حمیدرضا هنرمند، فریبرز منصور قناعی، آبتین حیدرزاده، مهدی آسمار،
جلد ۸، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۸۸ )
چکیده
زمینه و هدف: لپتوسپیروز یک بیماری شایع مشترک بین انسان و حیوان در جهان به ویژه در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری بوده و در استان گیلان آندمیک است. آبهای سطحی، مخزن طبیعی گونههای ساپروفیت و حیوانات حامل، مخزن گونههای بیماریزا هستند. معمولاً در هر منطقه آندمیک، تعداد اندکی از سرووارها شایع هستند و شناسایی آنها به شناسایی مخزن و یا مخازن اصلی کمک میکند. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی سروتایپهای بومی لپتوسپیراها از آب شالیزارها، کانال و رودخانههای نواحی مرکز و غرب منطقه جلگهای استان گیلان که موارد سالیانه بروز قابل توجهی از لپتوسپیروز انسانی را دارند، انجام شده است.
مواد و روشها: در این مطالعه توصیفی، در مجموع تعداد ۵۰۰ نمونه مورد بررسی قرار گرفت. نمونهبرداری از آبهای سطحی شهرستانهای منطقه در فاصله زمانی اردیبهشت تا پایان شهریور سال ۱۳۸۶ انجام شد. مقدار ۱ میلیلیتر از آب فیلتر شده هر نمونه، در محیط کشت مایع EMJH حاوی ۵- فلورواورسیل تلقیح شده و در دمای ۳۰ درجه سانتیگراد در انکوباتور قرار داده شد و هر ۲ هفته یک بار با میکروسکوپ زمینه تاریک مورد مشاهده قرار گرفت. موارد مثبت با استفاده از ۳۰ نوع آنتیسرم ضد سویههای استاندارد، شناسایی شدند.
یافتهها: تعداد۱۱۳ نمونه مثبت و ۳۸۷ نمونه منفی بودند. هویت گونهای و زیر گونهای ایزولههای مشخص شده به ترتیب شامل سروگروپ آندامان و سمارانگا متعلق به گونه ساپروفیت بیفلکسا و سروگروپ ایکتروهموراژی، پومونا، سجروئه، پیروژنز، بالوم، هارجو، کانیکولا، و گریپوتیفوزا متعلق به گونههای بیماریزای اینتروگانس،کیرشنری و بورگ پترسنی بودند. گونههای بیماریزا در شالیزارها و گونههای غیر بیماریزا به ترتیب در شالیزار، رودخانه و کانال فراوانتر بودند.
نتیجهگیری: علت بیشتر بودن حضور گونههای بیماریزا در شالیزارها را به رفت و آمد حیوانات به ویژه جوندگان و به توقف طولانی مدت آب در شالیزارها میتوان نسبت داد. وجود گونههای غیر بیماریزا در تمام منابع آبهای سطحی مطالعه شده طبیعی و مورد انتظار بود. به نظر میرسد که با بالا بردن آگاهی شالیکاران در مورد راه انتقال بیماری و استفاده از وسایل حفاظتی در هنگام تماس با آب مزرعه، بتوان بروز بیماری را کاهش داد.
واژههای کلیدی: لپتوسپیرا، سرو تایپینگ، سروگروپ