چکیده
زمینه و هدف: حوادث ترافیکی در ایران به‌عنوان یک مشکل عمده سلامت و یکی از علل عمده مرگ‌ومیر مطرح است. در مطالعه حاضر روند بروز مرگ‌ومیرهای بیمارستانی و پیش بیمارستانی ناشی از حوادث ترافیکی در ایران در طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی(Hatamabadi, ۲۰۱۲ #۵۷;Wegman, ۲۰۱۲ #۵۸) کلیه موارد مرگ ناشی از حوادث ترافیکی در ایران در طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ (شامل مرگ‌های پیش بیمارستانی یا بیمارستانی) مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر ترسیم الگوی بروز مرگ‌ومیر حوادث ترافیکی در طی این سال‌ها، ارتباط برخی متغیرها بر رخداد مرگ‌های بیمارستانی و پیش بیمارستانی با استفاده از رگرسیون لجستیک تحلیل شد.
یافته‌ها: در ایران در طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱ تعداد ۱۵۹۲۲۷ نفر بر اثر حوادث ترافیکی فوت کرده‌اند که میانگین و انحراف معیار سنی آن‌ها ۵۲/۲۰±۹۱/۳۶ سال بود. ۸۳/۲۰ % از آن‌ها زن و ۱۷/۷۹% مرد بودند. مرگ ناشی از تصادفات رانندگی در طی این سال‌ها روند کاهشی داشته است و از ۲۷۵۶۷ نفر در سال ۱۳۸۵ به ۱۹۰۸۹ نفر در سال ۱۳۹۱ رسیده است. مردان بیشتر در صحنه تصادف و یا در حین انتقال به بیمارستان فوت نموده‌اند (۰۰۱/۰p<). به ازای هر یک سال افزایش در سن، شانس مرگ پیش بیمارستانی ۵/۰% افزایش می‌یافت (۰۰۱/۰p<). تفاوت زیادی بین سال‌های رخداد حادثه و مرگ‌های پیش بیمارستانی دیده نشد اما در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ نسبت به سال ۱۳۸۵ افراد بیشتر در محل حادثه فوت نموده‌اند.
نتیجه‌گیری: علی رغم کاهش تلفات ترافیکی در ایران در طی سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۱، روند رخداد مرگ‌های پیش بیمارستانی در مقایسه با مرگ‌های بیمارستانی در طی این سال‌ها تقریباً ثابت بوده است و این موضوع لزوم توجه بیشتر به مراقبت‌های پیش بیمارستانی و انجام مطالعات منطقه‌ای و محلی را می‌رساند.
واژه‌های کلیدی: سوانح ترافیکی، مرگ‌ومیر، پیش بیمارستانی، بیمارستانی، ایران
