مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

gte vml ۱]> چکیده

زمینه و هدف: تشخیص زودرس سرطان پستان تأثیر به سزایی در کاهش مرگ و میر و افزایش کیفیت زندگی زنان خواهد داشت.  با توجه به نقش مهم باورها در عملکرد زنان برای آموزش و تشویق آنان به انجام غربالگری ابتدا باید باورهای

بهداشتی آنان را شناخت.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی ۲۵۰ زن در سنین باروری مراجعه کننده به مراکز بهداشتی بناب با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و باورهای بهداشتی آنان در مورد روشهای غربالگری سرطان پستان بر اساس مدل بهداشتی Champion مورد بررسی قرار گرفت و اطلاعات حاصله با آمار توصیفی، آزمون t مستقل و آنالیز واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل گردید.

یافته‌ها: بر اساس نتایج پژوهش، ۸/۷۶% شرکت کنندگان در زمینه فواید ماموگرافی و ۴/۶۶% شرکت کنندگان در زمینه فواید معاینات بالینی باور بهداشتی خوب داشتند. در زمینه باورهای بهداشتی در مورد خود کارآمدی خود آزمایی پستان ۲/۶۵% از شرکت کنندگان باور بهداشتی ضعیفی داشتند. ۹۴% شرکت کنندگان معتقد بودند انجام ماموگرافی احتمال مرگ ناشی از سرطان پستان را کاهش می‌دهد.

نتیجه‌گیری: با وجود باورهای بهداشتی خوب در برخی زمینه‌ها میزان انجام غربالگری‌های سرطان پستان کم است، بنابراین توصیه می‌شود عواملی را که در افزایش پذیرش روش‌های غربالگری سرطان پستان نقش دارند، شناسایی و از این عوامل برای تشویق زنان در جهت انجام غربالگری استفاده شود.

واژه‌های کلیدی: غربالگری ، باورهای بهداشتی، سرطان پستان

چکیده

زمینه و هدف: بتا تالاسمی یکی از شایع ترین بیماری‌های ژنتیکی در ایران است. امروزه برنامه غربالگری قبل از ازدواج زوجین از نظر ابتلاء به بتا تالاسمی در کشور بسیار مورد توجه است تا از تولد نوزاد مبتلا به تالاسمی ماژور جلوگیری گردد. تولد فرزند مبتلا به تالاسمی ماژور نه تنها مشکلات پزشکی، اجتماعی و اقتصادی زیادی برای بیمار و والدین آنها ایجاد خواهد نمود بلکه بار مالی زیادی نیز بر سیستم بهداشتی و درمانی تحمیل می‌‌نماید. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی برنامه غربالگری پیش از ازدواج بتا تالاسمی در مرکز بهداشتی و درمانی اقبال شهرستان ارومیه در سال ۱۳۹۳ می‌باشد.

مواد و روش‌ها: در این پژوهش مقطعی، ۲۳۴۱ داوطلبی (۲۱۶۷ مرد و ۱۷۴ زن) که در سال ۱۳۹۳جهت انجام آزمایشات روتین غربالگری پیش از ازدواج به مرکز بهداشتی و درمانی اقبال ارومیه مراجعه کردند، مشارکت داشتند. کلیه داوطلبین مرد و خانم‌های مردان دارای اندیکس خون پایین fl] ۸۰>MCV (میانگین حجم گویچه‌ای)،  pg۲۷>MCH (میانگین هموگلوبین گویچه ای) و ۵/۳%<HbA۲ (هموگلوبین A۲)[ وارد مطالعه شدند. به منظور مقایسه میانگین پارامترهای هماتولوژی بین گروه‌ها از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی Tukey استفاده شد.

یافته‌ها: در مطالعه حاضر ۱۷۴ نفر مرد  fl۸۰>MCV یا  pg۲۷>MCH داشتند، لذا اندیکس‌های همسران آنها (۱۷۴ نفر زن) نیز بررسی شد. ۵۸ نفر زن  fl۸۰>MCV یا pg ۲۷>MCH داشتند. بنابراین در کل ۵۸ زوج (۱۱۶ نفر) شناسایی شدند که از میان آنها ۹۸ نفر دارای آنمی فقر آهن (۸۴ نفر زن و ۱۴ نفر مرد)، ۹ نفر مبتلا به بتا تالاسمی (۷ نفر زن و ۲ نفر مرد) و ۹ نفر مبتلا به آلفا تالاسمی (۲ نفر زن و ۷ نفر مرد) بودند. فراوانی ناقلین بتا تالاسمی و آلفا تالاسمی در میان مردان مراجعه کننده  به مرکز بهداشتی و درمانی اقبال ارومیه به ترتیب ۰۹/۰% و ۳۲/۰% بود. مقایسه پارامترهای هماتولوژی نشان داد که مقادیر HbA۲ در گروه بتا تالاسمی از افزایش معنی‌داری در مقایسه با گروه آلفا تالاسمی و گروه آنمی فقر آهن برخوردار می‌باشد (۰۰۱/۰=p). علاوه بر این، مقادیر MCV و MCH در گروه بتا تالاسمی کاهش چشم گیری در مقایسه با گروه آلفا تالاسمی و گروه آنمی فقر آهن نشان داد (۰۰۱/۰=p).

نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر نشان داد در سال ۱۳۹۳، فراوانی ناقلین بتا تالاسمی در میان مردان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی و درمانی اقبال شهرستان ارومیه کم می‌‌باشد. با این حال، اجرا و تداوم برنامه غربالگری بتا تالاسمی زوجین در این شهرستان می‌‌تواند به طور مؤثری از تولد نوزاد مبتلا به تالاسمی ماژور و تحمیل هزینه‌های درمانی ناخواسته جلوگیری نماید.

واژه‌های کلیدی : غربالگری، پیش از ازدواج، بتا تالاسمی، آنمی فقر آهن