مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

---

سابقه و هدف: اختلالات تنه و ستون فقرات نظیر اسکولیوز، پشت گرد شده، عدم تقارن شانه‌ها به دلایل وضعیتی، ثانویه به اختلالات ساختمانی دیگر، بدنبال بیماری‌های عصبی عضلانی و یا به شکل ایدیوپاتیک در دوران نوجوانی شیوع دارند. شناخت زود هنگام این اختلالات با استفاده از روش‌های غربالگری و بررسی عوامل مؤثر، از پیشرفت آن‌ها و ظاهر شدن تغییر شکل‌های شدید جلوگیری می‌نماید. هدف پژوهش حاضر تبیین شیوع ناهنجاری‌های ستون فقرات و تنه در بین دانش‌آموزان دختر و پسر دوره متوسطه شهر تهران بود. علاوه بر این تعدادی از عوامل زمینه‌ای و محیطی مؤثر در بروز این اختلالات هم مورد بررسی قرار گرفتند.
مواد و روش‌ها: این مطالعه بر روی ۲۰۷۵ دانش‌آموز با دامنه سنی ۲۰-۱۳ سال (۱/۱ ± ۹۱/۱۵) انجام گرفت. از این تعداد ۱۱۶۰ نفر دختر و ۹۱۵ نفر پسر بودند. این دانش‌آموزان بطور تصادفی از پنج منطقه آموزش و پرورش شهر تهران انتخاب شده بودند. تکنیک اجرای این تحقیق به روش مصاحبه و مشاهده بود. برای هر فرد مورد آزمایش پس از ثبت مشخصات عمومی ابتدا متغیرهای مصاحبه‌ای شامل: اندام غالب، سابقه خانوادگی اسکولیوز، سابقه درد پشت، نوع میز و صندلی در مدرسه و نحوه انجام تکالیف در منزل با توجه به اظهارات دانش‌آموز در پرسش‌نامه ثبت می‌شد. سپس اندازه‌گیری‌ها انجام می‌گرفت که شامل قد، وزن، قد نشسته، بررسی تقارن شانه‌ها و لگن، وجود اسکولیوز، پشت گرد شده و زاویه لوردوز کمری بود.
یافته‌ها: شیوع کلی اختلالات تنه و ستون فقرات ۳/۴۶% بود که به تفکیک عبارت بودند از: عدم تقارن شانه‌ها ۱۷%، انحراف طرفی لگن ۸/۷%، اسکولیوز ساختمانی ۴/۳%، اسکولیوز وضعیتی ۹/۴%، پشت گرد شده ۲/۱۳%. انجام تکالیف در منزل در وضعیت دراز کشیده روی زمین سبب افزایش درصد شیوع و در مقابل استفاده از میز تحریر سبب کاهش درصد شیوع در مقایسه با مقدار متوسط آن شده بود. در دانش‌آموزانی که در مدرسه بر روی نیمکت می‌نشستند، درصد اسکولیوز و پشت گرد شده در مقایسه با دانش‌آموزانی که از صندلی یک نفره استفاده می‌کردند بیشتر بود، اما زاویه لوردوز کمری کاهش یافته بود.
نتیجه‌گیری: به طور خلاصه براساس یافته‌های پژوهش حاضر، درصد شیوع اسکولیوز ساختمانی با میانگین سایر جوامع هم‌خوانی دارد اما به نظر می‌رسد که شیوع کلی اختلالات پوسچرال تنه و ستون فقرات در جامعه مورد بررسی، در مقایسه با سایر جوامع بالاتر باشد. محققین بر لزوم اجرای مداوم و گسترده برنامه‌های غربالگری مدارس و هم‌چنین ارائه آموزش‌های لازم جهت تصحیح پوسچر و نحوه انجام تکالیف در منزل تأکید دارند.
واژه‌های کلیدی: ستون فقرات، تنه، دانش‌آموزان، شیوع، تهران

---

سابقه و هدف: دیابت شایع‌ترین بیماری متابولیک و عامل خطر بیماری‌های قلبی - عروقی است. این بیماری امید به زندگی را تا ۲۵% کاهش می‌دهد. بیشترین علت مرگ و میر در بیماران دیابتی نوع دو، گرفتاری قلبی و عروقی است. به علت فقدان اطلاعات کافی در مورد شیوع دیابت در رفسنجان، این مطالعه در سال ۱۳۷۹ به منظور تعیین شیوع آن در این شهر انجام شد.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی بود. جامعه مورد پژوهش را افراد با سن بیش از ۳۰ سال ساکن شهر رفسنجان تشکیل می‌دادند. با نمونه‌گیری تصادفی به روش طبقه‌ای ۷۵۶ نفر انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. پرسش‌نامه انفرادی با مصاحبه حضوری تکمیل گردید و بررسی‌های تن‌سنجی با اندازه‌گیری قد و وزن انجام شد. نمونه خون ناشتای افراد مورد بررسی جمع‌آوری و برای تشخیص افراد دیابتی از معیار سازمان بهداشت جهانی (WHO) و انجمن دیابت آمریکا ADA)) استفاده شد. برای تعیین چاقی از نمایه توده بدن استفاده گردید. جهت بررسی ارتباط بین متغیرها از آزمون کای دو استفاده شد.
یافته‌ها: در این بررسی شیوع دیابت در رفسنجان بر اساس معیار WHO ۷/۱۴% و با معیار ADA برابر ۱/۱۹% بود. شیوع آن در بین زنان بیشتر از مردان بود (به ترتیب۱/۱۹% و ۶/۸%). با بالا رفتن سن شیوع دیابت افزایش نشان داد هر چند این افزایش از نظر آماری معنی‌دار نبود. هم‌چنین در زنان میزان شیوع دیابت با شغل ارتباط معنی‌داری نشان داد (۰۰۵/۰ p=).
نتیجه‌گیری: یافته‌های این بررسی نشان داد که شیوع دیابت به عنوان یک مشکل بهداشتی در این شهر قابل ملاحظه بوده و شیوع بالای آن ضرورت اجرای برنامه‌های مداخله‌ای مستمر در زمینه تغییر رفتارهای فردی و شیوه زندگی را ایجاب می‌کند.
واژه‌های کلیدی: دیابت نوع دو، رفسنجان، شیوع

---

زمینه و هدف: بیماری‌های جنب مفصلی شایع‌ترین فرم بیماری‌های روماتیسمی است. در مطالعه‌ای که در آمریکا صورت گرفته شیوع پری‌آرتریت‌ها ۳۰-۲۰% بیماری‌های روماتولوژی بوده است. هنوز در ایران مطالعه‌ای جامع برای بررسی شیوع انواع پری‌آرتریت‌ها انجام نشده است. هدف این مطالعه تعیین میزان شیوع , نوع , توپوگرافی و نوع درمان بیماریهای پری آرتریت بود.
مواد و روش‌ها: در مطالعه حاضر که از نوع مقطعی می‌باشد، ۱۶۰۰ پرونده از بیماران مراجعه کننده به مرکز روماتولوژی بین سال‌های ۱۳۸۱-۱۳۷۵ مورد بررسی قرار گرفت. نحوه نمونه‌گیری به روش سیستماتیک و تصادفی بوده و اطلاعات لازم در فرم مخصوص ثبت شده است. و اطلاعات با استفاده از آزمون مجذور کای تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: تعداد ۲۶۰ مورد پری‌آرتریت‌ در کل پرونده‌های مورد بررسی وجود داشت که شیوع آن معادل ۲۵/۱۶% محاسبه گردید. بیشترین سن درگیر گروه ۵۰-۴۰ سال (۵/۲۶%) بوده و متوسط سن ۸۶/۱۳±۴۶/۴۸ محاسبه گردید. ۵/۷۸% از بیماران زن و ۵/۲۱% مرد بودند. بیشترین نوع پری‌آرتریت‌ در دسته تاندونیت و بورسیت قرار گرفتند (۶/۶۴%) و در درجه دوم اختلالات نورواسکولار ۶/۲۳% قرار داشتند. شایع‌ترین بیماری سندرم تونل کارپ ۹/۲۱% و بعد کپسولیت شانه ۵/۱۳% ثبت شده بود. بیشترین درگیری در اندام فوقانی راست و مچ دست (۲/۲۶%) بوده است. ۳/۱۷% بیماران بیماری روماتیسمی زمینه‌ای داشتند. تعداد موارد دوطرفه سندرم تونل کارپ نسبت به بقیه پری‌آرتریت‌ها بیشتر بوده و اختلاف از نظر آماری معنی‌دار بوده است (۰۰۱/۰p<).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، بیماری‌های جنب مفصلی خصوصاً دو بیماری سندرم تونل کارپ و کپسولیت شانه از شیوع بالایی در بین بیماری‌های روماتولوژی برخوردار می‌باشند. مناسب است تحقیقات بیشتری برای بررسی عوامل درمانی و متغیرهایی چون شغل و تروماهای غیرشغلی انجام گیرد.
 
واژه‌های کلیدی: بیماری‌های روماتیسمی، بیماری‌های جنب مفصلی، شیوع

---

  زمینه و هدف: افسردگی از شایع‌ترین اختلالات خلقی است. یکی از مهم‌ترین عوارض افسردگی، کاهش میل به کار و فعالیت می‌باشد. هدف این مطالعه تعیین شیوع افسردگی در بهورزان شهرستان لارستان و ارتباط آن با عملکرد آنان است.

  مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی بر روی ۹۹ نفر از بهورزان شاغل در خانه‌های بهداشت لارستان انجام گرفت که به صورت آگاهانه در مطالعه شرکت کردند. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه اطلاعات فردی و آزمون سنجش افسردگی بک استفاده گردید. عملکرد آنان نیز توسط چک لیست تهیه شده توسط کارشناسان بهداشتی سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون‌های مجذور کای، من- ‌ویتنی، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون خطی استفاده شد.

  یافته‌ها: شیوع افسردگی در بهورزان ۴۳/۴۳% بود. افسردگی در بهورزان زن و بهورزان مجرد از شیوع بیشتری نسبت به بهورزان مرد و بهورزان متأهل برخوردار بود (۰۵/۰ p< ). میانگین نمره عملکرد در بهورزان افسرده ۷۲/۱۷±۲۱/۴۴ و در دیگر بهورزان ۴۶/۱۷±۸۴/۵۷ بود (۰۵/۰ p< ). همچنین تحلیل رگرسیون خطی نشان داد که افسردگی بر عملکرد بهورزان تاثیرگذار است.

  نتیجه‌گیری: در این مطالعه مشخص گردید که تعداد بسیاری از بهورزان علایم افسردگی دارند و این افسردگی بر عملکرد آنان تأثیر منفی گذاشته است و بایستی در جهت برطرف نمودن علایم افسردگی در این گروه تلاش کرد تا منجر به بهبود عملکرد بهورزان و در نتیجه ارتقاء سلامت جامعه گردد.

واژه‌های کلیدی: افسردگی، بهورزان، آزمون بک ‏‏، شیوع

---

gte vml ۱]> چکیده

زمینه و هدف: کاندیدا آلبیکنس یکی از شایع‌ترین علل واژینیت و از مهم‌ترین دلایل مراجعه زنان به مراکز بهداشتی درمانی می‌باشد. این مطالعه به منظور تعیین آلودگی به کاندیدا آلبیکنس و عوامل مرتبط با آن در زنان شهر جیرفت انجام گرفت.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در سال ۱۳۸۹ بر روی ۳۵۰ نمونه صورت گرفت. پس از گرفتن شرح حال بیماران، سوابی از ترشحات واژینال بیماران تهیه و بلافاصله به محیط کشت نیکرسون (Nickerson) انتقال یافت. جهت تشخیص گونه‌های کاندیدا آلبیکنس از روش لوله زایا و مورفولوژی ماکروسکوپی و میکروسکوپی استفاده شد. در تجزیه و تحلیل‌های تک متغیره برای متغیرهای کیفی از آزمون‌های مجذور کای و دقیق فیشر و برای متغیرهای کمی از آزمون t مستقل و Mann - Whitney استفاده شد. سپس از مدل رگرسیون لجستیک (Logistic regression) برای ارزیابی اثر تطبیق داده شده متغیرها استفاده گردید.

یافته‌ها: میانگین و انحراف معیار سنی نمونه‌های مورد بررسی ۱۲/۸±۳۳/۳۲ سال و شیوع کاندیدا آلبیکنس ۰۵/۰±۷۱/۲۹% مشاهده شد. خروجی رگرسیون لجستیک ارتباط مستقل و معنی‌داری بین میزان تحصیلات فرد (۰۰۱/۰p<)، میزان تحصیلات همسر (۰۳۵/۰=p) و شغل همسر (۰۱۲/۰=p) و روش پیشگیری از بارداری (۰۰۱/۰p<) و کاندیدیازیس نشان داد.

نتیجه‌گیری: در این مطالعه شیوع کاندیدیازیس بر اساس کشت مثبت کاندیدا در ترشحات واژن، بالا بود و در گروه‌هایی از زنان با عوامل خطر خاص، بیشتر بود. دانستن این عوامل خطر می‌تواند در تشخیص و درمان زنان مبتلا، کمک‌کننده باشد.

واژه‌های کلیدی: کاندیدیازیس، زنان، شیوع، واژینیت، جیرفت

 

 

 

---

gte vml ۱]>  چکیده

زمینه و هدف: ژیاردیازیس یکی از بیماری‌های شایع در نقاط مختلف دنیا است که شیوع آن در نقاط مختلف دنیا از ۱% تا ۲۵% متفاوت گزارش شده است. با توجه به اهمیت بیماری فوق، مطالعه حاضر جهت بررسی میزان شیوع ژیاردیازیس در افراد مراجعه‌کننده به آزمایشگاه‌های شهر کرج انجام شد.

مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به روش توصیفی، با نمونه‌گیری تصادفی از مدفوع ۲۵۰۰ نفر از افراد مراجعه‌کننده به آزمایشگاه‌های شهر کرج در سال ۱۳۹۲ انجام گرفت و اطلاعات فوق در نرم‌افزار SPSS ثبت و مورد تجزیه تحلیل آماری قرار گرفت.

یافته‌ها: از ۲۵۰۰ نفر مورد بررسی ۲۵۲ (۱/۱۰%) نفر آلوده به ژیاردیازیس بودند و بیشتر افراد بیمار (۸/۶۹%) فاقد علایم بالینی بودند.

نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع ۱/۱۰% ژیاردیازیس در افراد مراجعه‌کننده به آزمایشگاه‌های مرکز شهر کرج، تشخیص و درمان مبتلایان می‌تواند در پیشگیری و کنترل این عفونت مؤثر باشد.

واژه‌های کلیدی: ژیاردیازیس، شیوع، کرج

---

gte vml ۱]>  چکیده

زمینه و هدف: فشار خون از جمله مهمترین مشکلات سلامت در جهان بوده و روند رو به رشدی را نشان می‌دهد. چاقی از جمله عوامل خطر فشار خون می‌باشد و با توجه به این که در ایران و به طور کلی در استان‌های آن شیوع چاقی و فشار خون بالا بوده و روند رو به افزایشی را دارا می‌باشد این مطالعه بر آن است تا تعیین کند کسر منتسب به جمعیت فشار خون در اثر چاقی در استان یزد در سال ۱۳۸۸ چه میزان می‌باشد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه یک مطالعه اپیدمیولوژیک می‌باشد که از اطلاعات مربوط به داده‌های نظام مراقبت بیماری‌های غیر واگیر که در سال ۱۳۸۸ به دست آمده استفاده شده است. نسبت شانس مورد استفاده نیز از داده‌های حاصل از مطالعه قند و چربی بدست آمده و پس از استاندارد سازی داده‌های شیوع، خطر منتسب به جمعیت برای استان یزد بر اساس فرمول اپیدمیولوژیک محاسبه کسر منتسب محاسبه شده است.

یافته‌ها: در استان یزد بر حسب کسر منتسب به جمعیت فشار خون در اثر چاقی بیشترین این میزان منتسب به جنس مؤنث با میزان ۳/۲۰ % می‌باشد و در بین گروه‌های سنی نیز در جنس مذکر گروه سنی ۵۴-۴۵ سال با میزان ۵/۵ % و در جنس مؤنث گروه سنی ۶۵-۵۵ سال با میزان ۶/۸ % بیشترین میزان کسر منتسب به جمعیت را به خود اختصاص داده‌اند.

نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت شیوع و تأثیر فشار خون در ایجاد بیماری‌های قلبی و عروقی لازم است تا در زمینه پیشگیری از شیوع این بیماری در استان یزد اقدامات مؤثری صورت گیرد.

واژه‌های کلیدی: فشار خون، چاقی، شیوع، کسر منتسب به جمعیت

---

چکیده

زمینه و هدف: چاقی با روندی رو به رشد در کودکان و نوجوانان، یک معضل بهداشتی جهانی می‌باشد. از آن جایی که عادات غذایی اهمیت به سزایی در چاقی کودکان و نوجوانان دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع چاقی و ارتباط آن با عادات غذایی در دانش‌آموزان پسر ۱۰ تا ۱۴ ساله بیرجند، انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی، بر روی ۲۷۰ دانش‌آموز پسر پایه‌های چهارم، پنجم و ششم دبستان شهر بیرجند در سال ۱۳۹۳ با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انجام شد. جمع‌آوری داده‌ها با پرسش‌نامه بسامد مصرف خوراک، سؤالاتی در مورد عادات غذایی و اطلاعات دموگرافیک، از طریق مصاحبه و اندازه‌گیری قد و وزن انجام شد. داده‌ها توسط آزمون‌های مجذور کای، t مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد.

یافته‏‌ها: ۱۰% دانش‌آموزان دچار اضافه وزن و ۶/۵% چاق بودند. ارتباط مستقیم و معنی‌داری بین شاخص توده بدن با تعداد واحدهای دریافتی گروه‌های نان و غلات (۱۷/۰=r و ۰۰۶/۰=p)، شیر و لبنیات (۲۱/۰=r و ۰۰۱/۰=p) و گوشت و جانشین‌ها (۲۴/۰=r و ۰۰۱/۰p<) مشاهده شد. بین شاخص توده بدن با سن دانش‌آموزان (۱۳/۰=r و ۰۳۷/۰=p)، تحصیلات مادر (۰۳۸/۰=p) و شغل پدر (۰۱۸/۰=p) نیز، رابطه معنی‌داری وجود داشت.

نتیجه‌‏گیری: با توجه به شیوع قابل‌توجه اضافه وزن و چاقی در دانش‌آموزان، لزوم برنامه‌ریزی و اجرای مداخلات مناسب، جهت اصلاح عادات غذایی و پیشگیری از روند رو به رشد اضافه وزن و چاقی، ضروری به نظر می‌رسد.

واژه‌‏های کلیدی: چاقی، عادات غذایی، دانش‌آموزان، شیوع، بیرجند

---

چکیده

زمینه و هدف: حوادث همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل معلولیت‌زا و یا منجر به مرگ در انسان شناخته می‌شود. هدف از این مطالعه، تعیین فراوانی سوانح و حوادث در شهرستان سقز در سال ۱۳۹۳ بود تا زمینه پیشگیری بیشتر فراهم آید.

مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع مقطعی است که در آن از اطلاعات به‌دست‌آمده در برنامه ثبت اطلاعات سوانح و حوادث شبکه بهداشت و درمان شهرستان سقز در سال ۱۳۹۳ استفاده شده است. این اطلاعات بر حسب گروه‌های سنی، جنس، نوع حادثه استخراج و بر حسب فراوانی و درصد گزارش شد.

یافته‌ها: تعداد کل حوادث ثبت‌شده ۲۵۲۵ مورد و شیوع کلی حوادث در هر هزار نفر ۶/۱۰ و در مردان ۱/۱۵ و در زنان ۹/۵ در هزار نفر به دست آمد. بیشترین فراوانی و درصد حادثه در مردان، تصادف خودرو با ۵۹۸ مورد (۱/۳۲ درصد) و در زنان، خودکشی با ۱۸۹ مورد (۹/۲۵ درصد) بود. در گروه سنی ۲۵-۱۵ سال، بیشترین حوادث در زنان شامل خودکشی در ۱۰۱ مورد (۷/۵۱ درصد) و در مردان تصادف خودرو در ۱۸۵ مورد (۹/۲۹ درصد) گزارش شد.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این مطالعه، فراوانی سوانح و حوادث در مردان شهرستان سقز و گروه سنی ۲۵-۱۵ سال بالاتر بود که نیازمند توجه بیشتر سیاست‌گذاران سلامت به این موضوع می‌باشد.

واژه‌های کلیدی: شیوع، سوانح، حوادث، سقز

---

چکیده
زمینه و هدف: علی‌رغم پیشرفت‌های چشم‌گیر در عرصه بهداشتی در سراسر دنیا، عفونت‌های انگلی روده‌ای یکی از مهم‌ترین مشکلات بهداشتی، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشند. هدف از این مطالعه تعیین شیوع عفونت‌های انگلی روده‌ای در شهرستان گراش می‌باشد.
مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی بر روی مراجعه‌کنندگان به بیمارستان امیرالمومنین علی (ع) شهرستان گراش در ۱۳۹۶ انجام شد. نمونه‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش‌های مستقیم و تغلیظی فرمالین دترژنت ارزیابی شد.
یافته‌ها: از ۵۱۰۰ نمونه، ۱۷۲ مورد (۳/۳ درصد)، آلوده به انگل‌های روده‌ای بودند. بیش‌ترین فراوانی مربوط به بلاستوسیتیس هومینیس با ۱۲۶ مورد (۳/۷۳ درصد) بود. حداکثر میزان آلودگی در گروه سنی ۵۰-۳۰ سال با ۷۰ مورد (۷/۴۰ درصد) مشاهده شد. بیش‌ترین میزان شیوع در فصل زمستان با ۶۳ مورد (۶/۳۶ درصد) مشاهده شد.
نتیجه‌گیری: شیوع تک یاخته‌های روده‌ای نسبت به آلودگی‌های کرمی بیش‌تر است. به طور کلی، نتایج حاصل فراوانی نسبی عفونت‌های انگلی روده‌ای را در شهرستان گراش نشان داد.
واژه‌های کلیدی: انگل‌های روده‌ای، شیوع، شهرستان گراش

---

---

چکیده
زمینه و هدف: رشد قد، یکی از شاخص‌های برآورد سطح بهداشتی در یک جامعه است که می‌تواند بر سلامت کودکان تأثیر بگذارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع کوتاه قدی و برخی عوامل مرتبط با آن در کودکان ۶ ساله رفسنجان انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی، ۵۲۱ کودک ۶ ساله مراجعه­ کننده به مراکز بهداشتی شهر رفسنجان در سال ۱۳۹۷ به روش خوشه‌ای تصادفی بررسی شدند. مشخصات دموگرافیک و آنتروپومتریک والدین و کودکان جمع‌آوری و کوتاه قدی در آن‌ها طبق استانداردهای مرکز کنترل و پیش‌گیری بیماری‌های آمریکا (Centers for disease control and prevention; CDC) بررسی شد. در کودکان کوتاه قد، سطح سرمی الکترولیت‌ها، هورمون‌های تیروئید، هورمون رشد،  ۲۵-Hydroxy vitamin D۳و سن استخوانی تعیین گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری مجذور کای، t مستقل و ضریب همبستگی Pearson تجزیه­ و­ تحلیل شدند.
یافته‌ها: شیوع کوتاه قدی ۴ درصد (۲۱ نفر) با حدود اطمینان ۹۵ درصد ۳/۱ درصد تا ۷/۶ درصد بود. ۱۱ نفر آن‌ها (۴/۵۲ درصد) پسر بودند. علت اصلی کوتاه قدی در ۴/۵۲ درصد کودکان (۱۱مورد) ژنتیکی بود. یک مورد کمبود هورمون رشد (۸/۴ درصد) و یک مورد هیپوتیروییدی (۸/۴ درصد) داشتند. ۳۸ درصد موارد (۸ مورد) علتی برای کوتاه قدی پیدا نشد. بین قد کودک با قد پدر (۳۶۱/۰=r، ۰۰۱/۰>P) و قد مادر (۲۶۹/۰=r، ۰۰۱/۰>P) همبستگی مستقیم و معنی‌دار مشاهده شد.
نتیجه­گیری: کوتاه قدی ژنتیکی، شایع‌ترین علت کوتاه قدی درکودکان مورد مطالعه بود. شناخت علل کوتاهی قد برای اقدام به موقع برای رفع این نقیصه ضروری به‌نظر می‌رسد.
واژه‌های کلیدی: شیوع، کوتاه قدی، کوتاه قدی فامیلیال، کوتاه قدی سرشتی، کوتاه قدی ایدیوپاتیک، کودکان، رفسنجان

---

چکیده
زمینه و هدف: فاسیولوزیس (Fasciolosis) بیماری مشترک بین انسان و دام که ناشی از ابتلاء به کرم­های کبدی فاسیولا هپاتیکا و فاسیولا ژیگانتیکا است. چرخه زندگی این ترماتودها تحت تأثیر عوامل آب و هوایی و جغرافیایی است. هدف از این مطالعه تعیین ویژگی­های جغرافیایی فاسیولوزیس حیوانی در استان کهگیلویه و بویراحمد طی سال­های ۱۳۹۷-۱۳۹۵ با استفاده از سیستم­های اطلاعات جغرافیایی بود.
مواد و روش­ها: در این مطالعه مقطعی، میزان شیوع جنس فاسیولا در دام­های کشتار شده شهرستان­های مختلف از اطلاعات اداره دامپزشکی استان استخراج شد. لایه­های آب و هوایی بر اساس مدل­های درون­یابی ساخته شد. اطلاعات میانگین بارندگی، تبخیر و رطوبت سالانه، میانگین سالانه سرعت باد، میانگین دمای متوسط سالانه، میانگین حداقل و حداکثر دمای سالیانه، میانگین ارتفاع، شیب و مساحت پوشش­های گیاهی از لایه­های زمین مرجع استخراج و ارتباط هر یک از متغیرها با شیوع بیماری در دو گروه شهرستان­های با شیوع بالا و پایین با آزمون t دو نمونه مستقل سنجیده شد.
یافته­ها: بیش‌ترین شیوع فاسیولوزیس حیوانی در دام­های کشتار شده استان کهگیلویه و بویراحمد ۳/۵ درصد و متعلق به شهرستان گچساران بود. بین فاکتور میانگین رطوبت سالانه و شیوع فاسیولیازیس رابطه مستقیم مشاهده شد (۰۲۳/۰=P). بین سایر فاکتورهای مورد مطالعه و میزان عفونت ارتباط معنی­داری یافت نشد (۰۵/۰<P).
نتیجه­گیری: به نظر می­رسد ارتباط رطوبت با شیوع فاسیولیازیس بیش‌تر به­واسطه تأثیر رطوبت بر چرخه زندگی حلزون و گیاهان میزبان واسط فاسیولا باشد. با کمک این نتایج می­توان کیفیت برنامه­های کنترل بیماری را بهبود بخشید و به صرفه­جویی قابل توجهی در هزینه­های اقتصاد دامداری و نیز بهداشتی درمانی نائل شد.
واژه­های کلیدی: سیستم­های اطلاعات جغرافیایی، فاسیولوزیس، شیوع، عوامل آب و هوایی، کهگیلویه و بویراحمد، ایران
 
 
 

---

چکیده زمینه و هدف: وجود دندان‌های نهفته پدیده شایعی است و در جوامع مختلف، شیوع قابل ملاحظه‌ای دارد. هدف این مطالعه تعیین شیوع و موقعیت دندان‌های مولر سوم نهفته در شهرستان رفسنجان در سال ۱۳۹۸ بود. مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی،گذشته نگر ۱۲۰۰ رادیوگرافی پانورامیک بررسی و موقعیت و زاویه نهفتگی دندان به‌وسیله دو متخصص ثبت گردید. برای آنالیز داده‌ها از آزمون‌های t مستقل و مجذور کای استفاده شد. یافته‌ها: نهفتگی عمودی C با ۱۳۸۲ دندان (۳۳/۶۳ درصد) و نهفتگی افقی در فک پایین، کلاس II با ۷۶۷ دندان (۵۴/۵۹ درصد) بیش‌ترین شیوع را داشتند. ارتباط آماری معناداری بین نهفتگی مولر سوم فک پایین و وجود ضایعه مشاهده شد (۰۰۱/۰=P). نتیجه‌گیری: فراوانی دندان‌های نهفته در بیماران شهرستان رفسنجان نسبتاً بالا بود. لذا با توجه به بروز عوارض شایعی مانند پوسیدگی و بیماری‌های پریودنتال، انجام غربالگری، تشخیص و درمان مناسب پیشنهاد می‌گردد. واژه‌های کلیدی: دندان نهفته، دندان مولر سوم، شیوع، موقعیت، رفسنجان

---

چکیده
زمینه و هدف: خودکشی مسئله‌ای جدی است، بنابراین ضرورت دارد به آن پرداخته شود. هدف از مطالعه حاضر مروری نظام مند بر میزان شیوع و علل خودکشی(افکار و اقدام) در دانش آموزان و دانشجویان ایرانی بود.
مواد و روش‌ها: مطالعه مروری منظم حاضر، در فروردین سال ۱۴۰۱، با استفاده از موتورهای جستجوگر SID، Magiran، Sciencedirect، Google Scholar، PubMed، Scopus و هم‌چنین کلیدواژه‌های Suicide، University، Student و معادل فارسی آن‌ها در ارتباط با خودکشی دانشجویان و دانش‌آموزان ایرانی انجام شد. ۲۷ مقاله مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: اقدام به خودکشی در دانشجویان از ۶ تا ۳/۸ درصد و افکار خودکشی از ۸/۲ تا ۴۹/۷ درصد متغیر بود. مهم‌ترین عوامل خودکشی اختلالات روانی، افسردگی تنهایی، نا امیدی، عوامل خانوادگی، ضعف اعتقادات مذهبی و عوامل استرس‌‌زا وتاب آوری پایین بودند. 
نتیجه‌گیری: مداخلات روان‌شناختی، درمان‌شناختی مذهب‌محور و فراشناختی، آموزش مهارت‌های تاب‌آوری و مثبت‌اندیشی، شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و آموزش روان‌شناسی مثبت‌گرا هستند. غربال‌گری منظم و مداخلات روان‌شناختی جهت پیشگیری، اقدام و کاهش افکار خودکشی در بین دانشجویان و دانش‌آموزان می‌توانند استفاده شوند.
واژه‌های کلیدی: افکار خودکشی، اقدام به خودکشی، شیوع خودکشی، عوامل خطرساز خودکشی، مطالعه مروری منظم

---

چکیده
زمینه و هدف: هدف مطالعه حاضر تعیین شیوع PTSD و عوامل مرتبط با آن در نجات­­یافتگان بیماری کووید-۱۹ بود.
مواد و روش­‌ها: در این مطالعه توصیفی، تعداد ۴۱۳ بیمار که سابقه بستری در بیمارستان به دلیل بیماری کووید-۱۹ را داشتند به روش در دسترس انتخاب شدند. داده­ها با استفاده از پرسش­نامه­ جمع­آوری و به وسیله رگرسیون لجستیک دو وجهی (Binary logistic regression) تحلیل شدند.
یافته­ ها: از مجموع ۴۰۲ شرکت ­کننده، ۱۴۸ نفر ­(۸/۳۶ درصد) دارای PTSD بودند. به علاوه، ابتلاء به بیماری عروق کرونری قلب (۸۰/۱=OR، ۰۰۱/۰>P) و وضعیت نامطلوب سلامت روان (۲۱/۱=OR، ۰۰۱/۰>P) نسبت شانس ابتلاء به PTSD را به ترتیب ۸۰ درصد و ۲۱ درصد افزایش می­دادند.
نتیجه­ گیری: این مطالعه نشان داد که بیش از یک سوم از نجات­یافتگان کووید-۱۹ مبتلاء به PTSD هستند. بنابراین، توصیه می­شود غربالگری وضعیت سلامت روان در برنامه­های ترخیص از بیمارستان این بیماران ادغام شود.
واژه‌های کلیدی: کووید-۱۹، اختلال استرس، پس از سانحه، شیوع، ایران، سلامت روان
 

---

زمینه و هدف: تماس با آلاینده‌های شغلی می‌تواند در میزان شیوع و شدت بیماری کرونا مؤثر باشد. این مطالعه با هدف مقایسه شیوع و شدت ابتلاء به بیماری کرونا بین شاغلین کارخانه فولاد و شاغلین ادارات دولتی شهر شادگان انجام شد.
مواد و روش‌ها: مطالعه توصیفی حاضر در سال ۱۴۰۰ در شاغلین کارخانه فولاد و شاغلین ادارات دولتی شهر شادگان انجام گرفت. هشتاد نفر از هر گروه بررسی شدند. پرسش‌نامه مشخصات جمعیت شناختی، پرونده پزشکی شاغلین و دستگاه‌ گازسنج محیطی برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شدند. از آزمون ‌t مستقل، آزمون دقیق فیشر و آزمون مجذور کای برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: بین غلظت آلاینده و تعداد ابتلاء به ویروس کرونا در شاغلین کارخانه فولاد (۱۷۳/۰=p) و شاغلین سایر ادارات دولتی (۴۱۱/۰=p) ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد. شدت ابتلاء به کرونا در شاغلین کارخانه فولاد که با مقدار آلاینده بیشتری تماس داشتند، بالاتر بود (۰۳۹/۰=p).
نتیجه‌گیری: تماس با غلظت بالای آلاینده‌ها با عوارض شدیدتر ناشی از بیماری کرونا مرتبط است.
واژه­های کلیدی: کرونا، آلودگی هوا، صنایع فولاد، شیوع، شدت بیماری، شادگان