سحر فنودی، آذر حسینی،
جلد ۲۳، شماره ۷ - ( ۸-۱۴۰۳ )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به اثرات منفی استرس اکسیداتیو در پاتوفیزیولوژی بیماری‌های قلبی و عروقی، استفاده از آنتی‌اکسیدان‌ها مانند گیاهان دارویی میتواند به کاهش عوارض کمک کند. این مطالعه با هدف تعیین اثر محافظتی گیاه سپستان در برابر استرس اکسیداتیو ناشی از پراکسید هیدروژن (H۲O۲) در سلول‌های اندوتلیوم آئورت جدا شده از گاو (Bovine Aortic Endothelial; BAE-۱) انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، ابتدا عصاره آبی-الکلی از میوه گیاه سپستان تهیه شد. سلول‌های BAE-۱ به مدت ۲۴ ساعت در مجاورت غلظت‌های مختلف عصاره (۲۰۰-۲۵ میکروگرم در میلی‌لیتر) قرار گرفتند، سپس H۲O۲ (۲۰۰ میکرومولار) اضافه شد و پس از نیمساعت تست‌های مختلف شامل زنده‌مانی سلولها، میزان آپوپتوز سلولی به روش فلوسایتومتری، بررسی پراکسیداسیون لیپیدی با سنجش مالون‌دی‌آلدهید و بررسی تولید رادیکال‌های آزاد با پروب دیکلرودیفلئورسیندی استات (Dichlorodifluorescein diacetate; DCFDA) انجام گردید. داده‌ها با استفاده از آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی Tukey تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: غلظت‌های مختلف عصاره میوه سپستان بهصورت وابسته به دوز میزان تولید گونههای فعال اکسیژن و مالون‌دی‌آلدهید ناشی از سمیت H۲O۲ را به صورت معنی‌دار نسبت به گروه H۲O۲ کاهش داد (۰۵/۰>P). همچنین، پیشتیمار سلولها با عصاره میوه سپستان به صورت وابسته به دوز باعث کاهش معنی‌دار میزان آپوپتوز نسبت به گروه پراکسید هیدروژن شد (۰۱۰/۰>P).
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر، به نظر میرسد استفاده از عصاره آبی-الکلی میوه سپستان میتواند سبب کاهش آسیب اکسیداتیو و سمیت سلولی ناشی از پراکسید هیدروژن در سلول‌های BAE-۱ شود.
واژههای کلیدی: سپستان، پراکسید هیدروژن، استرس اکسیداتیو، سلول اندوتلیال
