مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان

ویبروآرتروگرافی، روشی نوین در تشخیص استئوآرتریت زانو

دکتر عباس رحیمی ، محمد محسن روستایی ، دادالله شاهی‌مریدی

دریافت مقاله: 13/11/84 ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: 3/4/85 دریافت اصلاحیه از نویسنده: 6/9/85 پذیرش مقاله: 5/10/85

چکیده زمینه و هدف: استفاده از صداهای مفصلی برای تشخیص و پیش‌بینی ضایعات مفصلی، به دلیل ارزان‌تر و نیز غیرتهاجمی بودن آن مورد توجه فراوان قرار گرفته است. در این روش صداهای مفصلی توسط گیرنده‌های حساس ثبت و بررسی می‌شوند که به آن ویبروآرتروگرافی گفته می‌شود. هدف از انجام این تحقیق، توانایی استفاده از این روش در تشخیص استئوآرتریت زانو می‌باشد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه که از نوع ارزیابی آزمون تشخیصی می‌باشد، 44 زانو از 22 نفر دارای زانوهای سالم و دچار استئوآرتریت مورد مطالعه قرار گرفت. بیماران بر روی یک صندلی پایه بلند نشسته و پاها آویزان گردید. سپس یک شتاب‌سنج مینیاتوری به ترتیب در محل‌های مدیال زانو، لاترال زانو و روی کشکک قرار داده شد. نمونه‌ها عمل خم و صاف شدن زانو را انجام داده و سیگنال‌های ویبروآرتروگرافی آنان ثبت گردید. سپس، در هر فرد میانگین مجذور کای این سیگنال‌ها محاسبه و در دو گروه با یکدیگر مقایسه گردید.

یافته‌ها: یافته‌های این تحقیق نشان داد که زانوهای سالم دارای صداهای فیزیولوژیک بیشتر و همگن تر و در عوض زانوهای دچار استئوآرتریت دارای صداهای فیزیولوژیک کمتر همراه با امواج نوک تیز بیشتری بودند. در مجموع، میانگین مجذور کای سیگنال‌های ویبروآرتروگرافی در زانوهای دچار استئوآرتریت با زانوهای سالم تفاوتی نداشت ولی بین زانوهای چپ و راست افراد دچار استئوآرتریت، این یافته تفاوت مشهودی را نشان داد. بدین صورت که در زانوهای چپ افراد دچار استئوآرتریت میانگین مجذور کای سیگنال‌ها بین سطوح مدیال و لاترال با نقاط معادلش در افراد سالم تفاوت نداشت، ولی در محل روی کشکک این تفاوت معنی‌دار بود (03/0=p). نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که اولاً از روش غیر تهاجمی ویبروآرتروگرافی می‌توان در تشخیص زانوهای دچار تغییرات دژنراتیو زانو استفاده نمود. ثانیاً، تنها در استئوآرتریت زانوی چپ می‌توان با گذاردن شتاب‌سنج بر روی کشکک، بروز استئوآرتریت زانو را تشخیص داد.

واژه‌های کلیدی: استئوآرتریت زانو، ویبروآرتروگرافی، غیر تهاجمی