جلد 23، شماره 1 - ( 2-1403 )
جلد 23 شماره 1 صفحات 45-31 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Ethics code: IR.IAU.SRB.REC.1401.361
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
mirhosseini M, Jafari A, Ghamari M. The Prediction of Psychosocial Adjustment with COVID-19 Based on Lifestyle and Health Literacy in Patients after Vaccination with the Moderating Role of Anxiety Sensitivity: A Descriptive Study. JRUMS 2024; 23 (1) :31-45
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7207-fa.html
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7207-fa.html
میرحسینی منصوره، جعفری اصغر، قمری محمد. پیش‌بینی سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 بر اساس سبک زندگی و سواد سلامت در مبتلایان بعد از واکسیناسیون با تأکید بر نقش واسطه‌ای حساسیت اضطرابی: یک مطالعه توصیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1403; 23 (1) :31-45
کارشناسی ارشد مشاوره ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده: (190 مشاهده)
چکیده
زمینه و هدف: حساسیت اضطرابی فرآیند تأثیرگذاری سبک زندگی و سواد سلامت را در سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 تغییر می‌دهد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین مدل سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 بر اساس سبک زندگی و سواد سلامت در مبتلایان بعد از واکسیناسیون با نقش واسطه‌ای حساسیت اضطرابی انجام شد.
مواد و روش‌ها: پژوهش توصیفی حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، مبتلایان به کووید-19 بعد از واکسیناسیون در مراکز درمانی شهر بابک در سال 1401 بودند. تعداد 250 شرکت‌کننده به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های سبک زندگی Lali و همکاران (1391)، سواد سلامت Montazeri و همکاران (1393)، حساسیت اضطرابی Reiss و همکاران (1995) و سازگاری روانی-اجتماعی با بیماری Derogatis (1986) جمع‌آوری و با آزمون‌های ضریب همبستگی Pearson، مدلیابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: همبستگی مثبت و معنیدار سبک زندگی، سواد سلامت و حساسیت اضطرابی با سازگاری روانی-اجتماعی به ترتیب 630/0، 577/0 و 689/0- و همبستگی منفی و معنیدار سبک زندگی و سواد سلامت با حساسیت اضطرابی به ترتیب 480/0- و 440/0- بودند (001/0P<). مدل ساختاری سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 بر اساس سبک زندگی و سواد سلامت با نقش واسطه‌ای حساسیت اضطرابی برازش مناسبی داشت (001/0>P).
نتیجه‌گیری: حساسیت اضطرابی در رابطه سبک زندگی و سواد سلامت با سازگاری روانی-اجتماعی نقش واسطه‌ای دارد. پیشنهاد می‌شود متخصصان حوزه درمان کووید-19، به منظور افزایش سازگاری روانی-اجتماعی افراد بعد از واکسیناسیون، به نقش سبک زندگی و سواد سلامت افراد توجه نموده و با ارائه برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای، اضطراب آنان را کاهش دهند.
واژه‌های کلیدی: سازگاری، سبک زندگی، سواد سلامت، اضطراب، کووید-19
زمینه و هدف: حساسیت اضطرابی فرآیند تأثیرگذاری سبک زندگی و سواد سلامت را در سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 تغییر می‌دهد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین مدل سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 بر اساس سبک زندگی و سواد سلامت در مبتلایان بعد از واکسیناسیون با نقش واسطه‌ای حساسیت اضطرابی انجام شد.
مواد و روش‌ها: پژوهش توصیفی حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، مبتلایان به کووید-19 بعد از واکسیناسیون در مراکز درمانی شهر بابک در سال 1401 بودند. تعداد 250 شرکت‌کننده به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌های سبک زندگی Lali و همکاران (1391)، سواد سلامت Montazeri و همکاران (1393)، حساسیت اضطرابی Reiss و همکاران (1995) و سازگاری روانی-اجتماعی با بیماری Derogatis (1986) جمع‌آوری و با آزمون‌های ضریب همبستگی Pearson، مدلیابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند.
یافته‌ها: همبستگی مثبت و معنیدار سبک زندگی، سواد سلامت و حساسیت اضطرابی با سازگاری روانی-اجتماعی به ترتیب 630/0، 577/0 و 689/0- و همبستگی منفی و معنیدار سبک زندگی و سواد سلامت با حساسیت اضطرابی به ترتیب 480/0- و 440/0- بودند (001/0P<). مدل ساختاری سازگاری روانی-اجتماعی با کووید-19 بر اساس سبک زندگی و سواد سلامت با نقش واسطه‌ای حساسیت اضطرابی برازش مناسبی داشت (001/0>P).
نتیجه‌گیری: حساسیت اضطرابی در رابطه سبک زندگی و سواد سلامت با سازگاری روانی-اجتماعی نقش واسطه‌ای دارد. پیشنهاد می‌شود متخصصان حوزه درمان کووید-19، به منظور افزایش سازگاری روانی-اجتماعی افراد بعد از واکسیناسیون، به نقش سبک زندگی و سواد سلامت افراد توجه نموده و با ارائه برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای، اضطراب آنان را کاهش دهند.
واژه‌های کلیدی: سازگاری، سبک زندگی، سواد سلامت، اضطراب، کووید-19
فهرست منابع
1. Goyal K, Chauhan P, Chhikara K, Gupta P, Singh MP. Fear of COVID 2019: First suicidal case in India. Asian J Psychiatr 2020; 49: 101989.
2. Banerjee D. The COVID-19 outbreak: Crucial role the psychiatrists can play. Asian J Psychiatr 2020; 50: 102014.
3. Murphy J, Vallières F, Bentall RP, Shevlin M, McBride O, Hartman TK, et al. Psychological characteristics associated with COVID-19 vaccine hesitancy and resistance in Ireland and the United Kingdom. Nature Communications 2021; 12(1): 1-15.
4. Kesselheim AS, Darrow JJ, Kulldorff M, Brown BL, Mitra-Majumdar M, Lee CC, et al. An overview of Vaccine Development, Approval, And Regulation, and With Implications for COVID-19: Analysis reviews the Food and Drug Administration's critical vaccine approval role with implications for COVID-19 vaccines. Health Affairs 2021; 40(1): 25-32.
5. Mazza C, Ricci E, Biondi S, Colasanti M, Ferracuti S, Napoli C, et al. A nationwide survey of psychological distress among Italian people during the COVID-19 pandemic: immediate psychological responses and associated factors. Int J Envir Res Public Health 2020; 17(9): 3165.
6. Saeidzade H, Rahmani S. Investigating the Role of Communication Skills and Cognitive Empowerment in the predictability of Social Adjustment of Primary School Teachers in Saghez. J Teach Profession Deve 2022; 6(4): 43-53. [Farsi]
7. Zheng M, Jin H, Shi N, Duan C, Wang D, Yu X, et al. The relationship between health literacy and quality of life: a systematic review and meta-analysis. Health quality life outcomes 2018; 16(1): 201-5.
8. Kalantari E, Zarei M, Abdolahi F. Negative consequences affecting the lifestyle of students during Covid-19 pandemic. Refah J 2023; 22(87): 321-55. [Farsi]
9. Fatema SR, Rice K, Rock A, Islam MS, East L, Usher K. Physical and mental health status of women in disaster- affected areas in Bangladesh. Natural Hazards J 2023; 117: 2715-33.
10. Li Y, Pan A, Wang DD, Liu X, Dhana K, Franco OH, et al. Impact of healthy lifestyle factors on life expectancies in the US population. Circulation 2018; 138(4): 345-55.
11. Qin Z, Wang N, Ware RS, Sha Y, Xu F. Lifestyle-related behaviors and health-related quality of life among children and adolescents in China. Health and Quality of Life Outcomes 2021; 19(8): 1-9.
12. Giuntella O, Hyde K, Saccardo S, Sadoff S. Lifestyle and mental health disruptions during COVID-19. Proc Nati Acad Sci 2021; 118(9): e2016632118.
13. Rosenberg A, Ngandu T, Kivipelto M. Multidomain lifestyle intervention benefits a large elderly population at risk for cognitive decline and dementia regardless of baseline characteristics: The finger trial. Alzheimer's & Dementia 2018; 14(3): 263-70.
14. Alnawajhai S. Quality of Life as a Result of Health Literacy among Patients with Non-Communicable Diseases in Saudi Arabia. Iris J of Nur & Car 2018; 1(1): 1-2.
15. Kumar A, Nayar R. COVID 19 and its mental health consequences. J Mental Health 2021; 30(1): 1-12.
16. Scrivner B, Szaflarski M, Baker EH, Szaflarski JP. Health literacy and quality of life in patients with treatment-resistant epilepsy. Epilepsy Behav 2019; 26: 106480.
17. Poursharifi A, Jafari A. Prediction of the Anxiety Sensitivity Based on Lifestyle Features in Students of Qazvin University of Medical Sciences. J Qazvin Uni Med Sci 2019; 23(2): 152-63. [Farsi]
18. Huberty CJ. A history of effect sizes indices. Edu Psychol Measure 2019; 62: 227-40.
19. Cox BJ, Enss MW, Freeman P, Walker JR. Anxiety sensitivity and major depression: Examination of affective state dependence. Behav Res Therapy 2001; 39(11): 13491356.
20. Naragon-Gainey K. Meta-analysis of the relations of anxiety sensitivity to the depressive and anxiety disorders. Psychol Bulletin 2010; 136(1): 128-50.
21. Laposa JM, Collimore KC, Hawley L, Rector NA. Distress tolerance in OCD and anxiety disorders, and its relationship with anxiety sensitivity and intolerance of uncertainty. J Anxiety Disorder 2015; 33: 8-1.
22. Jafari A. Comparing Cognitive Flexibility, Psychological Capital and Coping Strategies with Pain between Individuals with COVID-19 Responding and Non-Responding to Home Treatment. J Counsel Res 2020; 19(74): 24-35. [Farsi]
23. Kline RB. Principles and Practice of Structural Equation Modeling, 3rd ed. 2010; the Guilford press, New York: pp. 186-8.
24. Derogatis LR. The psychosocial adjustment to illness scale (PAIS). J psychol res 1986; 30(1): 77-91.
25. Feghhi H, Saadatjoo S, Dastjerdi R, Kalantari S, Alidousti M. The effect of a training program based on Roy’s adaptation model on psychosocial adaptation in patients with type II diabetes in Birjand, Iran. J Diabetes Nurs 2016; 4(2): 8-24. [Farsi]
26. Ghamary L, Sadeghi N, Azarbarzin M. The relationship between perceived supports from friend and psychological adjustment to illness in adolescence with cancer. Nurs Midwifery J 2021; 19(1): 77-86. [Farsi]
27. Lali M, Abedi A, Kajbaf MB. Construction and Validation of the Lifestyle Questionnaire (LSQ). Psychol Res 2012; 15(1): 69-80. [Farsi]
28. Montazeri A, Tavousi M, Rakhshani F, Azin SA, Jahangiri K, Ebadi M. Health Literacy for Iranian Adults (HELIA): development and psychometric properties. Payesh 2014; 13(5): 589-99. [Farsi]
29. Reiss S, Peterson RA, Gursky DM, McNally RJ. Anxiety sensitivity, anxiety frequency and the prediction of fearfulness. Behav Res Ther 1986; 24: 1-8.
30. Ghasemi Z. Families' Lifestyles and Their Relationship to the Extent of Corona Infection. J Iran Soci Study 2021; 15(3): 51-75. [Farsi]
31. Fathi A, Sadeghi S, Maleki Rad AA, Rostami H, Abdolmohammadi K. Effect of Health-promoting Lifestyle and Psychological Well-being on Anxiety Induced by Coronavirus Disease 2019 in Non-medical Students. J Arak Uni Med Sci 2020; 23(5): 698-709. [Farsi]
32. Esmaeilishad B, Ghassemi M, Mortazavi Kiasari F. The relationship between health literacy and quality of life with the mediating role of social adjustment in the elderly. J Counsel Psycho Excellence 2019 8(8): 1-14. [Farsi]
33. Khodabakhshi-Koolaee A, Bahari M, Falsafinejad MR, Shahdadi H. The Relationship of Quality of Life with Health Literacy in Male Patients with Type II Diabetes: A Cross-sectional Study in HARSIN City, 2015. J Diabetes Nurs 2016; 4(4): 10-20. [Farsi]
34. Scrivner B. Health literacy and quality of life in patients with treatment-resistant epilepsy. Epilepsy & Behav 2019; 99: 106480.
35. Tira M, Rahvar M. The influence of health literacy on self-care in women aged between 17-69 years, who visited municipality cultural centers. J Health Literacy 2018; 2(4): 237-44.
36. Mansouri F, Darvishpour A, Mansour-ghanaei R. The Relationship between Health Literacy and Self-care Behaviors in the Elderly with Hypertension Admitted to Cardiac Intensive Care Units: A Correlational Study. J Critical Care Nurse 2022; 15(1): 34-44. [Farsi]
37. Seboka BT, Negashe M, Yehualashet DE, Kassawe C, Namaro M, Yigeremu M. Health literacy and health information sources in relation to foodborne and waterborne diseases among adults in Gedeo zone, southern Ethiopia, 2022: A community-based cross-sectional study. Heliyon 2023; 9(5): 1-18.
38. Shahyad Sh, Mohammadi MT. Psychological Impacts of Covid-19 Outbreak on Mental Health Status of Society Individuals: A Narrative Review. J Military Med 2020; 22(2): 184-92. [Farsi]
39. Madison AA, Shrout MR, Renna ME, Kiecolt-Glaser JK. Psychological and behavioral predictors of vaccine efficacy: Considerations for COVID-19. Perspect Psychol Sci 2021; 16(2): 191-203.
40. Wang Y, Di Y, Ye J, Wei W. Study on the public psychological states and its related factors during the outbreak of coronavirus disease 2019 (COVID-19) in some regions of China. J Psychol Health Med 2021; 26(1): 13-22.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
