مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 19، دی 1399، 1122-1105
اپیدمیولوژی خودکشی کامل و اقدام به خودکشی در شهرستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران در طی سالهای 1391 تا 1395: یک مطالعه مقطعی
سعید پیشبین[1]، رضا وزیرینژاد[2]، پروین خلیلی[3]، حسن احمدینیا[4]، محسن اعرابی[5]، عبدالکریم احمدی[6]، محسن رضائیان[7]
دریافت مقاله:26/03/99 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح:28/04/99 دریافت اصلاحیه از نویسنده:30/07/99 پذیرش مقاله: 03/08/99
چکیده
زمینه و هدف: خودکشی عمل و رفتاری است آگاهانه که انسان برای مردن انجام میدهد. خودکشی یکی از مسائل مهم بهداشتی در جهان میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اپیدمیولوژی خودکشی (کامل- اقدام) در شهرستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران در طی سالهای 95ـ 1391 طراحی گردید.
مواد و روشها: مطالعه مقطعی حاضر بر روی 22465 نفری که طی سالهای 95- 1391 خودکشی (کامل-اقدام) کرده بودند انجام شد. اطلاعات از چک لیست گزارش ماهانه برنامه پیشگیری از خودکشی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی مازندران استخراج شد. پس از جمعبندی به صورت تعداد و درصد گزارش و با استفاده از آزمون آماری مجذورکای تجزیه و تحلیل گردید.
یافتهها: 376 نفر (67/1درصد) خودکشیکامل و 22089 نفر (33/98 درصد) اقدام به خودکشی کرده بودند. میانگین سنی و انحراف معیار افرادی که خودکشی کرده بودند30/10±07/27 سال بود. بیشترین خودکشیکامل در گروه سنی 25 تا 34 سال، 114 نفر (32/30 درصد)، متأهلها 256 نفر ( 68 درصد) و در جنس مرد 226 نفر (60 درصد) رخ داده بود. بیشترین موارد اقدام به خودکشی را گروه سنی 15 تا 24 سال 10163 نفر (46 درصد)، متأهلها 12703 نفر (58 درصد)، جنس زن 14748 نفر (67 درصد) و شغل خانهدار 8614 نفر (39 درصد) به خود اختصاص داده بودند.
نتیجهگیری: به طور کلی عوامل مختلف دموگرافیک، مشکلات خانوادگی و اقتصادی میتوانند خطر انجام خودکشی را بیشتر کنند، همچنین شانس خودکش در افراد متأهل و خانهدار و گروه سنی 15 تا 34 سال بالا است. لازم است برای پیشگیری از خودکشی درگروههای آسیبپذیر، تصمیمات جدیتری گرفته شود.
واژههای کلیدی: خودکشیکامل، اقدام، اپیدمیولوژی، مازندران
مقدمه
خودکشی از ریشه لاتین SUI به معنی خود و CADER به معنی کشتن، قتل نفس گرفته شده است [2-1]. خودکشی اقدامی آگاهانه و ارادی که در طی آن فرد با انجـام اقـداماتی مرگبـار بـه دسـت خویش زندگیش را پایان میبخشد [4-3]. خودکشی یک مشکل جدی بهداشت عمومی در سراسر جهان به شمار میآید [8-5].
اقدام به خودکشی عبارت است از عملی که در آن شخص عمدی و بدون مداخله دیگران رفتاری غیر عادی مثل خود آسیبزنی یا خوردن یک ماده به میزان بیشتر از مقدار تجویز شده برای درمان را انجام میدهد و هدف وی تحقق تغییرات مورد انتظار خود است [7-4 ،3]. در اقدام به خودکشی فرد خواهان مرگ نبوده بلکه میخواهد احساسات خود را بیان داشته و رفتار دیگران را نسبت به خود تغییر دهد [9 ،4].
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی خودکشی دومین عامل مرگ و میر در گروه سنی 15 تا 29 ساله محسوب میشود و سالانه در سراسر جهان از بین افرادی که اقدام به خودکشی کردند حدود 800000 نفر از آنها منجر به مرگ میشود [12-10]. در سال 2015 میلادی 78 درصد خودکشی جهان، در کشورهایی با درآمد کم و متوسط گزارش شده بود [10]. تخمین زده شده است که در سال 2020 میلادی در هر یک تا دو ثانیه یک مورد اقدام به خودکشی و در هر بیست ثانیه یک مرگ ناشی از خودکشی در دنیا رخ خواهد داد [13]. برآورد میشود در آمریکا هر 24 ثانیه یک اقدام به خودکشی اتفاق میافتد [14]. خودکشی یکی از دلیل اصلی مرگ جوانان در سراسر جهان میباشد و در همه کشورهای جهان همانند استرالیا و آمریکا رو به افزایش میباشد [15].
یافتههای حاصل از پژوهشها نشان داده است که بیشترین گزارش آمار خودکشی در جهان مربوط به کشورهای آسیایی همچون چین، هند و ژاپن میباشد [18 ،16 ،8]. فراوانی خودکشی در کشورهای مختلف، متفاوت میباشد به طوری که بیشترین گزارش از کشورهای اسکاندیناوی، آلمان، اروپای شرقی تا استرالیا میباشد و کمترین گزارش از اسپانیا، ایتالیا، ایرلند، هلند، مصر، فنلاند، مجارستان و کـشورهای اسـلامی که درصد پایینی را به خود اختصاص دادهاند [20-19].
در ایران هر ساله درحدود 4 هزارخودکشی منجر به مرگ اتفاق میافتد ، بیشترین خودکشی منجر به مرگ در استانهای ایلام، تهران، فارس و کرمانشاه و کمترین موارد مرگ ناشی از خودکشی در استانهای خراسان جنوبی، کهکیلویه و بویراحمد، یزد و کرمان گزارش گردید [21 ،17]. میزان مرگ ناشی از خودکشی در ایران 7/4 در صد هزار در سال 2015 گزارش شده بود [22].
مطالعات نشان دادهاند که عوامل دموگرافیک همچون سن، جنس، عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی [26-23] و وضعیت تأهل، سلامت جسمی، اعتیاد به الکل، مواد مخدر [28-27] بیماریهای روانی و افسردگی، مشکلات مالی و قانونی و از دست دادن یکی از نزدیکان [30-29] حتی شرایط اقلیمی، جغرافیایی، سابقه خانوادگی خودکشی، دین و مذهب [31-32] هرکدام به نحوی در بروز خودکشی موثر هستند. تفاوت جنسیتی در روشهای خودکشی و گوناگونی الگوهای خودکشی در مناطق جغرافیایی دنیا تفاوت دارد [33]. سالهای از دست رفته زندگی به علت مرگ و ناتوانی (Disability Adjusted Life Years; DALY) در رفتارهایی همچون خودکشی و آزار به خود زیاد میباشد [34].
با توجه به افزایش خودکشی در ایران و از آنجایی که خودکشی متأثر از عوامل فرهنگی و منطقهای است، همچنین در استان مازندران مطالعه اپیدمیولوژی خودکشی مستند منتشر شدهای صورت نگرفته است؛ ضروری است تحقیقات لازم در این زمینه انجام گیرد. لذا هدف از این مطالعه تعیین اپیدمیولوژی خودکشیکامل و اقدام به خودکشی در شهرستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران در طی سالهای 1391 تا 1395 میباشد، تا بتوان تصویری بهتری از وضعیت موجود جهت ارائه دهندگان خدمات پیشگیری از خودکشی ترسیم نماید.
مواد و روشها
استان مازندران شامل 21 شهرستان با جمعیت 3283582 نفر در پایان سال 1395 بوده است که در نیمه شمالی کشور واقع شده است، 20 شهرستان استان مازندران با جمعیت 2728754 تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران بود [36-35]. مطالعه مقطعی حاضر بر روی افرادی که در بازه زمانی ابتدای سال 1391تا پایان سال 1395 خودکشی (کامل و اقدام) کرده و به واحدهای بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی مازندران (مراکز بهداشتی و درمانی و اورژانس بیمارستان) در شهرستانهای تحت پوشش دانشگاه مراجعه کرده بودند انجام شد.
دادههای جمعیت شناختی در چکلیست گزارش ماهانه برنامه پیشگیری از خودکشی که شامل سوالاتی نظیر سن، جنس، محل سکونت، وضعیت تأهل، شغل، تحصیلات، سابقه بیماری جسمی، سابقه بیماری روانی، سابقه اقدام ، سابقه اعتیاد، زمان خودکشی، دلیل و روش خودکشی میباشد، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. اطلاعات کلیه افرادی که خودکشی کرده و ساکن سایر استانها و یا ساکن شهرستان بابل که تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران نبودند از مطالعه خارج شدند.
روش جمعآوری چکلیست گزارش ماهانه به صورت مراجعه حضوری به اتاق کارشناس بهداشت روان یا کارشناس حراست تمام شهرستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران به عمل آمد. نام، مشخصات و آدرس افراد کاملاً محرمانه میباشد. این پژوهش در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان تصویب شد و دارای کد اخلاق به شماره ثبتی IR. Rums. Rec. 1397. 064 میباشد. پس از کنترل اولیه از نظر صحت و کامل بودن اطلاعات، دادهها کد گذاری و سپس وارد نرم افزار آماری SPSS نسخه 25 شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از آمار توصیفی (جداول، فراوانی و درصد) و آمار تحلیلی (آزمون مجذور کای) در تجزیه و تحلیل استفاده شد. سطح معنیداری درآزمونها 05/0 درنظر گرفته شد.
نتایج: در طی سالهای 1391 تا 1395 با توجه به معیار ورود به مطالعه تعداد 22465 نفر دست به خودکشی (کامل و اقدام به خودکشی) زده بودند که جهت درمان به واحدهای بهداشتی و درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران آورده شده بودند که از بین این تعداد افراد 22089 نفر (3/98درصد) اقدام به خودکشی و (67/1درصد) خودکشی کامل کرده بودند.
میانگین و انحراف معیار سنی مجموع خودکشی (کامل و اقدام) برابر30/10±07/27 سال بود. دامنه تغییرات سنی خودکشی بین10 و 97 سال سن بود. نسبت مرد به زن در خودکشیکامل برابر 51/1و در اقدام به خودکشی برابر 49/0 و در مجموع افرادی که خودکشی کردند برابر 51/0 گزارش شده بود.
میزان خودکشی کامل در بازه زمانی 5 ساله برابر 78/13در صد هزار نفر و میزان اقدام به خودکشی 49/809 در صد هزار نفر گزارش گردید. در بازه زمانی 5 ساله میزان خودکشی کامل در زنان 18/11 در صد هزار نفر و در مردان برابر 29/16 در صد هزار نفر گزارش شده بود. میزان 5 ساله اقدام به خودکشی در جمعیت زنان برابر 84/1098 در صد هزار نفر و در جمعیت مردان برابر 42/529 در صد هزار نفر گزارش گردید.
همانطور که در جدول 1 مشاهده میگردد اکثریت افراد در خودکشی کامل مردان با فراوانی226 نفر (1/60 درصد) و در اقدام به خودکشی زنان با فراوانی 14748 نفر (8/66 درصد) گزارش شده بود.
بیشترین موارد خودکشی کامل در گروه سنی 25 تا 34 سال 114 نفر (33/30 درصد) و کمترین موارد در گروه سنی 10 تا 14سال 9/1 درصد (7 نفر) گزارش شده بود و همچنین بیشترین موارد اقدام به خودکشی در گروه سنی 15تا24 سال46 درصد (10163 نفر) و کمترین گزارش اقدام به خودکشی در گروه سنی بیشتر از74 سال 77 نفر (3/0 درصد) رخ داده بود.
در بازه زمانی 5 ساله از مجموع کل افراد، در گروه سنی 15 تا 54 سال 94/94 درصد (21329 نفر) خودکشی گزارش شده بود که این اختلاف در گروههای سنی مختلف از نظر آماری معنیدار بوده است (001/0> p).
بیشترین آمار خودکشیکامل با فراوانی 1/68 درصد (256 نفر) و همچنین در اقدام به خودکشی با فراوانی 5/57 درصد (12703 نفر) در افراد متأهل گزارش شده بود و با توجه به آزمون مجذورکای توزیع فراوانی وضعیت تأهل در دو گروهی که خودکشیکامل و اقدام به خودکشی انجام شده بود دارای اختلاف معنیداری بود (001/0> p).
در افرادی که خودکشیکامل کرده بودند 221 نفر (77/58 درصد) شهری و 155 نفر (22/41 درصد) روستایی بودند و همچنین در افرادی که اقدام به خودکشی کرده بودند 15168 نفر (66/68 درصد) شهری و 6921 نفر (33/31 درصد) روستایی بودند که این اختلاف از نظر آماری معنیدار میباشد (001/0>p).
اکثر افرادی که خودکشیکامل کرده بودند 109 نفر (29 درصد) خانهدار و 104 نفر (7/27 درصد) شغل آزاد داشتند و همچنین اکثریت افرادی که اقدام به خودکشی کرده بودند خانهدار8614 نفر (39 درصد) و شغل آزاد4030 نفر (2/18 درصد) داشتند و با توجه به آزمون مجذورکای توزیع فراوانی شغلهای مختلف در دو گروهی که خودکشیکامل و اقدام به خودکشی کرده بودند، دارای اختلاف معنیداری بوده است (001/0>p).
13838نفر (6/61 درصد) از تعداد افرادی که خودکشی کامل و اقدام به خودکشی کرده بودند دارای سطح تحصیلات دبیرستان بودند. با توجه به آزمون مجذورکای اختلاف معنیداری از لحاظ سطح تحصیلات در بین دو گروه مشاهده شد (001/0>p)
جدول 1- توزیع فراوانی متغیرهای دموگرافیک در خودکشی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران طی سالهای 1395-1391
متغیر |
خودکشیکامل (376n=)
(درصد) تعداد |
اقدام به خودکشی (22089n=)
(درصد) تعداد |
مجموع (22465n=) (درصد) تعداد |
مقدار p* |
جنسیت |
زن |
(9/39) 150 |
(8/66) 14748 |
(3/66) 14898 |
001/0> |
مرد |
(1/60 ) 226 |
(2/33 ) 7341 |
(7/33 ) 7567 |
گروههای سنی (سال) |
14-10 |
(9/1) 7 |
(5/2) 562 |
(5/2) 569 |
001/0> |
24-15 |
(3/22) 84 |
(0/46) 10163 |
(6/45) 10247 |
34-25 |
(3/30) 114 |
(4/34) 7593 |
(3/34) 7707 |
44-35 |
(6/17) 66 |
(6/10) 2350 |
(8/10) 2416 |
54-45 |
(8/13) 52 |
(1/4) 907 |
(3/4) 959 |
64-55 |
(9/6) 26 |
(5/1) 324 |
(6/1) 350 |
74-65 |
(7/3) 14 |
(5/0) 113 |
(6/0) 127 |
74< |
(5/3) 13 |
(3/0) 77 |
(4/0) 90 |
وضعیت تأهل |
مجرد |
(0/29) 109 |
(2/41) 9096 |
(0/41) 9205 |
001/0> |
متأهل |
(1/68) 256 |
(5/57) 12703 |
(7/57) 12959 |
مطلقه |
(1/2) 8 |
(1/1) 247 |
(1/1) 255 |
همسر مرده |
(8/0) 3 |
(2/0) 43 |
(2/0) 46 |
شغل |
بیکار |
(8/17) 67 |
(2/13) 2917 |
(3/13) 2984 |
001/0> |
کارگر |
(2/8) 31 |
(4/2) 533 |
(5/2) 564 |
آزاد |
(7/27) 104 |
(2/18) 4030 |
(4/18) 4134 |
کارمند |
(3/1) 5 |
(1/1) 243 |
(1/1) 248 |
دانشجو |
(9/2) 11 |
(7/7) 1693 |
(6/7) 1704 |
دانشآموز |
(4/6) 24 |
(6/14) 3214 |
(4/14) 3238 |
خانهدار |
(0/29) 109 |
(0/39) 8614 |
(8/38) 8723 |
نظامی |
(0/0) 0 |
(6/0) 122 |
(5/0) 122 |
سایر |
(6/6) 25 |
(3/3) 723 |
(3/3) 748 |
تحصیلات |
بیسواد |
(8/8) 33 |
(9/1) 420 |
(0/2) 453 |
001/0> |
ابتدایی |
(9/10) 41 |
(3/4) 943 |
(4/4) 984 |
راهنمایی |
(5/24) 92 |
(3/18) 4038 |
(4/18) 4130 |
دبیرستان |
(9/47) 180 |
(8/61) 13658 |
(6/61) 13838 |
دانشگاهی |
(9/5) 22 |
(1/12) 2681 |
(0/12) 2703 |
نامعلوم |
(1/2) 8 |
(6/1) 349 |
(6/1) 357 |
* آزمون مجذورکای، 05/0>p به عنوان سطح معنیدار
با توجه به جدول 2، در بررسی توزیع فصلی خودکشی (کامل و اقدام) بیشترین تعداد خودکشیکامل در فصل بهار 114 نفر (32/30 درصد) و فصل تابستان 103 نفر (4/27 درصد) رخ داده بود و همچنین بیشترین فراوانی اقدام به خودکشی در فصل بهار 6032 نفر (3/27 درصد) و تابستان 6053 نفر (4/27 درصد) گزارش شده بود ولی در مجموع اختلاف معنیداری بین دو گروه از لحاظ فصل انجام خودکشی مشاهده نشده بود (422/ 0 p=).
جدول 2- توزیع زمانی انجام خودکشی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران طی سالهای 1395-1391
متغیر |
خودکشیکامل (376n=) (درصد)تعداد |
اقدام به خودکشی (22089n=) (درصد)تعداد |
مجموع (22465n=) (درصد)تعداد |
مقدار p* |
ماه |
فروردین |
(6/10 ) 40 |
(4/8) 1860 |
(5/8 ) 1900 |
067/0 |
اردیبهشت |
(0/12 ) 45 |
(0/9 ) 1997 |
(1/9 ) 2042 |
خرداد |
(7/7) 29 |
(8/9 ) 2175 |
(8/9 ) 2204 |
تیر |
(5/8 ) 32 |
(9/8 ) 1973 |
(9/8 ) 2005 |
مرداد |
(4/7 ) 28 |
(2/9 ) 2042 |
(2/9 ) 2070 |
شهریور |
(4/11 ) 43 |
(2/9 ) 2038 |
(3/9 ) 2081 |
مهر |
(1/5) 19 |
(6/7) 1686 |
(6/7) 1705 |
آبان |
(2/8) 31 |
(6/7) 1686 |
(6/7) 1717 |
آذر |
(1/6) 23 |
(2/7) 1601 |
(2/7) 1624 |
دی |
(3/5) 20 |
(6/7) 1679 |
(6/7) 1699 |
بهمن |
(6/9) 36 |
(1/8) 1794 |
(1/8) 1830 |
اسفند |
(0/8) 30 |
(1/7) 1558 |
(1/7) 1588 |
فصل |
بهار |
(32/30) 114 |
(3/27) 6032 |
(4/27) 6146 |
422/0 |
تابستان |
(4/27) 103 |
(4/27) 6053 |
(4/27) 6156 |
پاییز |
(4/19) 73 |
(5/22) 4973 |
(5/22) 5046 |
زمستان |
(9/22) 86 |
(8/22) 5031 |
(8/22) 5117 |
سال |
1391 |
(8/12) 48 |
(0/20) 4422 |
(9/19) 4470 |
001/0> |
1392 |
(4/15) 58 |
(8/20) 4593 |
(7/20) 4651 |
1393 |
(1/27) 102 |
(1/22) 4872 |
(1/22) 4974 |
1394 |
(4/19) 73 |
(8/18) 4156 |
(8/18) 4229 |
1395 |
(3/25) 95 |
(3/18) 4046 |
(4/18) 4141 |
* آزمون مجذورکای، 05/0 >p به عنوان سطح معنیدار
در بررسی توزیع ماهیانه خودکشی (کامل و اقدام) بیشترین تعداد خودکشیکامل مربوط به ماههای اردیبهشت 45 نفر (12 درصد) و شهریور43 نفر (4/11 درصد) گزارش شده بود
و همچنین بیشترین فراوانی اقدام به خودکشی در ماههای خرداد 2175 نفر (8/9 درصد) و مرداد 2042 نفر (2/9 درصد) گزارش شده بود ولی در مجموع اختلاف معنیداری بین دو گروه از لحاظ ماه انجام خودکشی مشاهده نشده بود (067/0p=).
در بررسی توزیع سالیانه خودکشی (کامل و اقدام) بیشترین فراوانی خودکشی (کامل و اقدام) مربوط به سال 1393 به تعداد4974 نفر (1/22 درصد) میباشد و کمترین تعداد خودکشی (کامل و اقدام) در سال1395، 4141 نفر (4/18 درصد) گزارش شده بود ولی در مجموع اختلاف معنیداری بین دو گروه از لحاظ سال انجام خودکشی مشاهده شده بود (001/0 > p)
جدول 3- توزیع فراوانی متغیرهای سوابق انجام خودکشی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران طی سال های 1395-1391
سوابق |
خودکشیکامل (376n=) (درصد) تعداد |
اقدام به خودکشی (22089n=) (درصد) تعداد |
مجموع (22465n=) (درصد) تعداد |
مقدار p* |
سابقه اعتیاد |
دارد |
(1/10) 38 |
(1/5) 1120 |
(2/5) 1158 |
001/0> |
ندارد |
(9/89) 338 |
(9/94) 20969 |
(8/94) 21307 |
مشکلات اقتصادی |
دارد |
(8/25) 97 |
(8/7) 1716 |
(1/8) 1813 |
001/0> |
ندارد |
(2/74) 279 |
(2/92) 20373 |
(9/91) 20652 |
مشکلات عاطفی و عشقی |
دارد |
(2/3) 12 |
(5/3) 784 |
(5/3) 796 |
710/0 |
ندارد |
(8/96) 364 |
(5/96) 21305 |
(5/96) 21669 |
مشکلات خانوادگی |
دارد |
(1/72) 271 |
(2/59) 13074 |
(4/59) 13345 |
001/0> |
ندارد |
(9/27) 105 |
(8/40) 9015 |
(6/40) 9120 |
سابقه اقدام به خودکشی |
دارد |
(9/5) 22 |
(0/5) 1097 |
(0/5) 1119 |
434/0 |
ندارد |
(1/94) 354 |
(0/95) 20992 |
(0/95) 21346 |
سابقه بیماری جسمی |
دارد |
(1/5 ) 19 |
(7/2) 603 |
(8/2) 622 |
006/0 |
ندارد |
(9/94) 357 |
(3/97) 21486 |
(2/97) 21843 |
سابقه بیماری روانی |
دارد |
(3/13) 50 |
(4/6) 1414 |
(5/6) 1464 |
001/0> |
ندارد |
(7/86) 326 |
(6/93) 20675 |
(5/93) 21001 |
* آزمون مجذورکای، 05/0 > pبه عنوان سطح معنیدار
همانطور که در جدول 3 مشاهده میشود بیشترین علتی که باعث انجام خودکشیکامل گردید، داشتن سابقه مشکلات خانوادگی271 نفر (1/72 درصد)، سابقه مشکلات اقتصادی 97 نفر (8/25 درصد) و سابقه داشتن بیماری اعصاب و روان50 نفر (3/13 درصد) بوده است و همچنین بیشترین علتی که افراد دست به اقدام به خودکشی زدهاند داشتن سابقه مشکلات خانوادگی13074نفر (2/59 درصد)، سابقه مشکلات اقتصادی 1716 نفر (8/7 درصد) و سابقه بیماری روانی 1414 نفر (4/6 درصد) گزارش شده بود. نسبت افرادی که سابقه اعتیاد، مشکلات اقتصادی، مشکلات خانوادگی، سابقه بیماری جسمی و روانی داشتند در دو گروه اقدام به خودکشی و خودکشی کامل یکسان نبود و از لحاظ آماری اختلاف معنیداری داشت (05/0> p)، ولی نسبت افرادی که مشکلات عاطفی و عشقی و سابقه اقدام به خودکشی داشتند در دو گروه یکسان بود (05/0< p). در مجموع سابقه مشکلات خانوادگی عامل اصلی و تأثیرگذار انجام خودکشی در این پژوهش شناخته شد.
جدول 4- توزیع فراوانی متغیرهای خودکشی در دانشگاه علوم پزشکی مازندران طی سال های 1395-1391
روش خودکشی |
خودکشیکامل (376n=) (درصد) تعداد |
اقدام به خودکشی (22089n=) (درصد) تعداد |
مجموع (22465n=) (درصد) تعداد |
مقدار p* |
روش |
خودزنی |
(5/0) 2 |
(1/1) 240 |
(1/1) 242 |
001/0> |
خودسوزی |
(4/6) 24 |
(1/0) 18 |
(2/0) 42 |
حلق آویز |
(1/18) 68 |
(2/0) 36 |
(5/0) 104 |
غرق شدگی |
(5/0) 2 |
(0004/0) 8 |
(0004/0) 10 |
پرش |
(1/1) 4 |
(0004/0) 8 |
(1/0) 12 |
مصرف قرص برنج |
(2/61) 230 |
(6/3) 797 |
(6/4) 1027 |
مسمومیت |
(6/6) 25 |
(5/5) 1225 |
(6/5) 1250 |
مصرف مواد مخدر |
(1/2) 8 |
(2/2) 477 |
(2/2) 485 |
مصرف مواد شیمیایی |
0/0 |
(7/0) 153 |
(7/0) 153 |
NSAIN |
(5/0) 2 |
(4/10) 2294 |
(2/10) 2296 |
ترامادول |
(8/0) 3 |
(9/4) 1084 |
(8/4) 1087 |
متادون |
(1/1) 4 |
(0/2) 439 |
(0/2) 443 |
اعصاب و روان |
(8/0) 3 |
(0/36) 7945 |
(4/35) 7948 |
سایر |
(3/0) 1 |
(1/4) 906 |
(0/4) 907 |
دارو نامشخص |
0/0 |
(2/29) 6459 |
(2/29) 6459 |
* آزمون مجذورکای، 05/0 >p به عنوان سطح معنیدار
همانطور که در جدول 4 نشان داده شده است، بیشترین فراوانی خودکشیکامل مربوط به استفاده از روش قرص برنج 230 نفر (2/61 درصد) و حلقآویز 68 نفر (1/18 درصد) بود و همچنین بیشترین فراوانی اقدام به خودکشی روش مصرف داروهای اعصاب و روان 7945 نفر (36 درصد) گزارش شده بود. ولی در مجموع اختلاف معنیداری بین دو گروه از لحاظ روش انجام خودکشی مشاهده شده بود (001/0> p). در مجموع مصرف داروهای اعصاب و روان در این بازه زمانی جهت خودکشی بیشتر استفاده شده بود.
با توجه به نمودار 1 در طی سالهای 95 - 1391 بیشترین گزارش خودکشی در مردان در ماههای مهر و آبان و در زنان در ماههای خرداد و شهریور بوده است و همچنین در تمام ماههای گزارش خودکشی در زنان بیشتر از مردان بوده است.