مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

چکیده

زمینه و هدف: خورندگی آب منجر به افزایش غلظت فلزات سمی آب همچون آرسنیک، مس، سرب، کادمیوم، روی، نیکل، آهن و منگنز می‌شود. فلزات سمی در مصرف‌کنندگان آب ایجاد خطرات حاد بهداشتی می‌نمایند. از طرفی رسوب‌گذاری آب منجر به مشکلات اقتصادی و تکنیکی می‌شود. بنابراین هدف از این مطالعه تعیین پتانسیل خورندگی و رسوب‌گذاری آب چاه‌ها و قنوات روستاهای مجاور گسل رفسنجان که مورد استفاده شرب قرار می‌گیرد، است.

مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در فاصله زمانی آبان ماه تا آذر ماه سال 1392 انجام گرفت. در مجموع تعداد 120 نمونه آب از 22 چاه و 38 قنات روستاهای مجاور گسل رفسنجان در دو مرحله به صورت نمونه‌برداری لحظه‌ای تهیّه گردید. درجه حرارت، سختی کلسیم، خصلت قلیایی، کل جامدات محلول وpH اندازه‌گیری شد. وضعیت پتانسیل خورندگی و رسوب‌گذاری آب‌ها با استفاده از شاخص خورندگی تعیین شد و داده‌ها به صورت آمار توصیفی گزارش گردید.

یافته‌ها: شاخص Langelier برای 90% چاه‌ها و 92% قنوات، مثبت بود و شاخص Rayznar برای 86% چاه‌ها و 84% قنوات کمتر از 7 بدست آمد. شاخص Aggressiveness، برای 86% چاه‌ها و 81% قنوات بالاتر از 12 بود و شاخص Pockurius، برای 64% چاه‌ها و قنوات کمتر از 6 بدست آمد.

نتیجه‌گیری: بررسی شاخص‌های خورندگی نشان داد ، آب شرب چاه‌ها و قنوات روستاهای مجاور گسل رفسنجان، تمایل به رسوب‌گذاری دارد، بنابراین، برنامه‌ریزی مناسب جهت جلوگیری از آسیب‌های اقتصادی و مضرات بهداشتی ضروری به نظر می‌رسد.

واژه‌های کلیدی: رسوب‌گذاری، خورندگی، چاه و قنات، آب شرب