جلد 23، شماره 6 - ( 7-1403 )                   جلد 23 شماره 6 صفحات 481-478 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rezaeian M. Getting to Know the Social Determinants and Individual Risk Factors Model for Suicide and Self-Harm. JRUMS 2024; 23 (6) :478-481
URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7537-fa.html
رضائیان محسن. آشنایی با مدل تعیین کننده‌های اجتماعی و عوامل خطر فردی برای خودکشی و خودآزاری. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان. 1403; 23 (6) :478-481

URL: http://journal.rums.ac.ir/article-1-7537-fa.html


دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
چکیده:   (153 مشاهده)
سخن سردبیر
Editorial
مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان
دوره 23، شهریور 1403، 481-478




آشنایی با مدل تعیین کننده‌های اجتماعی و عوامل خطر فردی برای خودکشی و خودآزاری


Getting to Know the Social Determinants and Individual Risk Factors Model for Suicide and Self-Harm



محسن رضائیان[1]

Mohsen Rezaeian


خودکشی و خودآزاری از مشکلات پیچیده بهداشت و سلامت عمومی در هر جامعه هستند. شناخت دقیق این دو مسئله به هم پیوسته و عوامل خطر فردی و تعیین کننده‌های اجتماعی آن‌ها، می‌تواند نقش بسزایی در پیشگیری و کنترل این دو پدیده، ایفاء نماید. در سخنان سردبیری قبلی، نگاهی به این دو مشکل بهداشت عمومی و برنامه‌های ملی برای پیشگیری از آن‌ها، داشته‌ایم )9-1(. هدف از نگارش این سخن سردبیری، آشنا ساختن خوانندگان فرهیخته مجله دانشگاه با مدل تعیین کننده‌های اجتماعی و عوامل خطر فردی برای خودکشی و خودآزاری، همراه با نقد کوتاهی بر آن، می‌باشد.
پیرکیز (Pirkis) و همکاران در مقاله خود )10(، تصویری از این مدل را ارائه کرده‌اند (شکل 1). آن‌ها توضیح می‌دهند که شکل اولیه این این مدل برای شناخت تعیین کننده‌های اجتماعی سلامت، در سال 2010 میلادی توسط Solar و Irwin و در کمیسیون تعیین کننده‌های اجتماعی سلامت سازمان جهانی بهداشت، تهیه و تدوین شده است )11(. البته، قبل از آن نیز توسط دانشمندان دیگر، مدل‌های بهداشت عمومی دیگری ارائه شده بودند که در آن‌ها، تعیین کننده‌های اجتماعی و عوامل خطر فردی خودکشی و خودآزاری، مورد توجه قرار گرفته بودند )14-12(.
همان‌طور که شکل 1 نشان می‌دهد، مدل، به ترتیب از سمت راست دارای سه پنل به شرح زیر است: پنل اول در برگیرنده تعیین کننده‌های اجتماعی، پنل دوم در برگیرنده عوامل خطر فردی و پنل سوم در برگیرنده پیامدهای دو پنل قبلی، یعنی خودکشی و خودآزاری می‌باشد. برای آن‌که با این مدل بهتر آشنا شویم بهتر است نگاهی دقیق‌تر به اجزاء پنل اول و دوم داشته باشیم.


عوامل خطر اجتماعیجمعیت شناختی
عوامل جمعیت شناختی (شامل سن، جنس، هویت جنسی، گرایش جنسی، قومیت و میراث فرهنگی)
 موقعیت اجتماعی اقتصادی (نظیر آموزش، اشتغال، شغل و در آمد)
 
عوامل خطر فردی
سایر عوامل خطر
عوامل زمینه‌ای (نظیر وقایع زندگی توام با استرس، مواجهه با خودکشی، دسترسی به روش‌های خودکشی، فقدان حمایت‌های خانواده و تروما شامل ترومای بین نسلی)
عوامل بالینی (نظیر بیماری‌های روانی، استفاده از الکل و مواد، سابقه قبلی خودآزاری و بیماری‌های جسمی مزمن)
عوامل وابسته به شخصیت (نظیر تکانشگری، تأثیر پذیری و سبک مقابله‌ای)
 عوامل ژنتیکی/خانوادگی (نظیر سابقه خانوادگی خودکشی)
عوامل عصبی-زیستی (نظیر DNA و متیلاسیون)
تعیین کننده‌های اجتماعی
سیاست‌های کلان اقتصادی  (نظیر سیاست‌های مالیاتی)
سیاست‌های عمومی (نظیر سیاست‌هایی که مصرف الکل در جامعه را کاهش می‌دهد)
سیاست‌های اجتماعی (نظیر سیاست‌هایی که مربوط به خانه دار شدن و یا بازار فعال کار می‌باشد)
چارچوب مربوط به قوانین و مقررات (نظیر قوانین مربوط به در اختیار داشتن سلاح گرم)
 ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی (نظیر استعمار، نژادپرستی، تبعیض، نگاه و نگرش به برقراری ارتباط در مورد خودکشی و خودآزاری)
پوشش مراقبت‌های بهداشتی و پاسخگویی و توان این نظام (نظیر مراقبت‌های عمومی و لیست انتظار)
همبستگی اجتماعی و سرمایه اجتماعی
واژه‌های کلیدی: عوامل خطر فردی، خودکشی، خودآزاری
متن کامل [PDF 212 kb]   (73 دریافت) |   |   متن کامل (HTML)  (34 مشاهده)  
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مديريت و اطلاع رساني پزشكي
دریافت: 1403/7/29 | پذیرش: 1403/7/28 | انتشار: 1403/7/28

فهرست منابع
1. Rezaeian M. Suicidal Behavior and its Prevention: Emergence of Suicidal Thoughts and Planning for its Implementation. JRUMS 2024; 22 (9): 909-10.
2. Rezaeian M. Suicidal Behavior and Its Prevention: Attempted Suicide and Suicide. JRUMS 2024; 22 (10): 1017-18.
3. Rezaeian M. Suicidal Behavior and its Prevention: the Necessity of Using Multi-Components Strategies for Prevention. JRUMS 2024; 22 (11): 1131-32
4. Rezaeian M. Suicidal behavior and its prevention: an introduction to the strategy of the European Alliance against Depression. JRUMS 2024; 22 (12); 1235-36.
5. Rezaeian M. Suicidal Behavior and Its Prevention: Getting to Know Zero Suicide Strategy. JRUMS 2024; 23 (1); 1-2
6. Rezaeian M. Suicidal Behavior and Its Prevention: Getting to Know LifeSpan Strategy JRUMS 2024; 23 (2): 88-9.
7. Rezaeian M. Introducing the National Suicide Prevention Program in Iran. JRUMS 2024; 23 (3): 188-90.
8. Rezaeian M. Pathology of Iran's National Suicide Prevention Program. JRUMS 2024; 23 (4): 275-7
9. Rezaeian M. Suicidal Behavior and Its Prevention: A Proposed Multi-Components Strategy for Iran. JRUMS 2024; 23 (5): 374-6.
10. Pirkis J, Gunnell D, Hawton K, Hetrick S, Niederkrotenthaler T, Sinyor M, Yip PSF, Robinson J. A Public Health, Whole-of-Government Approach to National Suicide Prevention Strategies. Crisis 2023; 44(2):85-92.
11. Solar O, Irwin A. A conceptual framework for action on the social determinants of health. Geneva: World Health Organization. 2010.
12. Mościcki EK. Identification of suicide risk factors using epidemiologic studies. Psychiatr Clin North Am 1997; 20(3): 499-517.
13. Silverman MM, Felner RD. Suicide prevention programs: issues of design, implementation, feasibility, and developmental appropriateness. Suicide Life Threat Behav 1995; 25(1): 92-104.
14. Silverman MM, Maris RW. The prevention of suicidal behaviors: an overview. Suicide Life Threat Behav 1995; 25(1): 10-21.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences

Designed & Developed by : Yektaweb