مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

زمینه و هدف: دیابت نوع 2 شایع‌ترین نوع دیابت بوده و 90% موارد بیماری را به خود اختصاص داده است. در حال حاضر تعداد بیماران دیابتی در ایران حدود 5/1 میلیون نفر تخمین زده شده است. شناسایی ریسک فاکتورهای دیابت و سعی در برطرف ساختن آن‌ها می‌تواند از دیابت جلوگیری کرده یا بروز آن را به تعویق اندازد.

ارتباط ژنتیک با دیابت نوع 2 نسبت به ارتباط آن با دیابت نوع 1 قوی‌تر می‌باشد. میزان بروز هم‌زمان دیابت نوع 2 در دو قلوهای یکسان بین 70 تا 90% است. چاقی به ویژه از نوع مرکزی در دیابت نوع 2 بسیار شایع است. با افزایش سن خطر دیابت افزایش می‌یابد. شیوع دیابت در میان گروه‌های نژادی به طور قابل توجهی متفاوت است. خانم‌هایی که مبتلا به دیابت بارداری هستند، با احتمال 50% در 20 سال‌ بعد دچار دیابت آشکار خواهند شد. فشار خون بالا ( <=BP mmHg 90/140) می‌تواند یک نشانه زودرس مقاومت انسولین به علت چاقی مرکزی باشد. و خطر پیشرفت دیابت در افراد با فشار خون بالا 2 برابر بیشتر از افراد عادی است. وزن پایین هنگام تولد با تسریع رشد بعد از تولد همراه است و این می‌تواند در خطر ایجاد دیابت مهم باشد. اختلال تست تحمل گلوکز به طور تیپیک با هیپرگلیسمی و مقاومت به انسولین مشخص می‌شود و افراد با تست تحمل گلوکز مختل، بدون تغییر شیوه زندگی ظرف 10 سال به سمت دیابت نوع 2 پیشرفت می‌کنند.

در خانم‌های مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مقاومت به انسولین دیده می‌شود. تخمین زده می‌شود که 50-35 درصد زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک تست تحمل گلوکز مختل دارند.

استرس باعث تحریک ترشح هورمون‌های مختلفی شده که می‌تواند باعث افزایش سطح گلوکز خون گردد. هر چند که دیابت و بیماری‌های عروق کرونری دارای علل مشترک بسیاری می‌باشند ولی سیگار یک ریسک فاکتور مستند برای دیابت نوع 2 محسوب نمی‌شود. مطالعات آینده‌نگر وسیع نشان دهنده این مطلب هستند که سیگار همراه با ایجاد دیابت نوع 2 است ولی به طور کلی برای مشخص شدن سیگار به عنوان ریسک فاکتور دیابت نوع 2 به مطالعات وسیع‌تر و طولانی‌تری نیاز است.

واژه‌های کلیدی :دیابت نوع 2، عوامل خطر ، چاقی