مهشید طایی، محمد زارع نیستانک،
جلد ۲۱، شماره ۶ - ( ۶-۱۴۰۱ )
چکیده
زمینه و هدف: عملکرد تحصیلی و عوامل مؤثر بر آن به عنوان یکی از متغیرهای محوری و اساسی در آموزش و پرورش همواره مورد توجه محققان و روانشناسان بوده است. هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش میانجی خودپنداره در رابطه بین کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه کاری با عملکرد تحصیلی دانشآموزان دوره اول دبیرستان سمیرم بود.
مواد و روشها: در مطالعه توصیفی حاضر، نمونههای مورد بررسی ۲۷۲ نفر از دانشآموزان دختر مدارس دوره اول دبیرستان شهر سمیرم در سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بودند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. شرکت کنندگان پژوهش، مقیاس نقائص کارکردهای اجرایی نوجوانان Barkly، آزمون حافظه کاری Wechsler ، پرسشنامه عملکرد تحصیلی Pham و Taylor و پرسشنامه خودپنداره تحصیلی Yesen Chenرا تکمیل نمودند. دادهها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی Pearson، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافتهها: میانگین کارکردهای اجرایی و عملکرد تحصیلی، خودپنداره و حافظه کاری به ترتیب برابر با ۳۱/۶۳، ۲۹/۱۸۱، ۲/۴۷ و ۴۵/۹ با انحراف استاندارد ۷۱/۶، ۶۱/۴، ۸۹/۳ و ۳۴/۴ به دست آمد. نتایج نشان داد خودپنداره در رابطه کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه کاری با عملکرد تحصیلی دانشآموزان دوره اول دبیرستان سمیرم نقش میانجی دارد. همچنین، نتایج نشان داد که خودپنداره، کارکردهای اجرایی و حافظه کاری میتواند عملکرد تحصیلی را پیشبینی کند (۰۰۱/۰>p).
نتیجهگیری: با توجه به نقش میانجی خودپنداره در رابطه با کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه کاری پیشنهاد میگردد در جهت بهبود عملکرد تحصیلی دانشآموزان مورد استفاده قرار گیرد.
واژههای کلیدی: خودپنداره، کارکردهای اجرایی، حافظه کاری، عملکرد تحصیلی، دانشآموز