مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده
زمینه و هدف: پیشرفت فناوری نانو باعث شده است که بررسی اثرات مخرب نانومواد بر روی موجودات اهمیت زیادی پیدا کند. نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم و اکسید روی از راه‌های مختلف وارد بدن شده و باعث تخریب کبد و سایر ارگان‌های بدن موجودات می‌شوند. هدف از این مطالعه بررسی اثر سمیتی نانوذرات اکسید روی و دی‌اکسید تیتانیوم بر روی برخی از آنزیم‌های کبد و بافت کبد موش نر می‌باشد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه تجربی، 70 موش نر بالغ مورد استفاده قرار گرفت. موش‌ها در 10 دسته 7‌تایی شامل یک گروه کنترل و نه گروه آزمایش تقسیم شدند. موش‌های گروه تجربی نانوذرات اکسید روی را به مدت 14 روز با غلظت‌های 50، 100 و 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم به‌صورت گاواژ دریافت کردند و گروه شاهد فقط آب مقطر دریافت کرد. در روز پانزدهم، خون‌گیری از موش‌ها به عمل آمد و آنزیم‌های کبدی شامل آلانین آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز و آسپارتات آمینوترانسفراز و بافت کبد مورد بررسی قرار گرفت. داده‌ها، با توجه به برخورداری از توزیع نرمال، توسط آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی Duncan مورد آنالیز قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که نانوذرات اکسید روی و دی‌اکسید تیتانیوم در غلظت‌های 100 و 300 میلی‌گرم بر کیلوگرم و ترکیب این دو نانوذره در غلظت‌های 50، 100 و 300 میلی‌گرم باعث ایجاد تغییر معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیم‌های کبدی آلانین آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز و آسپارتات آمینوترانسفراز نسبت به گروه کنترل شده‌اند (05/0 P<).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که نانوذرات اکسید روی و دی‌اکسید تیتانیوم در دوزهای مختلف احتمالاً به دلیل تخریب کبد و افزایش نشت آنزیم‌های کبدی باعث افزایش سطح سرمی آنزیم‌ها می‌شود. بااین‌حال، مطالعات بیشتری جهت پیش‌بینی اثرات این ماده و استفاده ایمن از این نانوذرات پیشنهاد می‌شود.
واژه‌های کلیدی: آنزیم‌های کبدی، نانوذرات دی‌اکسید تیتانیوم، نانوذرات اکسید روی، موش سوری