مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

زمینه و هدف: مسمومیت حاد یکی از شایعترین علل مراجعه به مراکز اورژانس در سراسر جهان است. آگاهی از الگوی مسمومیت در شناسایی عوامل خطر و تشخیص زودرس مسمومیت کمک‌کننده خواهد بود. این مطالعه با هدف تعیین الگوی مسمومیت حاد در مسمومین مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان علی‌ ابن‌ ابیطالب (ع) شهرستان رفسنجان انجام گردید.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه مقطعی 260 مورد از مسمومین مراجعه‌کننده به اورژانس بیمارستان علی ‌ابن‌ ابیطالب (ع) از ابتدای مهر 1392 لغایت پایان شهریور 1393 مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از چک لیست محقق ساخته به صورت مصاحبه با بیمار یا همراه آن و با بررسی پرونده مسموم تکمیل گردید. داده­ها با استفاده از آزمون مجذور کای و یا آزمون دقیق فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: میانگین سنی بیماران 16/15±10/23 سال و اکثر افراد در گروه سنی 30-11 سال، مرد، مجرد، ایرانی و ساکن شهر بودند. اکثر موارد مسمومیت عمدی (1/58%) بود. داروها، متادون، آفت کش‌ها و اپیوم به ترتیب بیشترین عامل مسمومیت بود. مسمومیت عمدی در گروه سنی 30-11 سال، زنان و افراد با سابقه اختلالات روانپزشکی و سابقه مسمومیت قبلی به طور معناداری بیشتر بود (05/0p<). اکثر مسمومیت تصادفی (3/68%) در کودکان کمتر از 10 سال بود و متادون شایعترین عامل مسمومیت تصادفی بود. میزان مرگ در بیماران 9/1% و آفت کش‌ها عامل 60% موارد مرگ بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به شیوع بیشتر مسمومیت عمدی، اقدامات لازم در زمینه شناسایی علل و پیشگیری از اقدام به خودکشی در گروه‌های در معرض خطر ضروری است. شیوع بالای مسمومیت‌های تصادفی با متادون نشانگر توجه بیشتر و آموزش‌های لازم در نحوه توزیع و نگهداری آن است.

واژه‌های کلیدی: مسمومیت حاد، خودکشی، اورژانس، اپیدمیولوژی