جلد 18، شماره 4 - ( 3-1398 )                   جلد 18 شماره 4 صفحات 338-325 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Beigi Harchegani N, Haghayegh S A, Boshtam M. The Role of Rumination in Moderating the Relationship between Perfectionism and Disability of Tension-Type Headache in Patients of Shahin Shahr in 2017: A Descriptive Study. JRUMS 2019; 18 (4) :325-338
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-4130-fa.html
بیگی هرچگانی نیلوفر، حقایق سید عباس، بشتام محسن. نقش تعدیل‌کننده نشخوار فکری در رابطه بین کمال‌گرایی و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی در بیماران شهرستان شاهین شهر در سال 1396: یک مطالعه توصیفی . مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1398; 18 (4) :325-338

URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-4130-fa.html


دانشگاه آزاد نجف آباد
متن کامل [PDF 341 kb]   (1144 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (2695 مشاهده)
متن کامل:   (2961 مشاهده)
مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 18، تیر 1398، 338-325
 
 
نقش تعدیل­کننده نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی در بیماران شهرستان شاهین شهر در سال 1396: یک مطالعه توصیفی
 
نیلوفر بیگی هرچگانی[1]، سید عباس حقایق[2]، محسن بشتام[3]
 
 
دریافت مقاله: 4/11/96   ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 5/3/97      دریافت اصلاحیه از نویسنده: 11/12/97       پذیرش مقاله: 12/12/97
 
 
 

چکیده
زمینه و هدف: از آنجایی که سردرد یکی از رایج­ترین شکایت­ها در کلینیک­های عصب شناختی است، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش تعدیل­کننده نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی انجام شد.
مواد و روش­ها: مطالعه حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه آماری آن را تمامی بیماران مبتلا به سردرد تنشی مراجعه کننده به 10 کلینیک شهرستان شاهین شهر در چهار ماهه نخست سال 1396، تشکیل می­دادند. به شیوه نمونه­گیری در دسترس، 80 بیمار مبتلا به سردرد تنشی انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسش‌نامه­های ناتوانی ناشی از سردرد Jacobson، کمال­گرایی مثبت و منفی Terry-Short و سیاهه نشخوار فکری افسرده­زا، Yousefi و همکاران استفاده گردید. داده­ها با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی چندگانه، تجزیه و تحلیل شدند.
یافته­ها: نتایج نشان داد که نشخوار فکری، در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و منفی با ناتوانی ناشی از سردرد در کل نمونه، نقش تعدیلی معنی‌داری دارد (۰01/۰=p). نقش تعدیل­کننده نشخوار فکری، در رابطه بین کمال­گرایی مثبت کمال­گرایی منفی با ناتوانی ناشی از سردرد در زنان (001/۰=p) و مردان (017/۰=p) نیز معنی‌دار بود. ولی نقش تعدیل­کننده نشخوار فکری، در رابطه بین کمال­گرایی مثبت با ناتوانی ناشی از سردرد در زنان و مردان معنادار به­دست نیامد.
نتیجه­گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، در مجموع می­توان گفت که نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی و مثبت با ناتوانی ناشی از سردرد تنشی نقش تعدیلی معنی‌داری دارد.
واژه­های کلیدی: کمال­گرایی، نشخوار فکری، سردرد تنشی، شاهین شهر
 
 
 
مقدمه
سردرد تنشی (Tension headache) به عنوان شایع­ترین سردرد، که درمان آن دشوار است، با درد دو طرفه غیر ضربانی، خفیف یا متوسط که معمولاً از منطقه پسِ سری شروع می­شود و در ناحیه پیشانی و گیجگاهی نیز وجود دارد مشخص  می­شود. هر حمله این عارضه به همراه هراس از نور و صدا و بدون هیچ نشانی از تهوع و استفراغ بین ۳۰ دقیقه تا ۷ روز ادامه می­یابد ]1[. مطالعات در زمینه اختلالات روان-تنی بیان­گر آن اســت که عوامل زیســت شــناختی به تنهایــی قادر به تبیین آســیب­پذیری افراد نســبت به اختلال ســردرد و ناتوانی مرتبط با آن نیستند ]3-2[.
 کمال­گرایی(Perfectionism) که به عنوان یک متغیر شخصیتی به تلاش­های بی­وقفه برای کامل شدن اشاره دارد می­تواند با سر درد رابطه داشته باشد ]5-4[. دو نوع کمال­گرایی مثبت و منفی در چهارچوب یک مدل نظری از هم متمایز می­شوند. هدف کمال­گرایی مثبت کسب پیشرفت­های سطح بالا به منظور دست­یابی به پیامدهای مثبت است، در حالی که کمال­گرایی منفی به دنبال موفقیت­های سطح بالا به منظور اجتناب از پیامدهای منفی است] 6[. Mehta و همکاران کمال­گرایی را به عنوان یکی از ویژگی­های نگران کننده افراد مبتلا به درد مزمن تعیین کردند ]7[. هم­چنین، Bonvanie و همکاران ارتباط معنی‌داری بین جنبه­های ناسازگارانه کمال­گرایی و سردرد به دست آوردند ]8[.
نشخوار فکری (Rumination) که به عنوان اشتغال دائمی به یک اندیشه یا موضـوع و تفکر درباره آن شناخته می­شود ]9[، در برخی اختلالات هیجانی نظیر افسردگی، وسواس و اضطراب فراگیر مشاهده می­شود ]۱1-۱0 .[ Yavuz و همکاران در بررسی نگرش­ها و محتوای شناختی ناسازگار همراه با سردرد ثابت کردند که افراد مبتلا به سردرد نشخوار فکری بیش­تری نسبت به افراد سالم دارند ]۱2[ و Abolghasemi و همکاران نیز نشان دادند که بیماران مبتلا به سردرد تنشی برای مقابله با مشکلات پیش رو، از شیوه­های مقابله­ای شناختی کم­تری استفاده می­کنند و نشخوار فکری بالایی دارند ]13[.
  در واقع افراد، با وضع معیارهای عالی و تلاش برای تحقق آن­ها خود را برای کسب موفقیت­های فوق­­ العاده فعال می­سازند. بنابراین اگر این افراد در دست­یابی به اهدافشان با مشکل رو به رو شوند، ممکن است احساس سرخوردگی و شکست کنند و متعاقباً علائمی نظیر افکار نشخوارگونه را نشان دهند و این علایم در تعامل با هم، بستری برای بروز سر درد بیش­تر را فراهم می­نمایند ]13[. هم­چنین زندگی کردن با درد مزمن و خواست مداوم فرد برای رهایی از آن در بیش­تر اوقات دست نیافتنی می شود، این امر نهایتاً باعث تضعیف روحیه بیمار، احساس درماندگی، نشخوارهای فکری و در نهایت ناتوانی بیش­تر در قبال سردرد می­گردد ]14[.
در مجموع مرور مطالعات پیشین نشان­گر آن است که پژوهش­های داخلی در زمینه بررسی ارتباط کمال­گرایی و نشخوار فکری با سردرد تنشی عمدتاً از نوع مقایسه­ای و رابطه­ای ساده بوده­اند ]13[ و مطالعه­ای که روابط این متغیرها را در تعامل با یکدیگر در بروز سردرد بررسی کرده باشند یافت نشد ]13[. حال با توجه به فراگیر بودن سردرد تنشی میان افراد جامعه بررسی عواملی که موجب بروز آن می­شوند، کاری مهم و ضروری است ]1[، لذا این پژوهش با هدف تعیین نقش تعدیل­کننده نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و منفی با ناتوانی ناشی از سردرد تنشی انجام شد.
 
 
Oval: کمال‌گرایی مثبت
 
 
 
 

                                       
                   
 
Oval: کمال‌گرایی منفی
 
 

   شکل 1- انگاره نظری روابط بین متغیرهای اصلی و تعدیل کننده پژوهش
 
 
مواد و روش­ها
پژوهش حاضر از نوع توصیفی بود. جامعه آماری آن را تمامی بیماران مبتلا به سردرد تنشی مراجعه­کننده به 10 کلینیک شهرستان شاهین­شهر در چهار ماهه نخست سال 1396 تشکیل می­دادند. به منظور دست­یابی به اهداف مورد نظر و با توجه به این که پژوهش حاضر از نوع تحلیل رگرسیون بود، حجم نمونه پایه 60 نفر و به ازای هر متغیر پیش­بین 15 نفر اضافه در نظر گرفته شد] 15[. لذا با توجه به امکان ریزش نمونه حداقل حجم نمونه 96 نفر به شیوه نمونه­گیری در دسترس و با تشخیص متخصص مغز و اعصاب از کلینیک شهر آرا انتخاب شدند. بیمارانی که به صورت هم­زمان واجد تشخیص سایر انواع سردرد نظیر سردردهای میگرنی یا عروقی بودند از مطالعه خارج می‌شدند. برای انجام پژوهش با مسئولین کلینیک مورد نظر هماهنگی انجام شد. بیماران نیز از محرمانه ماندن اطلاعاتشان در پژوهش اطمینان لازم را کسب کردند و رضایت داوطلبانه آنها برای شرکت در پژوهش گرفته شد. این پژوهش دارای کد اخلاق به شماره IR.IAU.NAJAFABAD.REC.13.97.24 از دانشگاه آزاد اسلامی نجف­آباد می­باشد. سپس دفترچه آزمون­ها که شامل پرسش‌نامه­های پژوهش، راهنمای پاسخ­گویی به سؤالات و مشخصات دموگرافیک نظیر سن، جنس، وضعیت تاهل، وضعیت اقتصادی و اشتغالی بود، به آن­ها داده شد. وضعیت اقتصادی افراد باتوجه به سطح درآمدی آن­ها در سه سطح پایین (درآمد کم­تر یک میلیون و 500 هزار تومان)، متوسط (درآمد بین 1 میلیون و 500 هزار تا 3 میلیون تومان) و بالا (درآمد بیش­تر از 3 میلیون تومان) تقسیم شدند. تعدادی از افراد در همان کلینیک اقدام به پاسخ­گویی سؤالات کردند و مابقی افراد به دلیل کمبود وقت پرسش‌نامه­ها را به منزل برده و پس از پاسخ گویی به سؤالات آن­ها را برگرداندند.
پرسش‌نامه ناتوانی ناشی از سردرد (Headache Disability Inventory): Jacobson و همکاران] 16 [به منظور سنجش میزان ناتوانی ناشی از سردرد ابزاری را تهیه کردند که مشتمل بر 22 گویه می­باشد. آزمودنی به هر سؤال با یکی از عبارت­های «بله»، «گاهی اوقات» یا «خیر» پاسخ می­دهد. شیوه نمره­گذاری به این صورت است که به پاسخ «بله» نمره 4، به پاسخ «گاهی اوقات» نمره 2 و به پاسخ «خیر» نمره صفر تعلق می­گیرد. نمره کل پرسش‌نامه، بین صفر تا 88 متغیر است. این پرسش‌نامه دارای 2 خرده مقیاس می باشد و هر خرده مقیاس دارای 11 گویه است. حداکثر نمره خرده مقیاس عاطفی، 44 و حداکثر نمره خرده مقیاس کارکردی، 44 است. در این پرسش‌نامه کسب نمره بالا نشان­گر بیش­تر بودن میزان ناتوانی تجربه شده ناشی از سردرد می­باشد. این ابزار از اعتبار و روایی بسیار مطلوبی برخوردار است. ضریب هم­بستگی هر یک از خرده مقیاس‌های عاطفی و کار کردی با نمره کل پرسش‌نامه 89/0 و ضریب پایایی مبتنی بر روش بازآزمایی برای کل آزمون، خرده مقیاس عاطفی و خرده مقیاس کارکردی به ترتیب 83/0، 82/0 و 76/0 برآورد شده است ]16[. پایایی این پرسش‌نامه توسط Sajadinejad و همکاران به دو شیوه دو نیمه­سازی و هم­سانی درونی محاسبه گردید و در نهایت ضریب هم­بستگی Spearman - Brown 77/0 و آلفای کرونباخ ۸۳/۰ گزارش شد. ضرایب هم­بستگی نمره خرده مقیاس­های کارکردی و عاطفی با نمره کل آزمـــون به ترتیب، 91/0 و 79/0 است. علاوه بر این میزان ضریب هم‌بستگی خرده مقیاس­های عاطفی و کارکـردی 48/0 به دست آمد که همه ضرایب معنی­دار هستند ]17[.
پرسش‌نامه کمال­گرایی مثبت و منفی (Perfectionism Questionnaire (Positive & Negative: Terry-Short و همکاران ]18 [ برای اندازه­گیری کمال­گرایی مثبت و منفی ابزاری را تهیه کردندکه مشتمل بر 40 گویه می­باشد. 20 گویه کمال­گرایی مثبت و 20 گویه کمال­گرایی منفی را ارزیابی می­نمایند. گویه­ها در مقیاس 5 درجه­ای لیکرتی (کاملاً مخالفم 1، مخالفم 2، نمی­دانم 3، موافقم 4 و کاملاً مخالفم ۵)، کمال­گرایی آزمودنی­ها را از نمره یک تا پنج در دو زمینه مثبت و منفی می­سنجند. حداقل نمره آزمودنی­ها در هر یک از خرده مقیاس­های آزمون ۲۰ و حداکثر آن ۱00 خواهد بود. در این پرسش‌نامه کسب نمره بیش‌تر در هر خرده مقیاس نشان­گر بالاتر بودن میزان کمال­گرایی مثبت یا منفی می­باشد. ضریب آلفای کرونباخ خرده مقیاس‌های کمال­گرایی مثبت و منفی به ترتیب 83/0 و 81/0 گزارش شده است. ضریب هم­بستگی خرده مقیاس‌های کمال گرایی مثبت و منفی با مقیاس کمال‌گرایی Hewitt و  Flettبه ترتیب 46/0 - و 53/0 می‌باشد ][. Besharat جهت تعیین اعتبار این مقیاس، ضرایب همبستگی بین نمره­های 90 آزمودنی را در دو نوبت با فاصله 4 هفته، محاسبه کرد که این ضرایب برای کل آزمودنی­ها 86/0=r، برای آزمودنی­های دختر 84/0=r  و برای آزمودنی­های پسر 87/0=r به دست آمد ]19[. در پژوهش Sadaty  نیز ضریب آلفا برای مقیاس­های کمال­گرایی مثبت و منفی به ترتیب 87/0 و 85/0 محاسبه شد که نشانه اعتبار رضایت­بخش این مقیاس می­باشد ]20[. هم­چنین روایی مقیاس این پرسش‌نامه از طریق محاسبه ضریب هم­بستگی بین زیر مقیاس­های آن با زیر مقیاس­های پرسش نامه سلامت عمومی Goldberg و مقیاس عزت نفس Cooper smith و با روش تحلیل مولفه­های اصلی آزمون در پژوهشBesharat تأیید شد ]19[.
  سیاهه نشخوار فکری افسرده­ساز ( Depressive Rumination Inventory): این پرسش‌نامه که توسط Yousefi و همکاران ساخته شده است دارای 39 سؤال است. در این پرسش‌نامه از آزمودنی خواسته می­شود تا در قالب طیف 4 گزینه ای (به هیچ وجه 1، تا حدودی 2، بیش­تر اوقات 3 و بسیار زیاد 4) افکار یا احساسات خود را در دو هفته گذشته گزارش دهد. این پرسش نامه دارای 5 عامل می­باشد. حداکثر نمره عامل سردرگریبانی 48، حداکثر نمره عامل سرزنش خود 40، حداکثر نمره عامل نشخوار فکری 28، حداکثر نمره عامل درون نگری 16 و حداکثر نمره عامل نشخوار فکری درباره نتایج افسردگی 24 می­باشد. در این پرسش‌نامه نمره کل فرد بین 39 تا 156 متغیر است و هرچه فرد این افکار را بیش­تر تجربه کند نمره بالاتری   می­گیرد و دارای نشخوار فکری بیش‌تری است. این پرسش‌نامه با «سیاهه شادمانی آکسفورد» هم­بستگی منفی (52/0r=) و با «سیاهه افسردگیBeck » هم­بستگی مثبت (52/0r=) دارد ]۲۱[.
  در­ نهایت با همکاری مسئولین و بیماران پرسش‌نامه ها تکمیل گردید و با کنار گذاشتن پرسش‌نامه­های ناقص 80 نفر مورد تحلیل واقع شدند. کلیه تحلیل­ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه23 و برنامه الحاقی processor Hayes (2013) برای تحلیل رگرسیون و با روش تحلیل رگرسیون خطی چندگانه انجام شد. سطح معنی‌داری برای کلیه تحلیل­ها 05/0 در نظر گرفته شده است.
نتایج
 در مطالعه حاضر 80 نفر از بیماران مبتلا به سردرد تنشی شرکت داشتند. از این تعداد 49 نفر زن (2/61
درصد) و 31 نفر مرد (8/38 درصد)، ۲۵ نفر مجرد (2/۳۱ درصد) و ۵۵ نفر متأهل (۸/۶۸ درصد)، 52 نفر با وضعیت اقتصادی پایین (۶۵ درصد)، ۲۱ نفر با وضعیت اقتصادی متوسط (۳/۲۶ درصد) و ۷ نفر با وضعیت اقتصادی بالا (7/۸ درصد) بودند. هم­چنین ۲۳ نفر دارای شغل آزاد (۸/۲۸ درصد)، ۴ نفر دارای شغل دولتی (۵ درصد) و 7 نفر دارای شغل خصوصی (7/۸ درصد) بودند، در حالی که 30 نفر (5/37 درصد) از آن­ها بیکار و 16 نفرشان (20 درصد) دانش­جو بودند. میانگین سنی نمونه برابر با 77/36 و انحراف معیار آن 47/12 سال بود که ۱۵ نفر از آن­ها فرزند اول (7/۱۸ درصد)، ۳۷ نفر فرزند وسط (۳/۴۶ درصد) و ۲۷ نفر فرزند آخر خانواده (8/33 درصد) بودند، در حالی که 1 نفرشان تک فرزند (2/1 درصد) بود.

در جدول 1 یافته­­های توصیفی شامل میانگین و انحراف استاندارد متغیرهای پژوهش و آزمون Kolmogrov-Smirnov جهت بررسی نرمال بودن توزیع داده­ها آورده شده است. میانگین کمال­گرایی مثبت در کل نمونه پژوهش 75/81 و میانگین کمال­گرایی منفی 85/67 به دست آمده است. هم­چنین میانگین نشخوار فکری برابر با 88/82 و میانگین ناتوانی ناشی از سردرد نیز برابر با 85/35 حاصل شده است. با توجه به عدم معنی‌داری مقادیر آزمون Kolmogrov-Smirnov فرض نرمال بودن توزیع داده­ها برآورده شده است.
 

جدول۱- یافته­های توصیفی کمال­گرایی مثبت و منفی، نشخوار فکری و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی بیماران کلینیک شهرآرا در شهرستان شاهین شهر در سال ۱۳۹۶ و آزمون کولموگرف-اسمیرنف (۸۰=n)
متغیر یافته های توصیفی آزمون کولموگرف اسمیرنف*
میانگین انحراف استاندارد مقدار مقدار P
کمال­گرایی مثبت 75/81 88/8 059/0 200/0
کمال­گرایی منفی 85/67 23/11 070/0 200/0
نشخوار فکری 88/82 45/24 088/0 191/0
ناتوانی ناشی از سردرد 85/35 8/19 103/0 073/0
میانگین و انحراف معیار، * آزمون نرمال­بودن، سطح معنی‌داری 05/0P<
 
 
نتایج تحلیل رگرسیون برای بررسی تعدیل کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت با ناتوانی ناشی از سردرد در جدول 2 ارائه شده است. در جدول 2 نتایج نشان می­دهد، ضرایب بتای مدل اول در پیش­بینی ناتوانی ناشی از سردرد بر اساس کمال­گرایی مثبت، مدل دوم در پیش­بینی نشخوار فکری بر اساس کمال­گرایی مثبت و مدل سوم در پیش­بینی ناتوانی از سردرد بر اساس تأثیر همزمان کمال­گرایی مثبت و نشخوار فکری معنی‌دار بوده است (05/0P<). لذا نقش تعدیل کنند­گی نشخوار ­فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت با ناتوانی از سردرد تأیید می‌شود.
 
جدول 2- بررسی نقش تعدیل­کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی بیماران کلینیک شهرآرا در شهرستان شاهین شهر در سال  ۱۳۹۶ (۸۰=n)
  مدل متغیر ضریب رگرسیون خطای معیار(SE) مقدار P
  مدل 1
(تأثیر­کمال­گرایی مثبت بر سردرد)
­کمال­گرایی مثبت 345/0 7/18 * 002/0
  مدل 2
(تأثیر­کمال­گرایی مثبت بر نشخوار فکری)
­کمال­گرایی مثبت 237/0 91/23 *   035/0
مدل 3
(تأثیر­ همزمان کمال­گرایی مثبت و نشخوار فکری بر سردرد)
­کمال­گرایی مثبت 195/0 2/14 *021/0  
نشخوار فکری 634/0 2/14 *001/0  
 تحلیل رگرسیون چندمتغیره. * ضریب رگرسیون معنی‌دار در جمعیت کل، سطح معنی‌داری 05/0P<
 
 
نتایج تحلیل رگرسیون برای بررسی تعدیل کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی با ناتوانی ناشی از سردرد در جدول 3 ارائه شده است. در جدول 3 نتایج نشان می­دهد ضرایب بتای مدل اول در پیش­بینی ناتوانی ناشی از سردرد بر اساس کمال­گرایی منفی و مدل دوم در پیش­بینی نشخوار فکری بر اساس کمال­گرایی مثبت معنی‌دار بوده است (05/0P<). در مدل سوم اگر چه پیش‌بینی ناتوانی از سردرد بر اساس کمال­گرایی منفی معنی­دار نشده است، ولی به علت معنی­دار بودن پیش­بینی ناتوانی از سردرد بر اساس نشخوار فکری، در ­مجموع نقش تعدیل­کنند­گی نشخوار­فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی با ناتوانی از سردرد تأیید می­شود.
 
 
جدول 3- بررسی نقش تعدیل­کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی بیماران کلینیک شهرآرا در شهرستان شاهین شهر در سال  ۱۳۹۶ (۸۰=n)
 
مدل متغیر ضریب رگرسیون خطای معیار (SE) مقدار P
مدل 1
(تأثیر ­کمال­گرایی منفی بر سردرد)
کمال­گرایی منفی 531/0 88/16 * 002/0
مدل 2
(تأثیر­کمال­گرایی منفی بر نشخوار فکری)
کمال­گرایی منفی 595/0 78/19 *001/0
مدل 3
(تأثیر­ همزمان کمال­گرایی منفی و نشخوار فکری بر سردرد)
کمال­گرایی منفی 196/0 36/14 057/0  
نشخوار فکری 563/0 36/14   *001/0  
  تحلیل رگرسیون چندمتغیره. * ضریب رگرسیون معنی‌دار در جمعیت کل، سطح معنی‌داری 05/0P<
 
 
نتایج تحلیل رگرسیون برای بررسی تعدیل کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت با ناتوانی ناشی از سردرد به تفکیک جنسیت در جدول 4 ارائه شده است. در جدول 4 نتایج نشان می­دهد که علی رغم معنی­دار بودن ضریب بتا در مدل اول و مدل سوم، به علت این‌که تأثیر کمال­گرایی مثبت بر نشخوار فکری در مدل دوم در هر دو جنس معنی­دار نشده است، لذا در­مجموع نقش تعدیل کنند‌گی نشخوار­ فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی با ناتوانی از سردرد در هر دو گروه زنان و مردان تأیید نمی‌شود.
نتایج تحلیل رگرسیون برای بررسی تعدیل­کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی با ناتوانی
ناشی از سردرد به تفکیک جنسیت در جدول 5 ارائه شده است. در جدول 5 نتایج نشان می­دهد که ضرایب بتای مدل اول در پیش­بینی ناتوانی ناشی از سردرد بر اساس کمال گرایی منفی و مدل دوم در پیش­بینی نشخوار فکری بر اساس کمال­گرایی منفی در هر دو گروه زنان و مردان معنی‌دار بوده است (05/0
P<). در مدل سوم اگرچه پیش‌بینی ناتوانی از سردرد بر اساس کمال ­گرایی منفی معنی­دار نشده است، ولی به علت معنی­دار بودن پیش­بینی ناتوانی از سردرد بر اساس نشخوار فکری، در ­مجموع نقش تعدیل کنند­گی نشخوار­ فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی با ناتوانی از سردرد در هر دو گروه تأیید می­شود.
 
 

جدول ۴- بررسی نقش تعدیل­کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی به تفکیک جنسیت در بیماران کلینیک شهرآرا شهرستان شاهین شهر در سال ۱۳۹۶ (۸۰=n)
جنسیت مدل متغیر ضریب رگرسیون خطای معیار (SE) مقدار P
زن مدل 1
(تأثیر­ کمال­گرایی مثبت بر سردرد)
­کمال­گرایی مثبت 316/0 39/18 *027/0
مدل 2
(تأثیر­ کمال­گرایی مثبت بر نشخوار فکری)
­کمال­گرایی مثبت 191/0 72/24 188/0
مدل 3
(تأثیر­ همزمان کمال­گرایی مثبت و نشخوار فکری بر سردرد)
­کمال­گرایی مثبت 178/0 41/12 067/0  
   
نشخوار فکری 72/0 41/12   *001/0  
مرد مدل 1
(تأثیر­ ­کمال­گرایی مثبت بر سردرد)
­کمال­گرایی مثبت 411/0 28/19 *001/0
مدل 2
(تأثیر­ کمال­گرایی مثبت بر نشخوار فکری)
­کمال­گرایی مثبت 299/0 22/9 102/0
مدل 3
(تأثیر­ همزمان کمال­گرایی مثبت و نشخوار فکری بر سردرد)
­کمال­گرایی مثبت 246/0 02/16 106/0  
نشخوار فکری 551/0 02/16   *001/0  
تحلیل رگرسیون چندمتغیره. * ضریب رگرسیون معنادار در زنان و مردان، سطح معنی‌داری 05/0P<
 
جدول 5- نقش تعدیل کنندگی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی و ناتوانی ناشی از سردرد تنشی به تفکیک جنسیت در بیماران کلینیک شهرآرا شهرستان شاهین شهر در سال ۱۳۹۶ (۸۰=n)
 
جنسیت مدل متغیر ضریب رگرسیون خطای معیار (SE) مقدار P
زن مدل 1
(تأثیر کمال­گرایی منفی بر سردرد)
­کمال­گرایی منفی 537/0 35/16 *001/0
مدل 2
(تأثیر­ کمال­گرایی منفی بر نشخوار فکری)
­کمال­گرایی منفی 566/0 75/20 *001/0
مدل 3
(تأثیر­ همزمان کمال­گرایی منفی و نشخوار فکری بر سردرد)
­کمال­گرایی منفی 163/0 61/12 164/0  
   
نشخوار فکری 662/0 61/12   * 001/0  
مرد مدل 1
(تأثیر کمال­گرایی منفی بر سردرد)
­کمال­گرایی منفی 529/0 95/17 *002/0
مدل 2
(تأثیر­ کمال­گرایی منفی بر نشخوار فکری)
­کمال­گرایی منفی 656/0 12/18 *001/0  
مدل 3
(تأثیر­ همزمان کمال­گرایی منفی و نشخوار فکری بر سردرد)
­کمال­گرایی منفی 209/0 46/16 284/0  
   
نشخوار فکری 488/0 46/16   *017/0  
 
تحلیل رگرسیون چندمتغیره. * ضریب رگرسیون معنی‌دار در زنان و مردان، سطح معنی‌داری  05/0P<
 
بحث
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش تعدیل­کننده نشخوار‌های فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و منفی با ناتوانی ناشی از سردرد تنشی انجام شد.
یافته­های پژوهش نقش تعدیلی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و ناتوانی ناشی از سردرد در کل نمونه را تأیید کرد. این یافته با نتایج پژوهش Bonvanie و همکاران ]8[ و Abolghasemi و همکاران ]13[ هم­سویی ندارد. در تبیین این یافته می­توان گفت که کمال­گرایی مثبت که تلاش مستمر به منظور تحقق اهداف از ویژگی­های اصلی آن محسوب می­شود، انگیزه فرد را برای رسیدن به معیارهای عالی، به شکلی پیوسته تقویت می­کند. در نهایت می­توان گفت این منبع انگیزشی قدرت‌مند انسان را در یک وضعیت آماده­باش روانیجسمی قرار می­دهد که در مغایرت با بیماری­های جسمی قرار می­گیرد و به نوعی این یافته را توجیه می­کند ]23[. یافته­های پژوهش نقش تعدیلی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی و ناتوانی ناشی از سردرد درکل نمونه را نیز تأیید کرد. این یافته نیز با نتایج حاصل از پژوهش Molnar و همکاران ]24[ وBonvanie و همکاران ]8[ هم­خوانی ندارد. در تبیین این یافته می­توان گفت کمال­گرایی منفی احتمالاً به جای نشخوار فکری با حالاتی نظیر اضطراب همراه می­شود و این اضطراب است که با تضعیف سیستم ایمنی در ایجاد اختلالات روان-تنی نقش دارد ]13[. هم­چنین با استناد به پژوهش Bahrami و همکاران ]25[ مبنی بر بیش­تر بودن نشخوار فکری در زنان و با توجه به تأیید نقش تعدیلی آن در زنان، در پژوهش حاضر از دلایل احتمالی دیگر این یافته، وجود درکل نمونه تفاوت بین زنان و مردان در زمینه نشخوار فکری است.
 علاوه بر این، نتایج این مطالعه، یافته­های پژوهش نقش تعدیلی نشخوار فکری در رابطه بین کمال گرایی مثبت و ناتوانی ناشی از سردرد در زنان را نیز رد کرد. این یافته نیز با نتایج پژوهش Ma وZi ]26[ و Abolghasemi و همکاران ]13[ هم­خوانی نداشت. در تبیین این یافته با استناد به رابطه کمال­گرایی سازگارانه و مشخصه­هایی نظیر تلاش و رقابت برای پیشرفت ]27[، این احتمال در زنان مطرح می‌شود که اختلالات روانی و جسمی، به عنوان پیامدهای منفی آماده باش بودن دائمی فرد کمال گرای مثبت، تحت تأثیر این مشخصات تعدیل می­شوند و از فرسودگی ممانعت به عمل می­آید ]23[. یافته­های پژوهش هم­چنین، نقش تعدیلی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی مثبت و ناتوانی ناشی از سردرد در مردان را رد کرد. این یافته نیز به نوعی با نتایج پژوهش Mehta و همکاران ]7[ وBonvanie و همکاران ]8 [هم­سویی ندارد. در تبیین این یافته می­توان گفت کمال­گرایی مثبت که به معنای معیارهای سطح بالا و احساس رضایت از عملکرد می­باشد که به ایجاد حس شایستگی کمک می­کند و به موازات آن مواردی نظیر احساس درماندگی و نشخوار فکری کاهش می­یابند ]28[. هم چنین باور مثبت در مورد توانایی خود در ارتباط با غلبه بر سردرد نیز تـأثیرات مثبتی بر روند بهبودی می­گذارد ]29[. از طرفی با توجه به پژوهش Satici و Can  مـردان بـه طـور متوسـط از خودکارآمدی قوی­تری برخوردارند و این تفاوت بین دو جنس در تبیین این یافته مشهود است ]30[.
 نتایج مطالعه حاضر، نقش تعدیلی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی و ناتوانی ناشی از سردرد در زنان را تأیید کرد. این یافته با نتایج حاصل از پژوهش Abolghasemi و همکاران ]13[، Bonvanie و همکاران ]8[ و Molnar و همکاران ]24[ هم­خوانی دارد. در تبیین این یافته می­توان گفت زنان با وضع معیارهای عالی و تلاش برای تحقق آن­ها خود را برای کسب موفقعیت­های فوق العاده فعال می­سازند. بنابراین اگر این افراد در دست‌یابی به اهداف­شان با مشکل رو به رو شوند، ممکن است احساس شکست کنند و متعاقباً علائمی نظیر افسردگی و نشخوار فکری را نشان دهند و این علائم در تعامل با هم باعث بروز سردرد می­شوند ]13[. هم­چنین خواست مداوم فرد برای رهایی از درد در بیش­تر اوقات دست نیافتنی است. این امر نهایتاً باعث تضعیف روحیه، نشخوار فکری و در نهایت ناتوانی بیش­تر در قبال سردرد می­گردد] 14[. در آخر یافته‌های پژوهش نقش تعدیلی نشخوار فکری در رابطه بین کمال­گرایی منفی و ناتوانی ناشی از سردرد در مردان را تأیید کرد. این یافته نیز به نوعی با نتایج پژوهش Yavuz و همکاران ]12[، Molnar و همکاران ]24[ و Bonvanie و همکاران ]8[ همسویی ندارد. در تبیین این یافته میتوان گفت در افراد کمال‌گرای منفی نوعی حس خصومت در غالب الگویی از سرزنش های افراطی از خود و دیگران به علت در نظر گرفتن معیارهای سطح بالا، وجود دارد ]13[. هم­چنین با استناد به نتایج پژوهش Abolghasemi و همکاران ]13 [در افرادی که خشم خود را ابراز نمی­کنند علائمی مثل افسردگی و در نهایت اختلالات روانی تنی نظیر سردرد ایجاد می شود. حال با توجه به نتایج پژوهش vakili و همکاران ]31[ از آن جایی­که بروز پرخاش­گری در میان مردان شایع‌تر است، احتمالاً از بروز این علائم در مردان جلوگیری به عمل می­آید.
 علی رغم نتایجی که از پژوهش حاضر قابل استنباط است به علت محدودیت­هایی که وجود داشت، باید در تعمیم این نتایج جوانب احتیاط را رعایت نمود. از محدودیت­های پژوهش حاضر می­توان به شیوه نمونه­گیری در دسترس و کم بودن حجم نمونه آن اشاره کرد. هم­چنین در پژوهش حاضر از ابزارهای خودگزارشی استفاده شد، بنابراین ممکن است نتایج در معرض سوءگیری مطلوبیت اجتماعی نیز قرار گرفته باشد. لذا نیاز به پژوهش­های بیش‌تری در این زمینه می­باشد.
نتیجه‌گیری
در مجموع نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در زنان و مردان تأثیر کمال­گرایی منفی بر ناتوانی ناشی از سردرد با وجود نشخوار فکری افزایش می­یابد و این در کمال­گرایی مثبت به تفکیک جنسیت کم‌تر مشاهده می­شود. از آن جا که سردرد یکی از رایج­ترین شکایت­ها درکلینیک­های عصب ‌شناختی است و شناخت عوامل مؤثر بر آن اهمیت فراوانی دارد. به نظر می‌آید، نتایج پژوهش حاضر کاربرد اندکی در برنامه­های پژوهشی و آموزشی در زمینه سردرد تنشی داشته باشد. هم­چنین با توجه به نتایج پژوهش می‌توان در فرآیند روان­درمانی مبتلا به سردرد تنشی امکان وجود نشخوارهای فکری افسرده زا و کمال­گرایی منفی را نیز بررسی کرد.
تشکر و قدردانی
این مقاله مستخرج از از پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی نجف­آباد با کد مصوب 15020701952018 می­باشد. از تمامی بیماران شرکت­کننده در پژوهش که در فرآیند تکمیل پرسش‌نامه­ها ما را یاری نمودند و از کلیه مسئولین کلینیک شهرآرا واقع درشهرستان شاهین شهر که در فرآیند نمونه­گیری و جمع‌آوری داده­ها با ما همکاری لازم را داشتند کمال تشکر و قدر­دانی را داریم.
 
 
 
 
 
References
 
 
[1] Headache Classification Committee of IHS. The international classification of headache disorders, 3rd edn (beta version). Cephalalgia 2013; 33(9): 629-808.
[2] Shabbeh Z, Feizi A, Afshar H, Hassanzade Kashtali A, Adibi P. Identifying the Profiles of Psychosomatic Disorders in an Iranian Adult Population and their Relation to Psychological Problems. J Mazandaran Univ Med Sci 2016; 26(137): 82-94. [Farsi]
[3] Martin PR. Stress and Primary Headache: Review of the Research and Clinical Management. Curr Pain Headache Rep 2016; 20(7): 45.
[4] Jalalvand M, Sehni Yailagh M, Kianpoor F, Allipour S. The relationships between perfectionism and academic performance with mediating role of achievement goals and academic motivation in undergraduate students of Shahid Chamran University. Int J Psychol Behav Res 2015; 4(2): 209–28. [Farsi]
[5] Johari fard R, Boromand AR, Shaite C, Mehrabizadeh M, Hamid N, Davoodi I. Investigating the Role of Cognitive and Personality Factors in Patients with Migraine Headaches. J Thought & Behav in Clin Psychol 2017; 11(42): 67-76. [Farsi]
[6] Egan S. An investigation of positive and negative perfectionism, Unpublished master's thesis, Curtin University of technology human research. Australia 2005: 50-2.
[7] Mehta S, Rice D, McIntyre A, Getty H, Speechley M, Sequeira K, et al. Identification and Characterization of Unique Subgroups of Chronic Pain Individuals with Dispositional Personality Traits. Pain Res Manag 2016; 2016(1): 1-7.
 [8] Bonvanie IJ, Rosmalen JGM, van Rhede van der Kloot CM, Oldehinkel AJ, Janssens KAM. Short report: Functional somatic symptoms are associated with perfectionism in adolescents. J Psychosom Res 2015; 79(4): 328–30.
 [9] Nolen-Hoeksema S. The role of rumination in depressive disorders and mixed anxiety/depressive symptom. J Abnorm Psychol 2000 ; 109(3): 504-11.
[10] Bartoskova M, Sevcikova M, Durisko Z, Maslej MM, Barbic SP, Preiss M, et al. The form and function of depressive rumination. Evol Hum Behav 2018; 39(3): 277-89.
[11] Armstrong T, Zald DH, Olatunji BO. Attentional control in OCD and GAD: Specificity and associations with core cognitive symptoms. J Anxiety Disord 2016; 44: 63–72.
[12] Yavuz KF, Yavuz N, Ulusoy S, Alnıak I, Gökçe Güneş HN. Maladaptive Cognitive Content and Attitudes Accompanying Tension Type Headache and Migraine. Dusunen Adam 2013; 26(1): 12-21.
[13] Abolghasemi A, Jafari E, Ahmadi-Tahoursoltani M. Comparison of Perfectionism, Aggression and Coping Styles in Patients with Migraine and Tension Type Headaches and Healthy Individuals. J Kerman Univ Med Sci 2014; 21(2): 162-73. [Farsi]
[14] Pourabbasi Z. The Effectiveness of Mindfulness-Based Stress Reduction Method in Mental  Health, Quality of Life, Acceptance of Pain and Severity in Patients with Chronic Tension  Headaches, M.A. Thesis, Department of Educational Science and Psychology, Tabriz  University, 2015: 80-90.
[15] Ferguson GA, Takane Y. Statistical Analysis in Psychology and Educational Science. Translated by Delavar A, Naghsh bandi S. Tehran, Publications Arsbaran; 2014: 184-200.
[16] Jacobson GP, Ramadan NM, Aggarwal S K, Newman CW. The Henry Ford hospital headache disability inventory (HDI). Neurology 1994; 44(5): 837-42.
[17] Sajadinejad M, Mohammadi N, Ashgahzadeh N. The evaluation of psychometric properties of   Headache disability inventory. J Shahrekord Univ Med Sci 2007; 9(1): 55-62.
[18] Terry-Short LA, Owens RG, Slade PD, Dewey ME. Positive and Negative Perfectionism. Pers Individ Dif 1995; 18(5): 663-68.
[19] Besharat  MA. Reliability and Validity of the Positive and Negative Perfectionism Scale. J Cogn Sci 2003; 8(2): 346-59.
[20] Sadaty S. The relationship between goal orientation and Perfectionism with creativity of talented High school students, M.A. Thesis of Department of Psychology and Educational Science, Thran University, 2008.
 [21] Yousefi Z, Abedi MR, Bahrami F, Mehrabi HA. Construction and standardization of  Depressive rumination inventory. J Psychol 2009; 13(1): 54-68. [Farsi]
[22] Delavar A. Probability and applied statistics in psychology and Educational sciences. Tehran, Publication Publishing; 2013: 197-216. [Farsi]
[23] Besharat  MA. The relationship of perfectionism to health and physical illness. Clin Psychol Stud 2010; 1(1):43-62. [Farsi]
[24] Molnar, DS, Reker DL, Culp NA, Sadava SW, DeCourville NHA. mediated model of perfectionism, affect, and physical health. J Res Pers 2006; 40(5): 482-500.
[25] Bahrami F, Ghaderpoor R, Marzban A. Relationship between depression and rumination with positive and negative meta-cognitive beliefs. J Educ Psychol Res 2010; 4(2): 31-8. [Farsi]

[26] Ma M, Zi F. Life Story of Chinese College Students with Perfectionism Personality:A Qualitative Study Based on a Life Story Model. Int Educ Stud 2015; 8(2): 38-49.
[27] Stoeber J, Otto K. Positive conceptions of perfectionism: approaches, evidence, challenges. Pers Soc Psychol Rev 2006; 10(4): 295-319.
[28] Ramezan zadeh H, Arab Narmi B, Eghbali Hashjin B. Relationship  between  dimensions of perfectionism and efficacy in female students participating in aerobics classes and other students. Sports Psychol stud 2013; 4(10): 69-78. [Farsi]
[29] Narimani M, Farhady A, Bagian Koulemarz MJ, Mehdinejad Moghadam B. The comparison of  unlogicul believes and self kilfullness and psychological best lining in patients who are affected to migraine and healthy person. health Psychol 2015; 4(13): 5-15. [Farsi]
[30] Satici SA, Can G. Investigating Academic Self-efficacy of University Students in Terms of Socio-demographic Variables. Univ J Educ Res 2016 ;4(8): 1874-80.
 [31] Vakili V, Zarifiyan AR, Movahediyan far F, Bijari M, Ziyaee M. The prevalence of aggression behaviors in the general population of Mashhad, Iran, 1393. J Fundamentals of Mental Health 2016; 18(3): 139-44. [Farsi] 

 
The Role of Rumination in Moderating the Relationship between Perfectionism and Disability of Tension-Type Headache in Patients of Shahin Shahr in 2017: A Descriptive Study
 
N. Beigi Harchegani[4], S. A. Haghayegh[5], M. Boshtam[6]
 
Received: 24/01/2018  Sent for Revision: 26/05/2018    Received Revised Manuscript: 02/03/2019              Accepted:  03/03/2019
 
Background and Objectives: Headache is one of the most common complaints in neurology clinics. Therefore, the aim of this study was to investigate the role of rumination in moderating the relationship between perfectionism and disability of tension-type headache.
Materials and Methods: The current study was descriptive. The population consisted of all tension headache patients referred to the ten clinics of Shahin Shahr from March 21st to July 22nd, 2017. 80 patients with tension headache were selected through convenience sampling method. For data collection Jacobson’s Headache Disability Inventory, Terry- Short’s Positive & Negative Perfectionism Questionnaire, and Yousefi’s Depressive Rumination Inventory were used. Data were analyzed using multiple linear regression analysis.
Results: The results showed that rumination plays a significant role in moderating the relationship between negative and positive perfectionism and disability of headache in the total sample (p=0.001). The role of rumination in moderating the relationship between negative perfectionism and disability of headache was also significant in women (p=0.001) and men (p=0.017). But the role of rumination in moderating the relationship between positive perfectionism and disability of headache in men and women was not significant.
Conclusion: According to the results, it can generally be said that the role of rumination in moderating the relationship between negative perfectionism and disability of headache in women was significant.
Key words: Perfectionism, Rumination, Tension-type headache, Shahin Shahr
 
Conflict of interest: None declared.
Funding: This study did not have any funds.
Ethical approval: The Ethics Committee of the University of Najafabad approved the study with ethical number of IR.IAU.NAJAFABAD.REC.13.97.24.
 
 
 
 
How to cite this article: Beigi Harchegani N, Haghayegh S A, Boshtam M. The Role of Rumination in Moderating the Relationship Between Perfectionism and Disability of Tension-Type Headache in Patients of Shahin Shahr in 2017: A Descriptive Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2019; 18 (4): 325-38. [Farsi]
 
 
 
[1]- دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
[2]- (نویسنده مسئول) استادیار گروه روان شناسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
تلفن: ۴۲۲۹3030-۰۳۱، دور نگار: ۴۲۲۹2770-۰۳۱، پست الکترونیکی:abbas_haghayegh@yahoo.com
[3]- متخصص مغز و اعصاب، بیمارستان عسگریه، اصفهان، ایران
 
 
[4]- MSc in Clinical Psychology, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad , Iran, ORCID: 0000-0002-9239-403X
[5]- Assistant Prof., Dept. of Psychology, Islamic Azad University, Najafabad Branch, Najafabad, Iran, ORCID: 0000-0002-4670-5909
 (Corresponding Author) Tel: (031) 42293030, Fax: (031) 42292770, E-mail: abbas_haghayegh@yahoo.com
[6]- Neurologist, Asgarieh Hospital, Isfahan, Iran, ORCID: 0000-0003-2870-5953
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: روانپزشكي
دریافت: 1396/10/27 | پذیرش: 1397/12/12 | انتشار: 1398/3/25

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb