مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده

زمینه و هدف: چاقی با روندی رو به رشد در کودکان و نوجوانان، یک معضل بهداشتی جهانی می‌باشد. از آن جایی که عادات غذایی اهمیت به سزایی در چاقی کودکان و نوجوانان دارد، لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع چاقی و ارتباط آن با عادات غذایی در دانش‌آموزان پسر 10 تا 14 ساله بیرجند، انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی، بر روی 270 دانش‌آموز پسر پایه‌های چهارم، پنجم و ششم دبستان شهر بیرجند در سال 1393 با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انجام شد. جمع‌آوری داده‌ها با پرسش‌نامه بسامد مصرف خوراک، سؤالاتی در مورد عادات غذایی و اطلاعات دموگرافیک، از طریق مصاحبه و اندازه‌گیری قد و وزن انجام شد. داده‌ها توسط آزمون‌های مجذور کای، t مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد.

یافته‏‌ها: 10% دانش‌آموزان دچار اضافه وزن و 6/5% چاق بودند. ارتباط مستقیم و معنی‌داری بین شاخص توده بدن با تعداد واحدهای دریافتی گروه‌های نان و غلات (17/0=r و 006/0=p)، شیر و لبنیات (21/0=r و 001/0=p) و گوشت و جانشین‌ها (24/0=r و 001/0p<) مشاهده شد. بین شاخص توده بدن با سن دانش‌آموزان (13/0=r و 037/0=p)، تحصیلات مادر (038/0=p) و شغل پدر (018/0=p) نیز، رابطه معنی‌داری وجود داشت.

نتیجه‌‏گیری: با توجه به شیوع قابل‌توجه اضافه وزن و چاقی در دانش‌آموزان، لزوم برنامه‌ریزی و اجرای مداخلات مناسب، جهت اصلاح عادات غذایی و پیشگیری از روند رو به رشد اضافه وزن و چاقی، ضروری به نظر می‌رسد.

واژه‌‏های کلیدی: چاقی، عادات غذایی، دانش‌آموزان، شیوع، بیرجند