مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

  چکیده

  زمینه و هدف: آلودگی به فلزات سنگین یکی از مشکلات زیست محیطی و یکی از نگرانی‌های مهم بهداشت مواد غذایی به شمار می‌آید. مصرف چای به عنوان یک آشامیدنی دلپذیر و عادت غذایی در بین ایرانیان رواج دارد. وجود این فلزات در چای می‌تواند یکی از منابع مهم آلودگی در مواد غذایی به شمار آید. هدف از انجام این مطالعه، بررسی میزان سرب، کرم، نیکل و مس در نمونه‌های خشک چای سیاه در بازار تهران بود.

  مواد و روش‌ها : این مطالعه یک پژوهش مقطعی است که در سال 1388 انجام گرفت. ابتدا یازده نوع چای سیاه پر مصرف از مغازه‌های سطح شهر تهران جمع‌آوری و از هر نوع چای، چهار نمونه تهیه گردید. حجم مشخصی از نمونه‌ها ابتدا توسط روش هضم مرطوب با اسیدنیتریک و اسیدکلریدریک هضم شده و سپس محلول‌های حاصل، از نظر وجود این عناصر مورد آزمایش قرار گرفتند و غلظت فلزات سنگین آن با کمک دستگاه طیف سنج جذب اتمی با شعله تعیین گردید.

  یافته‌ها: میانگین غلظت سرب، کرم، مس و نیکل در نمونه‌های چای به ترتیب 78/4 ± 97/6، 08/1 ± 75/5، 68/9 ± 85/23 و 9/1 ± 91/2 میلی‌گرم بر کیلوگرم ‌بود، حداکثر غلظت سرب، کرم، مس و نیکل در نمونه‌های چای خشک به ترتیب در چای کیسه‌ای احمد، شیلان، گلابی و دوچکشی وجود داشت.

  نتیجه‌گیری : میزان سرب و نیکل بیش از مقدار تعیین شده و کرم و مس کمتر از حد مشخص شده توسط وزارت بهداشت ایران در نمونه‌های چای خشک به دست آمد. با افزایش منابع غذایی آلوده به فلزات سنگین و به دلیل خاصیت تجمع‌پذیری این فلزات بر بافت بدن و اثرات سوء آن بر انسان، بهتر است از محصولات پاک‌تر استفاده گردد.

  واژه‌های کلیدی : فلزات سنگین، چای، جذب اتمی‌، ایران