Shakarami A H, Fazaeli A. A Rare Case Report of Brachial Artery Involvement and Subclavian Artery Occlusion in a Patient with Takayasu Arteritis. JRUMS 2025; 24 (8) :759-766 URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7754-fa.html
شاکرمی امیرحسین، فضائلی علیرضا. گزارش یک مورد نادر درگیری شریان براکیال و انسداد شریان سابکلاوین در بیمار مبتلا به آرتریت تاکایاسو. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1404; 24 (8) :759-766
گزارش مورد مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره 24، آبان 1404، 766-759 گزارش یک مورد نادر درگیری شریان براکیال و انسداد شریان سابکلاوین در بیمار مبتلا به آرتریت تاکایاسو امیرحسین شاکرمی[1]، علیرضا فضائلی[2] دریافت مقاله: 13/03/1404 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 31/06/1404 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 14/07/1404 پذیرش مقاله: 16/07/1404 چکیده مقدمه: آرتریت تاکایاسو یک واسکولیت سیستمیک نادر است که درگیری شریان براکیال را میتوان یافتهای غیرمعمول در نظر گرفت. گزارش مورد: بیمار یک زن ۲۵ ساله، ورزشکار و بدون سابقه بیماری خاص بود که با درد بین دوکتف، پارستزی و ضعف در اندام فوقانی چپ مراجعه نمود. در معاینه، نبض و فشارخون اندام چپ قابل اندازهگیری نبود. ESRبیمار ۹۵ میلیمتر بر ساعت بود. تصویربرداری به روش سیتی آنژیوگرافی، انسداد کامل شریان سابکلاوین چپ و درگیری نادر شریان براکیال را نشان داد. با توجه به معیارهای تشخیصی، آرتریت تاکایاسو نوع I تأیید شد. نتیجهگیری: بهدلیل سن پایین بیمار و ملاحظات باروری، درمان با پالس متیلپردنیزولون آغاز و سپس رژیم دارویی به مایکوفنولات موفتیل و پردنیزولون تغییر یافت. پس از چهار هفته، علائم بالینی بیمار بهبود یافت، اگرچه نبض اندام درگیر هنوز لمس نمیشد. این مورد، اهمیت درنظرگیری بیماریهای روماتولوژیک مانند تاکایاسو را در زنان جوان با علائم اسکلتی-عروقی غیرمعمول و ضرورت درمان بهموقع برای جلوگیری از عوارض دائمی برجسته میسازد. واژههای کلیدی: آرتریت تاکایاسو، شریان براکیال، شریان ساکلاوین ارجاع:شاکرمیامیرحسین ، فضائلی عر. گزارش یک مورد نادر درگیری شریانبراکیال و انسداد شریان سابکلاوین در بیمار مبتلا به آرتریت تاکایاسو. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، سال 1404، دوره 24، شماره 8، صفحات: 766-759.
مقدمه بیماری آرتریت تاکایاسو یک بیماری نادر، خودایمنی، گرانولوماتوز و التهابی عروق است که آئورت و شاخههای اصلی آن را درگیر میکند (1). نرخ بروز سالانه آرتریت تاکایاسو بین ۰٫۴ تا ۳٫۴ مورد در هر یک میلیون نفر گزارش شده است (2). همچنین، این بیماری به طرز معناداری در زنان بیشتر رخ داده و این نسبت حدود 9 به 1 میباشد (3). آرتریت تاکایاسو از نظر بافتشناسی بهعنوان «پانآرتریت» شناخته میشود، به این معنا که تمامیلایههای دیواره شریان را درگیر میکند. این بیماری شامل ضخیمشدگی فیبروزی لایه داخلی (اینتیما) و/یا ضایعات آتروماتوز تیپیک، تخریب عضلات صاف و لایههای الاستیک لایه میانی (مدیا)، نفوذ سلولی و فیبروز کلاژنی در مدیا و همچنین ضخیمشدن لایه بیرونی (آدونتیا) همراه با نفوذ سلولی اطراف رگهای تغذیهکننده دیواره عروق (وازا وازوروم) است (4). درگیری شریان براکیال و به طور کلی شریانهای دیستال اندامها در تاکایاسو که یک واسکولیت شریان بزرگ نامیده میشود، نادر است و در مطالعات محدودی به آن اشاره شده است. در ادامه، مدیریت یک بیمار 25 ساله با تنگی پیشرفته شریان ساب کلاوین و درگیری شریان براکیال ارائه خواهد شد. گزارش مورد بیمار خانمی 25 ساله ورزشکار و بدون سابقه بیماری زمینهای مرتبط، از 4 ماه پیش حین فعالیت سنگین هنگام انجام بازی والیبال دچار درد بین دو کتف با ارجحیت کتف چپ شده بود. درد بیمار، واضحاً با فعالیت ایجاد و تشدید شده و شبها قبل از خواب بیشتر بیمار را آزار میداد. درد به صورت خنجری و تیز بوده و در ادامه سیر بیماری به تدریج به پهلوی چپ بیمار نیز منتشر میشده است. در اندام فوقانی چپ، پارستزی (Paresthesia) و کاهش حس ذکر شد. علاوه بر آن، بیمار از ضعف و سرگیجه (Dizziness) از حدود دو ماه پیش نیز شکایت داشت که به تدریج فعالیتهای معمول بیمار را مختل کرده بود. بیمار خشکی صبحگاهی در حد 10 دقیقه را نیز ذکر میکرد. در زمان بستری و مراجعه بیمار به اورژانس، ضربان قلب 90 در دقیقه و فشار خون بیمار در اندام فوقانی راست 60/110 بود. فشار خون در اندام فوقانی چپ قابل اندازهگیری نبود. نبض رادیال و براکیال اندام فوقانی راست پر و نرمال اما نبضهای اندام فوقانی چپ غیر قابل لمس بودند. حرکات اندامها و دامنه حرکت آنها نرمال ولی در elevation فعال اندام فوقانی چپ درد شدید وجود داشت. در بدو مراجعه، آزمایشات درخواست شد و با توجه به mm/hr ESR=95، بیمار بستری شد. سایر آزمایشات شامل CBC، آزمایشات کبدی، کلیوی و الکترولیتها نرمال بوده و در ازمایش ادرار فاقد کست خونی یا ادراری اما WBC=5000-10000 cells/μL وجود داشت. همچنین، با شک به بیماریهای روماتیسمی، آزمایشات مربوطه درخواست شد که RF=neg، ANA=0.01،Anti-ds DNA<10 ، Anti CCP=5.4 بوده که همگی منفی بودند. در سونوگرافی داپلر شریانی اندام فوقانی چپ، شریانهای سابکلاوین، آگزیلاری، براکیال، رادیال و اولنار دارای قطر لومن کاهش یافته و فلوی بایفازیک گزارش شدند. در سیتی آنژیوگرافی اندام فوقانی با ماده حاجب، شواهد ضخیمشدگی و تقویت (Enhancement) جدار شریان سابکلاوین چپ همراه با تنگی شدید لومینال در این ناحیه و شواهد انسداد نزدیک به کامل (Near complete) گزارش شد (شکل1). در عین حال، تنگی لومن و ضخیم شدگی جداری در شریان براکیال (شکل 2) و کاهش قطر لومن در شریانهای رادیال و اولنار اندام فوقانی چپ دیده شد. مجموع یافتههای فوق نشان از التهاب جدار شریانهای اندام داشت. با این حال، شریانهای براکیوسفالیک و کاروتید دوطرف و سابکلاوین راست و قوس آئورت (به جز منشا شریان ساب کلاوین چپ) فاقد عارضه یا التهاب بودند. پس از تأیید تشخیص آرتریت تاکایاسو، سیتی اسکن با تزریق و بدون تزریق ریه و مدیاستن، شکم و لگن و مغز نیز انجام شد که نرمال بودند. در اکوی قلبی نیز شواهدی از اختلال قلبی مشاهده نشد.