جلد 22، شماره 8 - ( 8-1402 )                   جلد 22 شماره 8 صفحات 816-805 | برگشت به فهرست نسخه ها

Ethics code: IR.RAZI.REC.1401.023


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Paydar E, Alimohammadi S. Anxiolytic-Like Effect of Hydroalcoholic Extract of Cynara Scolymus L. in Male Mice: An Experimental Study. JRUMS 2023; 22 (8) :805-816
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7071-fa.html
پایدار عصمت، علی محمدی صمد. اثر شبه ضداضطرابی عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) در موش‌های سوری نر: یک مطالعه تجربی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1402; 22 (8) :805-816

URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7071-fa.html


دانشکده دامپزشکی، دانشگاه رازی،کرمانشاه، ایران.
واژه‌های کلیدی: اضطراب، کنگر فرنگی، موش سوری
متن کامل [PDF 878 kb]   (433 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (982 مشاهده)
متن کامل:   (552 مشاهده)
مقاله پژوهشی
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 22، آبان 1402، 816-805










اثر شبه ضداضطرابی عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.) در موش­های سوری نر: یک مطالعه تجربی

عصمت پایدار[1]، صمد علی‌محمدی[2]
دریافت مقاله: 4/5/402   ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 27/6/402  دریافت اصلاحیه از نویسنده: 15/7/402       پذیرش مقاله: 18/7/402



چکیده
زمینه و هدف: اضطراب یکی از اختلالات روانی رایج در انسان می­باشد. گیاهان دارویی در درمان اضطراب استفاده می­شوند. هدف از مطالعه حاضر تعیین اثر شبه ضداضطرابی کنگر فرنگی (Cynara scolymus) در موش­های سوری نر بود.
مواد و روش­ها: در این مطالعه تجربی، تعداد 30 سر موش سوری نر در محدوده وزنی 30-25 گرم به 5 گروه 6تایی شامل گروه 1 (کنترل)، گروه­های 2 تا 4 (دریافت کننده عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی با دوزهای 100، 200 و 400 میلی‌گرم/کیلوگرم) و گروه 5 (دریافت کننده دیازپام با دوز 2 میلی‌گرم/کیلوگرم) تقسیم شدند. برای ارزیابی فعالیت ضداضطرابی از آزمون ماز بعلاوه­ای شکل مرتفع (Elevated Plus-Maze; EPM) 30 دقیقه بعد از تزریق داخل صفاقی داروها استفاده شد. محتوای فنولی و فلاونوئیدی تام عصاره توسط روش اسپکتروفتومتری تعیین گردید. فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره به­واسطه مهار رادیکال آزاد  2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) ارزیابی شد. داده‌ها توسط آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی Tukey تجزیه و تحلیل شدند.
یافته­ها: کنگر فرنگی (200 و 400 میلی­گرم/کیلوگرم) و دیازپام (2 میلی‌گرم/کیلوگرم) به طور معنی­داری منجر به اثر ضداضطرابی در مقایسه با گروه کنترل شدند (05/0>P). محتوای فنولی و فلاونوئیدی تام عصاره به­ترتیب 57/5±49/59 میلی‌گرم گالیک اسید/گرم عصاره و 16/17±39/93 میلی­گرم روتین/گرم عصاره بود. فعالیت مهار رادیکال DPPH عصاره 03/0±32/161 میکروگرم بر میلی‌‌‌لیتر بود.
نتیجه­گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که کنگر فرنگی دارای اثر شبه ضداضطرابی می­باشد و به نظر می­رسد بتواند برای کنترل اضطراب استفاده شود.
واژه­های کلیدی: اضطراب، کنگر فرنگی، موش سوری
 

مقدمه
اضطراب (Anxiety) یکی از شایع­ترین اختلالات عصبی روان­پزشکی در انسان می­باشد که از نگرانی­های بهداشت جهانی به شمار می­رود [1]. اختلال اضطراب بر رفتارهای فیزیکی، عاطفی و شناختی تأثیر می­گذارد. علائم بالینی رایج شامل تپش قلب، تعریق، خشکی دهان، تنش عضلانی، سردرد و ناراحتی روانی است [2]. استرس­ در زندگی با ایجاد اختلالات اضطرابی و خلقی مرتبط است. ارتباطات مولکولی، بیولوژیکی و روانی بین قرار گرفتن در معرض استرس و پاتوژنز اختلالات اضطرابی به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. شواهد موجود نشان می­دهند که اختلالات اضطرابی با تغییرات مداوم و اختلال در تنظیم سیستم­های نوروترانسمیتری مختلف (سروتونرژیک، گاباارژیک، نورآدرنرژیک و گلوتاماترژیک) و محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال (Hypothalamic-Pituitary-Adrenal; HPA) که در تنظیم پاسخ‌های استرس نقش دارند، ایجاد می‌شوند [4-3]. در حال حاضر، بنزودیازپین‌ها جزء داروهایی هستند که بیش از داروهای دیگر در درمان اضطراب مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این حال، بسیاری از مطالعات بالینی گزارش کرده‌اند که بنزودیازپین­ها دارای عوارض جانبی رایجی از قبیل خواب‌آلودگی، شلی عضلات هستند. استفاده طولانی مدت از این داروها حتی ممکن است منجر به وابستگی، اختلال حافظه و اختلالات شناختی شود. بنابراین، توسعه داروهای جدید و کارآمد دارای اثر ضد اضطراب بدون عوارض جانبی بنزودیازپین­ها در درمان اختلالات مرتبط با اضطراب اهمیت زیادی دارد [5]. در حال حاضر، توجه جهانی به استفاده از داروهای سنتی افزایش یافته و تحقیقات دارویی بر شناسایی ترکیبات فعال زیستی در گیاهان متمرکز است [6]. مطالعات متعددی نشان داده­اند که گیاهان دارویی به دلیل دارا بودن ترکیبات فعال بیولوژیکی می­توانند منبع خوبی برای یافتن داروهای جدید برای درمان طیف وسیعی از اختلالات اضطرابی باشند [7].
کنگر فرنگی (Cynara scolymus) یا Artichoke از خانواده Asteraceae می­باشد که گیاهی علفی و چند ساله است که منشاء آن نواحی مدیترانه­ای بوده و امروزه به دلیل فواید تغذیه­ای و اهداف دارویی در سراسر جهان کشت می‌شود [8]. آنالیز فیتوشیمیایی گیاه کنگر فرنگی اجزای مختلف فعال بیولوژیکی آن را نشان داده است که از مهم‌ترین آن­ها می­توان اسیدهای فنولیک (Cynarin و Chlorogenic acid) و فلاونوئیدها (Apigenin، Luteolin و Quercetin) را نام برد [9]. ترکیبات مذکور توانایی مهار گونه­های اکسیژن فعال (Reactive oxygen species; ROS) و رادیکال­های آزاد را دارند که به عنوان یک آنتی­اکسیدان نقش اساسی در پیش‌گیری و درمان اختلالات مرتبط با استرس اکسیداتیو ایفاء می‌کنند [10]. مطالعات قبلی گزارش کرده­اند که گیاه کنگر فرنگی دارای عملکردهای مهمی از قبیل محافظت ­کننده کبد [11]، کاهنده چربی [12]، کاهنده گلوکز [13]، ضد میکروب [14]، آنتی‌اکسیدان [15]، ضد آنمی همولیتیک [16]، ضد التهاب [17] و تعدیل­کننده سیستم ایمنی [18] می­باشد. بنابراین، بر اساس مطالب ذکر شده و با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی ویژه گیاه کنگر فرنگی و این­که در بررسی منابع در خصوص اثرات ضد اضطرابی گیاه مذکور موردی مشاهده نشد، مطالعه حاضر با هدف تعیین اثر شبه ضداضطرابی عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی در موش­های سوری نر بالغ انجام گردید.
مواد و روش­ها
در این مطالعه تجربی، تعداد 30 سر موش سوری نر در محدوده وزنی 30-25 گرم و سن 10-8 هفته که از واحد پرورش و نگه­داری حیوانات آزمایشگاهی دانشکده دامپزشکی دانشگاه رازی تهیه شده بودند، مورد استفاده قرار گرفت. مطالعه حاضر در گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه رازی در سال 1401 انجام شد.
حیوانات در قفس­های جداگانه با شرایط نوری 12 ساعت

روشنایی/12 ساعت تاریکی، دمای 2
±22 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 5±55 درصد نگه­داری شدند. دسترسی حیوانات به آب و غذا آزاد بود و از غذای پلیت آماده برای تغذیه موش­ها استفاده شد. در مطالعه حاضر موازین اخلاقی کار با حیوانات رعایت شد و کد اخلاق از دانشگاه رازی به شماره IR.RAZI.REC.1401.023 اخذ گردید. از هر حیوان فقط یک­بار برای انجام آزمون رفتاری استفاده شد. تمامی آزمایش­ها در بازه زمانی 09:00 صبح الی 13:00 انجام گرفت. پس از یک هفته سازش با محیط آزمایشگاه، موش­ها به طور تصادفی به 5 گروه 6تایی تقسیم شدند (جدول 1).
 

جدول 1- گروه­بندی تیمارهای مختلف استفاده شده در آزمایش
گروه 1 کنترل؛ دریافت کننده نرمال سالین
گروه 2 دریافت کننده عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی با دوز 100 میلی­گرم بر کیلوگرم
گروه 3 دریافت کننده عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی با دوز 200 میلی­گرم بر کیلوگرم
گروه 4 دریافت کننده عصاره هیدروالکلی کنگر فرنگی با دوز 400 میلی­گرم بر کیلوگرم
گروه 5 دریافت کننده دیازپام (داروی استاندارد) با دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم
 
در تمامی گروه­های مورد مطالعه، همه محلول­ها به صورت تازه و 30 دقیقه قبل از انجام آزمون ماز بعلاوه­ای شکل مرتفع (Elevated Plus-Maze; EPM) به صورت داخل صفاقی به حیوانات تجویز شدند. در مطالعه حاضر، دوزهای مورد استفاده بر اساس مطالعات قبلی [19، 16، 11] و با در نظر گرفتن تحقیقات انجام شده در آزمایشگاه فیزیولوژی، انتخاب شد. پودر عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی از مجتمع صنایع دینه ایران (شرکت داروسازی، تهران، ایران) و دیازپام از شرکت داروسازی داروپخش (تهران، ایران) تهیه شد. پس از تهیه عصاره گیاه کنگر فرنگی، جهت تیمار حیوانات، از عصاره خشک گیاه با دوزهای 100، 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم بر اساس وزن بدن حیوانات توزین شده و در نرمال سالین تهیه شده و با حجم 5/0 میلی‌لیتر به صورت داخل صفاقی به موش‌های گروه­های مورد نظر تجویز شد.
برای ارزیابی اضطراب از آزمون ماز بعلاوه­ای شکل مرتفع که یک مدل استاندارد برای بررسی رفتار اضطرابی در جوندگان می­باشد، استفاده گردید [20]. این دستگاه از جنس چوب بوده و دارای دو بازوی باز (5/0×10×50 سانتی‌متر)، دو بازوی بسته (50×10×50 سانتی‌متر) و یک مربع مرکزی (5×5 سانتی‌متر) می­باشد که متصل کننده بازوها است. دستگاه روی پایه­ای به ارتفاع 50 سانتی­متر از سطح زمین قرار گرفته است. 30 دقیقه بعد از تجویز ترکیبات مورد نظر، هر حیوان در وسط مربع مرکزی رو به روی یک بازوی باز در دستگاه قرار داده شد تا به مدت 5 دقیقه آزادانه حرکت کند. در این مدت از حرکات و رفتار حیوان فیلم تهیه گردید. شاخص­هایی که در این آزمون رفتاری محاسبه گردید شامل:
1- تعداد ورود به بازوهای باز: (NEOA) Number of Entries in Open Arms
2- مدت زمان سپری شده در بازوهای باز: (TSOA) Time Spent in Open Arms
3- تعداد پایین بردن سر از لبه بازوهای باز (Number of Head-Dipping)
4- مدت زمان تأخیر در اولین پایین بردن سر از لبه بازوهای باز (Latency of First Head-Dipping)
تعیین محتوای فنولی تام عصاره کنگر فرنگی: محتوای فنولی تام عصاره کنگر فرنگی با استفاده از روش Folin-Ciocalteu تعیین شد [21]. به طور خلاصه در این روش، 1 میلی­لیتر از غلظت­های مختلف عصاره (500، 1000 و 2000 میکروگرم بر میلی­لیتر) با 5/0 میلی­لیتر معرف Folin-Ciocalteu مخلوط شد. پس از انکوباسیون (Memmert INE 500 Incubator, Germany) در دمای اتاق به مدت 3 دقیقه، 1 میلی­لیتر کربنات سدیم 20 درصد به مخلوط اضافه شد و به مدت 60 دقیقه در مکان تاریک باقی ماند و سپس جذب با استفاده از اسپکتروفتومتر (Human crop, Xma-2000, Seoul, Korea) در طول موج 725 نانومتر اندازه­گیری شد. اسید گالیک به عنوان استاندارد برای رسم منحنی کالیبراسیون در غلظت‌های 200-5/12 میکروگرم بر میلی‌لیتر تهیه شد و به کار رفت. محتوای فنولی تام عصاره بر اساس میلی­گرم گالیک اسید در گرم عصاره گزارش گردید.
تعیین محتوای فلاونوئیدی تام عصاره کنگر فرنگی: محتوای فلاونوئیدی تام عصاره با استفاده از روش رنگ سنجی کلرید آلومینیوم اندازه­گیری شد [22]. در این روش ابتدا 1 میلی­لیتر از عصاره با غلظت­های 500، 1000 و 2000 میکروگرم بر میلی­لیتر در متانول با 4 میلی­لیتر آب مقطر و متعاقباً با 3/0 میلی­لیتر محلول نیتریت سدیم 5 درصد مخلوط شد. 5 دقیقه بعد 3/0 میلی­لیتر کلرید آلومینیوم 10 درصد به محلول افزوده شد. پس از 6 دقیقه، 2 میلی­لیتر محلول هیدروکسید سدیم 1 مولار و سپس 4/2 میلی­لیتر آب مقطر به مخلوط اضافه شد. پس از انکوباسیون در دمای اتاق به مدت 15 دقیقه، جذب مخلوط در طول موج 510 نانومتر اندازه‌گیری شد. محتوای فلاونوئیدی تام عصاره به صورت میلی­گرم روتین در گرم عصاره گزارش گردید.
تعیین فعالیت آنتی­اکسیدانی عصاره کنگر فرنگی به­واسطه مهار رادیکال آزاد  2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH): خاصیت آنتی­اکسیدانی عصاره با استفاده از سنجش فعالیت مهار رادیکال آزاد 2،2-دی فنیل-1-پیکریل هیدرازیل (DPPH) مورد ارزیابی قرار گرفت. به طور خلاصه در این روش، 1 میلی­لیتر از غلظت­های مختلف عصاره (5/62، 125، 250، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی­لیتر) با 1 میلی­لیتر محلول DPPH (135/0 میلی­مولار در متانول) مخلوط شد. مخلوط­ها تکان داده شده و به مدت 30 دقیقه در تاریکی در دمای اتاق نگهداری شدند. سپس جذب با استفاده از اسپکتروفتومتر در طول موج 517 نانومتر اندازه­گیری شد. اسید آسکوربیک به عنوان کنترل مثبت استفاده شد. در نهایت، درصد مهار رادیکال آزاد DPPH توسط عصاره با فرمول زیر محاسبه شد [23]:
DPPH درصد مهار رادیکال آزاد = (AC−AS)/(AC)×100
در این فرمول AC بیانگر میزان جذب کنترل بدون حضور عصاره و AS بیانگر میزان جذب نمونه عصاره می­باشد. برای ارزیابی فعالیت عصاره از مفهوم IC50 استفاده شد. مقدار IC50 به عنوان غلظت عصاره (بر حسب میکروگرم بر میلی­لیتر) که برای مهار 50 درصد رادیکال آزاد DPPH مورد نیاز است.
برای تجریه و تحلیل داده‌های حاصل از این مطالعه از نرم‌افزارSPSS  نسخه 23 استفاده گردید. داده‌ها به صورت انحراف معیار ± میانگین گزارش شده­اند. پس از تأیید نرمال بودن توزیع فراوانی داده‌های جمع‌آوری ‌شده، با استفاده از آزمون Shapiro-Wilk (05/0<P) و تساوی واریانس گروه‌‌‌‌‌ها توسط آزمون Levene (05/0<P)، به منظور مقایسه میانگین گروه­ها از آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی Tukey استفاده شد. جهت رسم نمودارها از نرم­افزار Microsoft Excel نسخه 2013 استفاده شد. سطح معنی‌داری در آزمون­ها 05/0 در نظر گرفته شد.
نتایج
بر اساس نتایج مطالعه حاضر، میانگین و انحراف معیار محتوای فنولی تام 57/5±49/54 میلی­گرم گالیک اسید در گرم عصاره، محتوای فلاونوئیدی تام 16/17±39/93 میلی‌گرم روتین در گرم عصاره و فعالیت مهار 50 درصدی رادیکال DPPH 03/0±32/161 میکروگرم بر میلی‌لیتر بود. تجویز عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Hydroethanolic Extract of Cynara scolymus; HECS) با دوزهای 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم و دیازپام با دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم افزایش معنی­داری بر درصد تعداد ورود به بازوهای باز را در مقایسه با گروه کنترل نشان دادند (05/0>P) (نمودار 1). عصاره (دوزهای 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم) و دیازپام (دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم) درصد زمان سپری شده در بازوهای باز را در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی­داری افزایش دادند (05/0>P) (نمودار 2). گروه‌های دریافت کننده عصاره (دوزهای 200 و 400 میلی‌گرم بر کیلوگرم) و دیازپام (دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم) افزایش معنی­داری بر Head-Dipping را نشان دادند (05/0>P) (نمودار 3). گروه­های دریافت کننده عصاره (دوزهای 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم) و دیازپام (دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم) مدت زمان تأخیر در اولین پائین بردن سر از لبه بازوهای باز نسبت به گروه کنترل را به طور معنی­داری کاهش دادند (05/0>P) (نمودار 4).

نمودار ­1- اثر عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus) با دوزهای 100، 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم و دیازپام با دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم بر درصد تعداد ورود به بازوهای باز (NEOA) در آزمون ماز مرتفع بعلاوه­ای شکل (EPM).
نمودار به صورت انحراف معیار ± میانگین رسم شده است. داده­ها توسط آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی Tukey آنالیز شدند. * اختلاف معنی­داری نسبت به گروه کنترل (05/0>P) (6=n). HECS: عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی.

نمودار ­2- اثر عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus) با دوزهای 100، 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم و دیازپام با دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم بر درصد زمان سپری شده در بازوهای باز (TSOA) در آزمون ماز مرتفع بعلاوه­ای شکل (EPM).
نمودار به صورت انحراف معیار ± میانگین رسم شده است. داده­ها توسط آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی Tukey آنالیز شدند. * اختلاف معنی­داری نسبت به گروه کنترل (05/0>P) (6=n). HECS: عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی.

نمودار 3- اثر عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus) با دوزهای 100، 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم و دیازپام با دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم بر تعداد پایین بردن سر از لبه بازوهای باز (Head-Dipping) در آزمون ماز مرتفع بعلاوه­ای شکل (EPM). نمودار به صورت انحراف معیار ± میانگین رسم شده است. داده­ها توسط آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی Tukey آنالیز شدند. * اختلاف معنی­داری نسبت به گروه کنترل (05/0>P) (6=n). HECS: عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی.


نمودار ­4- اثر عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی (Cynara scolymus) با دوزهای 100، 200 و 400 میلی­گرم بر کیلوگرم و دیازپام با دوز 2 میلی­گرم بر کیلوگرم بر مدت زمان تأخیر (Latency) در اولین پائین بردن سر از لبه بازوهای باز (Head-Dipping) در آزمون ماز مرتفع بعلاوه­ای شکل (EPM). نمودار به صورت انحراف معیار ± میانگین رسم شده است. داده­ها توسط آنالیز واریانس یک­طرفه و آزمون تعقیبی Tukey آنالیز شدند.  *اختلاف معنی­داری نسبت به گروه کنترل (05/0>P) (6=n). HECS: عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی.
بحث
مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثر شبه ضداضطرابی کنگر فرنگی (Cynara scolymus) در موش­های سوری نر طراحی شد. در مطالعات متعددی اثرات گیاهان دارویی در درمان طیف وسیعی از اختلالات اضطرابی گزارش شده است [7]. در این راستا، نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان داد که تجویز داخل صفاقی عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی موجب افزایش معنی­داری در درصد تعداد ورود به بازوهای باز، درصد زمان سپری شده در بازوهای باز، تعداد پایین بردن سر از لبه بازوهای باز و هم­چنین کاهش معنی­داری در مدت زمان تأخیر در اولین پائین بردن سر از لبه بازوهای باز نسبت به گروه کنترل در آزمون ماز بعلاوه­ای شکل مرتفع (EPM) شد که تغییرات فاکتورهای ذکر شده بیانگر اثر ضداضطرابی عصاره کنگر فرنگی می­باشد. هم­چنین، فعالیت ضداضطرابی عصاره در دوزهای بالا مشابه اثر دیازپام به عنوان داروی استاندارد بود. آزمون EPM برای ارزیابی مشخصات عصبی-رفتاری حیوانات تحت تأثیر عوامل اضطراب­زا یا ضداضطراب استفاده می­شود. این آزمون مبتنی بر ترس و بیزاری طبیعی جوندگان به ارتفاعات و فضاهای باز است [24].
از یافته­های دیگر مطالعه حاضر این بود که محتوای فنولی تام عصاره کنگر فرنگی 57/5±49/54 میلی­گرم گالیک اسید در گرم عصاره و محتوای فلاونوئیدی تام عصاره کنگر فرنگی 16/17±39/93 میلی­گرم روتین در گرم عصاره می­باشد. هم‌چنین، فعالیت مهار 50 درصدی رادیکال DPPH عصاره کنگر فرنگی 03/0±32/161 میکروگرم بر میلی­لیتر به دست آمد. استرس اکسیداتیو و تولید بیش از حد رادیکال­های آزاد در پاتوژنز طیف وسیعی از اختلالات عصبی از قبیل اضطراب نقش دارد. از طرف دیگر ارتباط کاهش تعداد نورون­های گاباارژیک (GABAergic) با افزایش رفتارهای اضطرابی نشان داده شده است [25]. بر اساس این یافته­ها، ترکیباتی که قادر به مهار استرس اکسیداتیو و تعدیل سیناپس­های GABAergic هستند، می­توانند اثرات محافظتی در برابر اضطراب داشته باشند. اثرات فارماکودینامیکی گیاهان دارویی را می­توان به ترکیباتی نسبت داد که شامل ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی می­باشد. این ترکیبات دارای خواص بیولوژیکی زیادی از جمله اثرات آنتی­اکسیدانی، ضد التهابی و محافظت کننده عصبی هستند [26]. هم­چنین، بسیاری از این ترکیبات لیگاند گیرنده­های GABAA در سیستم عصبی مرکزی هستند که منجر به این فرضیه شد که آن­ها به عنوان مولکول­هایی مشابه بنزودیازپین­ها عمل می­کنند. از طرفی اثرات ضداضطرابی ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی از طریق تداخل عمل و تأثیر بر گیرنده­های بنزودیازپینی متصل به گیرنده­های GABAA گزارش شده است [27].
همان طورکه قبلاً نیز به آن اشاره شد، عصاره گیاه کنگر فرنگی حاوی ترکیبات شیمیایی فعالی می­باشد که به عنوان عوامل آنتی­اکسیدان و ضد التهاب، نقش اساسی در پیشگیری و درمان اختلالات مرتبط با استرس اکسیداتیو از قبیل اضطراب ایفاء می­کنند [10]. به عنوان مثال؛ فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضد اضطرابی Chlorogenic acid در مدل اضطرابی EPM در موش­های سوری نر توسط Bouayed و همکاران گزارش شده است [28]. نتایج گزارش شده توسط Viola و همکاران نیز نشان می‌دهد که Apigenin به عنوان یک لیگاند برای گیرنده‌های بنزودیازپینی مرکزی می­باشد که اثر ضد اضطرابی اعمال می­کند [29]. هم­چنین، Bhutada و همکاران نشان دادند که Quercetin اضطراب القاء شده توسط فاکتور آزادکننده کورتیکوتروپین (Corticotropin Releasing Factor; CRF) را مهار می­کند [30]. در این مطالعه، اثر شبه ضداضطرابی عصاره آبی-الکلی کنگر فرنگی را می­توان به ترکیبات موجود در عصاره گیاه نسبت داد که با فعالیت آنتی­اکسیدانی موجب مهار استرس اکسیداتیو شده و نیز احتمالاً با تأثیر بر گیرنده­های بنزودیازپینی متصل به گیرنده­های GABAA عمل می­کنند.
اگرچه مطالعه حاضر چندین یافته مهم داشت، اما محدودیت‌هایی نیز در این تحقیق وجود دارد؛ از جمله محدودیت‌های روش‌شناسی و فنی می­توان به عدم دسترسی به اطلاعاتی در مورد خاصیت آنتی­اکسیدانی انواع مختلف عصاره کنگر فرنگی (آبی، اتانولی و متانولی) در شرایط in vitro و in vivo و نیز نبود امکانات لازم جهت یافتن ماده مؤثره عصاره گیاه مذکور به منظور شناخت دقیق مکانیسم اثر آن اشاره کرد. بنابراین، پیشنهاد می‌شود در پژوهش­های آینده رویکردهای تجربی و ارزیابی نشان­گرهای استرس اکسیداتیو و سیستم­های آنتی­اکسیدانی جهت درک بهتر نتایج مورد توجه قرار گیرد.
نتیجه‌گیری
نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عصاره آبی-الکلی کنگر
فرنگی دارای اثر شبه ضداضطرابی می­باشد که
حضور ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی و اثر هم­افزایی بین این ترکیبات ممکن است در بروز این فعالیت توسط عصاره گیاه دخیل باشند. با این وجود استفاده بالینی از این گیاه نیازمند تحقیقات بیشتر جهت روشن شدن مسیرهای سیگنالینگ سلولی و مولکولی می­باشد.

تشکر و قدردانی
این مقاله مستخرج از پایان‌نامه دکتری عمومی دامپزشکی مصوب معاونت پژوهشی دانشگاه رازی می‌باشد. بدین‌وسیله از معاونت محترم پژوهشی دانشگاه رازی به‌ دلیل حمایت‌های مالی تقدیر و تشکر می‌گردد.
 

References
 
[1] Dahchour A. Anxiolytic and antidepressive potentials of rosmarinic acid: A review with focus on antioxidant and anti-inflammatory effects. Pharmacol Res 2022; 184: 106421.
[2] Lin YS, Peng WH, Shih MF, Cherng JY. Anxiolytic effect of an extract of Salvia miltiorrhiza Bunge (Danshen) in mice. J Ethnopharmacol 2021; 264: 113285.
[3] Tafet GE, Nemeroff CB. Pharmacological treatment of anxiety disorders: the role of the HPA axis. Front Psychiatry 2020; 11: 443.
[4] Liu L, Liu C, Wang Y, Wang P, Li Y, Li B. Herbal medicine for anxiety, depression and insomnia. Curr Neuropharmacol 2015; 13(4): 481-93.
[5] Sartori SB, Singewald N. Novel pharmacological targets in drug development for the treatment of anxiety and anxiety-related disorders. Pharmacol Ther 2019; 204: 107402.
[6] Mohammadifard F, Alimohammadi S. Chemical composition and role of opioidergic system in antinociceptive effect of Ziziphora clinopodioides essential oil. Basic Clin Neurosci 2018; 9(5): 357-66.
[7] Gelfuso EA, Rosa DS, Fachin AL, Mortari MR, Cunha AO, Beleboni RO. Anxiety: a systematic review of neurobiology, traditional pharmaceuticals and novel alternatives from medicinal plants. CNS Neurol Disord Drug Targets 2014; 13(1): 150-65.
[8] Salekzamani S, EbrahimiMameghani M, Rezazadeh K. The antioxidant activity of artichoke (Cynara scolymus): A systematic review and metaanalysis of animal studies. Phytother Res 2019; 33(1): 55-71.
[9] Ben Salem M, Affes H, Ksouda K, Dhouibi R, Sahnoun Z, Hammami S, et al. Pharmacological studies of artichoke leaf extract and their health benefits. Plant Foods Hum Nutr 2015; 70(4): 441-53.
[10] Cicek B, Genc S, Yeni Y, Kuzucu M, Cetin A, Yildirim S, et al. Artichoke (Cynara Scolymus) methanolic leaf extract alleviates diethylnitrosamine-induced toxicity in BALB/c mouse brain: involvement of oxidative stress and apoptotically related Klotho/PPARγ signaling. J Pers Med 2022; 12(12): 2012.
[11] Allahmoradi M, Alimohammadi S, Cheraghi H. Protective effect of Cynara scolymus L. on blood biochemical parameters and liver histopathological changes in phenylhydrazine-induced hemolytic anemia in rats. Pharm Biomed Res 2019; 5(4): 53-62.
[12] Sahebkar A, Pirro M, Banach M, Mikhailidis DP, Atkin SL, Cicero AFG. Lipid-lowering activity of artichoke extracts: A systematic review and meta-analysis. Crit Rev Food Sci Nutr 2018; 58(15): 2549-56.
[13] Ben Salem M, Ben Abdallah Kolsi R, Dhouibi R, Ksouda K, Charfi S, Yaich M, et al. Protective effects of Cynara scolymus leaves extract on metabolic disorders and oxidative stress in alloxan-diabetic rats. BMC Complement Altern Med 2017; 17(1): 328.
[14] Zhu X, Zhang H, Lo R, Lu Y. Antimicrobial activities of Cynara scolymus L. leaf, head, and stem extracts. J Food Sci 2005; 70(2): 149-52.
[15] Mohammed ET, Radi AM, Aleya L, Abdel-Daim MM. Cynara scolymus leaves extract alleviates nandrolone decanoate-induced alterations in testicular function and sperm quality in albino rats. Environ Sci Pollut Res 2020; 27: 5009-17.
[16] Allahmoradi M, Alimohammadi S, Cheraghi H. Amelioration of lipid peroxidation and antioxidant enzymes status in the serum and erythrocytes of phenylhydrazine-induced anemic male rats: The protective role of artichoke extract (Cynara scolymus L.). Iran J Vet Med 2020; 14(3): 315-28.
[17] Hayata M, Watanabe N, Kamio N, Tamura M, Nodomi K, Tanaka K, et al. Cynaropicrin from Cynara scolymus L. suppresses Porphyromonas gingivalis LPS-induced production of inflammatory cytokines in human gingival fibroblasts and RANKL-induced osteoclast differentiation in RAW264.7 cells. J Nat Med 2019; 73: 114-23.
[18] El-Boshy M, Ashshi A, Gaith M, Qusty N, Bokhary T, AlTaweel N, et al. Studies on the protective effect of the artichoke (Cynara scolymus) leaf extract against cadmium toxicity-induced oxidative stress, hepatorenal damage, and immunosuppressive and hematological disorders in rats. Environ Sci Pollut Res 2017; 24(13): 12372-83.
[19] Razavi BM, Zargarani N, Hosseinzadeh H. Anti-anxiety and hypnotic effects of ethanolic and aqueous extracts of Lippia citriodora leaves and verbascoside in mice. Avicenna J Phytomed 2017; 7(4): 353-65.
[20] Kumar V, Bhat ZA, Kumar D. Animal models of anxiety: a comprehensive review. J Pharmacol Toxicol Methods 2013; 68 (2): 175-83.
[21] Oliveira AS, Cercato LM, de Santana Souza MT, de Oliveira Melo AJ, dos Santos Lima B, Duarte MC, et al. The ethanol extract of Leonurus sibiricus L. induces antioxidant, antinociceptive and topical anti-inflammatory effects. J Ethnopharmacol 2017; 206: 144-51.
[22] Zhishen J, Mengcheng T, Jianming W. The determination of flavonoid contents in mulberry and their scavenging effects on superoxide radicals. Food Chem 1999; 64(4): 555-9.
[23] Khalil M, Khalifeh H, Baldini F, Salis A, Damonte G, Daher A, et al. Antisteatotic and antioxidant activities of Thymbra spicata L. extracts in hepatic and endothelial cells as in vitro models of non-alcoholic fatty liver disease. J Ethnopharmacol 2019; 239: 111919.
[24] Komada M, Takao K, Miyakawa T. Elevated plus maze for mice. J Vis Exp 2008; 22: e1088.
[25] Lucas Luz W, Santos-Silva M, Cardoso PB, Assad N, Moraes ER, Grisólia AB, et al. Putative activation of the CB1 cannabinoid receptors prevents anxiety-like behavior, oxidative stress, and GABA decrease in the brain of zebrafish submitted to acute restraint stress. Front Behav Neurosci 2021; 14: 598812.
[26] Tungmunnithum D, Thongboonyou A, Pholboon A, Yangsabai A. Flavonoids and other phenolic compounds from medicinal plants for pharmaceutical and medical aspects: An overview. Medicines 2018; 5(3): 93.
[27] Wang X, Chen Y, Wang Q, Sun L, Li G, Zhang C, et al. Support for natural small-molecule phenols as anxiolytics. Molecules 2017; 22(12): 2138.
[28] Bouayed J, Rammal H, Dicko A, Younos C, Soulimani R. Chlorogenic acid, a polyphenol from Prunus domestica (Mirabelle), with coupled anxiolytic and antioxidant effects. J Neurol Sci 2007; 262(1-2): 77-84.
[29] Viola H, Wasowski C, Levi de Stein M, Wolfman C, Silveira R, Dajas F, et al. Apigenin, a component of Matricaria recutita flowers, is a central benzodiazepine receptors-ligand with anxiolytic effects. Planta Med 1995; 61: 213-6.
[30] Bhutada P, Mundhada Y, Bansod K, Ubgade A, Quazi M, Umathe S, et al. Reversal by quercetin of corticotrophin releasing factor induced anxiety-and depression-like effect in mice. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2010; 34(6): 955-60.
   


 Anxiolytic-Like Effect of Hydroalcoholic Extract of Cynara Scolymus L. in Male Mice: An Experimental Study

Esmat Paydar[3], Samad Alimohammadi[4]




Received: 26/072023    Sent for Revision: 18/09/2023   Received Revised Manuscript: 07/10/2023    Accepted: 10/10/2023

Background and Objectives: Anxiety is one of the common psychological disorders in humans. Medicinal plants are used in the treatment of anxiety. The purpose of the present study was to investigate the anxiolytic-like effect of Cynara scolymus in male mice.
Materials and Methods: In this experimental study, 30 male mice weighing 25-30 g were divided into 5 groups of 6 including Group 1 (control), Group 2 to 4 (receiving hydroalcoholic extract of Cynara scolymus with doses of 100, 200, and 400 mg/kg), and Group 5 (receiving diazepam with a dose of 2 mg/kg). To evaluate anxiolytic activity, Elevated Plus-Maze (EPM) test was used 30 minutes after intraperitoneal injection of the drugs. Total phenolic and flavonoid content of extract was determined by spectrophotometric method. Also, the antioxidant effect of the extract was assessed using inhibition of 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) free radical. Data were analyzed using one-way analysis of variance and Tukey's post hoc tests.
Results: Cynara scolymus (200 and 400 mg/kg) and diazepam (2 mg/kg) significantly led to anxiolytic effect compared to the control group (p>0.05). Total phenolic and flavonoid content of the extract were 59.49±5.57 mgGAE/g extract and 93.39±17.16 mgRE/g extract, respectively. The DPPH radical scavenging activity of the extract was 161.32±0.03 µg/ml.
Conclusion: The resutls of the present study suggested that Cynara scolymus has anxiolytic-like effect, and it appears that Cynara scolymus can be used to control anxiety.
Key words: Anxiety, Cynara scolymus, Mice

Funding: This study was funded by Razi University, Kermanshah, Iran.
Conflict of interest: None declared.
Ethical approval: The Ethics Committee of Razi University approved the study (IR.RAZI.REC.1401.023).


How to cite this article: Paydar Esmat, Alimohammadi Samad. Anxiolytic-Like Effect of Hydroalcoholic Extract of Cynara Scolymus L. in Male Mice: An Experimental Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2023; 22 (8): 805-16. [Farsi]
 
[1]- دانش­آموخته دکترای عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
[2]-(نویسنده مسئول) استادیار، گروه علوم پایه و پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
تلفن: 38320041-083، دورنگار: 38320041-083، پست الکترونیکی: S.alimohammadi@razi.ac.ir
[3]- DVM Graduate, Faculty of Veterinary Medicine, Razi University, Kermanshah, Iran
[4]- Assistant Prof., Dept. of Basic Sciences and Pathobiology, Faculty of Veterinary Medicine, Razi University, Kermanshah, Iran, ORCID: 0000-0001-7489-4578.
(Corresponding Author) Tel: (083) 38320041, Fax: (083) 38320041, E-mail: S.alimohammadi@razi.ac.ir
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: فيزيولوژي
دریافت: 1402/5/4 | پذیرش: 1402/7/22 | انتشار: 1402/8/28

فهرست منابع
1. Dahchour A. Anxiolytic and antidepressive potentials of rosmarinic acid: A review with focus on antioxidant and anti-inflammatory effects. Pharmacol Res 2022; 184: 106421.
2. Lin YS, Peng WH, Shih MF, Cherng JY. Anxiolytic effect of an extract of Salvia miltiorrhiza Bunge (Danshen) in mice. J Ethnopharmacol 2021; 264: 113285.
3. Tafet GE, Nemeroff CB. Pharmacological treatment of anxiety disorders: the role of the HPA axis. Front Psychiatry 2020; 11: 443.
4. Liu L, Liu C, Wang Y, Wang P, Li Y, Li B. Herbal medicine for anxiety, depression and insomnia. Curr Neuropharmacol 2015; 13(4): 481-93.
5. Sartori SB, Singewald N. Novel pharmacological targets in drug development for the treatment of anxiety and anxiety-related disorders. Pharmacol Ther 2019; 204: 107402.
6. Mohammadifard F, Alimohammadi S. Chemical composition and role of opioidergic system in antinociceptive effect of Ziziphora clinopodioides essential oil. Basic Clin Neurosci 2018; 9(5): 357-66.
7. Gelfuso EA, Rosa DS, Fachin AL, Mortari MR, Cunha AO, Beleboni RO. Anxiety: a systematic review of neurobiology, traditional pharmaceuticals and novel alternatives from medicinal plants. CNS Neurol Disord Drug Targets 2014; 13(1): 150-65.
8. Salekzamani S, Ebrahimi‐Mameghani M, Rezazadeh K. The antioxidant activity of artichoke (Cynara scolymus): A systematic review and meta‐analysis of animal studies. Phytother Res 2019; 33(1): 55-71.
9. Ben Salem M, Affes H, Ksouda K, Dhouibi R, Sahnoun Z, Hammami S, et al. Pharmacological studies of artichoke leaf extract and their health benefits. Plant Foods Hum Nutr 2015; 70(4): 441-53.
10. Cicek B, Genc S, Yeni Y, Kuzucu M, Cetin A, Yildirim S, et al. Artichoke (Cynara Scolymus) methanolic leaf extract alleviates diethylnitrosamine-induced toxicity in BALB/c mouse brain: involvement of oxidative stress and apoptotically related Klotho/PPARγ signaling. J Pers Med 2022; 12(12): 2012.
11. Allahmoradi M, Alimohammadi S, Cheraghi H. Protective effect of Cynara scolymus L. on blood biochemical parameters and liver histopathological changes in phenylhydrazine-induced hemolytic anemia in rats. Pharm Biomed Res 2019; 5(4): 53-62.
12. Sahebkar A, Pirro M, Banach M, Mikhailidis DP, Atkin SL, Cicero AFG. Lipid-lowering activity of artichoke extracts: A systematic review and meta-analysis. Crit Rev Food Sci Nutr 2018; 58(15): 2549-56.
13. Ben Salem M, Ben Abdallah Kolsi R, Dhouibi R, Ksouda K, Charfi S, Yaich M, et al. Protective effects of Cynara scolymus leaves extract on metabolic disorders and oxidative stress in alloxan-diabetic rats. BMC Complement Altern Med 2017; 17(1): 328.
14. Zhu X, Zhang H, Lo R, Lu Y. Antimicrobial activities of Cynara scolymus L. leaf, head, and stem extracts. J Food Sci 2005; 70(2): 149-52.
15. Mohammed ET, Radi AM, Aleya L, Abdel-Daim MM. Cynara scolymus leaves extract alleviates nandrolone decanoate-induced alterations in testicular function and sperm quality in albino rats. Environ Sci Pollut Res 2020; 27: 5009-17.
16. Allahmoradi M, Alimohammadi S, Cheraghi H. Amelioration of lipid peroxidation and antioxidant enzymes status in the serum and erythrocytes of phenylhydrazine-induced anemic male rats: The protective role of artichoke extract (Cynara scolymus L.). Iran J Vet Med 2020; 14(3): 315-28.
17. Hayata M, Watanabe N, Kamio N, Tamura M, Nodomi K, Tanaka K, et al. Cynaropicrin from Cynara scolymus L. suppresses Porphyromonas gingivalis LPS-induced production of inflammatory cytokines in human gingival fibroblasts and RANKL-induced osteoclast differentiation in RAW264.7 cells. J Nat Med 2019; 73: 114-23.
18. El-Boshy M, Ashshi A, Gaith M, Qusty N, Bokhary T, AlTaweel N, et al. Studies on the protective effect of the artichoke (Cynara scolymus) leaf extract against cadmium toxicity-induced oxidative stress, hepatorenal damage, and immunosuppressive and hematological disorders in rats. Environ Sci Pollut Res 2017; 24(13): 12372-83.
19. Razavi BM, Zargarani N, Hosseinzadeh H. Anti-anxiety and hypnotic effects of ethanolic and aqueous extracts of Lippia citriodora leaves and verbascoside in mice. Avicenna J Phytomed 2017; 7(4): 353-65.
20. Kumar V, Bhat ZA, Kumar D. Animal models of anxiety: a comprehensive review. J Pharmacol Toxicol Methods 2013; 68 (2): 175-83.
21. Oliveira AS, Cercato LM, de Santana Souza MT, de Oliveira Melo AJ, dos Santos Lima B, Duarte MC, et al. The ethanol extract of Leonurus sibiricus L. induces antioxidant, antinociceptive and topical anti-inflammatory effects. J Ethnopharmacol 2017; 206: 144-51.
22. Zhishen J, Mengcheng T, Jianming W. The determination of flavonoid contents in mulberry and their scavenging effects on superoxide radicals. Food Chem 1999; 64(4): 555-9.
23. Khalil M, Khalifeh H, Baldini F, Salis A, Damonte G, Daher A, et al. Antisteatotic and antioxidant activities of Thymbra spicata L. extracts in hepatic and endothelial cells as in vitro models of non-alcoholic fatty liver disease. J Ethnopharmacol 2019; 239: 111919.
24. Komada M, Takao K, Miyakawa T. Elevated plus maze for mice. J Vis Exp 2008; 22: e1088.
25. Lucas Luz W, Santos-Silva M, Cardoso PB, Assad N, Moraes ER, Grisólia AB, et al. Putative activation of the CB1 cannabinoid receptors prevents anxiety-like behavior, oxidative stress, and GABA decrease in the brain of zebrafish submitted to acute restraint stress. Front Behav Neurosci 2021; 14: 598812.
26. Tungmunnithum D, Thongboonyou A, Pholboon A, Yangsabai A. Flavonoids and other phenolic compounds from medicinal plants for pharmaceutical and medical aspects: An overview. Medicines 2018; 5(3): 93.
27. Wang X, Chen Y, Wang Q, Sun L, Li G, Zhang C, et al. Support for natural small-molecule phenols as anxiolytics. Molecules 2017; 22(12): 2138.
28. Bouayed J, Rammal H, Dicko A, Younos C, Soulimani R. Chlorogenic acid, a polyphenol from Prunus domestica (Mirabelle), with coupled anxiolytic and antioxidant effects. J Neurol Sci 2007; 262(1-2): 77-84.
29. Viola H, Wasowski C, Levi de Stein M, Wolfman C, Silveira R, Dajas F, et al. Apigenin, a component of Matricaria recutita flowers, is a central benzodiazepine receptors-ligand with anxiolytic effects. Planta Med 1995; 61: 213-6.
30. Bhutada P, Mundhada Y, Bansod K, Ubgade A, Quazi M, Umathe S, et al. Reversal by quercetin of corticotrophin releasing factor induced anxiety-and depression-like effect in mice. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry 2010; 34(6): 955-60.  

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb