جلد 21، شماره 5 - ( 6-1401 )                   جلد 21 شماره 5 صفحات 496-483 | برگشت به فهرست نسخه ها

Ethics code: IR.HUMS.REC.1401.010


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Farshad M R, Samavi S A. The Simple and Multiple Relationships between Experiential Avoidance, Communication Skills, and Emotional Expressiveness among Married Women in Bandar Abbas City in 2022: A Descriptive Study. JRUMS 2022; 21 (5) :483-496
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6552-fa.html
فرشاد محمد رضا، سماوی سید عبدالوهاب. رابطه ساده و چندگانه اجتناب تجربه‌ای و مهارت‌های ارتباطی با ابرازگری هیجانی در زنان متأهل شهر بندرعباس در سال 1401: یک مطالعه توصیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1401; 21 (5) :483-496

URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-6552-fa.html


دانشگاه هرمزگان
متن کامل [PDF 319 kb]   (464 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (847 مشاهده)
متن کامل:   (703 مشاهده)
مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 21، مرداد 1401، 496-483

رابطه ساده و چندگانه اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی در زنان متأهل شهر بندرعباس در سال 1401: یک مطالعه توصیفی

محمد رضا فرشاد[1]، سید عبدالوهاب سماوی[2]

دریافت مقاله: 01/03/1401  ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 08/04/1401  دریافت اصلاحیه از نویسنده: 29/04/1401  پذیرش مقاله: 01/05/1401


چکیده
زمینه و هدف: ابرازگری هیجانی رکن مهمی از یک رابطه سالم و پویا می­باشد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر ابرازگری هیجانی در زنان متأهل امری ضروری است. در نتیجه پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ساده و چندگانه اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی در زنان متأهل شهر بندرعباس در سال ۱۴۰۱ انجام شد.
مواد و روش­ها: این مطالعه از نوع توصیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان متأهل شهر بندرعباس در سال 1401 بودند که حداقل 3 سال از مدت ازدواج آنان سپری شده است که از میان آن­ها ۲۰۵ نفر به شیوه نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­ها شامل پرسش­نامه ابرازگری هیجانی، پرسش­نامه اجتناب تجربه­ای و پرسش­نامه مهارت­­های ارتباطی بود. اطلاعات حاصل با استفاده از آزمون­های ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون خطی چندگانه به شیوه هم­زمان تجزیه­و­تحلیل شدند.
یافته­ها: نتایج نشان داد که ابرازگری هیجانی با اجتناب تجربه­ای (۱۹/0-=r، 001/0>P) همبستگی منفی و معنی دارد. اما ابرازگری هیجانی با مهارت­های ارتباطی گوش دادن (۱۸/0=r، 001/0>P) و بینش نسبت به فرآیند ارتباط (۲۱/0=r، 001/0>P) همبستگی مثبت و معنی­داری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد 34 درصد از کل واریانس ابرازگری هیجانی به­وسیله اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی گوش دادن و بینش نسبت به فرآیند ارتباط تبیین می­شود.
نتیجه­گیری: نتایج نشان داد که عوامل اجتناب تجربه­ای کمتر و مهارت­های ارتباطی گوش دادن فعال و بینش نسبت به فرآیند نقش مهم و تأثیرگذاری بر میزان ابرازگری هیجانی در زنان متأهل دارد. لذا بررسی دقیق تأثیرات ناشی از این عوامل احتمالاً به متخصصان مشاوره و روان­شناسی کمک کاربردی در برنامه­های مداخله و مشاوره خواهد کرد.
واژه­های کلیدی: هیجانات، ابرازگری هیجانی، اجتناب تجربه­ای، مهارت­های ارتباطی، زنان متأهل
 

مقدمه
زن عضو مهمی از سیستم خانواده می­باشد [1]، و در نقش همسر توان ایجاد خانه­ای گرم و با محبت را دارا است و این موارد زمانی امکان­پذیر است که زن دارای سلامت ­روان و آسایش خیال باشد [2]، و این سلامت روان و آسایش خیال سلامت سایر اعضای خانواده را تحت تأثیر قرار می­دهد [1]. Gilbert و همکاران در پژوهش خود نشان داد عملکرد موفقآمیز زن در دل خانواده به راهبردهایی که در ارتباط با همسر خود و سایر اعضای خانواده به کار می­گیرد، ارتباط زیادی دارد و یکی از تعیین کننده­های میزان موفقیت زنان در خانواده مجموعه­ای از تعاملات و هیجانات و ابرازگری­های مختلف بین زوجین در رابطه زناشویی می­باشد [3].
ابرازگری هیجانی (Emotional expressiveness) از متغیرهای تأثیرگذار بر عملکرد زوجین و محرک واکنش­های مختلف در روابط زوجی می­باشد که بر کم و کیف رابطه زوجی تأثیرگذار است [5-4].Akkuş Çutuk  ابرازگری هیجانی را به معنای تغییرات رفتاری مختلف (مانند حالت چهره و وضعیت بدن)، خنده، اخم کردن، گریه کردن می­داند [6]. Rime در پژوهش خود نشان داد افراد ابرازگری هیجانی را برای دستیابی به احساس بهتر و تسلی دادن و نزدیک شدن به همدیگر در رابطه زوجی انجام می­دهند [7]. ابرازگری هیجانی نامناسب با میزان به کارگری رفتارهای ایمنی طلبی از قبیل اجتناب و سرکوب و رفتارهای مطیعانه رابطه اساسی دارد که بر مجموعه­ای از فرآیندهای جسمی، روان­شناختی، اجتماعی و بهزیستی افراد تأثیرگذار می­باشد [8].
رویکرد پذیرش و تعهد از جمله جدیدترین رویکردهای ساخته و پرداخته شده در درمان­های موج سومی می­باشد [9]. این رویکرد به دنبال ایجاد زندگی غنی و همه جانبه و ارزش مدار و با انعطاف­پذیری روان­شناختی بالا برای افراد می­باشد [10]. در این رویکرد اعتقاد بر این است رفتارهای غیر منطعف و شکل گرفته به صورت سفت و سخت، توسط واکنش­های روان­شناختی از قبیل اجتناب تجربه­ای هدایت می­شود [11]. اجتناب تجربه­ای (Experiential avoidance) به معنای تلاش بیمار برای خلاص شدن از شر اجتناب یا سرکوب تجربیات شخصی ناخواسته می­باشد [11]. احاطه کارکرد نادرست اجتناب تجربه­ای بر تعاملات انسانی نوعی انعطاف­ناپذیری روان­شناختی را در پی­دارد که بر شکل­گیری ابرازگری­های هیجانی ناصحیح در رابطه تأثیرگذار است [12]. پژوهش­های مختلف نیز نشان داده­اند به­کارگیری اجتناب­تجربه­ای از مؤلفههای مهم در شکل­دهی و نگه­داری بسیاری از اختلال­های روان­شناختی و مشکلات ابرازگری هیجانی در افراد درگیر این اختلال های روان­شناختی میباشد [14-13، 11]. بنابراین از سازه­هایی که اخیراً در تبیین ابرازگری هیجانی مد نظر پژوهش­گران بوده است، اجتناب تجربه­ای است [12].
عامل دیگری که در کنار اجتناب تجربه­ای نقش مؤثری در ابرازگری هیجانی ایفاء می­کند، نوع تعاملات و مهارت­های ارتباطی که افراد در رابطه به کار می­گیرند، است [3]. در پیشینه نظری تعاریف مختلفی از مهارت­های ارتباط وجود دارد [15]. در تعریفی، مهارت­های ارتباطی (Communication skills) مهارت­هایی هستند که به واسطه آن­ها افراد می­توانند درگیر تعاملات بین فردی و فرآیند ارتباط شوند؛ فرآیندی که افراد در طی آن اطلاعات، افکار و احساسهای خود را از طریق مبادله پیام­های کلامی و غیر کلامی با یکدیگر در میان می­گذارند [16]، و برای روابط و به دست آوردن اطلاعات بین فردی مهارتی ضروری می­باشد [15]. داشتن مهارت­های ارتباطی به زوجین به طور کلی و به زنان به طور اخص کمک می­کند، احساسات و ابرازگریهای خود را در رابطه داشته باشند [17].Yarinasab  و Amini در پژوهش خود نشان دادند برخورداری زنان از مهارت­های ارتباطی باعث استفاده مؤثر از نمادها و بیان شفاف پیام میگردد و مشکلات ارتباطی را کاهش می­دهد [18]. بنابراین تا بدان­جا که پژوهش­گر بررسی­هایی انجام داده است، تعیین کننده­های ابرازگری هیجانی از قبیل اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی در پژوهش­های پیشین بررسی نشده­اند. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ساده و چندگانه اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی در زنان متأهل شهر بندرعباس انجام شد.
مواد و روش­ها
پژوهش حاضر از نوع توصیفی است که با کد اخلاق شناسه IR.HUMS.REC.1401.010 در کمیته اخلاق دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس تصویب شده است. هدف از این پژوهش تعیین رابطه ساده و چندگانه اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی در زنان متأهل شهر بندرعباس بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان متأهل شهر بندرعباس در سال 1401 بودند که دامنه سنی آن­ها 18 تا 60 سال بود و حداقل 3 سال از مدت ازدواج آنان سپری شده بود.
حجم نمونه براساس فرمول Tabachnich و همکاران [19] برای حداقل حجم نمونه در مطالعات همبستگی (n ≥50+8m) محاسبه شد. در این فرمول m، تعداد متغیرهای پیش­بین است. با توجه به این که تعداد متغیرهای پیش­بین در مطالعه حاضر 2 متغیر بوده، حداقل تعداد نمونه مورد نیاز 66 نفر بود که برای اطمینان از کفایت نمونه 212 نفر زن متأهل که واجد معیارهای ورود به پژوهش بودند در نظر گرفته شد و نمونهگیری به شیوه در دسترس صورت گرفت. به خاطر شرایط کرونا، افرادی که تمایل به همکاری داشتند و واجد شرایط بودند از طریق فضای مجازی (لینک پرسشنامه طراحی شده در پرس­لاین، در واتساپ و تلگرام قرار داده شد) به سؤالات پژوهش که در بستر اول فرم (سایت طراحی و جمع­آوری داده­های پژوهش) طراحی شده بودند پاسخ دادند.
معیارهای ورود به پژوهش شامل متأهل بودن، اهل بندرعباس بودن، تمایل به تکمیل پرسش­نامه­ها و داشتن سواد در حد خواندن و نوشتن و معیارهای خروج از پژوهش، شامل تکمیل ناقص و نادرست پرسش­نامه­ها، مصرف داروی روانپزشکی (ضدافسردگی­ها و ضداضطراب­ها) هنگام اجرای مطالعه (گزارش فرد در پرسش­نامه اطلاعات جمعیت شناختی) بود. پژوهش­گر پس از تصویب طرح و اخذ رضایت از شرکت کنندگان، جمع­آوری داده­ها را شروع کرد. پرسشنامه­ها جهت جمع­آوری داده­ها شامل قسمت اطلاعات دموگرافیک (سن، سطح تحصیلات و مدت زمان ازدواج)، پرسش­نامه اجتناب تجربه­ای، پرسش­نامه مهارت­های ارتباطی و پرسش­نامه ابرازگری هیجانی بود. قبل از تکمیل پرسشنامهها توضیحات لازم در زمینه اهداف و چگونگی انجام پژوهش و نحوه تکمیل پرسش­نامه­ها در فضای مجازی (واتساپ و تلگرام) به زنان متأهل ارائه شد. هم­چنین، به آنها توضیح داده شد که تمام اطلاعات بدون نام و محرمانه باقی می­ماند. فرصت لازم جهت تکمیل پرسش­نامه­ها به صورت آنلاین در سامانه اول فرم (سامانه ساخت پرسش­نامه و جمعآوری داده­ها) به زنان متأهل اختصاص داده شد و نمره پرسش­نامه­ها در صورت تمایل در اختیارشان قرار گرفت. در نهایت بعد از حذف موارد ناقصی داده­های ۲۰۵ نفر زن متأهل مورد تحلیل قرار گرفت. توضیحات مرتبط با سه پرسش­نامه استفاده شده در پژوهش حاضر به شرح زیر می­باشد.
پرسش­نامه ابرازگری هیجانی (Emotional expressiveness questionnaire) این پرسش­نامه توسط king و Emmons در سال 1990، برای بررسی ابراز هیجان طراحی شده است [20]. پرسش­نامه ابراز گری هیجانی سه زیر مقیاس و 16 سؤال دارد. سؤالات 1-7 مربوط به زیر مقیاس ابراز هیجان مثبت، سؤالات 8-12 آن مربوط به مقیاس صمیمیت و سؤالات 16-13 آن مربوط به زیر مقیاس ابراز هیجان منفی است. دامنه­ پاسخ در این پرسش­نامه از "کاملاً مخالم=0"، "تا حدی مخالفم=1"، نه مخالف و نه موافق=2"، "تا حدی موافقم=3"، "کاملاً موافقم=4" و در طیف لیکرتی می­باشد و نمره بالاتر بیانگر ابراز گری هیجانی بالاتر است. نمره کل فرد از 16 تا 80 متغیر خواهد بود [20]. پایایی این مقیاس از طریق روش همسانی درونی و با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ توسط Rafieinia و همکارانش، بررسی شد و مقدار آن برای کل پرسش­نامه و زیر مقیاس­های ابراز هیجان مثبت، ابراز صمیمیت و ابراز هیجان منفی به ترتیب 68/0، 65/0، 68/0 و 59/0 محاسبه گردید که مطلوب می­باشند [21]. King و Emmons (1990) جهت تعیین روایی سازه مقیاس، از روش میزان همبستگی مقیاس با آزمون تنظیم هیجانی Garnefski همسانی درونی و تمایز مجرد و متأهل بودن و تحلیل عاملی استفاده کردند [20]. در پژوهش حاضر همسانی درونی از طریق آلفای کرونباخ برای کل پرسش­نامه و زیر مقیاس های ابراز هیجان مثبت، ابراز صمیمیت و ابراز هیجان منفی به ترتیب 72/0، 73/0، 71/0 و 74/0 محاسبه شد.
پرسش­نامه مهارت­های ارتباطی (Communication skills questionnaire) در پژوهش حاضر برای سنجش مهارت­های ارتباطی از پرسش­نامه مهارت­های ارتباطی Quinn Dam (2004) استفاده شد [22]. این آزمون دارای 34 گویه میباشد. سؤالات بر روی یک طیف لیکرت 5 درجه­ای از 1 برای "هرگز" تا 5 برای "همیشه" نمره­گذاری می­شوند. البته باید خاطر نشان شود که برخی از عبارات به دلیل ماهیت و محتوای آن­ها، در محاسبه نمره به صورت وارونه نمره­گذاری می­شوند. به این معنا که اگر انتخاب گزینه یا پاسخ «همیشه» برای سایر گویه­ها حداکثر نمره یعنی ۵ را برای فرد به دنبال داشته باشد، در گویه­های وارونه انتخاب همین پاسخ، منتهی به کسب حداقل نمره یعنی ۱ می­گردد و در پرسش­نامه با علامت ستاره مشخص شده­اند. دامنه نمره  محتمل برای هر فرد از ۳۴ تا ۱۷۰ خواهد بود.  این پرسش­نامه پنج مهارت گوش­دادن فعال، توانایی دریافت و ارسال پیام، بینش نسبت به فرآیند ارتباط، کنترل عاطفی و ارتباط توأم با قاطعیت را مورد بررسی قرار می­دهد [23]. ثبات اندازه گیری، پایایی بازآزمایی و روایی این آزمون توسط مؤسسه کوئین دام در حد بالا و قابل قبول گزارش شده است [22]. اعتبار این آزمون در ایران در پژوهش Hosseinchari و Fadakar با استفاده از روش آلفای کرونباخ  برابر با 69/0 گزارش شد [24]. در پژوهش  Rahmatzadehو Rezakhani نیز ضریب آلفای کرونباخ 82/0 به دست آمد [23]. در مطالعه حاضر همسانی درونی این پرسش­نامه به روش آلفای کرونباخ برابر با 76/0 به­دست آمد. دو نمونه از سؤالات این پرسش­نامه عبارت است از "1- سعی می کنم نظراتم را به روشنی بیان کنم." و "2- وقتی که اشتباه کردم، از اینکه اشتباه خود را بپذیرم، می­ترسم."
پرسش­نامه اجتناب تجربه­ای (questionnaire Experiential avoidance) در مطالعه حاضر برای سنجش اجتناب تجربه­ای از پرسش­نامه پذیرش و عمل- نسخه دوم که توسط Bond و همکاران تدوین شده و دارای 10 سؤال است استفاده شد [25]. پرسش­نامه پذیرش و عمل- نسخه دوم، همسو با نظریه زیربنایی­اش، برای سنجش انعطافپذیری روان­شناختی، به­ویژه در ارتباط با اجتناب تجربه­ای و تمایل به درگیری در عمل با وجود افکار و احساس­های ناخواسته تدوین شده و براساس میزان توافق در یک مقیاس لیکرت 7 درجه­ای از 1 برای "هرگز درست نیست" تا 7 برای "همیشه درست است" نمره­گذاری میشوند. دامنه نمرات این پرسش­نامه از 10 تا 70 است و نمرات بالاتر در این مقیاس نشان دهنده انعطاف­پذیری روانشناختی پایین­تر و اجتناب تجربه­ای بالاتر است [26]. در پژوهش Bond و همکاران پایایی پرسش­نامه پذیرش و عمل-نسخه دوم از پایایی پرسش­نامه پذیرش و عمل-نسخه اول به طور مداوم بالاتر و برابر با 84/0 و در پایایی بازآزمایی در یک دوره 3 و 12 ماهه به ترتیب برابر با 81/0 و 79/0 به­دست آمد [25]. یافته­های پژوهشی پایایی، روایی و اعتبار سازه رضایت بخشی را برای این ابزار گزارش داده­اند: در پژوهش Reshadat و همکاران پایایی پرسش­نامه اجتناب تجربه­ای مورد بررسی قرار گرفت که آلفای کرونباخ آن 79/0 به دست آمد [27]. در پژوهشShomaliahmadabadi  و همکاران پایایی پرسش­نامه مذکور با استفاده از روش آلفای کرونباخ محاسبه و برابر 81/0 به­دست آمد [28]. در مطالعه حاضر همسانی درونی این پرسش­نامه به روش آلفای کرونباخ برابر با 70/0 به­دست آمد.
تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم­افزار SPSS نسخه 26 انجام شد. متغیرهای کمی به صورت میانگین و انحراف معیار و متغیرهای کیفی به صورت فراوانی و درصد گزارش شدند. روش­های آماری به کار گرفته ­شده در این پژوهش شامل آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد فراوانی) و آمار استنباطی شامل (ضریب همبستگی Pearson و رگرسیون خطی چندگانه به شیوه هم­زمان) بود. روابط بین اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی با استفاده از آزمون همبستگی Pearson تجزیه و تحلیل شدند. مدل­های رگرسیون خطی چندگانه برای ارزیابی تأثیر متغیرهای پژوهش بر ابرازگری هیجانی انجام شد. سطح معنی داری در آزمون­ها 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج
در نهایت پس از حذف داده­های ناقص، داده­های به دست آمده از ۲۰۵ نفر شرکت­کننده مورد تحلیل قرار گرفت که از این تعداد ۲  نفر (00/۱ درصد) کمتر از ۲۰ سال، ۴۶  نفر (۴۰/۲۲ درصد) در سن ۲۰ تا ۳۰ سال، ۹۹ نفر (۳۰/۴۸ درصد) در سن ۳۰ تا ۴۰ سال و ۵۸ نفر (۳۰/۲۸ درصد) در سن بیشتر از ۴۰ سال بودند. هم­چنین، از این تعداد، 33  نفر (10/16 درصد) زیر دیپلم، 64  نفر (20/31  درصد) دیپلم و فوق دیپلم، 83 نفر (50/40 درصد) لیسانس و 25 نفر (20/12  درصد) فوق لیسانس و بالاتر بودند. دادههای جمعیت شناختی مرتبط با مدت ازدواج نیز نشان داد 25 نفر (20/12 درصد) مدت ازدواجشان کمتر از 5 سال، 43 نفر (00/21 درصد) مدت ازدواجشان 5 تا 10 سال و 137 نفر (80/66 درصد) مدت ازدواجشان بیشتر از 10 سال بود.
میانگین و انحراف معیار متغیرهای پژوهش و خرده­ مقیاسهای آن­ها در جدول 1 گزارش شده است. هم­چنین، با توجه به جدول 1، چولگی و کشیدگی تمامی متغیرها و خرده مقیاس­های آن در محدوده 2+ تا 2- می­باشد و نشان دهنده نرمال بودن توزیع متغیرهای پژوهش می­باشد.
برای بررسی رابطه بین اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی از آزمون همبستگی Pearson استفاده شد. براساس نتایج آزمون Pearson، همبستگی مثبت و معنی داری بین گوش­دادن فعال (۱۸/0=r، 001/0>P) و بینش نسبت به فرآیند ارتباط (21/0=r، 001/0>P) با ابرازگری هیجانی وجود داشت. اما بین دریافت و ارسال پیام (12/0=r، 008/0=P)، کنترل عاطفی (12/0=r، 007/0=P) و ارتباط توأم با قاطعیت (01/0=r، 990/0=P) به عنوان سایر مهارت­های ارتباط با ابرازگری هیجانی ارتباط معناداری یافت نشد. هم­چنین، این همبستگی بین اجتناب تجربه­ای
(19/0-=
r، 001/0>P) با ابرازگری هیجانی نیز منفی و معنیدار مشاهده شد.
 

جدول1- یافته­های توصیفی متغیرهای پژوهش در زنان متأهل شهر بندرعباس در سال 1401  (205=n)
متغیرهای پژوهش میانگین انحراف استاندارد کمینه بیشینه چولگی کشیدگی
اجتناب تجربه­ای 60/25 18/9 6 58 25/0 05/0
مهارت­های ارتباطی گوش­دادن فعال 98/20 35/5 8 54 33/1 10/1
دریافت و ارسال پیام 84/30 88/3 22 40 18/0 22/0
بینش نسبت به فرآیند ارتباط 56/16 57/2 7 23 46/0- 81/0
کنترل عاطفی 02/28 20/4 10 42 42/0- 86/1
برای ارتباط توأم با قاطعیت 70/14 00/3 6 35 49/1 67/1
خرده­مقیاس های ابرازگری هیجانی ابراز هیجان مثبت 38/24 63/4 10 34 55/0- 007/0
ابراز صمیمیت 70/16 05/3 8 25 26/0 56/0
ابراز هیجان منفی 80/13 85/2 6 20 18/0- 14/0-
نمره کل ابرازگری هیجانی 97/53 86/8 16 72 18/9 58/1
 
جهت بررسی این­که کدام متغیر مفروض (اجتناب تجربهای و مهارت­های ارتباطی) و به چه میزان می­تواند متغیر ملاک را پیش بینی کند، از روش آماری رگرسیون چندگانه به شیوه هم­زمان (Enter) استفاده شد. در ابتدا مفروضه­های تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه هم­زمان مورد بررسی قرار گرفت. مفروضه نرمال بودن توزیع فراوانی متغیرها با استفاده از آزمون Kolmogorov-Smirnov تأیید شد (05/0<P). برای بررسی استقلال باقی­مانده­ها از آماره Durbin-Watson استفاده شد. اگر مقدار این آماره بین 50/1 تا 50/2 باشد جای نگرانی نیست [29]. مقدار آماره به دست آمده برای متغیرهای پیشبین در پژوهش حاضر برابر با 83/1 بود و این نتیجه نشان داد که پیش­فرض استقلال باقی­مانده­ها رعایت شده است. علاوه بر آن لازم است بین متغیرهای پیش­بین اثر هم­خطی وجود نداشته باشد که با بررسی شاخص­های عامل تورم واریانس (Variance inflation factor; VIF) هم­خطی چندگانه کمتر از 2 به­دست آمد که نشانگر عدم وجود اثر هم­خطی بین متعیرهای پیش­بین بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مدل پیش­بینی ابرازگری هیجانی براساس اجتناب تجربه­ای و گوش­دادن فعال و بینش نسبت به فرآیند ارتباط معنادار است (001/0=P)، و 34 درصد واریانس ابرازگری هیجانی را تبیین می­کنند (جدول 2). دیگر مهارتهای ارتباطی از قبیل دریافت و ارسال پیام، کنترل عاطفی و ارتباط توأم با قاطعیت نیز از ابتدا ارتباط معناداری با ابرازگری هیجانی نداشتند، لذا در مدل رگرسیون چندگانه وارد نشدند.
 

جدول 2- نتایج تحلیل رگرسیون خطی چندگانه برای پیش­بینی ابرازگری هیجانی براساس اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی در زنان متأهل شهر بندرعباس در سال 1401  (205=n)
متغیرهای پیش­بین ضریب استاندارد نشده بتا استاندارد شده خطای معیار مقدار شاخص
آماری آزمون
مقدار P
اجتناب تجربه­ای 20/0- 20/0- 06/0 12/۳- 001/0
گوش دادن فعال 28/0 17/0 11/0 56/2 001/0
بینش نسبت به فرآیند ارتباط 73/0 21/0 22/0 19/3 001/0
 
بحث
زنان رکن اساسی از ساختار خانواده می­باشند و ابرازگریهای آنان در ابعاد مختلف عاطفی و هیجانی و بیان صحیح آن می­تواند بر کیفیت زندگی کلیه اعضای خانواده تأثیرگذار باشد. با توجه به اهمیت تعیین عوامل تأثیرگذار بر ابرازگری هیجانی زنان متأهل، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ساده و چندگانه اجتناب تجربه­ای و مهارت­های ارتباطی با ابرازگری هیجانی در زنان متأهل شهر بندرعباس انجام گرفت. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که ابرازگری هیجانی با نمره کلی اجتناب تجربه­ای ارتباط منفی و معناداری دارد، به این معنا که هرچه اجتناب تجربه­ای زنان متأهل بالاتر باشد میزان ابرازگری هیجانی در آن­ها پایین­تر است. هم­چنین، نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد تغییرات ابرازگری هیجانی براساس اجتناب تجربه­ای قابل پیش­بینی است. نتایج این پژوهش با پژوهش­های [13-11] همسو می­باشد. در راستای پژوهش حاضر، Afari و همکاران در پژوهش خود نشان دادند افرادی که اجتناب­تجربه­ای بیشتری را تجربه میکنند، ابرازگری هیجانی پایینی دارند [14]. نتایج پژوهش Ebrahimi و همکاران نیز نشان داد بین فعل و انفعالات ابرازگری هیجانی با اجتناب تجربه­ای ارتباط معناداری وجود دارد و تغییرات مثبت در چرخه هیجان با کاهش اجتناب تجربه­ای همراه میباشد [30].
در تبیین یافته پژوهش حاضر می‌توان اظهار داشت اجتناب تجربه­ای درک درست احساسات و هیجانات و ابرازگری به موقع را در افراد دچار مشکل می­کند و هرچه افراد نتوانند هیجانات خود را خوب بشناسند و در موقعیتهای مختلف آن را حس و تجربه کنند ابراز آن نیز برای آنان مشکل است. به عبارتی، اجتناب از تجربیات یک راه غیر مؤثر برای فرار از افکار و هیجانات درونی است [25]، و این مسأله بر ابرازگری هیجانی در افراد تأثیر منفی دارد. زنانی که در رابطه زناشویی یادگرفتهاند هیجانات منفی خود را سرکوب کنند یا از فکر کردن در باب آن فرار کنند به مرور درک درستی از هیجانات در رابطه و ابراز آن به­دست نمی­آورند و این مسأله به کاهش ابرازگری هیجانی در رابطه منجر می­گردد که زوجین را دچار مشکلات عدیده­ای میکند. لذا آموزش صحیح حل تعارضات و مشکلات در زوجین و افزایش آگاهی آنان در باب گفتگوی سازنده در رابطه زوجی باعث می­گردد زوجین اجتناب­های تجربه­ای را راه ­حل مناسبی در جهت حل تعارضات ندادند و به تجربه مهارتهای ابرازگری در رابطه­ای امن با همسر خود بپردازند و در مورد این مهارت­ها و ابراز آن­ها با همسر خود به گفتگو بپردازند و این مسأله نوعی شناخت نسبت به همدیگر در رابطه زوجی ایجاد می­کند که سطح سلامت­روان زوجین را افزایش می­دهد.
هم­چنین، نتایج این پژوهش نشان داد که بین ابرازگری هیجانی با مهارت­های ارتباطی گوش دادن­ فعال و بینش نسبت به فرآیند ارتباط بین زنان متأهل همبستگی معنادار و مثبت وجود دارد. به این معنا که با افزایش نمره مهارت­های ارتباطی گوش­دادن فعال و بینش نسبت به فرآیند میزان ابرازگری هیجانی در زنان متأهل افزایش پیدا می­کند. نتایج پژوهشYarinasab  و Amini در این زمینه نشان داد برخورداری زنان از مهارت­های ارتباطی باعث استفاده مؤثر از نمادها و بیان شفاف پیام می­گردد و ابرازگری هیجانی در افراد را افزایش می­دهد [18]. نتایج پژوهشZare Baghbidi  و همکارش نیز نشان داد ارتباطات میان فردی، مبنای اولیه پیوند با دیگران را تشکیل می­دهد، اما در این میان ارتباطات مؤثر که نیاز به کسب مهارت­های لازم دارد موجب شکوفایی افراد و بهبود کیفیت زندگی و ابزاری برای آرامش روان انسان خواهد شد و باعث افزایش سازگاری و رضایت آن­ها می­شود [31]. نتایج پژوهشYildirim  و همکاران نیز نشان داد برخورداری از مهارت­های ارتباطی در افراد بر ابرازگری هیجانی آنان تأثیر قابل توجهی دارد [32]، که با نتایج پژوهش حاضر همخوانی دارد.  
در تبیین یافته فوق می­توان این­گونه اظهار داشت گوش دادن فعال، فرد مقابل را به ابرازگری کلامی و هیجانی بیشتر سوق می­دهد و اولویت داده به گوش دادن فعال در رابطه زناشویی درک خیلی از مسائل را بیشتر می­کند و بازخورد بهتری را در رابطه زناشویی در پی دارد و این خود تقویتی بر ادامه ابرازگری­های هیجانی در ادامه رابطه میباشد. هم­چنین، بینش نسبت به فرآیند ارتباط بر فراهم کردن شرایطی برای درک طرف مقابل فراهم می­کند و فرد با خیال آسوده­تری خود را در رابطه ابراز می­کند و بازخورد می­گیرد و از سویی فرد مقابل در فرآیند رابطه دست به تغییرات بیشتری برای درک همسر خود می­زند که این نیز به نوبه خود بر کم و کیف ابرازگری هیجانی در زنان متأهل تأثیرگذار است.
البته لازم به ذکر است که این مطالعه از نوع توصیفی و استفاده از ابزارهای خودگزارشی بود، لذا در صورت انجام مطالعات کیفی و استفاده از فرم­های مصاحبه کیفی در این زمینه می­توان نتایج دقیق­تری را به دست آورد. از دیگر محدودیت­های این مطالعه، محدود بودن جامعه و نمونه مطالعه به شهر بندرعباس و هم­چنین افرادی که امکان استفاده از اینترنت و شرکت آنلاین در مطالعه را نداشتند. برای ارائه نتایجی کامل­تر در زمینه موضوع پیشنهاد میشود محققان دامنه پژوهش را به سایر استان­ها و شهرها گسترش دهند و با نمونه­هایی با حجم بالاتر انجام دهند. هم­چنین، از دیگر محدودیت­های پژوهش حاضر با توجه به این­که پژوهش حاضر بر روی زنان متأهلی انجام شده که سبک زندگی، تجارب، فرهنگ، عوامل فرهنگی، اجتماعی متفاوتی دارند که احتمالاً در تفسیر یافته­ها و علت­شناسی متغیرهای مورد بررسی محدودیت­هایی ایجاد کرده است که باید به آن­ها توجه شود و پیشنهاد می­گردد در پژوهش­های آتی مد نظر قرار گیرد و به این عوامل پرداخته شود.
نتیجهگیری
به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد اجتناب تجربهای و مهارت­های ارتباطی از قبیل گوش دادن فعال و بینش نسبت به فرآیند ارتباط توان پیش­بینی ابرازگری هیجانی در زنان متأهل را دارند. در راستای نتایج به دست آمده، توصیه میگردد متخصصان مشاوره و روان­شناسی در برنامه­های مداخله و مشاوره خود به آموزش مهارت­هایی جهت ارتباط افراد با شرایط زیسته فعلی خود و تجربه کردن فرآیندهای ارتباطی به صورت تجربی و دوری از اجتناب تجربه­ای بپردازند و هم­چنین به آموزش­هایی جهت تقویت مهارت­های ارتباطی و ابراز آن در رابطه زوجی بپردازند تا ابرازگری هیجانی در زوجین تسهیل گردد و کیفیت زندگی زناشویی زوجین افزایش یابد.
تشکر و قدردانی
از زنان متأهل شهر بندرعباس که در پژوهش حاضر مشارکت کردند و صادقانه به سؤالات پژوهش پاسخ دادند و هم­چنین معاونت پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به دلیل تصویب این طرح تحقیقاتی کمال تشکر و قدردانی را داریم.
 


References

 
[1] Deveci ŞH, Deniz ME. The effect of the Family Training Program on married women’s couple-burnout levels. Educational Sciences: Theory & Practice 2016; 16(5): 1563–85.
[2] Ghanbari Baghestan A, Farahmand, E, Mohamadnor M. The Impact of "Intimacy", "Belonging" and "Forgiveness" on Marital Satisfaction: A Case Study of Married Women in Mashhad, Iran. Cultural Studies & Communication 2021; 17(64): 163-83. [Farsi]
[3] Gilbert M, Demarchi S, Urdapilleta I. FACSHuman, a software program for creating experimental material by modeling 3D facial expressions. Behavior Research Methods 2021; 53(5): 2252-72.
[4] Naemi A, Mohammadiarya A. The relationship among emotional expressiveness, marital adjustment, and burnout, and its comparison between blinded and sighted couples. Psychology of Exceptional Individuals 2020; 10(38): 97-16. [Farsi]
[5] Moshtaghi M, Asghari Ebrahimabad MJ, Salayani F. Associations between Resilience and Quality of Life in Nurses: The Mediating Role of Emotional Expressivity. J Mazandaran Univ Med Sci 2020; 30 (191): 53-65. [Farsi]
[6] Akkuş Çutuk Z. Emotional Expressivity, Loneliness and Hopelessness Relationship in Adolescents. IJPES 2021; 8(2): 51-60.
[7] Rime B. Emotion elicits the social sharing of emotion: Theory and empirical review. 2009. 60-85.
[8] Cameron LD, Overall NC. Suppression and Expression as Distinct Emotion-Regulation Processes in Daily Interactions: Longitudinal and Meta-Analyses. Emotion 2018; 18(4): 465–80.
[9] Hayes SC. Acceptance and commitment therapy, relational frame theory, and the third wave of behavioral and cognitive therapies. Behavior Therapy 2004; 35(4): 639-65.
[10] Barati A, Ebrahimi M, Zanganeh F. Comparison of the effectiveness of gestalt coaching training and acceptance and commitment-based therapy on controlling. Iran J Basic Med Sci 2021; 64(3). ]Farsi[
[11] Xiong A, Lai X, Wu S, Yuan X, Tang J, Chen J, et al. Relationship Between Cognitive Fusion, Experiential Avoidance, and Obsessive–Compulsive Symptoms in Patients With Obsessive–Compulsive Disorder. Frontiers in Psychology 2021; 12(12): 655154.
[12] Otared N, Narimani M, Sadeghi G, Mahmood Aliloo M, Atadokht A. Comparison of Components of Psychological Inflexibility in Students with Major Depressive Disorder, Generalized Anxiety Disorder, Social Anxiety Disorder and Normal Students of Tabriz University of Medical Sciences in the 2017-2018. JRUMS 2019; 18(2): 121-32. [Farsi]
[13] Bohlmeijer ET, Fledderus M, Rokx T, Pieterse ME. Efficacy of an early intervention based on acceptance and commitment therapy for adults with depressive symptomatology: evaluation in a randomized controlled trial. Behav Res Ther 2011; 49(1): 62–7.
[14] Afari N, Herbert M, Godfrey K, Cuneo J, Salamat J, Mostoufi S, et al. Acceptance and commitment therapy as an adjunct to the MOVE! programme: a randomized controlled trial. Obes Sci Pract 2019; 5(5): 397–407.
[15] Demirdag S. The Mediating Role of Life Satisfaction in the Relationship between Time Management and Communication Skills. Educational Administration: Theory & Practice 2021; 27(1): 967-84.
[16] Ghaemi F, Soltaninejad M, Khaje F. The Prediction of Quality of life Based on Cognitive Emotion Regulation Strategies and Communication Skills in Female Nurses. IJPN 2018; 6(5): 50-6. [Farsi]
[17] Siaha A, Banisi P, Mohammadiariya A. Comparison of parenting styles, loneliness and communication skills in homeless and normal women. Journal of Applied Family Therapy 2021; 2(2): 306-23. [Farsi]
[18] Yarinasab F, Amini K. Investigating the Relationship Between Communication Skills and Domestic Violence Against Women. Iran J Forensic Med 2022; 27(4): 246-53. [Farsi]
[19] Tabachnick BG, Fidell LS, Ullman JB. Using multivariate statistics. Vol. 5, Boston, MA: Pearson; 2007; 481-98.
[20] King LA, Emmons R. Conflict over emotional expression: psychological and physical correlates. J Pers Soc Psychol 1990; 58(5): 864-77. [Farsi]
[21] Rafieinia P, Rasoulzadeh Tabatabaei SK, Azad Falah P. Relationship between emotional expression styles and general health in college students. J Psychol 2006; 10(1): 84-105. [Farsi]
[22] Queendom B. online test repository. In Handbook of research on electronic surveys and measurements 2007 (pp. 352-354). IGI Global.
[23] Rahmatzadeh E, Rezakhani S. The prediction of communicational skills based on personality traits and self-concept in female students. Knowledge & Research in Applied Psychology 2020; 21(3): 111-21. [Farsi]
[24] Hosseinchari M. Fadakar MM. The effect of university on communication skills by comparing students and school pupils. Journal of Daneshvar Behavior 2005; 12(15): 21-32. [Farsi]
[25] Bond FW, Hayes SC, Baer RA, Carpenter KM, Guenole N, Orcutt HK, et al. Preliminary Psychometric Properties of the Acceptance and Action Questionnaire-II: A Revised Measure OF Psychological Inflexibility and Experiential Avoidance. Behavior Therapy 2011; 42(4): 676-88.
[26] Yarollahi NA, Shairi MR. Investigation the role of experiential avoidance on anticipation general health in non-clinical samples. Sh of Psychol and Psych 2018; 5(3): 1-11. [Farsi]
[27] Reshadat S, Morovati F, Zakiei A, Rajabi Gilan N. Predicting Social Anxiety based on Mindfulness, Experiential Avoidance, and Metacognitive Beliefs in Adolescents. J Mazandaran Univ Med Sci 2019; 29 (176): 92-04. [Farsi]
[28] Shomaliahmadabadi M, Poorjanebollahi M, Behjat A, Barkhordari A. The role of experience avoidance and orientations to seeking professional help in predicting covid19 anxiety. J Ex Counsel Psycho 2021; 9(36): 67-78. [Farsi]
[29] Habibi A. SPSS software application training. Fifth Ed, Electronic Publishing, 2018; 125: 9 200. [Farsi] Available from: https://parsmodir.com/db/spss.php
[30] Ebrahimi M, Shahabizadeh F, Esmaeili AA, Ahi Q. The Effects of Emotion Efficiency Therapy on Intolerance of Uncertainty, Experiential Avoidance, and Distress Tolerance in Anxious Nurses. MEJDS 2021; 11: 77-81. [Farsi]
[31] Zare Baghbidi M, Etemadifard A. Determining the Mediating Role of Communication Skills in the Relationship between alexithymia and marital burnout of divorce client Couples in Yazd. Quarterly Social Psychology Research 2020; 10(38): 135-50. [Farsi]
[32] Yildirim S, Durgu N, Büşra Özdeş A, Özdemir N. The correlation of communication skills and emotional expressions among nursing students in Turkey: A public university sample. Nursing Practice Today 2020; 7(3): 190-7.


The Simple and Multiple Relationships between Experiential Avoidance, Communication Skills, and Emotional Expressiveness among Married Women in Bandar Abbas City in 2022: A Descriptive Study

Mohammad Reza Farshad[3], Seyed Abdolvahab Samavi[4]



Received: 22/05/22      Sent for Revision: 29/06/22     Received Revised Manuscript: 20/07/22     Accepted: 23/07/22




Background and Objectives: Emotional expression is an important element of a normal and dynamic relationship. Therefore, it is essential to identify effective factors on emotional expressiveness in married women. As a result, the present study was conducted with the aim of determining the simple and multiple relationships between experiential avoidance, communication skills, and emotional expression in married women of Bandar Abbas City in 2022.
Materials and Methods: This study is a descriptive one. The statistical population of the present study included all married women in Bandar Abbas City in 2022, who have been married for at least 3 years, and 205 of them were selected by convenience sampling. Data collection tools included emotional expression questionnaire, experiential avoidance questionnaire, and communication skills questionnaire. The obtained data were analyzed simultaneously by using Pearson's correlation coefficient and multiple linear regression.
Results: The results showed that emotional expression has a significant and negative correlation with experiential avoidance (r=-0.19; p<0.001). But emotional expression has a positive and significant correlation with listening communication skills (r=0.18; p<0.001) and insight into the communication process (r=0.21; p<0.001). The results of regression also showed that 34 percent of the total variance of emotional expression is explained by experiential avoidance, communication skills of listening, and insight into the communication process.
Conclusion: The results of regression analysis showed that experiential avoidance factors, communication skills of active listening, and insight into the process play an important role in influencing the level of emotional expression in married women. Therefore, a detailed examination of the effects of these factors will probably help counseling and psychology professionals in a practical way in intervention and counseling programs.
Key words: Emotions, Emotional expressiveness, Experiential avoidance, Communication skills, Married women
Funding: This study did not have any funds.
Conflict of interest: None declared.
Ethical approval: The Ethics Committee of Hormozgan University of Medical Sciences approved the study (IR.HUMS.REC.1401.010).

How to cite this article: Farshad Mohammad Reza, Samavi Seyed Abdolvahab. The Simple and Multiple Relationships between Experiential Avoidance, Communication Skills, and Emotional Expressiveness among Married Women in Bandar Abbas City in 2022: A Descriptive Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2022; 21 (05): 483-96. [Farsi]
 
[1]- (نویسنده مسئول) دکتری تخصصی مشاوره، گروه روانشناسی و مشاوره، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
تلفن: 33711018-076، دورنگار: تلفن: 33711018-076، پست الکترونیکی: mohamadfarshad70@gmail.com
[2]- دانشیار روانشناسی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران
[3]- PhD in Counseling, Dept. of Psychology and Counseling, Faculty of Humanities, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran
 ORCID: 0000-0001-7242-3000
(Corresponding Author) Tel: (076) 33711018, Fax: (076) 33711018, E-mail: mohamadfarshad70@gmail.com
[4]- Associate Prof., Dept. of Educational Sciences, Faculty of Humanities, University of Hormozgan, Bandar Abbas, Iran
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: زنان
دریافت: 1401/2/31 | پذیرش: 1401/5/1 | انتشار: 1401/6/28

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb