مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده
زمینه و هدف: در سال‌های اخیر، تولید و استفاده از ترکیبات با ارزش نظیر بیوسورفکتانت‌ها از فاضلاب با توجه به مزایای زیست محیطی و اقتصادی آن مورد توجه قرار گرفته است. امروزه بیوسورفکتانت­ها­­ی تولیدی میکروارگانیسم­ها با استفاده از منابع کربن مختلف، در صنایع غذایی، دارویی، پتروشیمی، استخراج نفت، تصفیه فاضلاب مورد استفاده می‌گیرند. این مطالعه، با هدف ارزیابی استفاده از فاضلاب­های روغنی به عنوان سوبسترای ارزان­قیمت با استفاده از سویه های سودوموناس آئروژنزا جدا شده از فاضلاب بیمارستانی جهت تولید بیوسورفکتانت‌های رامنولیپیدی انجام شده است.
مواد و روش‌ها: این تحقیق یک مطالعه تجربی و در مقیاس آزمایشگاهی است که در رآکتور ناپیوسته حاوی باکتری بومی جدا شده از پساب فاضلاب های بیمارستانی در محیط معدنی حاوی روغن­های مختلف انجام شده است که روغن کشت در زمان‌ها و غلظت‌های مختلف، با آزمایش­های همولیز، گسترش نفت، انهدام قطره، فعالیت امولسیون­ کنندگی و اکسیژن مورد نیاز شیمیایی، سنجش گردید. در این تحقیق تحلیل‌های آماری بر مبنای ارزیابی‌های گروه‌های شاهد – تست مطابق با آزمون‌های student T-test انجام شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که باکتری سودوموناس آئروژنزا جدا شده، توانایی مطلوبی را در تولید بیوسورفکتانت دارد. کاهش کشش سطحی، امولسیون­کنندگی بیش از 70 درصد و کاهش COD (Chemical oxygen demand) به میزان 85 درصد، حاصل استفاده از بیوسورفکتانت جدا شده بود.
نتیجه‌گیری: بر اساس یافته­های این تحقیق، به نظر می رسد فاضلاب­های روغنی حاوی مقادیر بالای مواد آلی، گزینه مناسبی جهت تولید بیوسورفکتانت‌های رامنولیپیدی باشند. بیوسورفکتانت‌های تولیدی، بدلیل خاصیت امولسیون­کنندگی مطلوب، می‌توانند به منظور حذف آلاینده‌های دیر تجزیه‌پذیر و فرآیندهای اصلاح زیستی مورد استفاده قرار گیرند.
واژه‌های کلیدی: بیوسورفکتانت رامنولیپیدی، پساب روغن، سودوموناس آئروژنزا، امولسیون کنندگی