستقل یا همراه خانواده، وضعیت محل سکونت، وضعیت اشتغال، مصرف سیگار، اعتیاد، الکل و اطلاعاتی مربوط به بخش خشونت خانگی، خشونت جسمی، خشونت کلامی، خشونت عاطفی-روانی و خشونت مالی و برخی علل احتمالی مؤثر بر بروز این خشونت‌ها بود.
در پژوهش حاضر منظور از متغیر خشونت عاطفی عبارت بود از انجام هر عمل، خط مشی و یا نگرشی از طرف همسر که موجب ایجاد آسیب روحی و روانی به مرد میشد. در این خصوص از شاخصهای تصمیمگیری بدون مشورت با مرد، نامهربانی، عدم تمکین و بداخلاقی اسـتفاده شد. در این پژوهش منظور از متغیر خشونت فیزیکی شامل سیلی زدن، مشت زدن، لگد زدن، هل دادن، پرتاب اشیاء به سـمت فرد، اقدام به خفه کردن، و داغ کردن، استفاده از مواد سوزاننده بود. تمسخر، استهزاء، صداکردن با القاب زشت و نامتعارف، بی احترامی و فحش نیز شاخصهای متغیر خشـونت عاطفی و کلامی محسوب میشد. در نهایت جهت ثبت دادهها از نرم‌افزار SPSS نسخه 19 استفاده گردید و جهت بیان نتایج، از آمار توصیفی و رسم جدول استفاده شد.
نتایج
در این مطالعه، 117 مرد که توسط همسران خود مورد آزار و اذیت قرار گرفته بودند و جهت پیگیری شکایت قضایی به پزشکی قانونی در شهر مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. میانگین و انحراف معیار سنی شوهران مورد مطالعه 68/5±6/27 سال و میانگین و انحراف معیار سنی همسران آنان 96/4±2/24 سال بود. میانگین و انحراف معیار اختلاف سنی زوجین
20/4±27/5 سال بود و 05/1±7/2 سال از شروع زندگی مشترک آنان میگذشت. در خصوص برخی مشخصات دموگرافیک جمعیت مورد مطالعه در جدول 1 آورده شده است.
در این مطالعه 8 نفر (83/6 درصد) از زنان دارای سن بیشتر از همسران خود و 53 نفر (29/45 درصد) دارای اختلاف سنی یک تا 5 سال و 31 نفر ( 49/26 درصد) اختلاف سنی 6 تا 10 سال و 18 نفر (18/15 درصد) بین 11تا 15 سال و 7نفر (98/5 درصد) افراد مورد مطالعه دارای اختلاف سنی 16تا 20 سال بودند. در این مطالعه 41 نفر (04/35 درصد) از زوجین در منزل شخصی و 67 نفر (26/57 درصد) در منزل اجارهای و 9 نفر (09/7 درصد) در کنار والدین خود یا همسر زندگی میکردند.
از بین مردان، 21 نفر (18 درصد) دارای سابقه اعتیاد، 53 نفر(45 درصد) دارای سابقه مصرف دخانیات (سیگار، قلیان) و 27 نفر (23 درصد) سابقه مصرف الکل را داشتند. از بین همسرانشان نیز (4 درصد)6 نفر سابقه اعتیاد، 43 نفر مصرف دخانیات شامل سیگار و قلیان و همچنین 15 نفر سابقه مصرف الکل را داشتند (جدول 1).
بررسی وضعیت شغلی شوهران نشان داد که 47 نفر (17/40 درصد) دارای شغل آزاد، 23 نفر (65/19 درصد) دارای شغل کارمندی، 11 نفر (40/9 درصد) پرسنل نظامی بوده و 36 نفر معادل 76/30 درصد بیکار بودند. از میان همسران افراد مورد مطالعه، 7 نفر (98/5 درصد) دارای شغل آزاد، 39 نفر(33/33 درصد) دارای شغل کارمندی و 71 نفر (68/60 درصد) نیز خانهدار بودند (جدول 1).
جدول 1- مشخصات دموگرافیک مراجعین شوهر آزاری به مراکز پزشکی قانونی شیراز از سال 1391 الی 1393
| همسران(زنان) | مردان | متغیر | ||
| 96/4 ± 2/24 | 68/5 ± 6/27 | میانگین سنی | ||
| (12/5%) 6 | (80/18%) 22 | سابقه اعتیاد | ||
| (75/36%) 43 | (29/45%) 53 | مصرف دخانیات (سیگار، قلیان) | ||
| (82/12%) 15 | (07/23%) 27 | مصرف الکل | ||
| تحصیلات | ||||
| (0%)0 | (0%)0 | بی سواد | ||
| (80/18%) 22 | (49/26%) 31 | زیر دیپلم | ||
| (58/43%) 51 | (89/35%) 42 | دیپلم | ||
| (40/9%) 11 | (96/11%) 14 | فوقدیپلم | ||
| (23/16%) 19 | (23/16%) 19 | لیسانس | ||
| (96/11%) 14 | (40/9%) 11 | فوقلیسانس و بالاتر | ||
| شغل | ||||
| (98/5%) 7 | (17/40%) 47 | آزاد | ||
| (33/33%) 39 | (65/19%) 23 | کارمند | ||
| (0%)0 | (40/9%) 11 | پرسنل نظامی | ||
| (68/60%) 71 | (0%)0 | خانهدار | ||
| (0%)0 | (76/30%) 36 | بیکار | ||
جدول 2- نحوه و علل شوهر آزاری به مراکز پزشکی قانونی شیراز از سال 1391 الی 1393
| نحوه شوهرآزاری تعداد(درصد) | ||
| (27/25%) 30 | پرتاب اجسام | |
| (88/31%) 37 | خراشیدگی | |
| (45/8%) 10 | گاز گرفتن | |
| (8/0%) 1 | استفاده از مواد سوزاننده | |
| (99/89%) 105 | آزار روانی و عاطفی | |
| (2/57%) 67 | عدم تمکین | |
| علت اختلاف و شوهر آزاری | ||
| (02/41%) 48 | دخالت خانواده زن | |
| (91/35%) 42 | وابستگی مالی شوهر به خانواده زن | |
| (02/41%) 48 | وابستگی عاطفی شوهر به خانواده خود | |
| (12/11%) 13 | وابستگی مالی شوهر به زن | |
| (55/39%) 46 | مشکلات مالی | |
| (20/27%) 32 | احساس خیانت | |
بحث
پیامدهای همسر آزاری در جوامع و تأثیرات سوء آن بر خانواده در پژوهشهای متعددی نشان داده شده است [7]. از مشخصات عمومی همسر آزاری، پنهان بودن آن از انظار است؛ بهطوری که اغلب افراد آزار همسرانشان را تحمل کرده و از بیان آن خودداری مینمایند [6, 8]. تاکنون مطالعات متعددی در مورد پدیده همسر آزاری و آزار و اذیت زن توسط شوهر انجام گردیده است [9،10] اما مطالعات جامعی در مورد پدیده همسر آزاری شوهر توسط زنان وجود ندارد. در این مطالعه سعی شد تا جزئیات کاملی از پدیده همسر آزاری در شوهران و انجام شده توسط زنان آنها بررسی شود. بررسی سن زوجین در این مطالعه و مقایسه آن با سایر مطالعات [11، 12] نشان داد که پدیده همسر آزاری در سنین پایینتر نیز رواج یافتهاست و همچنین در مواردی که مدت زمان زیادی از ازدواج ایشان نگذشته است نیز، دیده میشود.Shams Esfand Abad و همکاران نیز اذعان داشتند، بیشتر موارد همسرآزاری در سال اول ازدواج رخ داده است [4].
در مطالعهای که توسط Shams Esfand Abad و همکاران وی انجام شد، مشخص گردید که میزان همسر آزاری در افرادی که از الکل یا مواد مخدر استفاده میکنند، بیشتر از افرادی است که از الکل یا مواد مخدر استفاده نمیکنند [4]. در مطالعه حاضر نیز فراوانی قابل توجهی از اعتیاد و سابقه مصرف مواد مخدر و دخانیات و همچنین الکل در افراد وجود داشت. نکته قابل توجه در این مطالعه فراوانی بالای سابقه مصرف مواد مخدر و دخانیات در زنان بود که البته بایستی توسط تستهای آزمایشگاهی دقیق مورد بررسی و تایید قرار گیرد. Kazemian و همکاران نیز در مطالعهای به رواج مصرف مواد مخدر و الکل در موارد همسر آزاری اشاره نمودند [13]. نکته قابل تامل در این مطالعه، فراوانی شوهر آزاری در زنان و شوهران با سطح تحصیلات بالاتر (کارشناسی، کارشناسی ارشد و بالاتر) میباشد.
انتظار میرود با افزایش سطح تحصیلات افراد، فرهنگ گفتگو و مذاکره در درون خانواده گسترش یافته و با کاهش تضاد در خانواده و مدیریت تضادها و همچنین با انجام اقدامات آموزشی جهت تغییر رفتارهای خشونتآمیز زوجین، توانمندسازی زنان و دختران و اصلاح ساختارهای ناسالم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در نهایت آموزش حقوق فردی و اجتماعی، در مورد خشونت خانگی پیشگیری یا کاهش موثری واقع شود [14] .
خشونت خانگی یکی از مهمترین موضوعات بهداشتی مهم محسوب میگردد که سلامت روانی و جسمانی بسیاری از انسان ها را به مخاطره انداخته است. خشونت خانگی در همه گروههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، قومی و مذهبی اتفاق افتاده و عوامل مختلفی در بروز، تشدید و تداوم آن نقش دارند. در مطالعه ما نیز با نظر به وضعیت شغلی شوهران در مییابیم که با وجود اینکه افراد با شغل آزاد بیشترین فراوانی را داشتند، پس از آن، افراد بیکار فراوانی قابل توجهی را در خشونت خانگی و شوهر آزاری به خود اختصاص داده اند. از طرفی با نظر به وضعیت شغلی همسران (زنان)، که زنان شاغل فراوانی قابل توجهی را داشتند، به نظر میرسد بیکاری شوهران عاملی جهت ایجاد اختلاف و بروز شوهر آزاری میباشد. Aliloo و همکاران نیز نتیجه گرفتند که میزان تحصیلات، درآمد، بیکاری، مصرف الکل، اعتیاد و سابقه بیماری روانی در موارد همسر آزاری بطور معنیداری بیشتر می باشد [15].
در این مطالعه، انواع متنوعی از نحوه شوهر آزاری توسط زنان وجود داشت که به ترتیب شامل آزار روانی و عاطفی، عدم تمکین، خراشیدگی، پرتاب اجسام، گاز گرفتن و استفاده از مواد سوزاننده مانند اسید بود. در مطالعه ای در بابل در ارتباط با همسر آزاری، شایع‌ترین نوع ضرب، کبودی و شایع‌ترین نوع جرح، خراشیدگی گزارش گردید [10]. لازم به ذکر است که در این مطالعه، تعداد قابل توجهی از شوهران، بیش از یک نوع آزار را بیان نمودند که عمدتاً شامل انواعی از آزارهای روانی و جسمی میگردید. یکی از نقاط قوت این مطالعه، بررسی علت بروز اختلاف و اقدام همسران به شوهر آزاری بود که به ترتیب دخالت خانواده، وابستگی عاطفی شوهر به خانواده، مشکلات مالی، وابستگی مالی شوهر به خانواده، احساس خیانت و در نهایت وابستگی مالی شوهر به زن بیان گردید. لذا بررسی دقیقتر عوامل روانی و دموگرافیک زوجین در بروز پدیده همسر آزاری و همچنین در نظر گرفتن راهکارهای پیشگیرانه و آموزشهای مفید قبل از ازدواج نیازمند برنامهریزی گسترده در سطح کشور در کنار مرتفع نمودن علل زمینهای مانند مسئله اشتغال از اهمیت زیادی برخوردارند.
نتیجه‌گیری
با نظر به تغییرات امروزه سبک و شیوه زندگی اجتماعی و همچنین با توجه به عدم آموزشهای مناسب در زمینه زندگی زناشویی و همچنین با وجود مشکلات عدیده اقتصادی و وابستگی شدید مالی فرزندان به خانوادهها و
دخالت اطرافیان در زندگی زوجین و وجود زمینههای روانشناسی، امروزه شاهد افزایش پدیده نوینی به نام آزار شوهر توسط همسران بوده که بررسی پیامدهای اجتماعی و فردی آن نیاز به مطالعات دقیقتر با حجم نمونه ضروری بهنظر میرسد.
تشکر و قدردانی
مطالعه حاضر برگرفته قسمتی از نتایج طرح مصوب شورای پژوهشی اداره کل پزشکی قانونی فارس به شماره تصویب 145833/پ می باشد و نویسندگان این مقاله از کلیه همکاران و پرسنل اداره کل پزشکی قانونی فارس که در جمعآوری دادههای این مطالعه یاری نمودند، قدردانی بهعمل می‌آورند.
پیامدهای همسر آزاری در جوامع و تأثیرات سوء آن بر خانواده در پژوهشهای متعددی نشان داده شده است [7]. از مشخصات عمومی همسر آزاری، پنهان بودن آن از انظار است؛ بهطوری که اغلب افراد آزار همسرانشان را تحمل کرده و از بیان آن خودداری مینمایند [6, 8]. تاکنون مطالعات متعددی در مورد پدیده همسر آزاری و آزار و اذیت زن توسط شوهر انجام گردیده است [9،10] اما مطالعات جامعی در مورد پدیده همسر آزاری شوهر توسط زنان وجود ندارد. در این مطالعه سعی شد تا جزئیات کاملی از پدیده همسر آزاری در شوهران و انجام شده توسط زنان آنها بررسی شود. بررسی سن زوجین در این مطالعه و مقایسه آن با سایر مطالعات [11، 12] نشان داد که پدیده همسر آزاری در سنین پایینتر نیز رواج یافتهاست و همچنین در مواردی که مدت زمان زیادی از ازدواج ایشان نگذشته است نیز، دیده میشود.Shams Esfand Abad و همکاران نیز اذعان داشتند، بیشتر موارد همسرآزاری در سال اول ازدواج رخ داده است [4].
در مطالعهای که توسط Shams Esfand Abad و همکاران وی انجام شد، مشخص گردید که میزان همسر آزاری در افرادی که از الکل یا مواد مخدر استفاده میکنند، بیشتر از افرادی است که از الکل یا مواد مخدر استفاده نمیکنند [4]. در مطالعه حاضر نیز فراوانی قابل توجهی از اعتیاد و سابقه مصرف مواد مخدر و دخانیات و همچنین الکل در افراد وجود داشت. نکته قابل توجه در این مطالعه فراوانی بالای سابقه مصرف مواد مخدر و دخانیات در زنان بود که البته بایستی توسط تستهای آزمایشگاهی دقیق مورد بررسی و تایید قرار گیرد. Kazemian و همکاران نیز در مطالعهای به رواج مصرف مواد مخدر و الکل در موارد همسر آزاری اشاره نمودند [13]. نکته قابل تامل در این مطالعه، فراوانی شوهر آزاری در زنان و شوهران با سطح تحصیلات بالاتر (کارشناسی، کارشناسی ارشد و بالاتر) میباشد.
انتظار میرود با افزایش سطح تحصیلات افراد، فرهنگ گفتگو و مذاکره در درون خانواده گسترش یافته و با کاهش تضاد در خانواده و مدیریت تضادها و همچنین با انجام اقدامات آموزشی جهت تغییر رفتارهای خشونتآمیز زوجین، توانمندسازی زنان و دختران و اصلاح ساختارهای ناسالم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در نهایت آموزش حقوق فردی و اجتماعی، در مورد خشونت خانگی پیشگیری یا کاهش موثری واقع شود [14] .
خشونت خانگی یکی از مهمترین موضوعات بهداشتی مهم محسوب میگردد که سلامت روانی و جسمانی بسیاری از انسان ها را به مخاطره انداخته است. خشونت خانگی در همه گروههای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، قومی و مذهبی اتفاق افتاده و عوامل مختلفی در بروز، تشدید و تداوم آن نقش دارند. در مطالعه ما نیز با نظر به وضعیت شغلی شوهران در مییابیم که با وجود اینکه افراد با شغل آزاد بیشترین فراوانی را داشتند، پس از آن، افراد بیکار فراوانی قابل توجهی را در خشونت خانگی و شوهر آزاری به خود اختصاص داده اند. از طرفی با نظر به وضعیت شغلی همسران (زنان)، که زنان شاغل فراوانی قابل توجهی را داشتند، به نظر میرسد بیکاری شوهران عاملی جهت ایجاد اختلاف و بروز شوهر آزاری میباشد. Aliloo و همکاران نیز نتیجه گرفتند که میزان تحصیلات، درآمد، بیکاری، مصرف الکل، اعتیاد و سابقه بیماری روانی در موارد همسر آزاری بطور معنیداری بیشتر می باشد [15].
در این مطالعه، انواع متنوعی از نحوه شوهر آزاری توسط زنان وجود داشت که به ترتیب شامل آزار روانی و عاطفی، عدم تمکین، خراشیدگی، پرتاب اجسام، گاز گرفتن و استفاده از مواد سوزاننده مانند اسید بود. در مطالعه ای در بابل در ارتباط با همسر آزاری، شایع‌ترین نوع ضرب، کبودی و شایع‌ترین نوع جرح، خراشیدگی گزارش گردید [10]. لازم به ذکر است که در این مطالعه، تعداد قابل توجهی از شوهران، بیش از یک نوع آزار را بیان نمودند که عمدتاً شامل انواعی از آزارهای روانی و جسمی میگردید. یکی از نقاط قوت این مطالعه، بررسی علت بروز اختلاف و اقدام همسران به شوهر آزاری بود که به ترتیب دخالت خانواده، وابستگی عاطفی شوهر به خانواده، مشکلات مالی، وابستگی مالی شوهر به خانواده، احساس خیانت و در نهایت وابستگی مالی شوهر به زن بیان گردید. لذا بررسی دقیقتر عوامل روانی و دموگرافیک زوجین در بروز پدیده همسر آزاری و همچنین در نظر گرفتن راهکارهای پیشگیرانه و آموزشهای مفید قبل از ازدواج نیازمند برنامهریزی گسترده در سطح کشور در کنار مرتفع نمودن علل زمینهای مانند مسئله اشتغال از اهمیت زیادی برخوردارند.
نتیجه‌گیری
با نظر به تغییرات امروزه سبک و شیوه زندگی اجتماعی و همچنین با توجه به عدم آموزشهای مناسب در زمینه زندگی زناشویی و همچنین با وجود مشکلات عدیده اقتصادی و وابستگی شدید مالی فرزندان به خانوادهها و
دخالت اطرافیان در زندگی زوجین و وجود زمینههای روانشناسی، امروزه شاهد افزایش پدیده نوینی به نام آزار شوهر توسط همسران بوده که بررسی پیامدهای اجتماعی و فردی آن نیاز به مطالعات دقیقتر با حجم نمونه ضروری بهنظر میرسد.
تشکر و قدردانی
مطالعه حاضر برگرفته قسمتی از نتایج طرح مصوب شورای پژوهشی اداره کل پزشکی قانونی فارس به شماره تصویب 145833/پ می باشد و نویسندگان این مقاله از کلیه همکاران و پرسنل اداره کل پزشکی قانونی فارس که در جمعآوری دادههای این مطالعه یاری نمودند، قدردانی بهعمل می‌آورند.
References
[1] Etesamipour R. Comparison of spouse abuse, low self- esteem and sexual disorders in married women in city and village. J Research Health 2012; 2(2): 191-9.
[2] Frequency of Spouse Abuse and its Contributory Factors in Islam Abad, Zanjan, 2003. ZUMS Journal 2005; 13(50): 36-43 [Farsi ].
[3] Abbaszadeh M., Ehyayie P., Kouhi K. Husband Abuse: Case Study of Married Men in Tabriz Metropolis. Journal of Woman and Society 2015; 6(24): 19-40. [Farsi ]
[4] Hassan Shams Esfand Abad , Sadro Sadat SJ , Emami Poor S SEP, Abad HSE, Sadat SS. Wife abuse and its affecting factors among the married women. Journal of Rehabilitation 2004; 5(3):30-6. [Farsi ]
[5] Mohsen MS, Azadeh E. Evaluation of wife abuse in married women in Isfahan in 2002. Scientific Journal of forensic medicine 2004; (33): 41-8 [Farsi ].
[6] Rahbar Taramsari M, Badsar A, Zobde Imanabadi R, Khajeh Jahromi S, Amir Maafi A, Yaghubi M. Evaluation of Physical Intimate Partner Violence in Respective Victims in Rasht. Journal of Guilan University of Medical Sciences 2012; 21 (83):21-26. [Farsi ]
[7] Kotsadam A, Gstby G, Rustad SA. Structural change and wife abuse: A disaggregated study of mineral mining and domestic violence in sub-Saharan Africa, 1999–2013. Political Geography 2017; 56:53-65.
[8] Chaudhuri S, Morash M, Yingling J. Marriage Migration, Patriarchal Bargains, and Wife Abuse A Study of South Asian Women. Violence against women 2014; 20(2):141-61.
[9] Shayan A, Masoumi S Z, Yazdi-Ravandi S, Zarenezhad M. Factors affecting spouse abuse in women referred to the Shiraz legal medicine center in 2013. Pajouhan Scientific Journal 2015; 14 (1):39-48.
[10] Bakhtiari A, Omidbakhsh N. Backgrounds & effects of domestic violence against women referred to law-medicine center of Babol, Iran. J Kermanshah Univ Med Sci 2004; 7(4). [Farsi ]
[11] Nouhjah S, Latifi SM, Haghighi M, Eatesam H, Fatholahifar A, Zaman N, et al. Prevalence of domestic violence and its related factors in women referred to health centers in Khuzestan Province. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences. J Kermanshah Univ Med Sci 2011; 15(4): [Farsi ]
[12] Foster EL, Becho J, Burge SK, Talamantes MA, Ferrer RL, Wood RC, et al. Coping with intimate partner violence: Qualitative findings from the study of dynamics of husband to wife abuse. Families, Systems, & Health 2015; 33(3): 285.
[13] Kazemian M., Razzaghi H., Toofani H., Nemati Z. Study of battered wives refered to shahid – kamyab emergency hospital of Mashhad in six month period. IJFM 2009; 14(4): 235-9 [Farsi ].
[14] Fadaie E., Kanani K., Molavi H., Nouri A. A Comparison of Neuroticism of Abusive and Non-abusive Husbands and Their Characteristics as Perceived by Their Wives in Isfahan, 2007. Knowledge & Research in Applied Psychology 2009; 0(39): 67-78.
[15] Aliloo M., Nematisogolitape F., Samadirad B. The relationship between personality characteristics and demographic factors with wife abuse in men. IJFM 2010; 16(1): 40-6.
[2] Frequency of Spouse Abuse and its Contributory Factors in Islam Abad, Zanjan, 2003. ZUMS Journal 2005; 13(50): 36-43 [Farsi ].
[3] Abbaszadeh M., Ehyayie P., Kouhi K. Husband Abuse: Case Study of Married Men in Tabriz Metropolis. Journal of Woman and Society 2015; 6(24): 19-40. [Farsi ]
[4] Hassan Shams Esfand Abad , Sadro Sadat SJ , Emami Poor S SEP, Abad HSE, Sadat SS. Wife abuse and its affecting factors among the married women. Journal of Rehabilitation 2004; 5(3):30-6. [Farsi ]
[5] Mohsen MS, Azadeh E. Evaluation of wife abuse in married women in Isfahan in 2002. Scientific Journal of forensic medicine 2004; (33): 41-8 [Farsi ].
[6] Rahbar Taramsari M, Badsar A, Zobde Imanabadi R, Khajeh Jahromi S, Amir Maafi A, Yaghubi M. Evaluation of Physical Intimate Partner Violence in Respective Victims in Rasht. Journal of Guilan University of Medical Sciences 2012; 21 (83):21-26. [Farsi ]
[7] Kotsadam A, Gstby G, Rustad SA. Structural change and wife abuse: A disaggregated study of mineral mining and domestic violence in sub-Saharan Africa, 1999–2013. Political Geography 2017; 56:53-65.
[8] Chaudhuri S, Morash M, Yingling J. Marriage Migration, Patriarchal Bargains, and Wife Abuse A Study of South Asian Women. Violence against women 2014; 20(2):141-61.
[9] Shayan A, Masoumi S Z, Yazdi-Ravandi S, Zarenezhad M. Factors affecting spouse abuse in women referred to the Shiraz legal medicine center in 2013. Pajouhan Scientific Journal 2015; 14 (1):39-48.
[10] Bakhtiari A, Omidbakhsh N. Backgrounds & effects of domestic violence against women referred to law-medicine center of Babol, Iran. J Kermanshah Univ Med Sci 2004; 7(4). [Farsi ]
[11] Nouhjah S, Latifi SM, Haghighi M, Eatesam H, Fatholahifar A, Zaman N, et al. Prevalence of domestic violence and its related factors in women referred to health centers in Khuzestan Province. Journal of Kermanshah University of Medical Sciences. J Kermanshah Univ Med Sci 2011; 15(4): [Farsi ]
[12] Foster EL, Becho J, Burge SK, Talamantes MA, Ferrer RL, Wood RC, et al. Coping with intimate partner violence: Qualitative findings from the study of dynamics of husband to wife abuse. Families, Systems, & Health 2015; 33(3): 285.
[13] Kazemian M., Razzaghi H., Toofani H., Nemati Z. Study of battered wives refered to shahid – kamyab emergency hospital of Mashhad in six month period. IJFM 2009; 14(4): 235-9 [Farsi ].
[14] Fadaie E., Kanani K., Molavi H., Nouri A. A Comparison of Neuroticism of Abusive and Non-abusive Husbands and Their Characteristics as Perceived by Their Wives in Isfahan, 2007. Knowledge & Research in Applied Psychology 2009; 0(39): 67-78.
[15] Aliloo M., Nematisogolitape F., Samadirad B. The relationship between personality characteristics and demographic factors with wife abuse in men. IJFM 2010; 16(1): 40-6.
Epidemiology of Husband Abuse in Fars Province Among People Referred to Forensic Medicine Administrations of Shiraz from 2012 to 2014: A Short Report
S. Gholamzadeh[8], M. Zarenezhad[9], M. Rezaeian[10]،[11], A. Iravanian[12], M. Ghorbanzadeh[13], A. Sahraian[14]
Received: 18/02/2018 Sent for Revision: 18/03/2018 Received Revised Manuscript: 09/09/2018 Accepted: 16/09/2018
Background and Objectives: Nowadyas, husband abuse is a highly prevalent phenomenon in the society. The aim of this study was to determine the epidemiology of husband abuse among the people referred to the Fars Province General Administration of Forensic Medicine from 2012 to 2014.
Materials and Methods: This descriptive study was designed to study a population consisted of all men referred to a Fars province forensic medicine administrations from 2012 to 2014, with the complaint of physical injuries by their wives. Data collection was done using a checklist. Data was analyzed by SPSS statistical software.
Results: The reusults indicated that, among the wives, 6 (5.12%) people were with the history of drug abuse, 43 (36.75%) with the history of tobacco abuse, and 15 (12.82%) with the history of alcohol abuse. The most prevalent persecution methods were mental and emotional abuse and non-compliance. In examining the causes of husband abuse, the reported cases included the wife’s family interference, financial dependence on the husband's family, husband's emotional attachment to his family, and financial dependence on his wife. Conclusion: The increasing prevalence of domestic violence of wives against husbands is concerning. Useful education before marriage is the proposed strategy to reduce domestic violence against men. Life skills education in schools, health centers and the media can also be beneficial.
Key words: Husband abuse, Conflict, Violence against men, Shiraz, Iran
Funding: This study did not have any funds.
Conflict of interest: None declared.
Ethical approval: This study was approved by Fars Legal Medicine Research Committee.
How to cite this article: Gholamzadeh S, Zarenezhad M, Rezaeian M, Iravanian N, Ghorbanzadeh M, Sahraian A. Epidemiology of Husband Abuse in Fars Province Among People Referred to Forensic Medicine Administrations of Shiraz from 2012 to 2014: A Short Report. J Rafsanjan Univ Med Sci 2018; 17 (8): 781-88. [Farsi]
- - (نویسنده مسئول) کارشناس پزشکی قانونی، دکترای تخصصی ، عضو پیوسته مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور، تهران، ایران
[3]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[4]- استاد مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران
[7]- استاد گروه آموزشی روانپزشکی، مرکز تحقیقات روانپزشکی و علوم رفتاری، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران
[9]- Expert of Legal Medicine, PhD, Constant Member of Iranian Legal Medicine Research Center, Tehran, Iran, ORCID: 0000-0003-3407-8167
(Corresponding Author) Tel: (071) 36324100, Fax: (071) 36324100, zarenezhad@hotmail.com
(Corresponding Author) Tel: (071) 36324100, Fax: (071) 36324100, zarenezhad@hotmail.com
[10]- Prof., Dept. of Epidemiology and Biostatistics, Medical School, Rafsanjan University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran
[11]- Prof., Occupational Environmental Research Center, University of Medical Sciences, Rafsanjan, Iran, ORCID: 0000-0003-3070-0166
[12]- Assistant Prof., Criminal Law Dept., Faculty of Law, Islamic Azad University, Shiraz, Iran, ORCID: 0000-0002-3877-4779
[13]- Assistant Prof., Religious Jurisprudence and Law Dept., Faculty of Law, Payam-e-noor University, Shiraz, Iran, ORCID: 000-0001-8186-9696
[14]- Prof., Psychiatry Dept., Psychiatry and Behavioral Sciences Research Center, Shiraz University of Medical Siences, Shiraz, Iran, ORCID: 0000-0001-9691-7363
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
